کاری به سبک دبیر کل ناتو/ بحرانی که سانسور می‌شود!

اعضای ارشد پیمان آتلانتیک شمالی همچنان نسبت به بازگشت ترامپ به کاخ سفید نگران هستند. اظهارات سلبی اخیر ترامپ در قبال برخی اعضای ناتو که تعهدات مالی خود را در تامین هزینه‌های دفاعی مشترک این پیمان آماده نساخته اند، مولد منازعه‌ای جدید در دو سوی آتلانتیک بوده است. در مقابل، ینس استولتنبرگ، دبیر کل ناتو به مانند همیشه یک تاکتیک را در پیش گرفته است:طبیعی و آرام جلوه دادن اوضاع! استولتنبرگ در دوران حضور ترامپ در مسند قدرت (در بین سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰ میلادی) نیز تلاش کرد تا اختلافات شدید ماهوی و ساختاری شکل گرفته میان کاخ سفید و ناتو را لاپوشانی کند، اما مواضع افرادی مانند مکرون و مرکل، جایی برای استمرار این بازی تبلیغاتی باقی نگذاشت! اکنون بار دیگر دبیر کل ناتو همان دستور العمل منسوخ را تبدیل به یک مدل رفتاری ساخته، غافل از اینکه اینک دیگر"اختلاف"میان اعضای ناتو تبدیل به "شکاف"شده و قطعا حضور مجدد ترامپ در کاخ سفید نقش به سزایی درتبلور عینی‌تر آن ایفا خواهد کرد.

ادعای دبیر کل ناتو
ناتو می‌گوید که ۱۸ کشور عضو این سازمان دفاعی امسال به هدف تعیین شده برای هزینه کردن دو درصد تولید اقتصادی خود برای امور دفاعی دست خواهند یافت. ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو، گفت که این جهش قابل توجهی نسبت به سال قبل است که ۱۱ عضو از ۳۱ عضو ناتو به این مقصود رسیدند. آلمان قرار است برای اولین بار پس از چند دهه به این هدف برسد. اعلامیه ناتو پس از آن بود که دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق آمریکا، گفت که روسیه را تشویق می‌کند تا به آن دسته از اعضای ناتو که به اندازه کافی هزینه نمی‌کنند، حمله کند. رهبران ناتو در سال ۲۰۱۴ توافق کردند که حداقل ۲ درصد از تولید ناخالص داخلی (جی دی پی) خود را به امور دفاعی اختصاص دهند که بعد از آن بود که روسیه به رهبری ولادیمیر پوتین کریمه را از اوکراین گرفت و نیرو‌های نیابتی روسیه مناطق وسیعی از شرق اوکراین را اشغال کردند. با این حال ترامپ روایتگری استولتنبرگ را از این ماجرا قبول ندارد! رئیس جمهور آمریکا می‌گوید در قبال آنچه میان اعضای ناتو می‌گذرد (در قبال تعهدات مالی آن‌ها)، اساسا اغماضی صورت نخواهد گرفت و دفاع واشنگتن از اعضا، بر اساس انجام تعهدات مالی آن‌ها صورت می‌گیرد! بسیاری از اعضای ناتو این باج خواهی ترامپ را محکوم کرده و تاکید نموده اند که بر اساس ماده ۵ پیمان آتلانتیک شمالی، حمله به هر یک از ۲۹ عضو ناتو (فارغ از آنکه به تعهد مالی جمعی خود عمل کرده باشد یا خیر) مصداق حمله علیه همه کشور‌های مذکورمحسوب می‌شود. به عبارت بهتر، اعضای اروپایی ناتو می‌گویند بر اساس قواعد و ملزومات مندرج در متن پیمان ناتو، رئیس جمهور سابق آمریکا نمی‌تواند از تعهدات کشورش در دفاع از اروپاییان (اعضای اروپایی ناتو) طفره برود، اما ترامپ نشان داده است که حتی تابع صریح‌ترین قوانین و قواعد حقوقی و امنیتی نیست!

عقب نشینی ژرمن‌ها
اولاف شولتز، صدراعظم آلمان، در شبکه‌های اجتماعی اعلام کرد که کشورش «بالاترین بودجه دفاعی» را در اروپا خواهد داشت و هدف دو درصدی را «در دهه‌های آینده... برای ایمنی و قابلیت اطمینان» حفظ خواهد کرد.
استونی قبلا گفته بود که بودجه دفاعی این کشور از سه درصد تولید اقتصادی‌اش در سال جاری فراتر خواهد رفت و ربع درصد از تولید ناخالص داخلی خود را هم به صورت کمک نظامی به اوکراین خواهد داد. استولتنبرگ به خبرنگاران گفت تعداد کشور‌هایی که انتظار می‌رود در سال جاری دو درصد از تولید اقتصادی خود را طرف امور دفاعی کنند، «یک رکورد تازه به حساب می‌آید که شش برابر سال ۲۰۱۴ است که فقط سه عضو پیمان به این هدف رسیدند».
او گفت که از ده سال پیش که هدف دو درصدی تعیین شد، کشور‌های اروپایی و کانادا در مجموع ۶۰۰ میلیارد دلار اضافی صرف امور دفاعی کرده‌اند. با این حال او اضافه کرد هرچند «پیشرفت واقعی» صورت گرفته «برخی از متحدان هنوز راه درازی» برای رسیدن به این هدف دارند. دبیرکل ناتو گفت این روند نشان می‌دهد که اعضا متعهد به صرف هزینه بیشتر برای امور دفاعی هستند، که به نظر می‌رسد در رد سخنان هفته پیش دونالد ترامپ باشد که تلویحا اشاره کرد برخی از اعضای ناتو به اندازه کافی برای دفاع خرج نمی‌کنند.

پس لرزه‌های مواضع ترامپ
ترامپ در سخنانی در روز شنبه در یک گردهمایی گفت که یک بار به یک رهبر ناتو گفته بود که از کشوری که از پرداخت‌هایش عقب باشد محافظت نمی‌کند و مهاجمان را تشویق می‌کند تا «هر کاری که دلشان می‌خواهند انجام دهند».
جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا، بعدا این سخنان را «خطرناک» خواند. دبیرکل ناتو و صدراعظم آلمان هم آن را محکوم کردند. استولتنبرگ در پاسخ به سوال بی‌بی‌سی درباره اظهارات ترامپ، گفت هرگونه اشاره‌ای مبنی بر اینکه ناتو قرار نیست از همه اعضای خود محافظت کند، «امنیت همه ما را تضعیف می‌کند.»
او افزود که از زمان الحاق کریمه به روسیه، ناتو «قوی‌ترین تدابیر» در زمینه دفاع جمعی را در دهه‌های اخیر اعمال کرده است. دبیرکل ناتو در پاسخ به این سوال که آیا آمریکا از اهمیت ناتو برای خود آمریکایی‌ها آگاه است، افزود: «ایالات متحده هرگز به تنهایی وارد جنگ نشده است.»
حمله روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ به شدت بر میزان هزینه‌های دفاعی غرب در سال گذشته تاثیر گذاشت و انتظار می‌رفت که ۱۱ کشور در سال ۲۰۲۳ به هدف ۲ درصدی دست پیدا کنند. به گزارش خبرگزاری «دی پی اِی» در آلمان احتمالا هفت کشور دیگر در سال ۲۰۲۴ از این روند پیروی خواهند کرد و مخارج دفاعی پیش‌بینی شده آلمان هم به بیش از ۷۳ میلیارد دلار خواهد رسید. به این ترتیب برای اولین بار از اوایل دهه ۱۹۹۰ این کشور ۲ درصد تولید اقتصادی خود را صرف امور دفاعی می‌کند که رشدی قابل توجه برای کشوری است که پیش از عملیات روسیه در اوکراین عمدتا بر دیپلماسی و گفتگو متمرکز بود. بر اساس آمار ناتو، در سال ۲۰۲۳، ایالات متحده و کشور‌های هم مرز با روسیه مانند لهستان، بیشترین کسر درآمد ملی خود را صرف امور دفاعی کردند. با این حال، قطعا این روند، آن چیزی نیست که منجر به رضایت ترامپ شده باشد...