عبدالله عبادی/ سومالی در سال 1960 میلادی استقلال خود را به دست آورد و با انتخاب شیوه حکومتی دموکراسی مورد توجه قرار گرفت، تا اینکه جنگ‌های قبیله‌ای در این کشور به راه افتاد و در نهایت ژنرال زیادباره در مقام یک دیکتاتور نظامی بر آن مسلط شد.
زمانی که متحد جنگ سرد سومالی، یعنی اتحاد جماهیر شوروی، زیادباره را در سال 1977 میلادی رها کرد، آمریکا حمایت خود را از اتیوپی به سومالی انتقال داد و حکومت زیاد را مجهز به سلاح‌ها، آموزش‌های نظامی و کمک‌های اقتصادی بدون توجه به سوابق حقوق بشری آشکار او کرد.
در سال 1982 میلادی، آمریکا حدود 14 میلیون و 300 هزار دلار کمک نظامی در اختیار زیادباره قرار داد، این کمک‌های نظامی شامل تسلیحات ضد تانک، اسلحه‌های دفاع هوایی و تسلیحات کوچک بود.
در سال‌های بعد کمک‌های نظامی دیگری را در اختیار سومالی قرار داد که به طور کلی این کمک‌ها شامل 21 میلیون و 200 هزار دلار در سال 1983، 24 میلیون و 300 هزار دلار در سال 1984، 800 میلیون دلار در سال 1985، 40 میلیون دلار در سال 1986 و 37 میلیون و یکصد هزار دلار در سال 1987 بود.
فقدان یک دولت مرکزی قوی و جنگ مدنی به صدور قطعنامه‌های 733 و 746 شورای امنیت منجر شد که به ائتلاف صلح‌بانان سازمان ملل اجازه می‌داد تا به رهبری آمریکا در امور سومالی مداخله کنند.
یکی از مواردی که در دستور کار آمریکا قرار داشت، مأموریت دستگیری محمد فرح عیدید بود که برای حضور نیروهای سازمان ملل و آمریکا در سومالی چالش ایجاد کرده بود.
در سوم اکتبر سال 1993 میلادی، کلینتون، رئیس‌جمهوری وقت آمریکا دستور داد تا نیرویی از کماندوهای ارتش و مأموران نیروی دلتا به بهانه کشته شدن 19 آمریکایی در موگادیشو، عیدید را دستگیر کنند.
در سراسر سال‌های باقی‌مانده از دهه 1990، جنگ و منازعه بین فرماندهان نظامی و نیروهای آنها به رهبری آمریکا موجب ایجاد هرج و مرج و آشفتگی و وخیم‌تر شدن اوضاع انسانی در سومالی شد.
در اکتبر سال 2004 میلادی، فرماندهان نظامی سومالی در کنیا گروهی را با بودجه سازمان سیا برای مقابله با کنترل دولت از سوی گروه‌های اسلامی تشکیل دادند، این گروه به سرپرستی عبدالله یوسف در همان سال دولتی را در سومالی به وجود آورد که در جامعه بین‌الملل دولت رسمی سومالی به رسمیت شناخته شد.
اما فساد و ناتوانی عمومی این دولت برای اداره امور کشور موجب شد آمریکا بتواند تنها تا هنگام شکست دولت از سوی یک گروه اسلامی تحت عنوان اتحاد دادگاه‌های اسلامی در سال 2006 میلادی آنها را بر مسند قدرت نگه دارد.
تعدادی از دادگاه‌های شریعت اسلامی در تلاطم رویدادهای دهه 1990 تشکیل شدند تا نظم و قانون و عدالت را در کشور برقرار کنند. در سال 2000 میلادی 11 دادگاه اسلامی برای ایجاد یک نیروی سیاسی و تشکیل اتحادیه دادگاه‌های اسلامی با یکدیگر متحد شدند و قدرت و محبوبیت این اتحادیه تا سال 2006 میلادی افزایش یافت، بدین ترتیب آنها کنترل موگادیشو و بخش اعظم جنوب سومالی را به دست گرفتند.
اتحادیه دادگاه‌های اسلامی یک دولت محافظه‌کار اسلامی را در سومالی تشکیل داد و تمام تلاش خود را برای گسترش ثبات، نظم و اجرای احکام اسلامی در کشور به کار گرفت.
اما دولت بوش، رئیس‌جمهوری وقت آمریکا نمی‌توانست یک دولت اسلامی را در سومالی تحمل کند و بهانه آن این بود که در صورت تسلط اسلام بر سومالی این کشور مرکز فعالیت‌های تروریستی خواهد شد، اما در حقیقت هدف آمریکا برای مبارزه با این دولت اسلامی کنترل منابع نفتی سومالی و بهره‌گیری از موقعیت راهبردی آن بود.
در همین زمان دولت بوش طرح حمله به سومالی را از طریق اتیوپی ارائه داد و همزمان نیروهای آمریکایی درگیر حمله به نیروهای اتحادیه دادگاه‌های اسلامی با استفاده از کشتی‌های جنگی و موشک‌های دوربرد شدند و هدف از این حملات تغییر رژیم در سومالی به منظور روی کار آوردن یک دولت طرفدار آمریکا بود.
حمله اتیوپی به سومالی که مورد حمایت آمریکا بود، بحران انسانی در سومالی را به شدت عمیق‌تر کرد، این حمله سبب جنگ داخلی میان اتحادیه گروه‌های اسلامی و نیروهای اتیوپی تحت فرمان آمریکا شد که این امر به کشته شدن عده زیادی از نیروهای دو طرف و وخیم‌تر شدن اوضاع زندگی در شرق آفریقا منجر شد.
نیروهای اتیوپی مناطق مسکونی در پایتخت سومالی را تحت تصرف درآورده و به گشت‌های خانه به خانه پرداختند و صدها نفر از مردان را ربوده و به مناطق ناشناخته‌ای منتقل کردند، در اثر این حملات عده زیادی از جمعیت موگادیشو مجبور به ترک این شهر و فرار به مناطقی شدند که خشکسالی در آن حاکم بود.
در حالی که بحران انسانی به شدت در حال افزایش بود، نیروهای عملیات ویژه مشترک آمریکا به انجام عملیات سرّی از راه هوایی مبادرت ورزیدند و تلاش‌های آمریکا برای بمباران مقرهای گروه‌های اسلامی به مرگ بسیاری از شهروندان بی‌گناه منجر شد.
براساس آمار سازمان ملل متحد 600 هزار نفر از مردم سومالی در سال 2007 میلادی و 800 هزار نفر در سال 2008 میلادی از کشور مهاجرت کردند.
سازمان عفو بین‌الملل گزارش‌های متعددی از نقض حقوق بشر نیروهای وابسته به آمریکا نسبت به آوارگان، شامل کشتار، حمله به خانه‌ها، مدارس و بیمارستان‌ها در سومالی ارائه داده است.
نیروهای اتحاد دادگاه‌های اسلامی بر اثر توطئه‌های آمریکایی کنترل شهرها را یکی پس از دیگری تا 28 دسامبر سال 2006 میلادی از دست دادند و در این سال مجبور شدند تا موگادیشو را نیز رها کنند. اعضای این اتحادیه به اریتره و جیبوتی مهاجرت کرده و در آنجا کوشیدند تا ائتلافی را برای مبارزه با نیروهای اتیوپی به سرکردگی آمریکا تشکیل دهند.
با خروج نیروهای اتحادیه محاکم اسلامی از این کشور، دولتی طرفدار آمریکا و غرب در سومالی به قدرت رسید، با به قدرت رسیدن این حکومت نفوذ آمریکا در این کشور آغاز شد و در حال حاضر یکی از مخوف‌ترین زندان‌های سرّی آمریکا خارج از مرزهای آن در موگادیشو ایجاد شده و به بازجویی و شکنجه افراد مرتبط به القاعده و الشباب مشغول است.
