حضرت علی علیه السلام نیروهای مسلح را حصار و دژ ملت دانسته اند. مقام معظم رهبری در بیانات یازدهم مهرماه 1400 در مراسم مشترک دانشآموختگی دانشجویان دانشگاههای افسری نیروهای مسلح چهار مولفه برای حصون الرعیه بودن نیروهای مسلح بیان کردند:
1- امنیت آفرین. نیروهای مسلح در صورتی حصار و قلعه مستحکمی برای کشور محسوب می شوند که امنیت کشور را تأمین کنند.
«امنیّت مهمترین مسئلهای است که در نگاه به نیروهای مسلّح باید مورد توجّه قرار بگیرد». بنابراین راهبرد نیروهای مسلح باید تأمین امنیت کشور باشد، امنیتی که زیر ساخت فعالیت های دیگر محسوب می شود.
2- امنیت درون زا
برخی کشورها و ارتش ها به دنبال تامین امنیت خود با کمک کشورها و قدرتهای فرامنطقهای هستند. درون زا و بومی بودن امنیت، پایداری و ماندگاری امنیت کشور را به دنبال دارد. تکیه به دیگران و در قبضه دیگران قرار دادن امنیت کشور، باز کردن مسیر خنجر از پشت به کشور است.
مقام معظم رهبری می فرمایند:
«اینکه یک کشور بتواند امنیّت را با نیروهای قاهر و قادر و مسلّط خودش تأمین بکند، افتخار بزرگی است. و آن کسانی که با توهّم تکیهی به دیگران، و با تکیهی به دیگران گمان میکنند که امنیّت خودشان را میتوانند تأمین کنند، بدانند که سیلیِ این را بزودی خواهند خورد.»
3- اقتدار
شاخصه و لازمه دیگر سپر دفاعی بودن نیروهای مسلح اقتدار است. از منظر فرماندهی کل قوا نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران اقتدار دو عامل مادی و معنوی دارد. در جنبه مادی آموزش ها، ابتکارات عملی، پیشرفت های علمی، انضباط سازمانی، اقتدار بخش نیروهای مسلح است. مقام معظم رهبری عامل معنوی اقتدار را برای نیروهای مسلح مهم تر می داند.«روحیه، معنویّات، صلاح دینی و اخلاقی است که نقش فوقالعادهای در اقتدار نیروهای مسلّح دارد. اگر چنانچه این عامل در یک ارتشی وجود نداشت، هر چه تجهیزات و امکانات داشته باشند، آن ارتش نمیتواند ادّعا کند که ارتشِ بااقتداری است.»
4- عقلانیت.
مقام معظم رهبری، عقلانیت را به معنای محاسبه صحیح، دقیق و منطقی از حد و اندازه واقعی تهدیدها و همچنین ظرفیتها و استعدادهای واقعی کشور می داند. قدرت دفاعی برآمده از چنین محاسبات عقلانی، موجب طمأنینه و آرامش برای کشور و مسئولان است.
ایشان ترس، انفعال و فرار از مقابل دشمن را معنای غلط عقلانیت می دانند
که دشمن آن را تلقین می کند و برخی نادانسته در داخل کشور حرف دشمن را تکرار می کنند.