در طول سه دهه گذشته، بحران قره‌باغ سبب شده است که ظرفیت‌های اقتصادی منطقه قفقاز جنوبی دیده نشود. به گونه‌ای که در این مدت بیشتر جنبه امنیتی آن در جمهوری آذربایجان و ارمنستان لحاظ شده بود و در جمهوری اسلامی ایران نیز به دلیل در پیش نگرفتن سیاست منطقه‌گرایی، ظرفیت‌های این منطقه مورد غفلت واقع شده بود. در این میان، تغییر رویکرد برجامی کشور به سمت فعال‌سازی ظرفیت‌های اقتصادی منطقه و در نتیجه اهمیت انرژی و راه‌های ارتباطی به ویژه کریدور جنوب‌ـ شمال اهمیت قفقاز جنوبی بیشتر مورد توجه قرار گرفت. از طرفی تلاش جمهوری آذربایجان به ایجاد دالان زنگزور و شیطنت‌هایی که باز پس گرفتن منطقه قره‌باغ صورت گرفت، باعث نزدیکی دو کشور ارمنستان و ایران شد. از طرفی همراهی دو کشور سبب شکست سیاست‌های صهیونیستی در ایجاد فقر ژئوپلیتیکی برای نظام اسلامی از طریق وادارسازی آذربایجان به اشغال استان سیونیک ارمنستان شد. از این رو ملاحظات ژئوپلیتیکی و همسایگی موجب شد در یک سال گذشته جمهوری اسلامی ایران و ارمنستان گفت‌وگوهای دیپلماتیک را با هدف گسترش روابط و همچنین تلاش برای برقراری صلح در قفقاز جنوبی در دستور کار قرار دهند. جمهوری اسلامی و ارمنستان حدود 35 کیلومتر مرز مشترک دارند که می‌تواند مسیر ارتباطی ایران به منطقه اوراسیا و اروپا به شمار رود و اقتصاد کشورهای منطقه را متحول کند. افزون بر این، دو کشور از موقعیت ویژه‌ای برای تقویت کریدورهای حمل و نقل برخوردار هستند؛ بنادر ایران در جنوب و به طور خاص بندر چابهار می‌تواند ظرفیت مناسبی را برای انجام تبادلات تجاری ارمنستان با سایر کشورها فراهم کند و به همین دلیل مقامات ارمنستان خواهان بهره‌گیری از این ظرفیت برای مبادلات تجاری کشورشان هستند. مهم‌ترین نکته‌ای که در بحث کریدورها مطرح است، وجود امنیت در کریدور جنوب‌ـ شمال است که دو کشور ایران و ارمنستان نقش بی‌بدیلی را در آن دارند. وجود ارمنستان در همسایگی مرزهای ایران موجب شده است احیای کریدور شمال‌ـ جنوب برای تبادل تجاری و نیز سواپ گازی و افزایش همکاری‌های اقتصادی میان کشورهای آسیای میانه در دستور کار این کشورها قرار گیرد.
از این‌رو «نیکول پاشینیان» نخست‌وزیر ارمنستان یک روز پس از توافق با جمهوری آذربایجان در نشستی در سوچی روسیه با حضور پوتین، راهی تهران شد.
واکاوی از سفر نیکول پاشینیان به تهران و گفت‌وگوهای وی با مقامات جمهوری اسلامی نشان می‌دهد، جدیت دو کشور در ایجاد روابط راهبردی موجب شکل‌گیری بلوک قدرتمند اقتصادی، سیاسی و امنیتی میان شمال و جنوب آسیا می‌شود. اگرچه کشورهای منطقه و فرامنطقه‌ای در تلاش هستند که اجازه فعال‌سازی کریدور مطرح شده را ندهند و با تحریک جمهوری آذربایجان مرزهای شمال غرب کشورمان را تغییر دهند و دسترسی ایران به شمال آسیای میانه و قفقاز از مسیر ارمنستان را قطع کنند، اما اراده دولت سیزدهم در کنار حساسیت نیروهای مسلح به مرزهای کشورمان، هیچگاه آرزوی تغییر ژئوپلیتیک ایران محقق نخواهد شد و تهران‌ـ ایروان نقش محوری در معادلات امنیتی و اقتصادی منطقه خواهند داشت.
