چرا جایگاه بریکس ارتقا یافته است؟

کارشناس و تحلیلگر اقتصادی گفت: «روسیه پهناورترین کشور دنیا با منابع انرژی بسیار بزرگی است. ضمن اینکه ایران و عربستان نیز به منزله کشورهای اصلی تأمین‌کننده انرژی می‌توانند در توسعه اقتصاد منطقه نقش‌آفرینی کنند. بنابراین، در صورت پایان دادن به مخاصمه‌های منطقه‌ای رقابت به همکاری سازنده‌ای تبدیل می‌شود، به همین دلیل بریکس برای چین اهمیت یافته است.»
«احمد صالحی» کارشناس و تحلیلگر اقتصادی در گفت‌وگو با «صبح صادق» درباره اثرات و عواید عضویت ایران در بریکس به دلیل توسعه تبادلات تجاری ایران با سایر کشورها و افزایش مراودات تجاری گفت: «یکی از موضوعاتی که در توسعه اقتصاد کشورها، به ویژه کشورهای عضو یک منطقه تأثیرگذار است، عضویت در پیمان‌های منطقه‌ای و بین‌المللی مبنی بر همکاری‌های چندجانبه است. این موضوع از اهمیت بسیاری دارد؛ چرا که اساساً عضویت کشورهای قدرتمند و هم‌پیمان در سازمان‌های منطقه‌ای به قوام گرفتن هر چه بیشتر آن سازمان‌ها و عملکرد بهتر آن پیمان‌ها منتهی می‌شود. بنابراین، عضویت ایران در سازمان همکاری‌های بریکس ضمن اینکه دستاوردهای قابل توجهی برای اقتصاد ایران به دنبال خواهد داشت، اساساً به قوام گرفتن بریکس هم کمک می‌کند.»
وی در این باره خاطر نشان کرد: «وقتی بریکس دارای دبیرخانه می‌شود ـ مانند اوپک که یک گروه مهم در اقتصاد انرژی دنیاست ـ و عضوگیری می‌کند، منجر به سازماندهی و متشکل‌تر شدن هر چه بهتر بریکس می‌شود و اتفاقاً در مجموع به نفع همه کشورهای عضو بریکس، از جمله ایران است.»
احمد صالحی در تشریح این موضوع با ذکر مثالی گفت: «وقتی بریکس به منزله یک سازمان منطقه‌ای به صورت جدی مطرح می‌شود، چینی‌ها که یکی از قطب‌های اقتصادی بزرگ جهان به شمار می‌آیند، به این سازمان بسیار جدی‌تر از گذشته نگاه می‌کنند و بها می‌دهند که خود این مسئله به ارتقای جایگاه این سازمان منجر می‌شود.»
احمد صالحی، کارشناس اقتصادی در ادامه بحث تصریح کرد: «با نگاهی تأمل‌انگیز به تاریخ تشکیل بریکس در سال 2008 می‌توان به سادگی متوجه تاریخ پرتلاطم آن شد.»
وی در این باره توضیح بیشتری داد و گفت: «با اینکه چین سال 2008 بریکس را تأسیس می‌کند، اما اهداف مورد نظر چین حتی با کمک روسیه نیز محقق نمی‌شود. بنابراین، تا سال 2013 تلاش می‌کند به اهداف دلخواه خود دست یابد، اما بنا به دلایلی این مهم محقق نمی‌شود.»
احمد صالحی معتقد است: «به هر حال، کشورهایی، مانند برزیل و آفریقای جنوبی در دل بریکس هستند، اما کشوری مانند چین به عنوان بزرگ‌ترین رقیب اقتصادی آمریکا به دنبال دشمنی با این کشور نیست؛ چرا که شاید بتوان گفت کشورهای عضو بریکس به نوعی اقمار آمریکا به شمار می‌روند و مایل به رقابت و دشمنی با آمریکا نیستند. از طرفی چون هند با چین به با یکدیگر رقابت دارد، در این مقطع زمانی بریکس کمرنگ شده است.»
وی در ادامه بحث تصریح کرد: «وقتی چین در سال 2013 پروژه بزرگ کمربند‌ـ راه یا ابتکار کمربند‌ـ جاده را معرفی می‌کند و به دنبال دستیابی به اهداف خود در این مسیر است و قصد دارد شریک استراتژیکی به نام اروپا را با خود همراه کند؛ چون هدف این است که چین را به اروپا وصل کند؛ این وسط کشورهایی مانند ایران و پاکستان می‌توانستند منتفع شوند.»
این کارشناس اقتصادی گفت: «با وقوع جنگ اوکراین، چین نتوانست به توسعه تجارت با اروپا جان تازه‌ای بدهد؛ یعنی جنگ اوکراین مانع جدی در برابر شراکت راهبردی چین با اروپا شد. در همین زمینه اروپا نگران تکرار آنچه در موضوع انرژی با روسیه داشت، درباره مسائل تجاری با چین شد. بنابراین، سران اروپایی نگران شدند که مبادا با چین وارد مقیاس بزرگ‌تری از چالش‌های اقتصادی و تجاری شوند و این فرضیه را تا چند دهه آینده کنار گذاشتند.»
وی در این باره تأکید کرد: «چین پس از وقوع جنگ اوکراین نسبت به این موضوع به روسیه اعتراض کرد؛ چرا که مدعی تلاشی مبنی بر وارد کردن اروپا وارد تیم خود بود. بنابراین، پس از اینکه چین نتوانست با اروپا شریک راهبردی شود، بار دیگر به بریکس نگاهی نو انداخت و روی بریکس سرمایه‌گذاری کرد.»
وی درباره تفاوت‌های امسال اجلاس بریکس با سال‌های گذشته به چند موضوع اشاره کرد و گفت: «با مشاهده تفاوت‌های اجلاس امسال بریکس با سال 2018 به سادگی می‌توانید متوجه شوید نگاه بریکس به روسیه و تجارت با سایر کشورهای عضو بریکس راهبردی‌تر شده است.»
وی در این باره بیان داشت: «با اینکه روسیه مانع بزرگی در برابر ائتلاف چین و اروپا شد؛ چرا که پس از تحقق این موضوع قطعاً روابط اقتصادی و تجاری روسیه و چین به نسبت قبل کمرنگ‌تر می‌شد و چون در نظم جدید دنیا یک‌سو آمریکا و در قطب دیگر چین و اروپا با هم همگرا می‌شدند، روسیه در نظم اقتصادی جدید جایی نداشت و عملاً روسیه از مناسبات تراز یک دنیا حذف می‌شد، چین پس از این طی این روند چاره‌ای به جز بازگشتن به بریکس نداشت.»
وی در این باره خاطر نشان کرد: «وقتی روسیه راه ائتلاف چین و اروپا را با زدن زیر میز در جنگ اوکراین به صورت کامل مسدود کرد، در نتیجه روسیه به صورت ضمنی معتقد است که باید با من همراه باشید، چینی‌ها نیز با وجود ناراحتی از روسیه بابت آغاز جنگ اوکراین چاره‌ای ندارند؛ چرا که شراکت راهبردی با اروپا را از دست رفته دیده‌اند. در نتیجه با وجود اختلافات تاریخی با هند و نارضایتی از عملکرد روسیه این موارد سبب شده است این کشورها دور هم جمع شوند، از جمله ایران و عربستان، چرا که چین برای توسعه اقتصاد خود به شرکای راهبردی نیاز دارد.»
احمد صالحی، کارشناس اقتصادی گفت: «روسیه پهناورترین کشور دنیا با منابع انرژی بسیار بزرگی است؛ ضمن اینکه ایران و عربستان نیز به منزله کشورهای اصلی تأمین‌کننده انرژی می‌توانند در توسعه اقتصاد منطقه نقش‌آفرینی کنند. بنابراین، در صورت پایان دادن به مخاصمه‌های منطقه‌ای رقابت به همکاری سازنده‌ای تبدیل می‌شود، به همین دلیل بریکس برای چین اهمیت یافته است.»
احمد صالحی، کارشناس اقتصادی گفت: «اساساً چین در نظام پرداخت رسمی تحریم‌های آمریکا را علیه ایران به صورت رسمی اجرا نکرد. بنابراین، در حال حاضر برای تحقق اهداف توسعه‌ای روی بریکس تمرکز کرده است؛ به صورتی که چین را وارد معاملات رسمی بانکی با ایران کرده است که در راستای دور زدن تحریم‌ها برای ایران مطلوب است.»