مجلس شورای اسلامی اهمیت و جایگاه خاصی در سپهر سیاسی کشور داشته و به فرموده امام راحل(ره) در «رأس امور» قرار دارد؛ مجلس در رأس امور است؛ به ویژه اگر با رأی و انتخاب مردم گزینش شود و نماد مردم‌سالاری باشد.
هفت‌خان رستم برای رسیدن به خانه ملت
مجلس شورای اسلامی از چنان جایگاه و اهمیتی برخوردار است که برای ورود افراد اصلح به این جایگاه مهم و قانون‌گذاری افراد باید از گزینش‌های بی‌شماری عبور کنند و به عبارتی باید از هفت‌خان رستم بگذرند تا بتوانند به عرصه آینده‌سازی که قوانین را مشخص و تصویب کرده و برای اجرای آن هم بر کار دولت نظارت می‌کند، وارد شوند. امام خمینی(ره) درباره جایگاه و اهمیت ویژه منتخبان مجلس می‌فرمایند: «چهار سال در مجلس شورای اسلامی، جایی که اداره کشور و قانون‌گذاری کشور آنجاست. اهمیت این قانون‌گذاری خیلی زیاد است؛ این واقعا همان‌طور که بارها عرض کرده‌ایم، ریل‌گذاری است. شما حرکت دولت را اولاً ریل‌گذاری می‌کنید، بعد با اختیاراتی که قانون اساسی به شما داده‌ـ که از جمله‌اش تحقیق و تفحص است که در قانون اساسی تصریح شده‌ـ می‌توانید تضمین کنید که این حرکت انجام بگیرد. صرف توصیه نیست؛ برطبق قانون می‌توانید دنبال کنید، تحقیق کنید، تفحص کنید؛ هیچ منافاتی هم با همکاری با دولت ندارد. اعتقاد بنده این است و همیشه عقیده‌ام در همه دولت‌ها این بوده که مجلس باید با دولت همکاری کند؛ اما این همکاری به‌معنای گذشت از حقوق مجلس نیست؛ بایستی حقتان را استیفاء کنید؛ تحقیق کنید، تفحص کنید، مؤاخذه کنید که چرا نشد، چرا کم شد، چرا جور دیگر شد. این یک فرصت بسیار مهمی است.»
مظهر قدرت و وحدت
رهبر معظم انقلاب هم مجلس شورای اسلامی را یک مرکز اساسی و تعیین‌کننده برای انقلاب می‌دانند که همه سر رشته‌های امور، به این قوه بر می‌گردد و می‌فرمایند: «مجلس شورای اسلامی، مظهر وحدت ملی و یکپارچگی و اتفاق همه گروه‌ها و قومیت‌ها و سلایق و عقاید است. در این مجلس که از منتخبان حقیقی ملت بزرگ ایران تشکیل شده است، نمایندگان شهرها و استان‌‌های دور و نزدیک، نمایندگان اقوام گوناگون ایرانی، نمایندگان سلایق و عقاید سیاسی، نمایندگان اقلیت‌های دینی در کنار مسلمانان، همه با هم برای انجام وظایف قانونی مجلس شورای اسلامی همکاری و تلاش می‌کنند. همه برای پیشرفت ایران اسلامی و سربلندی و پیروزی نظام پر افتخار جمهوری اسلامی مجاهدت می‌کنند و همه یک هدف را می‌جویند.»
از ریل‌گذاری تا نظر به خواسته‌ها
با توجه به آنچه در بیانات رهبران انقلاب عنوان شد و با اذعان به نقش و جایگاه خاص مجلس شورای اسلامی در جمهوری اسلامی و نظام مردم‌سالاری دینی باید گفت، مجلس مظهر حکومت مردمی و اداره‌کننده حقیقی کشور است و جایگاه و مسیر حرکت دولت و ملت را مشخص می‌کند و همچنین مظهر خواسته‌های مردم در زمینه سیاست‌های گوناگون چه داخلی و چه خارجی است.
نمایندگان مجلس هر چهار سال یک بار و با رأی مستقیم مردم البته پس از طی مراحل گزینشی در شورای نگهبان از طریق رأی مستقیم مردم به قوه مقننه راه می‌یابند تا برای چهار سال آینده هم تصمیم‌ساز و هم با ریل‌های بجا و به‌هنگام آینده‌ساز شوند؛ از این رو در راستای همین موارد مجلس امید و معتمد مردم و پشتیبان دولت است و راهگشای کارهای اساسی برای مسئولان نظام و کارگزاران کشور به حساب می‌آید.
از پشت پرده تا واقعیت
به گواه تاریخ و براساس واقعیت‌های سیاسی در دوران پس از مشروطیت، در کشور ما حرف‌هایی مانند مجلس، قانون و انتخابات زیاد زده می‌شد؛ ولی میان حقیقت و آنچه اتفاق می‌افتاد و واقعیت امر، فاصله زیادی وجود داشت. ملت ایران اسلامی در واقع از دوران مشروطیت تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی با رشادت و جانفشانی خود مردم از ارتشی و همافر تا دکتر و مهندس و بازاری و کاسب حضور خود را در اداره کشور به شکل قانون‌گذاری تجربه نکردند. البته یک دوره دو ساله در اوایل کار مجلس شورای ملی (دوره دوم و سوم) با مناقشات و خدشه‌هایی همراه بودند و آنچه بود، حرف و بر روی کاغذ بود.
اسلامی و ملی
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های مجلس شورای اسلامی، اسلامی و ملی بودن آن است. شاید باید بیشتر بر این امر تأکید داشت که مجلس شورای اسلامی، یعنی جایگاه قانون‌گذاری و ریل‌گذاری اجرایی کشور و جایی که وکلای بر حق مردم در کنار هم و با تدبیر لازم قوانین را بررسی می‌کنند، اگر جایی با خلأ مواجهیم، قانون وضع می‌کنند و اگر قوانین هست، اما درست اجرا نمی‌شود که از کنارش شاهد مشکلات و بحران‌ها در جامعه هستیم، وارد میدان شده و ردای نظارتی بر تن می‌کنند و با ذره‌بین به سراغ مجریان می‌روند تا بررسی کنند چرا اجرای قوانین دچار خلل است و از چرایی عدم اجرا یا کاستی اجرا یا نادرستی در اجرای قوانین پرسش کرده و به دنبال حل مشکل می‌روند تا نظام جمهوری اسلامی را با سلامت به جلو برانند.
مجریان صعود به قله‌های پیشرفت
به اذعان نخبگان سیاسی، مجلس از آن رو اهمیت دارد که به جز ریل‌گذاری در جهت قوانین حاکم بر کشور با وضع قوانین تاریخ‌ساز و مهم سبب صعود به قله‌های پیشرفت و افتخار، رفاه و سربلندی و توسعه می‌شود. چنان است که از ابتدای انقلاب تا امروز در این ۴۵ سال شاهد کسب جایگاه ویژه‌ای در عرصه‌های علمی و فناوری، فضایی ، نظامی و دفاعی بوده‌ایم.
