جمهوری «گینه بیسائو» کشوری است در غرب آفریقا در کناره اقیانوس اطلس شمالی، بین گینه و سنگال. پایتخت آن بیسائو است. زمانی گینه بیسائو به عنوان پادشاهی گابو، بخشی از امپراتوری مالی بود. بخشهایی از این پادشاهی تا زمان استعمار پرتغالیها در قرن ۱۸ باقی مانده بود. گینه بیسائو یک میلیون نفر جمعیت دارد که بیشتر آنها مسلمان هستند. مردمش از نژادهای سیاه و سفیدند و به زبانهای پرتغالی و محلی با یکدیگر گفتوگو میکنند. پرتغالیها در قرن ۱۷ میلادی به تجارت برده در گینه بیسائو رو آوردند. با وجود اینکه این کشور از نخستین مستعمرات پرتغال بود، بخشهای داخلی آن تا قرن ۱۹ میلادی اکتشاف نشد.
«آمیلکار کابرال» نویسنده کتاب «انقلاب گینه» بخشی از جنایات استعمارگران پرتغالی را چنین برمیشمارد که بیش از یک میلیون آفریقایی از سوی تجار برده از ناحیه گینه بیرون برده شدند. همچنین دهها هزار آفریقایی در گینه در جنگهای استعماری، کشورگشایی و اشغال به قتل رسیدند.
میان سالهای 1950 تا 1960، گروههای کوچک میهنپرست به وجود آمدند و سرانجام حزب آفریقایی، استقلال گینه و دماغه سبز را خواستار شد و کشور در سال 1956، دارای استقلال شد و از سال 1960، کار مبارزات استقلالطلبانه اوج فراوان گرفت و تا سال 1972، دو سوم کشور از چنگال استعمار پرتغال خارج شد و در سال 1973، مجلس ملی انتخاب و در سپتامبر 1973 استقلال گینه بیسائو اعلام شد. «آمیكال كابرال» پدر استقلال گینه بیسائو، در سال 1956میلادی «حزب آفریقایی استقلال گینه و دماغه سبز» را تأسیس و مبارزات دامنهداری را برای استقلال گینه بیسائو آغاز كرد. وی در سال 1973 كشته شد؛ اما مبارزات او به ثمر نشست و در همان سالـ ۲۴ سپتامبر ۱۹۷۳میلادیـ گینه بیسائو به استقلال سیاسی رسید.
جنبش آزادیخواهانه مردم این سرزمین در سالهای 1963 تا 1973، با سرکوب خشونتآمیز استعمارگران پرتغالی همراه بود. این کشور که «گینه پرتغال» نام داشت؛ پس از استقلال نام پایتخت خود، بیسائو را به نام رسمی خود اضافه کرد تا از اشتباه گرفته شدن با جمهوری گینه جلوگیری کند. این کشور کوچکترین و فقیرترین مستعمره آفریقایی پرتغال به حساب میآمد؛ اما با مبارزات دشوار استقلالطلبانش توانست از سیطره پرتغال خارج شود.