اسلام و قدرت همه‌جانبه

دین اسلام که با بعثت رسول خدا آغاز شد، برای شرافت و آزادی انسان‌ها از چنگال زورگویان و ستمگران برنامه‌های جامعی دارد.

در آموزه‌های اسلامی، مبارزه با ظلم و حمایت از مظلوم یکی از اصول اساسی به شمار می‎آید. قرآن کریم در این زمینه می‌فرماید: «لایُحِبُّ اللَّهُ الْجَهْرَ بِالسُّوءِ مِنَ الْقَوْلِ إِلَّا مَنْ ظُلِمَ» (نساء/۱۴۸)؛ خداوند آشکار کردن بدی را دوست ندارد، مگر از کسی‌که به او ظلم شده باشد. این آیه نشان می‌دهد، مقابله با ظلم و اعلام حق، حتی اگر با افشای بدی همراه باشد، در صورت ستم‌دیدگی مجاز است. در قرآن کریم، به مسلمانان توصیه شده است که همواره در برابر ظلم و فساد بایستند و از مستضعفان حمایت کنند. خداوند در آیه ۷۵ سوره نساء می‌فرماید: «چرا در راه خدا و نجات مردان، زنان و کودکانی که تحت ستم هستند نمی‌جنگید؟» این آیه نه‌تن‌ها جواز، بلکه وظیفه مبارزه با ظلم را برای مسلمانان بیان می‌کند.

اسلام همچنین برای جلوگیری از تسلط دشمنان و شیطان‌صفتان بر زندگی مؤمنان، به تقویت ایمان و ارتباط با خداوند تأکید می‌کند و در قرآن کریم می‌فرماید: «سست نشوید و غمگین نباشید، چرا که اگر ایمان داشته باشید، شما برترید.» (آل‌عمران/۱۳۹) این آیه نشان‎‌دهنده اهمیت ایمان و روحیه قوی در مقابله با دشمنان است. برای جلوگیری از تسلط دشمنان، اسلام بر تقویت دانش و قدرتمندشدن تأکید دارد.

قرآن کریم می‌فرماید: «قُلْ هَلْ یَسْتَوِی الَّذِینَ یَعْلَمُونَ وَالَّذِینَ لایَعْلَمُونَ» (زمر/۹)؛ این آیه بر اهمیت دانش و شناخت در تقویت جایگاه مؤمنان و مقابله با دشمنان دلالت دارد. کسی‌که علم و قدرت ندارد با کسی که علم و قدرت دارد، نمی‌تواند مقابله و مبارزه کند. افراد و حکومت‌هایی که در طول تاریخ به انسان‌ها ستم کردند با علم‌شان در ساخت تجهیزات و قدرت‌شان با داشتن تجهیزات، مشغول کشورگشایی و آتش‌افروزی و ظلم شدند. اسلام، مسلمانان را به قدرت معنوی، اخلاقی، علمی، اقتصادی، سیاست و هر چیزی که بتواند آنان را دارای برتری و قدرت کند، توصیه فرموده و البته دستور هم داده است.

اسلام همچنین به بهره‌گیری از تجربه‌های تاریخی برای مقابله با ظلم و استبداد توصیه می‌کند و خواستار عبرت گرفتن از تاریخ و سرگذشت کسانی است که نخواستند مقاومت کنند و همیشه دنبال کسب رضایت زورگویان بودند. قرآن کریم می‌فرماید: «فَاعْتَبِرُوا یَا أُولِی الْأَبْصَارِ» (حشر/۲) عبرت گرفتن مخصوص کسانی است که مشاهده می‌کنند، فکر می‌کنند، فریب نمی‌‎خورند و تسلیم نمی‌شوند. پس اگر شاخصه‌های تطورات تاریخی در ما وجود نداشته باشد، تاریخ‎خوانی فایده‌ای به حال ما ندارد. 

یکی دیگر از راهکار‌های اسلام برای جلوگیری از تسلط ظالمان، اتحاد میان مؤمنان است. قرآن کریم می‌فرماید: «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ» (حجرات/۱۰) هم‌دلی مؤمنان و مسلمانان هم اصلی اساسی است، چرا که تفرقه و پراکندگی، زمینه را برای تسلط دشمنان فراهم می‌کند. پیامبر اسلام (ص) نیز در این زمینه می‌فرمایند: «مثال مؤمنان در دوستی، مهربانی و دل‌سوزی نسبت به یکدیگر مانند یک بدن است...» (میزان‌الحکمه به سند کنزالعمال، ص ۷۳۷) برنامه اسلام برای آزادی انسان‌ها از چنگال زورگویان، برنامه‌ای جامع است که شامل تقویت ایمان، اتحاد، دانش، مبارزه با ظلم و تقوا می‌شود.