عبدالله عبادی/ پس از روی کار آمدن عمر البشیر در آغاز دهه ۹۰ در سودان و شعارهای اسلام‌گرایانه این دولت، آرام آرام توجه واشنگتن به این کشور جلب شد. از آنجا که حس انقلابی‌گری سودان در آغاز این دهه فراتر از دیگر ایده‌های سیاسی بود، شعارهای رویارویی و مخالفت با آمریکا نیز در این دوره به اوج خود رسید، به طوری که طی چند سال مخالفان و معارضان دولت‌های مجاور و از جمله گروه‌هایی از القاعده همچون اسامه‌بن‌لادن به این کشور جذب شده و فعالیت‌های خود را با همکاری حسن الترابی شخص ذی‌نفوذ دولت البشیر تداوم دادند. پس از روی کار آمدن دولت بیل کلینتون در آمریکا در سال 1993، دولت سودان در فهرست دولت‌های حامی تروریسم قرار گرفت و به این ترتیب آمریکا، سودان را نیز تحت عنوان حامی تروریسم در کنار کشورهایی چون؛ کوبا، ایران، کره شمالی، سوریه، لیبی و عراق قرار داد.
طی این دوره روابط دو کشور به شدت تیره شد. پس از ترور نافرجام حسنی مبارک رئیس‌جمهور سابق مصر در آدیس آبابا در سال 1995 کشور سودان متهم شد که در این ترور نقش محوری را داشته، از این‌رو آمریکا این ترور را دستاویزی برای فشار بر دولت این کشور و افزایش مداخلات در آن قرار داد.
آمریکا در سال 1995 ایستگاه اطلاعاتی خود در سودان را تعطیل کرد و در فوریه 1996 سفیر خود را از خارطوم فراخواند، همچنین از طریق شورای امنیت سازمان ملل تحریم‌هایی را علیه سودان وضع کرد.
دولت البشیر که نوع و نحوه حساسیت آمریکا در مقابل تحرکات گروه‌های افراطی در سودان را درک کرده بود، ناگزیر از کنار گذاشتن حسن الترابی نماد جناح افراطی هیئت حاکمه در سودان و زندانی کردن وی شد و به دنبال آن از بن‌لادن خواست تا خارطوم را ترک کند، از این‌رو بن‌لادن در سال 1996 سودان را ترک کرد.
طی فعالیت‌های جیمی کارتر رئیس‌جمهور سابق آمریکا برای گسترش صلح در سودان و بهبود روابط دو کشور، دولت سودان در سال 1996 پیشنهاد کرد که حاضر است بن‌لادن را تحویل آمریکا دهد. به گفته تیموتی کارنی آخرین سفیر آمریکا در سودان به دلیل آنکه دستور کار حقیقی آمریکا سرنگونی البشیر بود و نه همکاری با وی، همه این پیشنهادها رد شد.
دولت کلینتون از آن پس سیاست حذف و انزوا را در قبال سودان در پیش گرفت و از مخالفان مسلح خارطوم حمایت کرد، حتی پس از آنکه مذاکرات صلح سودان پس از چند سال وقفه در نوامبر 1998 مجدداً برقرار شد، دولت آمریکا برای تأثیر بر روند تصمیم‌گیری، مجازات‌های سنگینی علیه دولت البشیر اعمال کرد.
در راستای فشار بر دولت سودان در بیستم آگوست 1998، آمریکا کارخانه داروسازی شفا را موشک‌باران کرد. بهانه آمریکا برای حمله به این کارخانه مالکیت بن‌لادن بود که درصدد بود مخفیانه سلاح شیمیایی تولید کند، اما برخی معتقدند موشک‌باران کارخانه شفا به تلافی انفجار سفارتخانه‌های آمریکا در نایروبی و دارالسلام صورت گرفت، این سیاست تا پایان دولت کلینتون سیاست عملی کاخ سفید بود، با روی کار آمدن دولت جرج بوش مرکز پژوهش‌های سیاسی و راهبردی آمریکا سفارش کرد تا آمریکا سیاست‌های خود در قبال سودان را تعدیل کند و به جای راهکار حذف و انزوا، سیاست پیوستگی و همکاری با سودان را پیگیری کند، از این‌رو همکاری اطلاعاتی میان دو طرف در می 2001 آغاز شد، همین همکاری‌ها نیز دولت خارطوم را از تهاجمات اولیه دولت بوش پس از یازدهم سپتامبر به دور داشت. آمریکا به کمک سناتور جان دانفورت در مناقشه جنوب سودان وارد شد و به این ترتیب نقش مثبتی در پایان دادن به جنگ و قرارداد صلح 2005 ایفا کرد؛ اما روابط دو کشور به سوی عادی شدن نرفت و علت اصلی آن درگیری‌های دارفور و قرار دادن پیش‌شرط حل مناقشه دارفور برای عادی شدن روابط با آمریکا بود، این مسئله نشان داد که دولت آمریکا همواره خواستار در دست داشتن برگه‌های برنده علیه دولت سودان بوده تا در مواقع لزوم امتیازات خود را از این کشور درخواست کند.
با شدت گرفتن بحران دارفور در سال 2006 ، کاندولیزا رایس از سیاست‌های سودان انتقاد کرد و در ژانویه 2007 به منظور حمایت از صلح و تحت فشار قرار دادن دولت خارطوم به سودان سفر کرد، در پی این سفر قطعنامه 1796 به اتفاق آرا و با حمایت آمریکا به تصویب رسید و طبق مفاد آن نیروهای حافظ صلح سازمان ملل معروف به یونامید باید به دارفور اعزام می‌شدند؛ اما دولت سودان به شدت با این امر مخالفت کرد؛ بنابراین قطعنامه 1796 به تصویب رسید که اعزام این نیروها را الزام‌آور کرد و متعاقب آن فعالیت‌های نیروهای یونامید با ورود 9000 نفر از این نیروها به منظور حمایت از غیرنظامیان در دارفور آغاز شد.
طی یک دهه گذشته سیاست آمریکا در قبال سودان تغییری نکرد و کماکان سودان در لیست تحریم‌های آمریکا قرار داشت، بعد از تیره شدن روابط جمهوری اسلامی ایران و سودان و بسته شدن مراکز سیاسی و فرهنگی ایران در سودان، اندک اندک تغییراتی در سیاست خارجی این کشور به سود آمریکا نمایان شد.
در اواخر آذرماه 1394 ابراهیم غندوز وزیر خارجه سودان در جمع خبرنگاران اعلام کرد ممکن است خارطوم عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی را مورد بررسی قرار دهد. وی گفت این نظر اکثر اعضای کمیته روابط خارجی سودان است.
بر اساس اخبار منتشر شده، سودان مذاکرات سّری را با آمریکا به منظور رفع تحریم‌ها علیه این کشور آغاز کرده بود و عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی از جمله شروط آمریکایی‌ها برای رفع تحریم‌ها بود؛ از این‌رو به دنبال چراغ سبز سودان به مقامات کاخ سفید برای پذیرفتن شروط آنها در مهر ماه 1395، وزیر دارایی سودان به طور رسمی اعلام کرد آمریکا تحریم‌های اعمال شده بر برخی از بانک‌های این کشور را لغو کرده است.
