تلفن همراه هوشمند ملی!

طی هفته‌های گذشته، در عرصه داخلی و خارجی حوزه فناوری اطلاعات روزهای پر حاشیه و پرخبری را پشت سر گذاشته‌ایم که در بین همه آنها حواشی مربوط به خرید «توئیتر» بیش از همه مورد توجه رسانه‌های جهان قرار گرفت. در این زمینه حتی برخی معتقدند، حواشی مربوط به این رسانه اجتماعی زمینه‌ساز وقوع تحولات گسترده‌ای در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات جهان خواهد شد!
البته این ادعا دور از انتظار هم نیست؛ چرا که مالک جدید توئیتر مدعی شده است در تقابل با سیاست‌های انحصارگرایانه و ضد آزادی بیان گوگل و اپل به سمت تولید یک تلفن همراه هوشمند مجهز به یک سیستم‌عامل جدید و مستقل حرکت خواهد کرد که این خود به معنای طراحی رقیب جدیدی برای دو سیستم عامل «آی‌او‌اس» و «اندروید» است.
این ماجرا از جایی شروع شد که «ایلان ماسک»، کارآفرین مشهور جهان که به تازگی با خرید بخش قابل توجهی از سهام توئیتر، مالک و مدیرعامل جدید این رسانه اجتماعی ‌شناخته می‌شود، با برگزاری یک نظرسنجی عمومی در توئیتر زمینه احیای فعالیت حساب کاربری تعلیق شده دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق ایالات متحده را در فضای توئیتر فراهم کرد.
گفتنی است، حساب کاربری ترامپ در ماجرای حمله هوادارانش به کنگره آمریکا در تاریخ 6 ژانویه 2021 میلادی در نقش یکی از عوامل اصلی تحریک‌کننده اغتشاشات و فردی که موجبات بی‌ثباتی کشور آمریکا را فراهم کرده است، از سوی مالکان رسانه‌های اجتماعی معروف، از جمله توئیتر و فیس‌بوک مسدود شد.
جالب است بدانید که تا پیش از مسدودسازی حساب کاربری دونالد ترامپ در توئیتر بیش از 88 میلیون نفر کاربر دنبال‌کننده وی بودند؛ به همین دلیل نیز مسدودسازی مادام‌العمر حساب کاربری ترامپ با واکنش‌های گوناگونی در سطح افکار عمومی جهان روبه‌رو شد؛ اما سیاست تعلیق این حساب تا زمان تصاحب شرکت توئیتر به دست ایلان ماسک بی‌کم‌وکاست تداوم یافت تا اینکه مالک جدید توئیتر بار دیگر زمینه حضور دونالد ترامپ را در این رسانه اجتماعی پرمخاطب فراهم کرد؛ هر چند این اقدام به مذاق غول‌های رسانه‌ای معروفی، مانند گوگل و اپل خوش نیامد! گفتنی است، این دو ابرشرکت آمریکایی از لحاظ سیاسی نزدیک به حزب دموکرات‌ بوده و بازگشت پر رنگ ترامپ به توئیتر، آن هم در فضای انتخاباتی پیش‌روی این کشور از سوی آنها تهدیدی علیه تداوم تسلط دموکرات‌ها بر کاخ سفید ارزیابی می‌شود!
همانگونه که پیشتر اشاره شد، ایلان ماسک شخصی اقتصادی و رسانه‌ای است که تاکنون به واسطه پروژه‌های نوآورانه‌اش در زمینه خودروسازی، تولید باتری‌های پر ظرفیت، ارائه اینترنت ماهو‌اره‌ای از طریق پروژه استارلینک و... در سطح جهان به خوبی شناخته شده است و حتی از وی به منزله یکی از شخصیت‌‌های شکل‌دهنده آینده فناوری یاد می‌شود. این چهره فناور پس از رفع مسدودی حساب کاربری ترامپ و هزاران کاربر دیگر با زمزمه حذف توئیتر از فروشگاه‌های نرم‌افزاری گوگل و اپل با تأکید بر مقابله با ترویج خشونت از سوی کاربران توئیتر روبه‌رو شده است.
همانگونه که مشخص است طرح احتمال حذف توئیتر از فروشگاه‌های نرم‌افزاری مشهور و مرجع گوگل پلی و اپ استور خسارات مادی قابل توجهی را متوجه مالک این رسانه اجتماعی خواهد کرد؛ چرا که تلفن‌های همراه هوشمند عمدتاً از دو سیستم عامل ساخت شرکت‌های گوگل و اپل استفاده می‌کنند و تبعاً حذف نرم‌افزار توئیتر از این دو زیست بوم موجب ریزش قابل توجه کاربران توئیتر خواهد شد!
البته همانگونه که اشاره شد، مالک جدید توئیتر به واسطه پروژه‌های بلند پروازانه‌اش به خوبی در جهان شناخته شده است؛ بنابراین، در چالش اخیر نیز ادعای جدید وی مبنی بر ساخت و عرضه یک تلفن همراه جدید و مجهز به سیستم عامل جدید و بدون محدودیت مورد توجه رسانه‌های جهان قرار گرفته است!
ایلان ماسک این ادعای جدید را در پاسخ به توئیت یک خبرنگار محافظه‌کار مبنی بر احتمال حذف توئیتر از گوگل پلی استور و اپ استور اپل مطرح کرد و از احتمال ساخت یک گوشی جایگزین خبر داد: «امیدوارم چنین اتفاقی نیفتد، اما اگر هیچ انتخاب دیگری وجود نداشته باشد، بله، یک گوشی جایگزین خواهم ساخت.»
باید به این نکته توجه داشت که با توجه به سوابق ایلان ماسک و همچنین در دسترس بودن فناوری‌های ساخت، تولید یک تلفن همراه جدید چندان مشکل نیست. حتی امروزه شرکت‌های بی‌شماری را می‌توان یافت که با دریافت هزینه، تلفن همراه اختصاصی کاربران را با هر نام و مشخصاتی که مایل باشند طراحی و تولید می‌کنند. افزون بر این، پیشتر نیز اعلام شده بود شرکت استارلینک با هدف توسعه کسب‌وکار اینترنت ماهواره‌ای خود به دنبال ارائه یک تلفن همراه هوشمند اختصاصی با قابلیت اتصال به اینترنت ماهواره‌ای است!
با این حال، آنچه از حواشی اخیر به منزله یک تجربه جهانی در حوزه سیاست‌گذاری داخلی برداشت می‌شود، این نکته کلیدی است که با توجه به حذف مستمر نرم‌افزارهای ایرانی از سوی دو شرکت گوگل و اپل، ضروری است کشور ما نیز رویکرد تولید و عرضه یک تلفن همراه هوشمند بومی‌سازی شده را در دستور کار قرار دهد. البته این به معنای تکرار تجربه‌های ناموفق گذشته نیست؛ چرا که در گذشته عمده تمرکز بر عرضه تلفن‌های همراه هوشمندی بود که تقریباً تنها بسته‌بندی و مونتاژ آنها در داخل کشور انجام می‌شد، در حالی که نیاز اصلی کشور نه به سخت‌افزار، بلکه به سیستم عامل تلفن‌های همراه هوشمند است.
خوشبختانه، در این زمینه کشورمان به خوبی می‌تواند از تجربه موفق ابر شرکت‌های چینی، مانند هواوی بهره‌‌مند شود؛ چرا که در جریان تنش‌های شکل گرفته بین ایالات متحده آمریکا و شرکت‌های فناور چینی، شرکت هواوی با هدف خنثی‌سازی تحریم‌های نرم‌افزاری گوگل به توسعه سیستم عامل اختصاصی خود با عنوان HarmonyOS دست زد؛ به گونه‌ای که امروزه بیشتر تلفن‌های همراه هوشمند ساخت این شرکت از این سیستم عامل اختصاصی و بی‌نیاز از خدمات گوگل برای ارائه خدمات به کاربران خود بهره می‌برند؛ لذا امروز این تجربه موفق پیش‌روی سیاست‌گذاران عرصه فناوری اطلاعات کشورمان قرار دارد و به همین دلیل نیز با توجه به تشدید اقدامات خصمانه گوگل و اپل علیه سامانه‌های نرم‌افزاری ایرانی باید با تکیه بر ظرفیت نخبگانی کسب‌وکارهای فناور کشورمان به سمت تولید و عرضه فراگیر تلفن‌های همراه هوشمند مجهز به سیستم عامل بومی‌سازی شده و ملی حرکت کنند.