مرسی در حالی به اتهامات زیادی محکوم شده است که تنها یک سال رئیس جمهور مصر بود و در مقابل حسنی مبارک که از سال 1981 تا 2011 این مسند را در اختیار داشت، از سوی دادگام مصر از تمامی اتهامات تبرئه شده است. نظامیان با سرکوب فزاینده اخوان المسلمین به دنبال آن هستند که بار دیگر اشتباه فرصت دادن به اخوان المسلمین در انتخابات را تکرار نکنند
محمد مرسی نماینده اخوان المسلمین در اولین انتخابات مردمی و آزاد مصر در سال 2012 شد، اما پیروزی وی دوام چندانی نداشت و پس از یک سال به دست ارتش مصر از قدرت برکنار و زندانی شد. از آن زمان تاکنون مرسی به اتهامات زیادی محاکمه شده است. در جدیدترین محاکمه، وی و 2 تن دیگر از متهمان پرونده جاسوسی برای قطر، به حبس ابد محکوم شدند. همچنین 6 نفر از متهمان این پرونده که پیشتر حکم اعدام آن ها برای تایید مفتی مصر فرستاده شده بود، پس از تایید مفتی، حکم اعدامشان صادر شد. دادگاه جنایی قاهره همچنین محمد مرسی و 7 تن دیگر از متهمان این پرونده را به اتهام سرقت اسناد امنیت ملی و فروش آن به شبکه الجزیره قطر به 15 سال حبس محکوم کرد. دادگاه مصر به مدت بیش از یکسال است که به این پرونده رسیدگی می کند و تا کنون 92 جلسه در این باره برگزار شده است که 34 جلسه آن به ارائه مستندات پرونده اختصاص داشت.
بر اساس این گزارش، تحقیقات دیوان عالی امنیت دولت در این پرونده نشان می دهد که محمد مرسی و تعدادی از متهمان، گزارشات صادره از دستگاه های اطلاعات عمومی و جنگی، نیروهای مسلح، نیروهای امنیت ملی در وزارت کشور و سازمان نظارت اداری را به سرقت برده اند که در میان آن ها اسناد کاملا محرمانه نیز دیده می شود که مربوط به ارتش، مکان های استقرار نیروهای ارتش و سیاست های کلی دولت است. این متهمان قصد داشتند گزارشات و اسناد را به دستگاه اطلاعات قطر و شبکه ماهواره ای الجزیره متعلق به این کشور تحویل داده و به مصر و امنیت ملی آن لطمه بزنند. این در حالی است که دادگاه جنایی قاهره سال گذشته میلادی «محمد مرسی» را در پرونده معروف به «فرار از زندان» به اعدام و در پرونده «جاسوسی» به حبس ابد محکوم کرد. مرسی هم اکنون در رابطه با 5 پرونده تحت محاکمه است که عبارتند از: وادی نطرون (مرسی در این پرونده طی حکم اولیه به اعدام محکوم شده است)، جاسوسی برای حماس و بیگانگان (در این پرونده مرسی طی حکم اولیه به 25 سال حبس محکوم شده است)، حوادث کاخ الاتحادیه (حکم اولیه مبنی بر حبس 20 ساله برای مرسی صادر شده است) و علاوه بر آن وی در پرونده اهانت به دستگاه قضایی و تحت محاکمه است.
سوال مهم ادر این زمینه این است که چرا مرسی در این وضعیت گرفتار شده است؟ این موضوع دو پرده دارد:
اپیزود اول، اشتباهات مرسی
شايد بتوان کليد واژه اصلي اشتباهات مرسي را «اعتماد» دانست. وي تصورش بر آن بود که در روابط بين الملل اين کلمه خريدار دارد و مي توان با تکيه بر آن مناسبات را مديريت کرد، اما غافل از آنکه «ديدگاه هابزي» بر عرصه بين الملل حاکم است و محرک اصلي تمامي رفتارها «منافع» است و در اين بين کلماتي مانند صداقت، وفاي به عهد و اعتماد تنها لطيفه هايي براي سرگرم شدن هستند. بر اساس اين اعتقاد، مرسي به آمريکا اعتماد کرد و سعي کرد روابط با اين کشور را همانند زمان حسني مبارک، ديکتاتور عزل شده مصر، ادامه دهد، اما غافل از اين که مردم مصر انقلاب کرده بودند تا روابط خود با دنيا را تغيير بدهند و در صدر اين تغييرات، دگرگوني در نوع مناسبات با آمريکا بود.
مرسي اما به دليل عدم آشنايي به امور بين الملل و همچنين عبرت نگرفتن از سرنوشت همگنان خود در مورد اعتماد به آمريکا، اصرار بر آزمودن اين مسير را داشت. مرسي با تصميمات غلط سياسي و ايجاد احساس کاذب رقابت با ايران، دولت خود را به دامن آمريکا انداخت؛ به آمريکا اعتماد کرد و نتيجه تلخ اعتماد به آمريکا را گرفت و در نهايت از قدرت عزل و به اعدام محکوم شد. در واقع مرسی نه تنها در عرصه خارجی بلکه در عرصه داخلی نیز اشتباهات فاحشی داشت و وی با حذف مخالفان خود به نوعی در پی قدرت مطلقه بود. همین عامل باعث ریزش هوادارن وی و در نهایت کودتا علیه او شد.
اپیزود دوم، تلاش السیسی برای حذف اخوان المسلمین
بخش دیگری از موضوع فشارهای کنونی بر مرسی، به تلاش نظامیان مصر برای حذف اخوان المسلمین بر می گردد. نظامیان در بیش از 6 دهه گذشته همواره بر اقتصاد و سیاست مصر سیطره داشته اند. انقلاب 2011 باعث شد تا آن ها قدرت و امپراتوری اقتصادی خود را در خطر ببینند. به همین دلایل تلاش زیادی شد تا مرسی تضعیف و در نهایت برکنار شود. اخوان المسلمین که مرسی نماینده آن بود بزرگترین جنبش مصر بود که بیش از 8 دهه سابقه فعالیت داشت. در تمام این مدت نظامیان این گروه را به عنوان بزرگترین دشمن خود می دانستند، چرا که مردم مصر بیش از 90 درصد مسلمان هستند و طبیعی است که این حزب پایگاه اجتماعی قوی ای داشته باشد.
به قدرت رسیدن اخوان المسلمین در سال 2012 پس از 8 دهه باعث هراس نظامیان شد. چرا که در صورت موفقیت این حزب در سیاست، نظامیان به تدریج از قدرت خارج می شدند. به همین دلیل نظامیان طومار اخوان المسلمین را در هم پیچیدند، اما گویا برکناری مرسی از قدرت تنها مرحله آغازین سرکوب اخوانی ها بود و پس از کودتای ارتش، موج دستگیری سران اخوان المسلیمن شروع شد.
در حال حاضر سیسی به دنبال آن است که این حزب را در حاشیه سیاست نگه دارد و با تروریستی اعلام کردن آن از شرکتش در انتخابات جلوگیری کند. چرا که پایگاه اجتماعی این حزب همواره برای نظامیان مصری خطر بزرگی است. مرسی به عنوان نماینده اخوان المسلمین نیز در سیبل اهداف السیسی قرار گرفته است. نکته جالب در این مورد این است که مرسی در حالی به اتهامات زیاد محکوم شده است که تنها یک سال رئیس جمهور مصر بود و در مقابل حسنی مبارک که از سال 1981 تا 2011 این مسند را در اختیار داشت، از سوی دادگام مصر از تمامی اتهامات تبرئه شده است. نظامیان با سرکوب فزاینده اخوان المسلمین به دنبال آن هستند که بار دیگر اشتباه فرصت دادن به اخوان المسلمین در انتخابات را تکرار نکنند و تا می توانند در جهت حذف این حزب و جلوگیری از ورودش به سیاست و مشارکت های سیاسی جلوگیری کنند./
