شاپور محمدی رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: در سال 95 انتشار اوراق مالی اسلامی نسبت به سال 94، صد درصد رشد داشته که امیدواریم بتوانیم از ابزارهای مالی اسلامی برای تأمین مالی پروژه‌های دولتی و نیمه‌خصوصی بهره ‌بگیریم. از زمان شروع انتشار ابزارهای مالی اسلامی تاکنون 5/14 میلیارد دلار اوراق مالی اسلامی منتشر شده است.
گزارشي از عملكرد اقتصادي دولت با رنگ و بوي تبلیغاتی
 سعید مهدوی/    با نزدیک شدن به روزهای پایانی عمر دولت دهم و شروع فعالیت‌های تبلیغاتی انتخابات ریاست‌جمهوری، خدمات دولت کنونی نيز رنگ و بوی تبلیغاتی به خود گرفته است. هر چند که دولتمردان دولت یازدهم خود را مخالف اقدامات پوپولیستی و تبلیغاتی معرفی می‌کنند و از این لحاظ به دولت‌های قبلی انتقادهای فراوانی را وارد می‌دانند؛ اما با فعالیت‌ها و اقداماتی کنونی كه در ادامه به چند نمونه آنها اشاره مي‌شود، گوی سبقت را از همه ربوده و یک سنت ناپسند را براي دولت‌هاي بعدي پایه‌گذاری می‌کنند.

 تصمیم دولت یازدهم برای افزایش ۵۰ درصدی حقوق‌ها در آستانه انتخابات
دولت یازدهم در روزهای پایانی سال گذشته مصوبه‌ای را تصویب کرده که راه را برای افزایش 50 درصدی حقوق مدیران و کارمندان ممکن می‌کند. بنابراین افزایش 50 درصدی حداکثر امتیازات برای کارمندان، عملاً به معنای افزایش چشمگیر حقوق کارمندان و به ویژه مدیران در سال جاری است. براساس قانون بودجه امسال، ضریب حقوق کارمندان و بازنشستگان 10 درصد افزایش می‌یابد؛ اما دولت یازدهم پس از چند سال تثبیت امتیازات شغلی، تصمیم گرفته حداکثر امتیازات شغلی حقوق‌بگیران را تا 50 درصد افزایش دهد که در صورت تصویب شورای حقوق و دستمزد به منزله افزایش 30 تا 50 درصدی دریافتی حقوق‌بگیران در سال 96 نسبت به سال 95 خواهد بود.
در بودجه امسال حدود 150 هزار میلیارد تومان اعتبار برای پرداخت حقوق کارمندان و بازنشستگان و سایر حقوق‌بگیران دولتی لحاظ شده که با توجه به افزایش 10درصدی دریافتی‌ها نسبت به بودجه سال 95 بوده است. اما با مصوبه اخیر دولت در افزایش 50 درصدی امتیازات حقوق‌بگیران، دولت به چند ده هزار میلیارد تومان اعتبار مازاد نیازمند است. به یقین بودجه مصوب امسال، تکافوی اجرای این مصوبه را برای همه حقوق‌بگیران ندارد و دولت مجبور به ارائه لایحه متمم بودجه است. البته مهم‌ترین نکته، نحوه تأمین اعتبار این افزایش است و شاید بودجه عمرانی قربانی این افزایش شود.

ياد دولت نجومی‌ها از محرومان در شب انتخابات!
در آخرین روزهای عمر دولت یازدهم و در آستانه انتخابات دوازدهمین دوره ریاست‌جمهوری افزایش سه برابری یارانه نقدی برای اقشار خاص، از جمله مددجویان کمیته امداد و بهزیستی در دستور کار قرار گرفت؛ طرحی که براي اولین بار در فروردين ماه سال جاري عملی شد. بر این اساس، پیش از این خانوارهای یک نفره، مددجو، 53‌ هزار تومان از محل دستگاه اجرایی و 45 هزار تومان از محل هدفمندی یارانه‌ها دریافت می‌کردند که به استناد این ابلاغیه جدید مبلغ 95 هزار تومان به منابع یارانه افزوده می‌شود و مجموع دریافتی یک نفر را به 193 هزار تومان می‌رساند، همچنین این رقم برای خانواده‌های پنج نفره و بیشتر با احتساب یارانه و مستمری معادل 690 هزار تومان خواهد بود.
نکته‌ای که در این میان بسیار مهم و البته خنده‌دار می‌باشد، حرفی است که چند روز پیش ولی‌الله سیف درباره طرح وعده افزایش سه تا پنج برابری یارانه نقدی از طرف برخی کاندیداهای احتمالی ریاست‌جمهوری سال 96 زد، او گفت: «با توجه به ظرفیت اقتصاد ایران، من از طرح این صحبت‌ها تعجب می‌کنم.»
 وعده پرداخت سود سهام عدالت در شب انتخابات
 بحث پرداخت سود سهام عدالت و زمینه‌سازی برای آزاد ساختن خرید و فروش آن پس از ۱۰ سال از اجرای طرح، در سال گذشته مطرح شد و در اسفندماه به طور رسمی کلید خورد. بر این اساس طرح ساماندهی سهام عدالت و پذیرش ۴۹ میلیون نفر سهامدار از 17 اسفندماه سال ۹۵ آغاز شد که تاکنون نزدیک به ۳۰ میلیون مراجعه به سامانه صورت گرفته است. در این مرحله ورود افراد به سامانه سهام عدالت با کد ملی صورت می‌گیرد و به مشمولان صورت حساب ارائه می‌شود. در همين رابطه به تازگی علی اشرف، رئیس سازمان خصوصی‌سازی از آغاز مرحله دوم طرح ساماندهی سهام عدالت خبر داده و تصریح کرده است: «در این مرحله مشمولان با مراجعه به بانک‌ها و مؤسسات مالی و اعتباری مورد تأیید بانک مرکزی باید شماره شبا بانکی خود را تهیه کرده و در سامانه ثبت کنند.»
از سوي ديگر مدیرعامل تعاونی‌های سهام عدالت استان تهران معتقد است که پرداخت سود سهام عدالت در این ایام یک اقدام پوپولیستی است؛ چرا که هنوز ابهامات برگه‌های سهام عدالت برطرف نشده است. سیدعلی حسینی در واکنش به اقدام دولت مبنی بر اعلام دریافت شماره شبای سهامداران عدالت برای واریز سود سهام عدالت، تأکید کرد: «این اقدام غیر قانونی است.» وی با اشاره به اینکه شرکت‌های حاضر در سبد سهام عدالت دارای سود هستند، افزود: «براساس آیین‌نامه‌ها و مصوبات سهام عدالت باید بعد از 10 سال نسبت به آزادسازی آن اقدام شود و اصل پول سهام باید در این دوره تسویه می‌شد.» حسینی با طرح این پرسش که معلوم نیست پرداخت سود سهام عدالت بر چه اساس و مبنایی قرار است به حساب شخصی افراد واریز شود، گفت: «دریافت شماره حساب به طور مستقیم از مردم برای واریز سود سهام عدالت اقدامی سیاسی در ایام انتخابات ریاست‌جمهوری است.»

 افزایش حقوق بازنشستگان تا ۲۷ درصد
از ديگر اقدامات تبليغاتي دولت مي‌توان به افزایش ۲۷ درصدي حقوق بازنشستگان در روزهاي اخير اشاره كرد. براساس بند ۲ مصوبه هفته گذشته هیئت دولت‏، حقوق بازنشستگان سنوات قبل تا ۲۷ درصد افزایش خواهد یافت. طبق اين مصوبه برای اولین بار در راستای افزایش حقوق بازنشستگان و همسان‌سازی حقوق آنان، میزان دریافتی کل بازنشستگان در مقایسه با سال قبل 15 درصد رشد خواهد داشت که پس از همسان‌سازی، این افزایش برای بازنشستگان سنوات قبل تا 27 درصد نیز خواهد رسید و در سال 96 حقوق بازنشستگان دارای 30 سال خدمت با احتساب ضریب افزایش و همسان‌سازی کمتر از یک میلیون و 150 هزارتومان نخواهد بود. از سوي ديگر همزمان مصوبه افزایش حقوق کارکنان دولت، اساتید دانشگاه‌ها، قضات و شاغلین مؤسسات عمومی غیر دولتی ابلاغ شد و از یکم فروردین ماه سال 96 باید اجرایی شود.

سهم كارگران از اقدامات تبليغاتي دولت چه بود؟
دولت يازدهم براي جمعيت كارگري كشور كه در طول اين چهار سال درگير مشكلات معيشتي بوده‌اند نيز برنامه تبليغاتي دارد. علی ربیعی وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی در حاشیه جلسه اخير هیئت دولت در جمع خبرنگاران اظهار داشت: «با تصمیماتی که گرفته شد، تعداد 200 هزار نفر دیگر به بیمه کارگران ساختمانی اضافه کردیم، این 200 هزار نفر در شرایط فعلی عدد بالایی است که تحت بیمه تأمین اجتماعی قرار می‌گیرند که 100 هزار نفر آنها به ترتیب در فروردین و 100 هزار نفر دیگر در اردیبهشت تحت پوشش قرار خواهند گرفت. همچنين به گفته ربيعي دولت در اردیبهشت‌ماه يك سبد کالا تحت عنوان حمایت غذایی توزیع خواهد کرد.

سهم مردم بيش از اين است
البته، بر كسي پوشيده نيست كه حق خدمت به مردم شريف و فهيم جمهوري اسلامي ایران بيش از اين فعاليت‌هاي شائبه‌دار و تبليغاتي است، ولي حرف مردم اين است كه اگر دولت يازدهم در طول اين چهار سال به جاي دل بستن به مشكل‌گشايي از سوي كشورهاي غربي و اروپايي، اينچنين به مردم خدمت مي‌كرد و بر پتانسيل‌ها و ظرفيت‌هاي داخلي تكيه مي‌كرد، ديگر نيازي به اين اقدامات يك شبه و تبليغي نداشت و تنها عملكرد و كارنامه‌اش براي دور بعدي انتخابات كفايت مي‌كرد، ولي افسوس كه چنان نكرد! و حال چنين مي‌كند!!

 اکبر معصومی/ رشد اقتصادی به اصطلاح ساده زمانی در کشور محقق می‌شود که در آن تولید ملی و درآمد سرانه افزایش پیدا کرده باشد. در محاسبه رشد، عوامل متعددی را در نظر می‌گیرند که به دو عامل اقتصادی و غیر اقتصادی تقسیم می‌شود. در عامل اقتصادی رشد، منابع طبیعی، تمرکز سرمایه، تغییرات زیربنایی و... وجود دارد و در عامل غیر اقتصادی رشد، عوامل اجتماعی، انسانی و تشکیلاتی وجود دارد. با توجه به عوامل مطرح شده، رشد اقتصادی زمانی در اقتصاد یک کشور اتفاق می‌افتد که تولید ملی و درآمد سرانه افزایش پیدا کرده باشد. 
به بیان دیگر، عوامل تأثیرگذار در رشد اقتصادی باید در خدمت تولید آن کشور باشد. در روزها و هفته‌هایی که به انتخابات ریاست‌جمهوری نزدیک‌تر می‌شویم، مسئولان ارشد دولت یازدهم آمار‌های رشد اقتصادی کشورمان را بالای 10 درصد مطرح کرده. و با توجه به آمار ذکر شده، عملکرد دولت را در طول این مدت موفق ارزیابی می‌کنند. رشد اقتصادی در حالی بالای ۱۰ درصد مطرح می‌شود که دولت همواره برای بهبود اقتصاد و معیشت مردم و تولید کشور نگاه به خارج از کشور داشته است. دولتمردان تصور می‌کنند با ایجاد رابطه و مذاکره با کشور‌های غربی، به ویژه با ایالات متحده آمریکا اهداف و وعده‌های داده شده محقق می‌شود و به رشد قابل توجهی دست پیدا خواهند کرد. 
این در حالی است که به عقیده بسیاری از کارشناسان و صاحب‌نظران موتور رشد اقتصادی واقعی کشورمان درون‌زا است و این امر صرفاً با برقراری ارتباط با کشورهای دیگر اتفاق نخواهد افتاد. از سوی دیگر، یکی از معیار‌های مهم در ارزیابی رشد اقتصادی کشور، مراجعه به معیشت و سطح زندگی مردم است. همچنین، رونق تولید و در نتیجه کاهش آمار بیکاری در بین جوانان از مهم‌ترین معیارهای رشد اقتصادی کشور است. با توجه به معیارهای سنجش رشد اقتصادی، در دولت کنونی نه تنها در معیشت مردم، بلکه حتی در تولید نیز اتفاق خاصی نیفتاده است. 
حال این پرسش مطرح می‌شود که مسئولان دولتی و مراکز آماری دولت یازدهم چه متغیرهایی را در اقتصاد محاسبه کردند که آمار رشد اقتصادی با زندگی مردم انطباق ندارد و در بین مردم باورپذیر نیست؟
در پاسخ به پرسش مطرح شده باید به این نکته اشاره کرد که آمار رشد اقتصادی غیر علمی در دولت فعلی با اهداف و انگیزه‌های گوناگونی اعلام شده است؛ 1ـ صاحب‌نظران معتقدند، دولتمردان در محاسبه آمار رشد اقتصادی نفت را نیز محاسبه می‌کنند؛ از این رو با توجه به افزایش تولید و فروش نفت در سال 95، بی‌شک درصد آمار رشد اقتصادی بالا خواهد بود؛ گرچه وضع زندگی مردم چیز دیگری را نشان می‌دهد. از سوی دیگر، رشد اقتصادی باید پایدار باشد نه اینکه با تولید و فروش نفت هر روز تغییر پیدا کند. ۲ـ با توجه به نزدیکی انتخابات ریاست‌جمهوری و خالی بودن دست دولت از تحقق وعده‌های خود، دولتمردان به آمارهای غیر علمی روی آورده‌اند که این امر به نوعی سبب گمراه کردن مردم جامعه می‌شود.
به نظر می‌رسد، رسیدن به رشد اقتصادی واقعی تنها با دادن آمار‌های غیر دقیق به مردم امکان‌پذیر نیست؛ بلکه این امر نیازمند برنامه‌ریزی دقیق با توجه به ظرفیت‌های داخلی و از طریق نیروهای توانمند دلسوز و انقلابی است که منافع ملی را بر منافع فردی و گروهی ترجیح دهد.

 فقط ۳ درصد ثروتمندان کشور مالیات می‌پردازند
آخرین آمارهای ارائه شده از سوی بانک مرکزی نشان‌دهنده آن است که از ابتدای فروردین سال گذشته تا پایان بهمن ‌ماه، ایرانی‌ها 117 هزار و 760 میلیارد تومان مالیات پرداخت کردند که رشدی برابر با 1/31 درصد را نشان می‌دهد. گفتنی است، دولت در این دوره زمانی دو هزار و 360 میلیارد تومان با عنوان «مالیات بر ثروت» دریافت کرده است. در حالی اقتصاد کشور در سال گذشته 1/31 درصد بیشتر مالیات پرداخت کرده است که بررسی‌ها نشان می‌دهد، فقط سه درصد ثروتمندان در کشور مالیات پرداخت می‌کنند؛ نشان می‌دهد، دریافت مالیات بیشتر، از محل جلوگیری از فرار مالیاتی نبوده، بلکه بیشتر به کسبه خرد و تولیدکنندگان فشار آمده است.

روند کاهش صادرات
 نفت عربستان
صادرات نفت عربستان سعودی در ماه فوریه به شش میلیون و ۹۵۰ هزار بشکه در روز رسید که کمترین رقم از ماه می سال ۲۰۱۵ (اردیبهشت ـ خرداد ۹۴) میلادی به بعد محسوب می‌شود؛ این در حالی است که صادرات نفت این کشور در نخستین ماه سال ۲۰۱۷ میلادی هفت میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه در روز ثبت شده است. باید افزود، تولید نفت عربستان از 7/9 میلیون بشکه به ۱۰ میلیون بشکه در روز افزایش یافته است.

میزان یارانه نقدی 
واردات بنزین
عارفی، ‌کارشناس فناوری اطلاعات و مشاور سامانه هوشمند سوخت گفت: در شش ماهه دوم سال ٩٥، روزانه ١٣ میلیون لیتر بنزین وارد کشور شده است. در مدت این شش ماه، از منظر هزینه ـ فرصت از دست رفته دولت چهار هزار و 700 میلیارد تومان برای واردات بنزین پرداخت کرده که به صورت ارز از کشور خارج شده است. با توجه به اختلاف قیمت فوب و قیمت فروش داخلی، یارانه نقدی که دولت برای واردات این مقدار بنزین پرداخت کرده، ١١٨٥ میلیارد تومان بوده است.

 سید فخرالدین موسوی/  با وجود همه تلاش‌هایی که در سال‌های اخیر در تخریب صداوسیما و کم اثر نشان دادن آن صورت گرفته است، توجه ویژه طیف‌های مختلف سیاسی به عملکرد صداوسیما را می‌توان اعتراف مجدد به تأثیرگذاری ویژه‌ این رسانه بزرگ و فراگیر دانست؛ تأثیر چنان ویژه‌ای که نحوه عملکرد آن به تیتر یک رسانه‌ها و بحث حامیان نامزدهای مختلف در فضای مجازی و حقیقی بدل شده است؛ ابتدا ابراهیم رئیسی از پوشش گسترده اخبار حسن روحانی در تلویزیون انتقاد می‌کند و بعد نوبت رسانه اصلاح‌طلب می‌شود که با این بهانه به رسانه ملی حمله کند، چنانچه روزنامه اصلاح‌طلب «اعتماد» تحت عنوان «آنتن‌ صداوسيما به سود ‌كيست؟» می‌نویسد: «ابراهيم رئیسی كه هوادارانش او را شبيه‌ترين فرد به شهيد بهشتي مي‌دانند، دست به قلم شده و در ايامي كه شوراي نگهبان مشغول بررسي صلاحيت او و رقبايش هستند دو نامه نوشته است: گله‌مندانه و كوتاه؛ يكي به رئیس صداوسيما و ديگري به سرسخت‌ترين رقيبش حسن روحاني. از صداوسيما به خاطر عدم رعايت «عدالت تبليغاتي» و از رقيب سرسختش حسن روحاني كه به زعم او آن‌طور كه بايد جانب اخلاق را رعايت نمي‌كند، گله‌مند است. اما اعتراض رئیسی به صداوسيما براي چيست و منظورش از «عدالت تبليغاتي» چيست؟ در ١١٧ كلمه‌اي كه حجت‌الاسلام رئیسی خطاب به علي عسکری نوشته به درستي روشن نيست صداوسيما در پخش كدام برنامه رئیس‌جمهور بي‌عدالتي كرده است. آيا پخش سخنراني رئيس‌جمهور در مراسم روز ارتش كه همه ساله به صورت زنده پخش مي‌شود، مصداق بي‌عدالتي تبليغاتي است، يا پخش زنده مراسم روز ملي فناوري هسته‌اي با حضور رئیس‌جمهور، يا پخش مستقيم افتتاح فازهاي ١٧ تا ٢١ پارس جنوبي كه بعد از نزديك به يك دهه بالاخره ايران را در بهره‌برداري از ميدان نفتي مشترك با قطر برابر كرد؟» عباراتی که دقیقاً مشابه آن با چند کلمه پس و پیش در روزنامه «شرق» نیز با تیتر «دو نامه یک اعتراض» تکرار می‌شود. «شرق» همچنین در سرمقاله خود به قلم کامبیز نوروزی با تیتر «‌نامه‌های غیر مستند»، به شدت به رئیسی حمله کرده، وی را به طور تلویحی به فرافکنی و فرار به جلو متهم می‌کند و در ادامه نیز رسانه ملی را حامی جناح رقیب خود می‌خواند و از عملکردش گله می‌کند.
 اما در مقابل روزنامه‌ها و پایگاه‌های اینترنتی اصولگرا که کم و بیش به پوشش گسترده چهره حسن روحانی و پخش زنده سخنرانی‌های وی انتقاد داشتند، با طرح موضوع مناظرات ضبط شده به طور جدی به موضوع ورود می‌کنند و از فشار دولت به صداوسیما برای جلوگیری از شفافیت در انتخابات و پوشش اخبار مرتبط با حسن روحانی سخن به میان می‌آورند. پایگاه «رجانیوز» تیتر «سخنرانی روحانی زنده و مناظرات ضبط شده!» را روی خروجی پایگاه خود قرار می‌دهد؛ «کیهان»؛ «مناظره زنده نیاز مردم برای انتخاب رئیس‌جمهور آینده» را تیتر یک خود برمی‌گزیند و روزنامه «وطن امروز» نیز با انتخاب عنوان «مرده یا زنده» می‌نویسد:  «درحالی که دولتی‌ها تلاش داشتند نشان دهند آنها مخالف پخش غیرزنده مناظره‌ها هستند، در حساب شخصی منتسب به حسین فریدون، برادر جنجالی حسن روحانی در توئیتر از تصمیم کمیسیون بررسی تبلیغات برای پخش غیرزنده مناظره‌ها حمایت کرده است. در پیام توئیتری حسین فریدون که ساعت 10:49 صبح روز 21 آوریل 2017 روز چهارشنبه منتشر شده(!) وی به دلیل آنچه چند برابر شدن «مشکلات امنیتی» خوانده، خواستار عدم پخش مناظرات به صورت زنده شده است.» پایگاه خبری «مشرق» نیز طی مطلبی با عنوان «حرف روحانی را باور کنیم یا رأی نماینده‌های روحانی را؟» در این باره نوشت: «وزارت کشور در بیانیه تهدیدآمیزی خود نسبت به رسانه‌ها، بدون اینکه بگوید نظر دولتی‌ها درباره حذف آنتن زنده از مناظرات چیست، به حقیقتی اشاره می‌کند که نشان می‌دهد همه حرف‌ها و ژست‌های دولتی‌ها، دروغی بیش نیست. در قسمتی از این بیانیه آمده است: برابر ماده ۶۲ قانون انتخابات ریاست‌جمهوری، به ‌منظور تضمین برخورداری یکسان نامزدهای ریاست‌جمهوری از امکانات عمومی، کمیسیون بررسی تبلیغات انتخابات تشکیل می‌گردد و اعضا کمیسیون مطابق ماده ۶۳ قانون انتخابات از پنج عضو کمیسیون بررسی تبلیغات انتخابات ریاست‌جمهوری، فقط دو عضو آن مربوط به وزارت کشور و یا هیئت مرکزی اجرائی انتخابات هستند.» اما دقت کنید؛ علی عسکری رئیس رسانه ملی در واکنش به مصوبه کمیته نظارت بر تبلیغات انتخابات، گفت که «با وجود اصرار رسانه ملی برای پخش زنده مناظره‌های انتخاباتی متأسفانه کمیسیون تبلیغات انتخابات ریاست‌جمهوری با این امر مخالفت کرد. حالا برگردیم به این عبارت در بیانیه وزارت کشور؛ «از پنج عضو کمیسیون بررسی تبلیغات انتخابات ریاست‌جمهوری، فقط دو عضو آن مربوط به وزارت کشور و یا هیئت مرکزی اجرایی انتخابات هستند.» اگر دو عضو دولتی کمیسیون تبلیغات هم‌نظر با نماینده صداوسیما بوده باشند؛ یعنی سه عضو کمیسیون فوق مخالف حذف آنتن زنده بوده‌اند و باید رأی کمیسیون، بر پخش زنده مناظرات تعلق می‌گرفت.»

شبکه‌های اجتماعی و سلامت ـ ۲۳
 مهدی فرهادی/
نمونه‌های اثرات اپى‌ژنتیک
طی یک دهه‌ گذشته، در پژوهش‌های مختلفی مشخص شده است بعضی عوامل محیطی استرس‌زا می‌توانند روی سلامت فرزندان یا حتی نوه‌های انسان تأثیر بگذارند و تجربیات زندگی پدر روی صفات فرزند تأثیرگذار است؛ این در حالی است که تا چند دهه پیش تصور می‌شد، صفات اکتسابی قابل انتقال به نسل بعد نیستند. 
در پژوهشی که در سوئد نیز انجام شد، مشخص گردید آنهایی که پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌های‌شان بین ۹ تا ۱۲ سالگی خود گرسنگی کشیده‌ بودند، بیشتر عمر کرده‌اند. پژوهشی دیگر در سال ۲۰۱۳ نشان داد، حتی خاطرات می‌توانند به صورت اپی‌ژنتیکی منتقل شوند. پژوهشگران برای اثبات فرضیه خود هر بار که برای موش‌های آزمایشگاهی رایحه شیرین پخش می‌کردند، به آنها شوک الکتریکی می‌دادند. به این ترتیب، آنها هر بار که رایحه را می‌شنیدند، دچار استرس می‌شدند. بعد‌ها مشخص شد، نسل بعدی این موش‌ها هم دقیقاً با استشمام رایحه‌ شیرین دچار استرس می‌شوند و این در حالی است که هیچ ‌وقت شوک الکتریکی دریافت نکرده بودند. در طول زندگی، شرایط محیطی سبب ایجاد تغییر در فعال یا غیرفعال شدن ژن‌های ما می‌شوند. در عین حال، دی‌ان‌ای ما تغییر نمی‌کند. این تغییرات در ژن‌ها، یعنی اضافه یا کم شدن تگ‌های شیمیایی تنظیمی، با استفاده از اپی‌ژنتیک انجام می‌شود. برای نمونه، نوع رژیم غذایی افراد یا سیگار کشیدن می‌تواند تغییرات اپی‌ژنتیکی ایجاد کند.  اکنون که این نظریه اثبات شده است، این پرسش برای ما ایجاد می‌شود که چه ارتباطی میان شبکه‌های اجتماعی و اپى‌ژنتیک وجود دارد یا اینکه استفاده از شبکه‌ها چه تأثیراتی بر اپى‌ژنتیک دارد. مطالعات انجام شده در این زمینه نشان می‌دهد، استفاده بیش از حد از رسانه‌ها و وابستگی به آنها سبب بروز مشکلاتی، مانند استرس، فشار خون و دیابت می‌شود.