یکی دیگر از موضوعاتی که باید در جهاد تبیین مورد توجه قرار بگیرد، مسئله مقاومت در برابر استکبار است. «استکبارستیزی» یکی از مهمترین اصول راهبردی است که نقش بسیار مهم و تأثیرگذاری در تحقق دفاع و مقاومت در گستره جهانی دارد. از منظر قرآن، مستکبر کسی است که کبر میورزد و خود را برتر از دیگران میپندارد و حق را نمیپذیرد و در مقابل دعوت خدا و رسول و پیروان حق، گردنکشی و استکبار میکند. استکبار از دیدگاه فرهنگ سیاسی اسلام، وجود نوعی سلطهگری، سلطهجویی، استعمار و بهرهکشی فرهنگی، سیاسی و اقتصادی از سوی اقلیتی محدود، زورگو و نفعطلب بر خیل عظیم تودههای محروم است. این عمل میتواند داخلی باشد؛ به همان طریق که یک عده دیکتاتور و زورگو بر ملتهای محروم تحت سلطه خود حاکمیت داشته، آنها را تحت فشار و ظلم قرار میدهند و همچین میتواند بینالمللی باشد؛ به این معنا که دولت یا کشوری، سایر ملتها را استثمار و به استضعاف بکشاند که نمونه بارز آن اعمال سیاستهای استعمارگونه و امپریالیستی قدرتهای بزرگ شرق و غرب در جهان است. امروزه، در فرهنگ سیاسی دنیا، واژگانی نظیر «استعمار» و «امپریالیسم» نیز در رساندن مفهوم فوق به کار میروند؛ اما استکبارستیزی از مهمترین و بنیادیترین آرمانهای عملی انقلاب اسلامی است که در ایده و تفکر سیاسی رهبر کبیر انقلاب، امام خمینی(ره) و خلف صالح ایشان رهبر معظم انقلاب در طول 45 سال گذشته منشأ موفقیتها و دستاوردهای قابل توجهی برای کشور و بازگشایی گستره وسیعتری در جهان برای مقابله و ایستادگی در برابر مصداق اتم استکبار، یعنی آمریکا بوده است. رهبر معظم انقلاب در دیدار جمعی از دانشجویان و دانشآموزان در تاریخ 1375/8/9 درباره اهمیت استکبارستیزی فرمودند: «شعار مبارزه با استکبار، یک شعار زنده است. بر خلاف آنچه خود مستکبران تبلیغ کردهاند، مبارزه با استکبار، هم ممکن است، هم دارای آینده است و هم امروز برای ملت ایران، یک فریضه به حساب میآید. منتها شما جوانان و شما روشنفکران و شما افراد هوشمند، باید روشهای گوناگونِ این مبارزه را پیدا کنید. این، آن حرف اساسی ماست. دشمن را بشناسید، ادامه صفوف دشمن را در داخل کشور بشناسید، روشهای دشمنی را بشناسید، تبدیل شده و ترجمه شده آن روشها در داخل کشور را هم بشناسید. در داخل دانشگاه، در داخل دبیرستان، در متن جامعه، در فعالیتهای کشور، در مطبوعات و در تبلیغات، ادامه حضور استکبار را بشناسید. استکبار میخواهد در این کشور و در میان این ملت، ایمانِ عمیق نباشد، سرگرمی به شهوات باشد، «معروف» اسلامی نباشد و آنچه از نظر اسلام «منکر» است، رایج باشد. استکبار میخواهد در داخل کشور، تنبلی و بیکارگی باشد، سازندگی و ابتکار و اصلاح امور اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی مردم نباشد.»