- صفحه نخست
- |
- استان ها
- |
- بین الملل
- |
- سیاسی
- |
- چند رسانه ای
- |
- اقتصادی
- |
- فرهنگی
- |
- حماسه و جهاد
- |
- صبح صادق
- |
- صدای انقلاب
- |
- محرومیت زدایی
حمله موشکي آمريکا به پايگاه الشعيرات در استان حمص سوريه با شليک 59 موشک کروز تام‌هاوک، در حالي رخ داد که دونالد ترامپ رئيس جمهوري آمريکا، پيش از آن گفته بود در فکر حمله نظامي به اين کشور با توجه به حمله شيميايي چند روز پيش در استان ادلب است. فريدون مجلسي در ايرنا نوشت:در بررسي اين اقدام بايد يادآور شد، حمله واشنگتن به سوريه به هيچ عنوان قانوني و موجه نيست؛ زيرا دولت جديد آمريکا بدون اينکه مقصران حمله شيميايي چند روز گذشته به ادلب مشخص و اثبات شود، دست به چنين اقدامي زده است.نکته مهمي که در اين رخداد وجود دارد، تبليغات وسيعي است که در حمله شيميايي به ادلب صورت گرفت و برمبناي همين فضاسازي حمله انجام شد؛ نکته‌اي که در فاجعه وسيع‌تر و تأسف آميزتر در حملات شيميايي در شهرهاي مرزي ايران در زمان حمله صدام به ايران ناديده گرفته شد و با وجود کارشناسي‌هاي متعدد، ايران تا چندين سال نتوانست حتي ثابت کند اين حمله توسط حکومت وقت عراق صورت گرفته است.
اين مسأله حکايت از اين دارد که دولت ترامپ، براي اعتبار بخشيدن به ادعاهاي خود بويژه در سوريه، دنبال بهانه‌اي بود که به نظر مي‌رسد حمله شيميايي به ادلب اين دستاويز را به واشنگتن داد تا اقدامات يکجانبه خود را در سطح منطقه با ورود به سوريه آغاز کند. نکته بعد اينکه در تبليغات وسيعي که در توجيه حمله آمريکا به سوريه صورت مي‌گيرد، مکرر اعلام شده که پس از چندين حمله شيميايي، دولت ترامپ ناچار به اين حمله شده است. اين در حالي است که، سال 2013 و نخستين باري که واشنگتن و برخي کشورها دولت بشار اسد را متهم کردند در مبارزه با مخالفان خود، از سلاح‌هاي شيميايي استفاده کرده‌است، نماينده سازمان ملل بررسي و اعلام کرد اين حمله توسط نيروهاي سلفي و مواد شيميايي باقي مانده عراق در اين منطقه صورت گرفته و در دفعات بعد مواد شيميايي توسط سلفي‌ها به کار رفته است.
با چنين پيشينه‌اي اين بار نيز نياز به يک بررسي مهم و اساسي بود تا مشخص شود، آيا اين اقدام توسط دولت بشار اسد صورت گرفته است يا خير؟ هر چند واضح است دولت سوريه در شرايطي که دست برتر را در منازعات دارد و داراي موقعيت مهم و خاصي در مذاکرات آستانه و ژنو است، دست به چنين اقدام غير قابل دفاعي نزده و خودزني نمي‌کند. زيرا چنانچه پس از بررسي‌هاي لازم مشخص شود دولت اسد، عامل حمله شيميايي در ادلب سوريه است، هيچ کس نخواهد توانست از اين وضعيت دفاع کرده و اين احتمال بهانه‌اي براي بهانه جويي‌هاي بيشتر را فراهم خواهد کرد و منطقي نيست بپذيريم اسد در وضعيت مطلوب نظامي خود دست به چنين ريسکي بزند. با اين حال با فرض تشديد فضاسازي‌هاي تبليغي عليه اسد يا اثبات ادعاي دخالت دولت سوريه در حمله شيميايي در کشورش، ممکن است، شاهد واکنش‌هاي شديدتري از طرف روسيه باشيم.
ممکن است روسيه با موافقت دولت سوريه و استفاده از موشک‌هاي اس 300 و اس 400 که پيشتر به سوريه فرستاده‌است، منع پروازهاي کشورهاي متخاصم بر فراز سوريه برقرار کند. چنين اقدامي مي‌تواند مخاطرات جديدي را به‌دنبال داشته باشد و چه بسا که موجب گسترش جنگ و قرباني شدن غيرنظاميان بيشتري شود. اما در وضعيتي ديگر، اگر مقصر نبودن سوريه در حمله شيميايي اخير اثبات شود، ممکن است طرفين سر ميز مذاکره نشسته و مسأله را حل کنند. به هر صورت به نظر نمي‌رسد دامنه حمله آمريکا به سوريه به حدي گسترده شود که در پي آن جنگي تمام عيار در سطح منطقه ايجاد شود.
هرچند که مي‌توان پيش‌بيني کرد اين اقدام تا مدتي مي‌تواند موجب ضربه زدن به پايگاه‌هاي ترکيه در سوريه و عراق شود که بدون اجازه دولت اين کشورها، نيروهاي خود را وارد خاک آنها کرده‌است. نکته آخر اينکه دولت‌ها در چنين شرايطي بايد از خود شکيبايي نشان داده و تا حد امکان جلوي جنگ را بگيرند. ديپلماسي ايران نيز بايد در چنين شرايط پيچيده‌اي، هوشياري لازم را در دستور کار قرار دهد تا به سهم خود در چارچوب منافع ملي و با تدبير، از گسترش اقدامات نظامي طرفين متخاصم در منطقه جلوگيري کند. بويژه آنکه دشمنان جهاني و منطقه‌اي کشورمان خواهند کوشيد تا از چنين فرصتي براي تسويه حساب با ايران استفاده کنند و با ادامه درگيري‌ها وستيزه‌جويي در منطقه، بهانه‌هايي براي کشاندن ايران به اين بحران به وجود آورند.
واکنش روزنامه‌هاي آمريکا به حمله موشکي آمريکا به خاک سوريه
پس از حمله موشکي آمريکا به خاک سوريه، روزنامه‌هاي اصلي آمريکا با تکرار روايت رسمي دولت ترامپ مبني بر مسئوليت دولت سوريه در حمله شيميايي شمال اين کشور، به گمانه‌زني درباره پيامدهاي حمله موشکي به خاک سوريه براي روابط با روسيه پرداخته و از سردرگمي در کاخ سفيد براي اقدام بعدي در سوريه سخن به ميان آورده‌اند. روزنامه‌هاي آمريکا حمله موشکي به خاک سوريه را بطور گسترده‌اي پوشش داده و در مقاله و تحليل‌هاي مختلف به ارزيابي واکنش اوليه مسکو پرداخته و اقدام بعدي دولت ترامپ را در سوريه مبهم توصيف کردند. نيويورک تايمز در مقاله اي با عنوان «حمله به سوريه، روابط با روسيه را به خطر انداخت»، با اشاره به هشدار قبلي آمريکا به مسکو براي تخليه نيروهايش از پايگاه هوايي الشعيرات نوشت: اين حمله موشکي، آمريکا را وارد مرحله بسيار خطرناک رويارويي نظامي با نيروهاي روسيه در منطقه کرد. با اين حال روسيه به سمت افزايش تنش با دولت ترامپ نرفته و واکنش اوليه مسکو که بيشتر به محکوميت لفظي محدود بوده، نشان مي‌دهد که کرملين خواستار آرامش است.
همچنين «نيکولاس کريستوف»، مقاله نويس نيويورک تايمز در تحليلي، با تاييد سياست جنگ طلبانه ترامپ عليه سوريه نوشت: مهمترين پرسش پيش رو اين است که گام بعدي در سوريه چه خواهد بود؟ وي توصيه مي کند که دولت ترامپ اين حمله موشکي را وسيله‌اي براي فشار آوردن به سوريه براي ايجاد يک آتش‌بس در آن کشور قرار دهد. با اين وجود، کريستوف نسبت به توانايي وزير خارجه آمريکا براي بهره‌برداري از اين فرصت ابراز ترديد کرده و وي را از لحاظ توانايي ديپلماتيک، ضعيف توصيف مي کند. وي در ادامه نوشت: در خصوص حمله به سوريه، اوباما اشتباه کرد و ترامپ کار درست را انجام داد. بدترين اشتباه اوباما در سياست خارجي انفعال در موضوع سوريه بود.
مقاله نويس نيويورک تايمز با اشاره به احتمال واکنش ايران و روسيه عليه نيروهاي مداخله‌گر آمريکايي در عراق و سوريه مي افزايد: با اين وجود، اگر ما به دنبال سرنگوني اسد از طريق نظامي نرويم، به نفع همه طرف‌هاي درگير خواهد بود که از افزايش تنش خودداري کنند. نويسنده نيويورک تايمز، راه حل بلند مدت بحران سوريه را تقسيم «دوفاکتوي» سوريه خوانده و مدعي مي شود که تقسيم سوريه تا زماني که اسد کنار برود، برقرار خواهد بود. با اين همه، نويسنده نيويورک تايمز نسبت به کفايت و توانايي ترامپ براي حل مساله سوريه ابراز ترديد کرده و در پايان مينويسد: اکنون همه چيز به اين بستگي دارد که آيا ترامپ بي کفايت خواهد توانست که از چالش دشوار بهره‌برداري از جنگ براي رسيدن به صلح برآيد يا نه.
روزنامه واشنگتن پست نيز با پوشش اخبار سوريه، در يکي از مطالب صفحه نخست خود به پيش بيني راهبرد ترامپ و اقدام بعدي دولت وي در سوريه پرداخت. اين مقاله با اشاره به برخي مخالفت‌ها و نگراني‌ها در کنگره در خصوص قانوني بودن اقدام نظامي آمريکا عليه سوريه نوشت: چالش بزرگ ترامپ در روزهاي آينده اين است که آيا خواهد توانست از فرصت حمله موشکي براي يک راهبرد بلند مدت بهره‌برداري کرده و به باتلاق جنگ سوريه کشيده نشود يا خير؟ واشنگتن پست همچنين به اطلاع رساني آمريکا به روسيه درباره اين حمله موشکي اشاره کرده و مي نويسد: از آنجا که روس‌ها ديدار آتي وزيرخارجه آمريکا را از مسکو لغو نکردند، مي‌توان گفت که مسکو با حمله موشکي آمريکا کنار آمده است و به دنبال تنش نيست. واشنگتن پست با اشاره به سردرگمي در دولت آمريکا درباره اقدام بعدي ترامپ مي نويسد که برخي مقامات آمريکا خواستار حملات هوايي بيشتر بوده و برخي ديگر از ضرورت ايجاد منطقه پرواز ممنوع در سوريه سخن مي گويند. اما همه اينها خطر درگيري با ارتش روسيه و واکنش ايران را در پي خواهد داشت.
روزنامه وال استريت ژورنال در تحليلي درباره راهبرد نظامي آمريکا در سوريه نوشت: مقام‌هاي کاخ سفيد مي گويند اين حمله موردي بوده و فعلا برنامه‌اي براي ادامه آن نيست. وال استريت ژورنال با اشاره به تاثير منفي فوري حمله موشکي به الشعيرات بر جنگ با داعش مي نويسد که شبه نظاميان تحت حمايت آمريکا مستقر در شمال سوريه از ترس واکنش احتمالي، در لاک احتياط فرو رفته اند. روزنامه لس آنجلس تايمز نيز در مقاله‌اي به تاثير حمله موشکي به خاک سوريه بر روابط با مسکو پرداخته و نوشت: اين حمله هرگونه اميد به بهبود روابط دوجانبه را از بين برد.
اين روزنامه همچنين در مقاله‌اي ديگر تاکيد مي کند که تاثير حمله موشکي به پايگاه هوايي الشعيرات در سوريه به اين بستگي خواهد داشت که ترامپ چه خواهد کرد. لس آنجلس تايمز با ناچيز خواندن تاثير اين حمله موشکي بر توانايي نظامي ارتش سوريه مي نويسد: اگر فقط به اين حمله موشکي بسنده شود، اقدامي بي فايده صورت گرفته است. لس آنجلس تايمز مي افزايد: اکنون فشار بر ترامپ براي يک راهبرد مشخص در سوريه افزايش خواهد يافت و ممکن است حمايت و تشويق متحدان آمريکا و اعضاي کنگره از ترامپ، نوعي سردرگمي در تصميم گيري وي به وجود آورد. اين فضاي ايجاد شده در داخل و خارج اين پتانسيل را دارد که ترامپ را به سوي اقدام نظامي ديگر در سوريه سوق دهد.
پيام حمله موشکي آمريکا براي چين و کره‌شمالي
اگرچه حمله موشکي اخير آمريکا عليه يک پايگاه هوايي نظام سوريه تنها منحصر به اين کشور بود اما مطمئنا اين اقدام توجه يک دشمن ديگر آمريکا يعني کره شمالي را به خود جلب کرده است.به گزارش ايسنا، خبرگزاري آسوشيتدپرس در گزارشي نوشته است: در اولين مذاکرات ميان دونالد ترامپ، رييس‌جمهوري آمريکا و شي جينپينگ، رييس‌جمهوري چين مساله کره‌شمالي محوري‌ترين و مهمترين مساله امنيتي در ميز مذاکره بود.با اين حال تصميم ترامپ براي انجام حملات موشکي عليه سوريه تا حدي ديناميک موجود در قبال مساله پيونگ يانگ را تغيير داده و موشک‌هاي آمريکا فراتر از تهديد به تحريم يا انزواي بيشتر، پيامي را براي کره شمالي داشتند.ترامپ درباره نشستش با رهبر چين لحني مثبت داشت و درباره اين حرف زد که چطور از چين خواسته تا بر کره شمالي اعمال نفوذ کند يا تهديد کرد که در صورت لزوم به تنهايي در قبال کره شمالي اقدام مي‌کند و واشنگتن مي‌تواند حتي بدون کمک چين نيز مساله کره شمالي را کاملا حل و فصل کند.
در عين حال پيونگ يانگ نيز پيش از ديدار اخير ترامپ با شي جينپينگ با آزمايش يک موشک بالستيک تلاش کرد تا موضع خود را اعلام کند. در حاليکه همه توجهات صرف حمله هوايي آمريکا به سوريه شده بود انتظارها درخصوص وقوع يک رويارويي بر سر سياست مربوط به کره شمالي برآورده نشده و در نشست رهبران آمريکا و چين نيز تحول چشمگيري نسبت به کره شمالي اعلام نشد.با اين حال رهبران دو کشور متعهد شدند که همکاري نزديک‌تري براي وادار کردن کره شمالي براي کنار گذاشتن برنامه هسته‌اي‌اش داشته باشند؛ اين البته وعده‌اي است که پيونگ‌يانگ تا به حال چندين بار شنيده است.اين همکاري نزديک‌تر مي‌تواند شامل اعمال شديدتر تحريم‌هاي تجاري بين‌المللي عليه کره شمالي باشد چرا که تقريبا همه تجارت کره شمالي از طريق چين انجام مي‌شود. همچنين اين امکان وجود دارد که جلوي قابليت کره شمالي براي استفاده از نظام مالي بين‌المللي گرفته شود و همچنين اعمال مجازات‌هاي سنگين و تحريم عليه تعامل‌کنندگان با کره شمالي نيز به اجرا در آيد.
پکن اگرچه همواره از بابت برنامه هسته‌اي کره شمالي به عنوان همسايه خود نگراني عميق داشته اما بر رويکردي متمرکز بر مذاکرات و شراکت به جاي تحريم و انزوا در قبال کره شمالي تاکيد داشته است.رييس‌جمهوري چين با وجود آنکه از مذاکرات اخيرش با ترامپ بدون دستيابي به تعهد خاص و مهمي خارج شد اما ظاهرا در اين مذاکرات توانسته به سازش کوچکي دست پيدا کند.در اين ميان خبر اقدام نظامي ترامپ عليه سوريه براي پيونگ يانگ مي‌تواند صداي بلندتري داشته باشد. پيونگ يانگ نيز مثل ديگر کشورهاي جهان در حال سنجيدن اين است که ترامپ مي‌تواند چگونه رهبري باشد.حمله موشکي اخير آمريکا به سوريه تصوير ترامپ را به عنوان رهبري متمايل به استفاده از نيروي نظامي به روشي سريع و هدفمند تقويت کرد و اين دقيقا همان سناريويي است که کره شمالي بيشترين نگراني را از آن دارد.
حملات موشکي آمريکا به سوريه که بلافاصله بعد از پايان ديدار ترامپ با شيجين‌پينگ اعلام شد به بهانه تلافي حمله شيميايي نسبت داده شده به بشار اسد در خان شيخون صورت گرفتند.کره شمالي مدت‌ها ادعا کرده که آمريکا در تدارک براي يک چنين حملات هدفمند مشابهي عليه خاک خودش و يا حتي تهاجم تمام عيار عليه اين کشور است اما در حقيقت کره شمالي با اين حرفش برنامه هسته‌اي خود را به عنوان يک عامل بازدارنده لازم در مقابل تهديد نظامي آمريکا توجيه کرده است.همچنين کره شمالي طي هفته‌هاي اخير هشدار داده که رزمايش مشترک اخير آمريکا و کره جنوبي که هر سال برگزار مي‌شود اما امسال بزرگ‌ترين رزمايش بوده و در حال حاضر ادامه دارد سبب افزايش تنش‌ها در شبه جزيره کره شده است.واشنگتن وجود هرگونه تمايلي نزد خود براي حمله به کره شمالي را رد کرده است.
اگر آمريکا يک چنين حمله‌اي را حتي براي يک بار انجام دهد دست به يک اقدام بسيار پرريسک‌تري زده است.کره شمالي برخلاف سوريه گزينه‌هايي براي تلافي کردن دارد. کره شمالي علاوه بر برخورداري از قابليت‌هاي مربوط به موشک‌هاي دوربرد و همچنين افزايش قابليت‌هاي هسته‌اي‌اش، توپخانه و موشک‌هاي کوتاه بردش را براي حمله به سئول آماده کرده است. سئول پايتخت کره جنوبي به عنوان همپيمان مهم آمريکا در منطقه و شهري برخوردار از بيش از 10 ميليون جمعيت است.حملات آمريکا عليه دولت بشار اسد در سوريه که کره شمالي آن را همپيمان خودش مي‌داند توجه پيونگ يانگ را به تهديد اخير ترامپ به منظور دست زدن به اقدام يکجانبه براي حل برنامه تسليحاتي کره شمالي بيش از پيش جلب کرده است.در عين حال پاسخ چين به حملات اخير آمريکا به سوريه آرام و ملايم بود و اگر پيونگ يانگ انتظار پشتيباني اخلاقي پکن را داشته باشد احتمالا حمايتي دريافت نخواهد کرد.
ش.د9600090
