(روزنامه جوان – 1395/01/28 – شماره 4789 – صفحه 15)
سيزدهمين نشست سران سازمان همكاري اسلامي به صحنه بيسابقه جنگ دلارهاي نفتي سعودي با ايران تبديل شد؛ دلارهايي كه باعث شد چهار بند از بيانيه سازمان عليه ايران و حزبالله تنظيم و سمت وسوي ضداسرائيلي اين سازمان فراموش شود. مخالفت تعدادي از كشورهاي اسلامي باعث شد اين بيانيه كه در تاريخ 47 ساله سازمان همكاري اسلامي بيسابقه بود، در نشست پاياني قرائت نشود.
سيزدهمين نشست سران كشورهاي عضو سازمان همكاري اسلامي روز جمعه در استانبول به پايان رسيد. براي اولين بار در تاريخ اين سازمان پيشنويس بيانيه پاياني به دليل مخالفت برخي كشورها از جمله جمهوري اسلامي ايران قرائت نشد. دليل مخالفت تهران با پيشنويس اين بيانيه مربوط ميشد به بخشهايي از آن كه عليه ايران و حزبالله لبنان تنظيم شده بود. متن اوليه پيشنويس حدود دو ماه قبل در جريان يك نشست كارشناسي در جده تهيه شد. عربستان سعودي در آن زمان به هيئت كارشناسي ايران ويزا نداد و در نتيجه اين پيشنويس در غياب نمايندگان كشورمان نوشته شد.
ديپلماتهاي كشورمان از مخالفت با بازنگري در متن پيش نويس پاياني در استانبول خبر دادند. عباس عراقچي معاون وزير امور خارجه گفت: «اجازه اينكه اين بحث دوباره در اين جلسه باز شود را ندادند. پاراگراف ديگري را عليه حزبالله تنظيم كردند.» وي در ادامه تأكيد كرد: بهرغم مخالفت جدي ايران و تعدادي از كشورهاي اسلامي اما «رياست جلسه و كشورهايي كه دنبال اين قضيه بودند اين را به هر نحو مصوب تلقي كردند.» محمدجواد ظريف با تأكيد بر اينكه پيش نويس اعلاميه اجلاس سران كشورهاي اسلامي «برخلاف روح همبستگي اسلامي» است، هشدار داد كه محكوم كردن حزبالله لبنان «تنها باعث خشنودي» اسرائيل خواهد شد.
هر چند عربستان سعودي با تلاشهاي زياد و دادن رشوههاي ميليوني موفق شده بود متن پيشنويس را به نفع خود تنظيم كند اما قرائت نشدن آن، ضربه بزرگي به اين اقدامات سعودي محسوب ميشود. رسانههاي نزديك به رياض طي چند روز گذشته تبليغات زيادي درباره بيانيه پاياني سازمان همكاري اسلامي انجام داده بودند و ميگفتند قرار است «در بيانيه پاياني به پيشنهاد عربستان، دخالتهاي ايران در امور داخلي كشورهاي عربي محكوم شود و بندهاي اين بيانيه نيز مشابه بندهاي نشست اتحاديه عرب و سازمان همكاريهاي اسلامي در جده خواهد بود.» اطمينان سعودي از قرائت پاياني در حدي بود كه روز پنجشنبه عادل الجبير وزير خارجه عربستان در مصاحبه با يك شبكه ماهوارهاي ضمن تكرار ادعاهاي بياساسش عليه ايران گفته بود كه بيانيه پاياني نشست عليه ايران خواهد بود.
رشوه سعودي
طي يك سال گذشته گزارشهاي زيادي از پرداخت پول توسط عربستان سعودي به مقامات سياسي و ديپلماتيك منتشر شده است. يكي از اين گزارشها پرداخت بيش از 600 ميليون دلار به نخست وزير مالزي است كه مقامات سعودي را مجبور به اتخاذ مواضع متناقض كرده است. عادل الجبير، وزير خارجه عربستان، در حاشيه نشست همكاريهاي اسلامي در گفتوگو با روزنامهنگاران مالزيايي گفت كه مبلغ ۶۸۱ ميليون دلار كه دولت سعودي به نجيب رزاق، نخست وزير مالزي پرداخته «هديه محض» بوده و در مقابل آن، توقعي هم نميرفته است. اين اظهارات الجبير در حالي است كه در ماه فوريه، يك روزنامه امريكايي به نقل از وي نوشت كه اين پول «براي سرمايهگذاري در يك طرح در مالزي» به نخست وزير پرداخت شده و از تأييد اينكه اين پرداخت به منزله «هديه» بوده است خودداري ورزيد.
سياست تطميع و خريد سياستمداران و مقامات مسئول كشورها و سازمانها توسط عربستان اين مسئله را به ذهن متبادر ميكند كه سازمان همكاري اسلامي نيز تحت نفوذ دلارهاي سعودي قرار بگيرد. روزنامه مستقل رأي اليوم در سرمقاله خود درباره نشست سازمان همكاري اسلامي نوشته است: «سازمان همكاري اسلامي يك سازمان ناكارآمد و سست است و به مكاني براي گروهي از كارمندان تبديل شده است كه براي آنها حقوق و مزاياي خوبي درنظر گرفته شده است چراكه عربستان اين را ميخواهد اما نشست سران كنوني بيماريهاي جهان اسلام و اختلافاتشان را به بدترين شكل نشان داد. بهتر است اين كنفرانس سران را كنفرانس سران «اختلاف» و نه همكاري اسلامي دانست و تنها با انداختن يك نگاه سطحي به اين نشست و ديدن عدم حضور بيشتر رهبران اين حقيقت را ميتوان تأييد كرد.»
حاشيه امن تلآويو
هر چند در پيشنويس پاياني و همچنين در اظهارات رجب طيب اردوغان بر ادامه حمايت از فلسطين تأكيد شده است اما اقدامات بعضي كشورها از جمله عربستان سعودي براي تشديد اختلافات داخلي باعث شده تا نشست اخير سازمان همكاري اسلامي كمتر براي مقابله با رژيم صهيونيستي جدي به نظر برسد و اين رژيم در سايه اين اختلاف احساس امنيت بيشتري كند. روزنامه الراي كويت با اشاره به اينكه اختلافات گسترده كشورهاي اسلامي آورده است: «رهبران عربي و مسلمان با همتايان اسرائيلي خود دست ميدهند و به عاديسازي روابط با اشغالگران اسرائيلي آن هم در روز روشن ميپردازند و حتي از توصيف اسرائيل به دشمن خودداري ميكنند.» سيدعباس عراقچي درباره فضاي نشست سران همكاري اسلامي اخير در استانبول گفت: «واقعاً فضاي عمومي سازمان همكاري اسلامي در شرايط فعلي نشانگر همكاري بين كشورهاي اسلامي و وحدت بين جهان اسلام نيست.»
http://www.javanonline.ir/fa/news/779026
ش.د9505047