«مصلحت» عنوانی آشنا و پرکاربرد در فقه و اصول اسلامی است. مفهوم خیر، صلاح و منفعت که از واژه مصلحت فهمیده می‌شود، میتواند همه خواستهها و آرزوهای انسان را پوشش دهد. مصلحت گاه به جعل حکم شرعی که از جانب خداوند لحاظ شده است، اشاره دارد و در این مقام تمام احکام و شرایط آن تحت عناوین مصلحت و مفسده قرار داده می‌شود. در عبارات فقهی و کلمات علما، گاهی از واژه مصلحت سخن به میان آمده که یعنی در شرایطی و درباره مسائلی فراخور موضوع و نوع مسئله باید مصلحت و عاقبت‌اندیشی انجام داد و برای فهم مصادیق این مسائل ظرافت‌های فقهی لازم است تا از مسیر شرعی آن خارج نشود.
در حال حاضر، یک مصلحت‌اندیشی عرفی و البته مغایر با دو معنای قبلی هم در جامعه وجود دارد که افرادی بنا به منافع شخصی و امیال خود در قبال حقیقت‌گویی بهانه‌تراشی می‌کنند و به دنبال منافع خود هستند و از این قاعده فقهی استفاده‌های نادرست انجام می‌دهند و به اسم مصلحت حقیقت را به قربانگاه می‌برند و همین مواجهه با موضوعی این چنین راهبردی و تعیین‌کننده باعث نگرش منفی به آن شده است. البته مصلحت‌سنجی در امور سیاسی و حکومتی از ضرورت‌ها و الزامات امر حکمرانی است و امروز می‌توان کاربست آن را در همه مکاتب و حکومت‌ها مشاهده کرد.
در جهاد تبیین، یکی از مسائلی که باید در نظر داشت، این است که در حقیقت‌گویی و انجام وظیفه در حوزه روشنگری و تبیین دچار مصلحت‌اندیشی‌های باطل نشویم و به واسطه این افکار نادرست حقیقت را فدای مصلحت خودپندار و مخالف شرع نکنیم. رهبر معظم انقلاب در دیدار جمعی از روحانیون کهگیلویه و بویراحمد مورخ 1373/3/17 در مورد نداشتن هر گونه ملاحظه‌ای در مورد بیان حقیقت و تبیین مسائل فرمودند: «عده‌ای وقتی این حرف را بشنوند، مطمئناً از روی دلسوزی خواهند گفت «خوب بود فلانی این حرف را امروز نمی‌زد.» نه؛ من بایستی این حرف را می‌زدم. من باید این حرف را بزنم. بنده مسئولیتم بیشتر از دیگران است. البته آقایان هم باید این حرف را بزنند. شما آقایان هم باید بگویید. امام بزرگوار، خط‌شکنی بود که هرجا انحرافی در نکته‌ای مشاهده می‌کرد، با کمال قدرت و بدون هیچ ملاحظه‌ای بیان می‌فرمود. اگر این بدعت‌ها و خلاف‌ها در زمان آن بزرگوار می‌بود یا به این رواج می‌رسید، بلاشک می‌گفت. البته عده‌ای هم که به این مسائل دل بسته‌اند، متأذی خواهند شد که چرا فلانی به موضوع مورد علاقه ما این‌طور بی محبتی کرد و با این لحن از آن یاد نمود. آنها هم البته اغلب، مردمان مؤمن و صادق و بی‌غرضی هستند؛ اما اشتباه می‌کنند. وظیفه بزرگی که آقایان روحانیون و علما، در هر بخش و هرجا که هستید، باید برعهده داشته باشید.»
