پوتین همه را غافلگیر کرد

(روزنامه ابتكار ـ 1394/12/26 ـ شماره 3391 ـ صفحه 15)

حرکتی غیر منتظره از پوتین

روز گذشته ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، در حرکتی غیرمنتظره اعلام کرد که این کشور "بخش عمده‌ای" از نیروهای خود را از سوریه خارج می‌کند. او گفت: "ماموریت تعیین شده برای وزارت دفاع و نیروهای مسلح را در کل محقق شده می دانم. در همین راستا پوتین دستور خروج بخش بزرگی از نیروهای روسی را از سوریه صادر کرده است. ولادیمیر پوتین، روز دوشنبه (۱۴ مارس/ ۲۴ اسفند) دستور خروج بخش‌هایی از نیروهای روسی از سوریه را صادر کرد. او در جریان دیدارش با وزرای خارجه و دفاع روسیه گفت که خروج بخش‌های عمده‌ای از نیروهای روسی از سوریه از روز سه‌شنبه (۱۵ مارس/ ۲۵ اسفند) آغاز می‌شود. بی بی سی نوشت: " سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه گفته است که دستور داده تا جنگنده‌های این کشور در سوریه به روسیه بازگردانده شوند. هنوز معلوم نیست چه تعداد هواپیما و نیروهای نظامی به روسیه باز می‎گردند. دیمتری پسکوف، سخنگوی رئیس جمهور روسیه اعلام کرد خروج گروه نظامی روسیه از سوریه تصمیم ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه بوده و نتیجه مذاکره نیست. پسکوف ضمن اعلام این مطلب به خبرنگاران گفت:این تصمیم رئیس جمهور و فرمانده کل قوا براساس نتایج کار گروه نظامی روسیه در سوریه گرفته شده است. رئیس جمهور به این نتیجه رسید که ماموریت های اصلی در مجموع اجرا شده و به این دلیل چنین تصمیمی را گرفت و این موضوع مذاکرات نبود بلکه تصمیم رئیس جمهور روسیه بود .

اس400ها و یک هزار پرسنل نظامی روسیه در سوریه می‌مانند

رییس کمیته دفاع مجلس علیای پارلمان روسیه برآورد کرده که حدود 1000 پرسنل نظامی روسیه در دو پایگاه این کشور در سوریه باقی خواهند ماند. به گزارش ایسنا، ویکتور اوزرف، رئیس کمیته دفاع مجلس علیای پارلمان روسیه روز سه‌شنبه گفت: برآورد می‌کنم که حدود 1000 پرسنل نظامی روسیه در دو پایگاه این کشور در سوریه باقی خواهند ماند. وی افزود: روسیه حداقل به دو گردان و یا به طور کلی به 800 نیرو برای حفاظت از این دو پایگاه نیاز دارد. این نیروها به انجام عملیات‌های شناسایی هوایی ادامه خواهند داد. در نتیجه به حضور تعدادی خلبان و خدمه هواپیما نیاز است و کارشناسان نظامی که به ارتش سوریه نیز مشورت می‌دهند، در این دو پایگاه باقی خواهند ماند. وزارت دفاع روسیه همچنین از حفظ سامانه موشکی اس 400 و دیگر تجهیزات دفاع هوایی خود در سوریه خبر داد. معاون وزیر دفاع روسیه نیز گفت که بمباران موضاع تروریست‌ها در سوریه ادامه خواهد داشت. روسیه افشا نکرده که چه تعداد سرباز مستقر در سوریه دارد؛ جاییکه در آن یک تاسیسات دریایی و همچنین یک پایگاه هوایی را حفظ خواهد کرد اما برآوردهای آمریکا حاکی از آن است که تعداد پرسنل نظامی روسیه بین 3000 تا 6000 تن است.

دمشق خروج نیروهای روسی را هماهنگ شده اعلام کرد

حملات هوایی روسیه در سوریه از ماه سپتامبر ۲۰۱۵ و در حمایت از رژیم بشار اسد آغاز شده بود. برخی ناظران بر این باورند که دستور جدید پوتین می‌تواند به معنای رضایت روسیه به خروج اسد از قدرت تلقی شود. بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه، روز دوشنبه در بیانیه‌ای اعلام کرد سوریه با کاهش نیروهای هوایی روسیه موافق است. وی با صدور این بیانیه احتمال وقوع هر گونه اختلافی بین دو کشور را منتفی کرد. در این بیانیه آمده است: ریاست جمهوری سوریه تاکید می‌کند که این موضوع با هماهنگی کامل میان طرف سوری و روسی صورت گرفته و اقدامی است که با توجه و دقت زیادی پس از تحولات میدانی اخیر به ویژه اعلام آتش بس صورت گرفته است. ما تاکید می‌کنیم که سوریه و روسیه مثل قبل همچنان به همکاری در زمینه مبارزه با تروریسم در هر جای سوریه که باشد می‌پردازند. از سوی دیگر ارتش سوریه در واکنش به این تصمیم ریاست جمهوری روسیه اعلام کرد: پس از موفقیت‌های به دست آمده در جنگ علیه تروریسم ، طبیعی است که توافقی برای کاهش حضور نیروهای روسی در کشور که متناسب با تحولات اخیر باشد، میان فرماندهان ارتش‌های روسیه و سوریه ایجاد شود.

واکنش معارضان سوری به خبر خروج نیروهای روسی از سوریه

گروه عمده مخالفان اسد که در مذاکرات ژنو حضور دارند نیز به موضوع واکنش نشان داده‌اند. به گزارش رویترز نماینده مخالفان ضمن استقبال از خبر خروج نیروهای روس، به عنوان یک گام مثبت تاکید کرده است، هنوز نشانه‌ای از اقدام عملی در این راستا در دست نیست. محمد علوش گفته است: «من از خروج نیروهای روسی، در صورتی که یک تصمیم واقعی و نه فقط یک مانور باشد، استقبال می‌کنم.»

ظریف تصمیم به خروج نیروهای روسی را مثبت خواند

وزیر خارجه ایران که در ادامه سفرآسیا- اقیانوسه درکانبرا به سر می‌برد، در کنفرانسی خبری همراه همتای استرالیایی خود، در واکنش به اعلام خبر خروج بخشی از نیروهای نظامی روسیه از سوریه، گفته این موضوع نشانه مثبتی در روند آتش‌بس است. محمد جواد ظریف به خبرنگاران گفته است این واقعیت که آتش‌بس شکننده در سوریه حفظ شده، خبر خوبی است. به گفته وزیر خارجه ایران، این موضوع چیزی‌ست که تهران طی سه سال گذشته خواستار آن شده بود. ظریف افزوده این که روسیه می‌گوید بخشی از نیروهای خود را از سوریه خارج می‌کند، نشان می‌دهد آنها نیاز حتمی ندیده‌اند که نگه داشتن این قوا برای حفظ آتش‌بس ضروری است. این موضوع باید نشانه مثبتی قلمداد شود. اکنون باید منتظر ماند و دید. به گزارش خبرگزاری فرانسه، وزیر خارجه ایران افزوده از آنجایی که آتش‌بس شامل گروه‌ حکومت اسلامی و «دیگر گروه‌های افراطی» نمی‌شود، اکنون جهان علیه آنها متحد است. به گفته او پیامی که جامعه جهانی اکنون برای داعش فرستاده، و باید برای داعش و دیگر گروه‌های افراطی فرستاده شود، این است که نبرد ما علیه آنها، بی‌رحمانه خواهد بود.

چرا نیروهای روسی از سوریه خارج می شوند؟

"چرا برنگردد؟ روسیه تا حد زیادی به خواسته هایش رسیده”. این باور لئونید راگوزین، تحلیلگر مسایل سیاسی روسیه است که با کرملین میانه خوبی ندارد. به گزارش بی بی سی، او می گوید: "مسئله حل معضل سوریه بدون حضور بشار اسد از دستور کار خارج شده؛ نیروهای هوادار آمریکا به حاشیه رانده شده اند؛ اوکراین از سرخط خبرها به قعر خبرها افتاده و بحران اوکراین به دلخواه روسیه منجمد شده. مسئله کریمه دیگر در دستور کار قدرت های جهانی نیست. شیشه اتحادیه اروپا زیر فشار بحران مهاجرت ترک برداشته و دور نیست روزی که یخ تحریم هایش علیه روسیه هم آب شود... مخالفان داخلی روسیه درهم شکسته شده اند و اوکراین به عنوان الگو برای مردم روسیه دیگر جاذبه ای ندارد. قرار نیست انقلابی صادر شود. او (پوتین) نه یک جنگ که سه جنگ را برد. و ما باختیم." ولی نگاه دمیتری گودکف، نماینده مخالف پوتین در پارلمان روسیه می گوید: اظهار تسلیت رهبری روسیه به ترکیه در پی انفجار مرگبار در آنکارا و اکنون اعلام خروج نیروهای روسیه از سوریه شاید نشانه هایی از پایان سیاست های خصمانه کرملین باشد. او همچنین افزایش نسبی ارزش روبل روسی در برابر دلار را یکی از پیامدهای این تغییر نسبی سیاست می داند. اما پرسشی که آقای گودکف مطرح کرده شاید در ذهن بسیاری دیگر هم بچرخد: "به هر حال جالب است بدانیم که بشار اسد در ازای چه چیزی معاوضه شده. در ازای لغو پاره ای از تحریم ها؟ یا چیزی دیگر؟" در همین رابطه ویتالی یاروشفسکی، معاون سردبیر روزنامه "نوویا گازتا" می گوید دو میلیون و پانصد هزار دلار هزینه یک روز بمباران های روسیه در سوریه است. و آن هم در دوره ای که اقتصاد روسیه زیر بار تحریم ها و سقوط قیمت نفت شانه خم کرده است. چنین هزینه هایی می تواند پیامدهای اقتصادی ناگوار بلندمدت داشته باشد.

همزمانی این تصمیم با مذاکرات ژنو و تردید در نیات روسیه

در حالی که دور تازه مذاکرات سوریه در ژنو وارد دومین روز خود شده بود روسیه تصمیم به خروج از سوریه گرفت. در چنین شرایطی، عبدالباری عطوان، سردبیر روزنامه رای‌الیوم در گزارشی نسبت به تصمیم روسیه برای کاهش نیروهایش در سوریه ابراز تعجب کرد و نوشت که این تصمیم خشم‌آلود روسیه واکنشی به اظهارات وزیر امور خارجه سوریه است که گفته بود بشار اسد خط قرمز سوریه است و هیچ انتخابات ریاست‌جمهوری‌ و پارلمانی‌ای بدون نظارت حکومت سوریه برگزار نمی‌شود. به گزارش آنا، این تحلیلگر ادعا کرد: روسیه به دلیل اظهارات مقام‌های سوری، از جانب شریک آمریکایی خود زیر فشار شدیدی قرار گرفته است. این‌گونه اظهارات در تعارض با رویکرد معارضان و آمریکای حامی آنها قرار دارد که در روز نخست مذاکرات ژنو بر آن توافق کرده بودند؛ زیرا معارضان اصرار بر مرحله انتقالی و برکناری بشار اسد تا پیش از آغاز این مرحله دارند.» از سوی دیگر این اقدام روسیه با واکنش مثبت کشورهای غربی رو‌به‎رو شد و گفته‌اند این اقدام باعث می‌شود که فشار بر روی دولت بشار اسد برای مذاکره بیشتر شود. مهر نوشت: در پی خروج نیروهای روسیه از سوریه یک منبع دیپلماتیک در بروکسل از احتمال لغو تحریم های غرب علیه روسیه خبر داد. یک منبع اروپایی در بروکسل در مصاحبه ای با ریانوستی گفت: نمی توانم این مسئله را رد کنم که دستور رئیس جمهور روسیه در این خصوص موجب شود تا تحریم های غرب علیه این کشور بطور تدریجی حذف شوند.

http://ebtekarnews.com/?newsid=37971

ش.د9405822