بازتاب استعفای حجت الاسلام خاتمی در رسانه‌های خارجی

خبرگزاری فرانسه 25/4/1371:
محمد خاتمی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی استعفا کرد. خاتمی که چند ماه پیش از سوی محافل مذهبی تندرو و محافظه‌کاران به دلیل سستی زیاد در سیاست فرهنگی خویش مورد انتقاد قرار گرفته بود استعفا کرد. خاتمی که قبل از انقلاب اسلامی مدتی طولانی در آلمان اقامت داشته است مشهور است که شخصیتی باز دارد و علاقمند به هنر و فرهنگ است.
خبرگزاری فرانسه 27/4/1371:
وزیر ارشاد سابق ایران که دو روز پیش استعفایش پذیرفته شد. روز شنبه علت کناره‌گیری خود را از این سمت حکمفرما شدن جو «انحطاط و رکود» بر کشور خواند.
محمد خاتمی در نامه‌ای که روز شنبه در روزنامه‌های ایران به چاپ رسید، هشدار داد که چنین وضعیتی خطر محکومیت روشنفکران، هنرمندان و حتی دوستان مومن انقلاب اسلامی را به بی تفاوتی بدنبال دارد.
وی گفت که استعفایش ناشی از افزایش نفوذ انحطاط و ایستایی و ایجاد جو عدم امنیت که بطور روزافزون فعالیتهای فرهنگی را مورد تهدید قرار داده، بوده است.
رادیو اسرائیل - 30/4/1371:
حجت‌الاسلام محمد خاتمی هفته گذشته پس از آنکه عرصه را بر خود تنگ دید، ناچار به استعفاء شد.
حجت‌الاسلام خاتمی در استعفای خود به طور ضمنی فاش کرد که از هفت ماه پیش در نتیجه فشار تندروها می‌خواسته استعفاء دهد.
وزیر پیشین فرهنگ و ارشاد اسلامی که خود در یک خانواده مذهبی یزد رشد کرده و لباس روحانیت بر تن دارد، در استعفاءنامه خود شدیدترین هشدارها را نسبت به خطر تحجر و واپسگرایی و خشک مقدس بودن برای آینده فرهنگ و هنر ایران، داده است.
روزنامه کیهان ناشر افکار جناح تندرو طی دو سال اخیر در صف جلوی مخالفت با برنامه‌های مجاز فرهنگی و هنری و کتابهایی که انتشار یافته و غیره قرار داشته و دارد.
رادیو بی‌بی‌سی- 28/4/1371:
هفته‌نامه «آبزرور» در مطلبی پیرامون استعفای حجت‌الاسلام محمد خاتمی وزیر ارشاد اسلامی ایران نوشت: این وزیر که به آزادی فرهنگی در ایران میدان گسترده‌تری داد، در زیر فشار تندروها که در مطبوعات به نظرات لیبرالی او حمله می‌کردند، مجبور به استعفا شد. «آبزرور» خاتمی را مسئول رونق مجدد سینما و تئاتر ایران دانست.
رادیو بغداد - 27/4/1371:
محمد خاتمی وزیر سابق فرهنگ ایران علت استعفای خود را که پنج‌شنبه گذشته اعلام شد، گسترش روحیه ارتجاع‌طلبی و عدم وجود امنیت در ایران ذکر کرد.
خاتمی در نامه استعفای خود گفت وضعیت فعلی ممکن است باعث بی‌تفاوتی روشنفکران و هنرمندان شود.
رادیو تاشکند: 28/4/1371:
خبرگزاری جمهوری اسلامی: رادیو تاشکند طی تفسیری پیرامون تغییر وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ایران لیبرال بودن حجت‌الاسلام محمد خاتمی نسبت به امور فرهنگی را علت استعفای او از این مقام دانست.
این رادیو افزود: مخالفین خاتمی را به تضعیف کنترل بر چاپ و نشر کتب، مجلات و انتشار فیلمها متهم می‌کنند.
رادیو تاشکند افزود: رهبر (انقلاب اسلامی) ایران طی نطقی متذکر شد نفوذ فرهنگ غرب به اغراق فکری جوانانه ایران منجر می‌شود.
خبرگزاری آسوشیتدپرس 27/4/1371:
اوایل این هفته «محمد خاتمی» وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی که برای دادن آزادی بیش از حد به مطبوعات و تشویق بیان هنری غیرمذهبی مورد حمله قرار داشت، جای خود را به علی لاریجانی داد.
رادیو بی‌بی‌سی، 25/4/1371:
امروز رادیو ایران گزارش داد که حمایت از اظهارات (حضرت) آیت‌الله خامنه‌ای درباره امر به معروف و نهی از منکر و مبارزه با تهاجم فرهنگی غرب ادامه دارد.
در ضمن رسانه‌های گروهی ایران گزارش دادند که استعفای حجت‌الاسلام خاتمی پذیرفته شده است.
امروز در این باره با «جهانگیر بهروز» (مفسر رادیو بی‌بی‌سی) گفتگویی کردیم و ابتدا پرسیدیم که دلیل پذیرفته نشدن استعفای آقای خاتمی در یک ماه پیش و پذیرفته شدن آن در شرایط فعلی چه بوده است؟
جهانگیر بهروز: آقای خاتمی نه فقط یک ماه پیش بلکه از یکسال پیش خیال استعفاء داشتند و چند بار هم استعفایشان را تقدیم کردند ولی قبول نشد. علت هم این بوده که ایشان وجهه بسیار خوبی هم در کابینه و هم در میان طبقه روشنفکر دارند اما من شخصا همیشه انتظار داشتم که ایشان با آن افکار روشنی که دارند روزی از کابینه خارج بشوند که حالا متاسفانه آن روز رسیده.
من فکر می‌کنم که با آقای خاتمی در این مدت صحبت کرده‌اند و از ایشان خواسته‌اند که تغییری در روششان بدهند ولی الان در جلوی من یک نطقی از ایشان هست مربوط به شانزدهم تیرماه و به خوبی نشان می‌دهد که ایشان به یک اصولی معتقدند که با نظرات بعضی از رهبران جمهوری اسلامی کاملا تطبیق نمی‌کند... ایشان از نظر افکار بسیار روشن بودند.
یک مساله دیگری که ایجاد شد در مورد فیلمهایی بود که در سطح بین‌المللی توفیق زیادی بدست آورد ولی در جامعه اسلامی مخالفین جدی داشت.
بی‌بی‌سی: آیا به نظر شما (سلامتیان) کسانیکه در زمان آیت‌الله (امام) خمینی، مرتجع خطاب می‌شدند و کسانی که متحجر هستند، دوباره در غیاب آیت‌الله (امام) خمینی سردرآوردند؟
احمد سلامتیان: کاملا درست است. یعنی آن بخشی را که از آنها به عنوان متحجرین و تحجرزده‌ها صحبت می‌کردند، آنها حمله به برنامه‌های فرهنگی وزارت ارشاد را هدف اصلی خودشان قرار داده بودند... به نظر من در دنیای کنونی به هیچ‌وجه امکان مقابله با فرهنگی که بیشتر و بیشتر دارد، فرهنگ جهانی می‌شود، به شکلی امکان مقابله با آن از طریق اعمال فشار و سرکوب نیست مگر اینکه با خلاقیت فرهنگی بیشتر بشود در داخل این فرهنگ جهانی امروز که دهکده بزرگ جهان را دارد، فرا می‌گیرد با وسایل پیشرفته ارتباط جمعی امروزی، فقط با رقابت بیشتر در زمینه فرهنگی است که آنهم با قبول آزادی خلاقیت فرهنگی و آن رقابت است که می‌تواند بوجود بیاید و استعدادها می‌توانند شکفته بشوند لذا مقابله‌ای نمی‌شود با آن کرد اما در جمهوری اسلامی از مساله فرهنگی به عنوان یک وسیله سیاسی هم برای مرعوب کردن و سرکوب کردن نیروهای تجددخواه در جامعه بکار بردند.
بی‌بی‌سی: آقای حاج سید جوادی (علی‌اصغر) به نظر شما معنی این کار این هست که عملا ما امیدی به اصلاح در درون رژیم جمهوری اسلامی در مسائل فرهنگی نخواهیم داشت؟
حاج سیدجوادی: به عقیده من همانطور که آقای سلامتیان اشاره کردند، مساله تهاجم فرهنگی و تهاجم فرهنگ غرب، یک عنوانی است که خود آقایان (مسئولان جمهوری اسلامی) هم به بی‌پایه بودن این عنوان و این بهانه وقوف کامل دارند.