- صفحه نخست
- |
- استان ها
- |
- بین الملل
- |
- سیاسی
- |
- چند رسانه ای
- |
- اقتصادی
- |
- فرهنگی
- |
- حماسه و جهاد
- |
- صبح صادق
- |
- صدای انقلاب
- |
- محرومیت زدایی
(روزنامه جوان – 1396/03/20 – شماره 5109 – صفحه 6)
آنگلا مركل صدراعظم آلمان روز يك‌شنبه 7 خرداد در اظهاراتي بي‌سابقه از كشورهاي اتحاديه اروپا خواست تا ضمن حفظ اتحاد خود، سرنوشت‌شان را مستقل از امريكا به دست بگيرند. وي تصريح كرد اروپا ديگر نمي‌تواند «به طور كامل متكي» به امريكا و بريتانيا باشد. مركل درجريان يك گردهمايي انتخاباتي در شهر مونيخ در جنوب آلمان گفت: آن دوران كه مي‌توانستيم به طور كامل به ديگران اتكا كنيم، در حال پايان است. به گفته وي، اتحاد غرب به علت «برگزيت» و رياست جمهوري دونالد ترامپ دچار شكاف شده و اروپا بايد سرنوشت خودش را به دست بگيرد. اين سخنان مركل چنان جنجال‌بر‌انگيز بود كه استفن زيبرت، سخنگوي صدراعظم آلمان، روز دوشنبه با تأكيد بر تعهد اين كشور بر روابط دوجانبه اروپا و امريكا گفت كه سخنان اخير آنگلا مركل درباره روابط با امريكا «تنها نظر شخصي» او بوده است.
وي تصريح كرد «روابط با امريكا ستون قدرتمندي در سياست‌هاي امنيتي و خارجي ماست و آلمان براي تقويت اين روابط تلاش مي‌كند.» در موضع‌گيري جنجالي ديگري زيگمار گابريل وزير امور خارجه آلمان روز دوشنبه اقدام‌ها و مواضع رئيس‌جمهوري امريكا را كاملاً برخلاف سياست‌ها و منافع اتحاديه اروپا ودر جهت تضعيف غرب دانست. وي با اشاره به تلاش ترامپ براي ناديده گرفتن منافع بين‌المللي افزود: سياست‌هاي ترامپ درباره توافق آب و هوايي پاريس و فروش تسليحات به كشورهاي خاورميانه كاملاً بر خلاف سياست‌هاي اتحاديه اروپا است.
شكاف رو به افزايش
به رغم تلاش سخنگوي صدر اعظم آلمان براي توجيه سخنان مركل، واقعيت كتمان‌ناپذير، بروز اختلافات فزاينده بين اروپا و امريكاست. در واقع هشدار مركل در باره لزوم حفظ اتحاد بين اعضاي اتحاديه اروپا و نيز افزايش استقلال عمل اين نهاد اروپايي به ويژه پس از برگزاري نشست سران گروه هفت در ايتاليا و نيز انتقاد تند وزير امورخارجه آلمان از سياست‌هاي ترامپ، نشان‌دهنده شكاف روزافزون بين دو سوي اقيانوس آتلانتيك است. در واقع موضع غيرهمسوي ترامپ با ديگر سران بلوك غرب در اين نشست به ويژه بر سر توافقنامه آب و هوايي پاريس نشان داد كه مسير آينده اروپا و امريكا در دوره رياست جمهوري ترامپ بر سر برخي مسائل كليدي از هم جداست و در اين ميان كشورهاي عضو اتحاديه اروپا بايد بتوانند ضمن افزايش اتحاد و انسجام خود، با سياست‌هاي ترامپ در عرصه‌هاي مختلف به خصوص در زمينه مسائل تجاري، امنيتي و آب و هوايي مقابله كنند. در نشست گروه هفت، امريكا نتوانست با شش كشور صنعتي ديگر در خصوص توافقنامه آب و هوايي 2015 پاريس به موضع مشتركي برسد.
ترامپ در نشست سران گروه هفت اعلام كرد واشنگتن براي تصميم‌گيري درباره ادامه حمايت از توافق مقابله با تغييرات آب وهوايي به زمان بيشتري نياز دارد. اين رويكرد طفره‌آميز ترامپ با واكنش مركل روبه‌رو شد و وي روز شنبه با اشاره به مذاكرات گروه هفت كه از آن به عنوان مذاكرات «شش عليه يك» ياد كرد، آن را بسيار دشوار و غير رضايت‌بخش خواند. در عين حال به رغم برخي تعديل‌هاي ظاهري در مواضع قبلي ترامپ درباره ناتو و نيز توافقنامه‌هاي تجاري، اما سخنان و موضع‌گيري‌هاي وي چه در جريان نشست سران ناتو در بروكسل و چه در نشست سران گروه هفت در سيسيل نشان داد كه وي كماكان رويكرد منتقدانه خود در قبال متحدان اروپايي واشنگتن را حفظ كرده است. در اين راستا ترامپ با تكرار انتقادهاي گذشته از سازمان پيمان آتلانتيك شمالي (ناتو) بر اجراي تعهدات مالي اعضاي اروپايي آن از جمله آلمان تأكيد كرد.
وي همچنين در مذاكرات هفته گذشته در بروكسل با مقامات ارشد اتحاديه اروپا، از رويه‌هاي تجاري آلمان انتقاد كرد و آن را بسيار بد دانست و از اينكه شركت‌هاي آلماني خودروهاي زيادي در بازار امريكا به فروش مي‌رساندند شكايت كرد. اين موارد نشان مي‌دهد كه نگراني‌هاي سران كشورهاي بزرگ اتحاديه اروپا مانند آلمان و فرانسه درباره ادامه اختلافات و تنش‌ها با دولت امريكا بيهوده نيست و آنها بايد انتظار مواضع، تصميمات و اقدامات سخت‌‌تري را از جانب ترامپ عليه اروپا داشته باشند. با توجه به نقش محوري آلمان و فرانسه در اتحاديه اروپا، مركل اكنون چاره را در اين ديده است كه در زمينه نزديكي هر چه بيشتر روابط بين برلين و پاريس تلاش كرده و مواضع خود را با امانوئل ماكرون رئيس‌جمهوري جديد فرانسه همسو نمايد. به ويژه اينكه ماكرون نيز مانند مركل، موضع سخت انتقادي در باره ترامپ دارد و قائل به برخورد از موضع قدرت با ترامپ است. از سوي ديگر مسئله جدايي بريتانيا از اتحاديه اروپا (برگزيت) نيز كه اكنون به يكي از مهم‌ترين دغدغه‌هاي اتحاديه اروپا و كشورهاي كليدي اين اتحاديه مانند آلمان تبديل شده است، از ديدگاه مركل، لزوم تشديد همگرايي و نيز استقلال عمل اتحاديه اروپا را بيش از هر زمان ديگري نمايان كرده است.
نگراني‌هاي فزاينده
در واقع آلماني‌ها نگراني زيادي بابت سياست‌هاي دولت دونالد ترامپ به ويژه در زمينه امنيتي و تجاري و اقتصادي دارند. آلمان اكنون دركنار فرانسه به عنوان دو كشور بزرگ وكليدي اتحاديه اروپا خواهان ايجاد نهادهاي امنيتي و نظامي مستقل اروپايي هستند و با توجه به بدبيني دولت ترامپ به ناتو و انتقادهاي متعدد از كاركرد آن، اين كشور خواهان ايجاد تشكيلات اروپايي مستقل از ناتو به منظور نظارت و مداخله مؤثر در بحران‌هاي امنيتي هستند كه در اروپا رخ مي‌دهد. در عين حال برلين و پاريس بدين ترتيب خواهند توانست به خواسته ديرينه بيشتر كشورهاي اتحاديه اروپا در زمينه ارائه سياست‌ها و رويكردهاي امنيتي و دفاعي مستقل از تأثيرگذاري‌هاي آن سوي آتلانتيك يعني امريكا دست يابند. گابريل وزير امورخارجه آلمان، بر اين مسئله تأكيد كرد كه اروپا بايد مسئوليت بيشتري براي امنيت در كشورهاي همسايه خود بر عهده گيرد و اين عرصه نبايد به امريكا و روسيه واگذار شود. در اين راستا شاهد افزايش تلاش‌ها براي ايجاد نيروي نظامي مستقل اروپا، تدوين راهبرد جهاني اتحاديه اروپا و نيز ايجاد نهادهاي نظامي، امنيتي اروپايي هستيم.
با اين حال حساسيت‌هاي زيادي درباره عدم ايجاد نهادهاي موازي با ناتو در ميان برخي اعضاي اروپايي و فرااروپايي ناتو به ويژه بريتانيا و امريكا وجود دارد. به‌رغم اين مسائل، آلمان به عنوان عضو كليدي اتحاديه اروپا به اين جمع‌بندي رسيده كه بايد در راستاي تقويت پيوندهاي امنيتي و دفاعي بين كشورهاي اتحاديه اروپا و ايجاد ظرفيت مستقل اروپايي در زمينه دفاع و امنيت بايد به فوريت تدابير مشخصي اتخاذ شود. مسئله ديگري كه حساسيت شديد آلماني‌ها را برانگيخته است، رويكرد جديد تجاري و اقتصادي دولت ترامپ است كه مسلماً اجراي آن به ضرر آلمان به عنوان يك كشور با اقتصاد صادرات‌محور خواهد بود.
در اين راستا مقامات ارشد آلماني، خواهان تعهد كامل رئيس‌جمهوري امريكا به تجارت آزاد شده و درباره سياست‌هاي حمايت‌گرايانه اقتصادي و ملي‌گرايانه وي ابراز نگراني كرده‌اند. از ديدگاه آنها، اقتصاد آزاد و وجود نظام تجاري چند جانبه و منصفانه به نفع همه كشورها است. در عين حال آلماني‌ها همواره بر منافع متقابل تجارت آزاد هم براي كشورهايي صادرات محور و هم براي امريكا تأكيد كرده‌اند. كما اينكه وزير خارجه آلمان معتقد است اقتصاد آلمان در امريكا تنها يك رقيب نيست، بلكه از طريق سرمايه‌گذاري و نوآوري در امريكا، صدها هزار شغل و نيز فرصت‌هاي آموزشي بي‌شمار ايجاد كرده است. با اين حال به نظر نمي‌رسد كه اين مخالفت‌ها، تأثير چنداني بر موضع ترامپ و موضع حمايت‌گرايانه اقتصادي وي داشته باشد.
ش.د9600828
