اکبر کریمی/ صنعت چرم یکی از صنایع پرطرفدار و سودآوری است که در آن مشاغل زیادی دخیل هستند. از پرورشدهنده دام و طیور و تولیدکننده چرم گرفته تا تولیدکنندگان کیف، کفش و لباس در این صنعت نقش ایفا میکنند.
چرمدوزی دستی یکی از فعالیتهایی است که در کشور ما غالباً به صورت خانگی یا در کارگاههای به نسبت کوچک وجود دارد، این رشته هنری چند سالی است که در کشور ما رونق یافته و شمار چشمگیری از هنرجویان متمایل به آن شدهاند.
«رقیه علیپور» یکی از تولیدکنندگان این هنر در سلمانشهر استان مازندران است. این فعال صنایع دستی با داشتن مدرک کارشناسی ارشد حقوق، دلیل ورودش به این حرفه را پیدا نکردن شغل متناسب با تحصیلات و از سویی علاقه زیادش به چرمدوزی عنوان میکند.
خانم علیپور درباره نحوه یادگیری حرفه چرمدوزی میگوید: «خواهرم در بندرعباس این هنر را یاد گرفته بود و من با مشاهده تولیدات او به هنر چرمدوزی علاقهمند شدم. در ابتدای سال 93 به کمک خواهرم مقدمات این رشته را یاد گرفتم و به دلیل نبود آموزش این رشته در سازمان فنی حرفهای رامسر، تنکابن و چالوس، مجبور شدم برای افزایش معلومات و رفع اشکال به مرکز آموزشی خصوصی در شهر رامسر بروم. با ساعتی 30 هزار تومان هزینه و جمعاً 15 ساعت کاری، همه نکتههای مورد نیاز این رشته را فراگرفتم و در کنار این کلاسهای محدود، از اینترنت و فیلمهای آموزشی نیز برای بالا بردن سطح معلوماتم در این زمینه استفاده کردم.
در منطقه سلمانشهر و شهرستانهای اطراف ابزار کار و حتی چرم مورد نیاز این حرفه وجود ندارد و به دلیل قیمت مناسب ابزارآلات و چرمهای طبیعی و صنعتی موجود در بازار چرم مشهد، مواد اولیه مورد نیاز را از این شهر تهیه میکنم.»
خانم علیپور با استفاده از محیط انباری بلااستفاده منزل پدری و با هزینه اولیه سه میلیون تومان توانسته کار خود را شروع کند. او میگوید: «هنرجوی این حرفه یک ماهه میتواند 70 درصد کار را یاد بگیرد و 30 درصد باقیمانده به استعداد فرد بستگی دارد، چون در این کار نمیتوان تنها به طرحها و الگوهای ثابت موجود در بازار اکتفا کرد و باید هنرجویان با شناخت سلیقه مشتری و با بهرهگیری از توانمندی خود الگوهای جدید طراحی کنند.»
تولیدات خانم علیپور انواع جاسوئیچی و کیفها از کیف پول گرفته تا کیفهای آرایشی، کیفهای دستی زنانه و مجلسی و کیفهای اداری و... را شامل میشود. جنس این محصولات از چرم صنعتی و طبیعی است که با دستان این بانوی مازندرانی هنرمندانه به محصولی با کیفیت و مرغوب تبدیل میشود.
خانم علیپور مواد اولیه خود را از تولیدات داخلی تأمین میکند. چرم طبیعی گاو برای دوخت کیفهای محکم اداری و چرم بز و شتر مرغ برای دوخت کیفهای زنانه استفاده میشود. علاوه بر چرمهای طبیعی که به صورت انبوه در کشور تولید میشود، چرمهای صنعتی تولید کشور نیز از حیث کیفیت و قیمت، قابل رقابت با چرمهای وارداتی است؛ اما به گفته خانم علیپور، همچنان شاهد واردات گسترده چرم خارجی در کشور هستیم.
خانم علیپور اولین فردی است که این حرفه را در سطح شهرستان سلمانشهر راه انداخته است. او بازار فروش کیف دستدوز را در منطقه ضعیف میداند و دلیل آن را پایین بودن سطح درآمد اغلب اقشار جامعه عنوان میکند. با این حال این خانم هنرمند اجناس تولیدیاش را غالباً با حضور در نمایشگاههای فصلی به فروش میرساند و تا به حال سابقه حضور در دو نمایشگاه صنایع دستی را تجربه کرده است. عمده مشتریان وی در این نمایشگاهها، توریستهای سایر استانها بودهاند. او میگوید: «هر چند در این حرفه به نسبت هزینهای که میکنم حداقل درآمد ۵/۱ برابری به دست میآورم.
او برای معرفی حرفه نوپای خود اقدام به تهیه و توزیع تراکتهای تبلیغاتی و آموزشی کرده و از ابتدای امسال با یک مرکز آموزشی تحت نظر سازمان آموزش و پرورش سلمانشهر اقدام به آموزش هنرجویان علاقهمند به حرفه چرمدوزی کرده است. همچنین تاکنون 12 هنرجو را آموزش داده است.
استحکام تولیدات دستی به مراتب بالاتر از کارهای صنعتی است و دوختهای متنوعی در دوخت دستی نسبت به دوخت ماشینی وجود دارد؛ اما برای پایین آوردن قیمت تمام شده و ایجاد انگیزه بیشتر برای خرید محصول، در حوزه چرمدوزی چرخهای صنعتی نیز وجود دارند که افراد کارآفرین میتوانند با خرید آن اقدام به سریدوزی کیف و لباس کنند.
درخواست خانم علیپور از شهرداری و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان مازندران، دایر کردن نمایشگاهها و بازارچههای دائمی صنایع دستی در شهرستان سلمانشهر برای عرضه و معرفی صنایع دستی تولیدی هنرمندان این شهرستان است. خانم علیپور میگوید: «هدف اصلی همه ما تولیدکنندگان باید پیشرفت کشورمان باشد و در این مسیر لازم است نهادهای دولتی کمر همّت بسته و تولیدکنندگان را در رسیدن به این هدف یاری دهند.»
برای تهیه گزارش از فعالیتهای اقتصاد مقاومتی در استان خود با شماره تلفن ۰۹۱۹۳۴۷۲۹۸۱ برادر اکبر کریمی تماس بگیرید.