رئیس جمهور جدید آمریکا، با دغدغه های متعددی در حوزه سیاست داخلی و خارجی این کشور دست و پنجه نرم می کند. اگرچه شیوع ویروس کرونا، استمرار بحرانهای اقتصادی ناشی از شیوع این ویروس و بروز شکافهای عمیق امنیتی- سیاسی در داخل آمریکا( میان طرفداران و مخالفان ترامپ) قدرت مانور بایدن را در واشنگتن محدود ساخته است، اما اعضای اروپایی ناتو ، مخصوصا سه کشور انگلیس، فرانسه و آلمان از رئیس جمهور جدید آمریکا خواسته اند تا بلافاصله، نسبت خود را با پیمان آتلانتیک شمالی مشخص کند.بحرانهایی که در دوران ریاست جمهوری ترامپ در ناتو ایجاد شد، در طول تاریخ پس از جنگ جهانی دوم بی سابقه بوده است اما بایدن نیز به سادگی نمی تواند مناسبات و معادلات بر هم ریخته در داخل ناتو را بازسازی کند.او دغدغه هایی در این خصوص دارد که بر طرف کردن آنها به سادگی امکانپذیر نیست!
مناسباتی که مخدوش شده است
آنچه مسلم است اینکه مناسبات آمریکا و متحدان اروپایی آن در درون ساختار ناتو، شدیدا مخدوش شده است. اصرار ترامپ بر منسوخ شدن ساختار ناتو ( در مبارزات انتخاباتی سال 2016 میلادی در مقابل هیلاری کلینتون) و پس از آن نیز تاکید وی بر افزایش سهم بودجه دفاعی همه اعضای پیمان آتلانتیک شمالی، منجر به اوج گیری بحران در این مجموعه شد. به عبارت بهتر، در دوران ریاست جمهوری ترامپ، آمریکا به "مولد اصلی اختلاف و بحران" در این ساختار تبدیل شد. کار به جایی رسید که امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه که خود از سیاستمداران شکست خورده و بحران زده در اروپا محسوب می شود، خواستار تشکیل ارتش واحد اروپایی شد. این ایده مکرون، با اعتراض آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان مواجه شد. در حقیقت، مرکل می خواست با حمایت از نقش محوری آمریکا در ناتو، زمینه را برای تعهدپذیری ترامپ نسبت به ساختار پیمان آتلانتیک شمالی و شرکای واشنگتن فراهم سازد اما صدر اعظم آلمان نیز در این خصوص خطای بزرگی را مرتکب شد!
ضربه ای که ترامپ به ناتو زد
در سال 2019 میلادی ، ترامپ پاسخ تملق گویی های مرکل به سیاستهای درون آتلانتیکی خود را به بدترین نحو مکن داد!دونالد ترامپ پس از تصويب يک بودجه دفاعي عظيم، قانون تحريم شرکت‌هايي که خط لوله انتقال گاز روسيه به آلمان( موسم به پروژه نورد استريم ۲) مي‌سازند را امضا کرد. بر اساس قانوني که با امضاي ترامپ اجرايي شده بود، واشنگتن در يک بازه زماني ۶۰ روزه ، اسامي افراد و شرکت‌هاي که در پروژه نورد استريم ۲ به فعاليت مي‌پردازند را به‌صورت کامل مشخص کرد و متعاقبا به اين افراد و شرکت‌ها يک ماه فرصت داده شد تا فعاليت و مشارکت خود را در اين پروژه متوقف کنند. اکنون، مطابق قانونی که ترامپ امضا کرده است،به افراد و صاحبان شرکت‌هاي دخيل در پروژه «نورد استريم ۲» ويزاي آمريکا تعلق نمي‌گيرد و يا اموال آنها در ايالات‌متحده مسدود مي‌شود!
صدراعظم آلمان و ديگر مقامات اين کشور ضمن محکوم کردن اين اقدام آمريکا، به وی هشدار دادند که چنین قانونی را لغو کند زیرا این مسئله، بحرانهای اقتصادی-امنیتی میان آمریکا و اتحادیه اروپا را تشدید خواهد کرد.عضویت 26 کشور اروپایی در ناتو، نگرانی های مرکل و همراهانش را در خصوص رفتارهای سلبی ترامپ دوچندان کرده بود. با این حال رئیس جمهور سابق آمریکا حاضر نشد درخواست صدر اعظم آلمان را اجابت کند!
بلاتکلیفی ناتو در افغانستان
حضور بیست ساله ناتو در افغانستان، مولد آشوب، خشونت و بحران در این کشور آُسیایی بوده است.اشغالگران آمریکا و ناتو در طول دو دهه اخیر، اصلی ترین منبع ایجاد و استمرار بحرانهای امنیتی و داخلی در افغانستان بوده اند. شبکه دویچه وله در یکی از گزارشهای اخیر خود تاکید کرده است:
" یکی از بزرگترین دشواری‌هایی که سیاست ترامپ برای هم‌پیمانان آمریکا به جا گذاشته مورد افغانستان است. ترامپ کمی قبل از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در نوامبر گذشته، اعلام کرد که تعداد زیادی از سربازان آمریکایی را از آنجا خارج می‌کند. تصمیمی که مایه نگرانی نیروهای ائتلاف شد."
ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو تاکید کرده است که بدون حضور سربازان آمریکایی، امنیت سایر نیروهای این پیمان در افغانستان به خطر می‌افتد. اوبلافاصله پس از انتخابات آمریکا با جو بایدن تماس گرفت تا با او درباره پیامد سنگین خروج نیروهای آمریکا از افغانستان گفت‌وگو کند و در این خصوص هشدار دهد! هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان نیز تاکید کرده است که عقب نشینی نیروهای آمریکایی از خاک افغانستان می‌تواند برای سربازان آلمانی خطرناک باشد. حدود هزار سرباز آلمانی در افغانستان مستقرند که وزیر خارجه آلمان می‌گوید بدون پشتیبانی فنی نیروهای آمریکا قادر به حفظ امنیت خود نیستند. او از جمله به هلیکوپترهای نفربر اشاره کرده که وجودشان به گفته او برای سربازان آلمانی ضروری است.
بایدن و معمای ناتو!
اما به نظر می رسد بایدن به سادگی نمی تواند مواضع دولت قبلی( دولت ترامپ) را در قبال ناتو تغییر دهد! رئیس جمهور جدید آمریکا به وضوح می داند که اگر وی از ایده "افزایش بودجه نظامی اعضای ناتو" عقب نشینی کند، حتی از سوی برخی طرفداران حزب دموکرات نیز مورد عتاب قرار می گیرد.از سوی دیگر، اوباما و برخی اعضای ارشد حزب دموکرات نیز موافق افزایش فشارهای آمریکا بر دیگر اعضای ناتو در خصوص تعهدپذیری اقتصادی آنها هستند. برخی رسانه های اروپایی مدعی هستند که سیاستهای تک‌روانه ترامپ نه تنها در افغانستان، بلکه پیش از این در سوریه و عراق نیز به هم‌پیمانان اروپایی ناتو نشان داد که دیگر نمی‌توانند به قدرت محافظتی بزرگ آمریکا اتکا کنند.
اما حتی با پایان یافتن ریاست ترامپ بر آمریکا، برای اروپا روشن است که در آینده باید بیش از حالا روی پای خود بایستد .با همه این اوصاف، برخی سیاستمداران اروپایی کماکان تاکید دارند که "ناتو" و ساختار آن، فعلا جایگزین دیگری ندارد! در هر صورت نه تنها فرانسه که دیگر متحدان اروپایی ناتو نیز با وجود خوش‌بینی به سیاست بایدن، معتقدند که او در ابتدای دوره ریاست جمهوری‌اش باید مشکلات داخلی زیادی را از پیش پا بردارد.
دیپلمات‌های ناتو از بایدن انتظار چرخش در سیاستهای چهار سال گذشته را دارند در عین حال که بر ضرورت ابتکار عمل بیشتر اروپا در سیاستهای امنیتی تاکید می‌کنند.لازم به ذکر است که ترامپ در دوران ریاست جمهوری خود، هزاران نیروی آمریکایی را از آلمان خارج کرد. این نیروها در قالب "تعهدات ناتویی آمریکا" در خاک اروپا حضور داشتند.
اصرار ترامپ بر منسوخ شدن ساختار ناتو و پس از آن نیز تاکید وی بر افزایش سهم بودجه دفاعی همه اعضای پیمان آتلانتیک شمالی، منجر به اوج گیری بحران در این مجموعه شد 
