سیدفخرالدین موسوی/
در ادامه افتتاح‌های سریالی دولت تدبیر و امید و همزمان با اقداماتی چون سه برابر کردن مستمری خانواده‌های تحت حمایت بهزیستی و کمیته امداد و پیگیری پرداخت سود سهام عدالت و وعده تکمیل پروژه‌های مسکن مهر به مردم در هفته‌های منتهی به انتخابات دوازدهم ریاست‌جمهوری که همگی پیشتر مورد انتقاد شدید اعضای دولت بود، صبح روز دهم اردیبهشت ماه تصاویر خندان حجت‌الاسلام حسن روحانی در کنار بیژن نامدار زنگنه وزیر نفت دولت یازدهم هنگام افتتاح پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس با تیتر «هر جا در کنار هم بودیم، پیروز شدیم و هرگاه فاصله گرفتیم، عقب افتادیم» در صدر اخبار پایگاه خبری ریاست‌جمهوری قرار گرفت، تا این پایگاه ذیل این خبر به نقل از رئیس دولت تدبیر و امید بنویسد؛ «دکتر روحانی با تقدیر از تلاش‌های مجاهدانه قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء(ص) در احداث پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس، گفت؛ بر اساس اصل 147 قانون اساسی، دولت در زمان صلح باید از امکانات نیروهای مسلح استفاده کرده و از نیروهای آنها برای تولید، آموزش، جهاد سازندگی و حرکت کشور، بهره‌برداری کند. رئیس‌جمهور پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس را نماد تعامل، همکاری و برادری، توصیف کرد و افزود؛ خوداتکایی، عزت و استقلال کلماتی بسیار دلچسب و شیرین هستند و خلاصه انقلاب که در شعارهای مردم بود، همان استقلال، آزادی و جمهوری اسلامی است و هر که در راستای تحقق این اهداف در کشور کار و تلاش می‌کند، انقلابی است. اقدام انقلابی به معنای آن است که کشور را بی‌نیاز کرده و در صحنه‌های جهانی حضور داشته باشیم تا دیگران نتوانند نسبت به کشور ما چشم طمع داشته باشند و برای توطئه علیه ملت و کشورمان، دست‌شان بلرزد.»
بازتاب‌های معنادار
تصاویری که البته، نه تنها منهای این تیتر، بلکه بدون توجه به سخنان رئیس‌جمهور درباره وحدت و استفاده از ظرفیت‌های نیروهای مسلح و نقش تأثیرگذار قرارگاه خاتم‌الانبیاء(ص)، درست در نقطه مقابل آن و در راستای تفرقه‌افکنی و بازی‌های سیاسی با تیترهای معنادار در رسانه‌های حامی دولت منتشر شد! روزنامه آرمان امروز تیتر «دلواپسان برای افتتاح پروژه‌ها دلواپس شدند» را انتخاب کرد و انتقادات کارشناسان به دولت مبنی بر عجله برای افتتاح پروژه نیمه‌کاره ستاره خلیج‌فارس را ناشی از دلواپسی منتقدان دولت و در راستای تقابل‌ها و نگرانی‌های انتخاباتی جریان مقابل دانست؛ این در حالی است که براساس اظهارنظر کارشناسان و خبرگان حوزه نفت و گاز، فاز اول پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس در حالی با اصرار دولت در روزهای نزدیک به انتخابات در نمایش کاملاً انتخاباتی افتتاح شده که هنوز واحد گوگردزدایی این پالایشگاه آماده نشده است، که همین عدم آمادگی موجب می‌شود تولید بنزین این پالایشگاه استاندارد یورو نداشته باشد و پس از مراسم افتتاح و عکس‌های یادگاری باید تولید بنزین متوقف شود تا این واحد نیز آماده و امکان تولید بنزین با کیفیت فراهم شود. رویکردی کارشناسی نشده که البته به روزنامه حزب کارگزاران منحصر نبود و روزنامه اعتماد نیز با عنوان «دلواپس افتتاح طرح‌ها شده‌اند» این خط خبری را دنبال کرد، حتی روزنامه ایران که متعلق به خود دولت است با کمترین اشاره به نقش قرارگاه خاتم‌الانبیاء(ص) و انتخاب تصویری که کمترین نشان از فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و فرماندهان قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء(ص) در جایگاه مجری اصلی پروژه در آن باشد، افتتاح پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس را دستاورد برجام خواند! در حالی که کمتر از 10 درصد از مراحل پیشرفت این پروژه پس از امضای برجام بوده است و بر اساس اطلاعات منتشر شده در رسانه‌ها اگر بی‌مهری‌ها و تخصیص نیافتن بودجه‌ها به این پروژه از سوی دولت صورت نمی‌پذیرفت به احتمال فراوان این پالایشگاه زودتر از اجری برجام بهره‌برداری می‌شد. البته پر واضح است که طرح این ادعا از سوی دولت یازدهم که چهار سال تمام مسائل کشور را به برجام و مذاکره و توافق گره زده است، چندان دور از انتظار نبود.
اما عجیب‌تر از ربط دادن افتتاح این پروژه عظیم به برنامه جامع اقدام مشترک(برجام) سخنان متضاد و مواضع متناقض آقای روحانی طی سال‌های حضور در مقام ریاست‌جمهوری است؛ تفاوتی جالب میان سخنانی که در بین نیروهای قرارگاه و سازندگان این پروژه مطرح می‌کنند، با حرف‌هایی که در جدال‌های سیاسی یا میان همایش مختلف بر زبان می‌آورند.
آن روی سکه انتخابات
او تنها سه روز پیش از حضور در بندر عباس و سخنانی که درباره وحدت و برادری و استفاده از توانایی نیروهای مسلح در دوران صلح بر زبان آورده بود، در روز پنج‌شنبه 7 ارديبهشت 1396 در اولین برنامه انتخاباتی خود برای انتخابات دوازدهم ریاست‌جمهوری در رادیو ایران به جای تشریح برنامه‌های خود برای دولت آینده گفته بود؛ «بنگاه‌های اقتصادی که به دستگاه‌های امنیتی متصل هستند باید از مرکز اقتصاد خارج شوند و به مرزها بروند»؛ جملاتی که یافتن مشابه آن میان اظهارات حسن روحانی در چهار سال گذشته کار دشواری نیست! که شاید معروف‌ترین آنها عبارات «رقابت در اقتصاد باید سالم باشد. نمی‌شود یک بنگاه پشتوانه سیاسی و امنیتی داشته باشد و ما بقیه را برای رقابت دعوت کنیم. باید بنگاه‌هایی که به نهادهای امنیتی وصل هستند به نقاط مرزی بروند تا فضا را برای بقیه باز کنند.» است؛ عباراتی که نه تنها با اظهارات آقای روحانی در 10 اردیبهشت ماه متضاد است که کاملاً با نظرات وزیر نفت دولت یازدهم نیز متضاد است که در حاشیه این افتتاح ستاره خلیج‌فارس در مصاحبه‌ای گفته بود؛ «وقتي در سال ٩٢ به وزارت نفت برگشتم خيلي‌ها دوست داشتند ميان وزارت نفت و قرارگاه دعوا درست كنند، تحريك هم كردند، اما تأكيد مي‌كنم در تمام اين مدت چيزي جز صفا و دوستي ميان ما حاكم نبود چون خواسته هر دوي ما، سربلندي ايران عزيز است.» تا نمونه دیگر از رفتارهای دوگانه دولت یازدهم در قبال تعامل با قرارگاه خاتم‌الانبیاء(ص) به مثابه بازوی قدرتمند اجرایی کشور را نمایش بگذارد.
ستاره خلیج‌فارس چیست؟
اما فرای این بازی با کلمات و تلاش‌های انتخاباتی، باید به پرسش‌هایی چون؛ در سایه تلاش و همت مضاعف قرارگاه خاتم‌الانبیاء(ص) در جنوب کشور چه اتفاقی رخ داده است؟ پروژه عظیم ستاره خلیج‌فارس چه ویژگی‌هایی دارد؟ ستاره خلیج‌فارس چگونه و به دست چه کسانی ساخته شده است؟ سهم دولت در این میان چیست؟ پاسخ گفت.
بهمن ماه سال ۱۳۸۹ و در اوج تحریم‌های ظالمانه مسئولیت ساخت پروژه‌ای به نام پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس با ۷۰۰ هکتار مساحت در حالی به قرارگاه خاتم‌الانبیاء(ص) محول شد که روند ساخت این ابرپروژه از سال ۱۳۸۵ آغاز شده بود، اما با کندی پیش می‌رفت، از آن تاریخ بود که روند تکمیل این پالایشگاه، سرعت گرفت تا با پیشرفت حدود 70 درصد در مرداد سال ۹۲ تحویل دولت یازدهم شود؛ سرعتی که اگر در چهار سال گذشته نیز ادامه می‌یافت و ساخت این پروژه با بی‌مهری‌ها و بی‌توجهی‌های دولت روبه‌رو نمی‌شد، می‌توانست اوایل سال ۹۴ به بهره‌برداری برسد. اما متأسفانه از زمان روی کار آمدن دولت یازدهم سرعت پیشرفت این پالایشگاه سالانه به ۶ درصد کاهش پیدا کرد تا پالایشگاهی که با تکمیل شدن آن، برای نخستین بار در طول تاریخ ۱۰۸ ساله صنعت نفت، نیاز کشور به واردات بنزین به طور کامل از بین می‌رفت، با بیش از دو سال تأخیر افتتاح شود؛ تأخیری که موجب شد مقادیر زیادی ارز و سرمایه به منظور واردات بنزین از کشور خارج شود! وارداتی که میزان ورودش در دولت یازدهم با واردات روزانه 12 میلیون لیتر بنزین به کشور رکورد زد و مباحثی پیرامون رانت و مافیای واردات را بر سر زبان‌ها انداخت.
با وجود این اطلاعات برای یافتن پاسخ پرسش‌های مطرح شده بهترین و نزدیک‌ترین و مورد وثوق‌ترین راه رجوع به اظهارات بالاترین مقام اجرایی پروژه ستاره خلیج‌فارس یعنی سردار عبادالله عبداللهی فرمانده قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء(ص) است، وی درباره ویژگی‌های این پروژه بزرگ می‌گوید: «واقعیت این است که پیش از این وقتی گاز طبیعی، از دریا استحصال می‌شد، بخش مهمی از محصولات قابل استخراج آن به دلیل نداشتن پالایشگاه میعانات گازی، یا به قیمت ارزان صادر می‌شد که گاهی اوقات همان را هم نمی‌خریدند، یا اینکه از بین می‌رفت و این یک فاجعه برای کشور بود، اما پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس با ظرفیت کامل 360 هزار بشکه میعانات در روز، این روند را تغییر می‌دهد.»
سردار عبداللهی با اعلام اینکه؛ مجموعه ستاره خلیج‌فارس بزرگ‌ترین پالایشگاه میعانات گازی جهان و نخستین پالایشگاه میعانات گازی ایران محسوب می‌شود، خاطرنشان می‌کند: «پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس که با همت و تلاش جهادی قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء(ص) ساخته شده، ٥٥٥ میلیون لیتر از فرآورده‌های نفتی اصلی مورد نیاز کشور را تأمین می‌کند و نخستین پالایشگاه طراحی شده براساس خوراک میعانات گازی شامل واحدهای تقطیر، تصفیه گاز مایع، تبدیل کاتالیستی، تصفیه نفتا، ایزومریزاسیون و تصفیه نفت سفید و نفت گاز با هدف تولید بنزین، گازوئیل، گاز مایع و سوخت جت در کنار پالایشگاه فعلی بندرعباس است. این پالایشگاه 3 فاز با ظرفیت پالایش 120 هزار بشکه میعانات گازی در روز دارد که در مجموع 360 هزار بشکه در روز می‌شود. خوراک میعانات گازی آن از میدان مشترک پارس‌جنوبی تأمین خواهد شد و به این ترتیب تا اندازه‌ای جلوی خام‌فروشی این سوخت با ارزش را می‌گیرد. هر فاز این پالایشگاه 12 میلیون لیتر در روز بنزین با عدد اکتان 95 و مطابق استاندارد یورو 4 که بالاترین سطح کیفی بنزین در ایران و بسیاری کشورهای جهان است، تولید خواهد داشت.
فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیاء(ص) در ادامه همچنین درباره میزان اشتغال‌زایی این پروژه که اکنون یکی از معضلات اصلی کشور و از دغدغه‌های رهبر معظم انقلاب و مردم شریف ایران است، اعلام می‌کند: «در دوران ساخت این ابرپروژه 16 هزار نفر به طور مستقیم و 50 هزار نفر به طور غیر مستقیم فعالیت داشتند و با آغاز فعالیت فاز اول پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس برای 4 هزار نفر به صورت مستقیم و 12 هزار نفر به صورت غیر مستقیم شغل ایجاد شده است.» آماری که به اثبات می‌رساند اگر مدیریت انقلابی، جهادی و عقلانی بر اساس ظرفیت‌های کشور به میدان عمل بیاید می‌تواند مشکل بزرگ بیکاری را نیز از پیش روی مردم بردارد.
نگاه به توان داخلی
سردار عبداللهی این فرصت را مغتنم شمرد و به برخی از سم‌پاشی‌های رسانه‌ای و تخریب‌های دیگر علیه قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء(ص) نیز پاسخ گفت، که یکی از آنها اتهام انحصارطلبی قرارگاه و تنگ کردن فضای رقابت در حوزه فعالیت‌های عمرانی است، فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیاء(ص) در این زمینه اعلام می‌کند با مدیریت و هدایت قرارگاه پنج هزار پیمانکار خصوصی در پروژه‌های مختلف مشغول به کار هستند و از تنها 5/2 درصد از مجموع 200 هزار نیرو حاضر در این پروژه‌ها نیروهای رسمی سازمانی قرارگاه هستند.
با همه این تفاسیر و در هیاهو و جنجال‌های ایجاد شده در جریان افتتاح فاز اول پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس، اما نباید از این مسئله غفلت شود که، ساخت این ابرپروژه را می‌توان نشان مهمی از پیروزی رویکرد درونگرا و خوداتکا دانست، این پروژه سندی روشن بر پیروزی متخصصان جوان داخلی بر سیاستمداران خسته و پیری است که همه نگاه‌شان به بیرون مرزها بود و نشان داد با ظرفیت‌های بومی و با اعتماد و تکیه بر توان داخلی می‌توان هر ناممکنی را ممکن کرد. گواهی واضح که البته امید چندانی نیست که خودباختگان سیاسی به غرب با دیدن آن نیز در مسیر خود تغییر ایجاد کنند، راهی که سال‌هاست آغاز شده است و ستاره خلیج‌فارس نیز پایان آن نیست، چنانچه سردار عبداللهی در زمینه ادامه فعالیت‌های قرارگاه خاتم‌الانبیاء(ص) می‌گوید: در سال گذشته با عنایات الهی و توجهات امام عصر(عج) توانستیم، اقدام و عمل را به منصه ظهور برسانیم و در سال آینده در راستای تحقق فرمان فرمانده کل قوا برای حل مشکل آب آشامیدنی 59 شهر و 1500 روستا در خوزستان و حل معضل ریزگردها اعلام آمادگی کرده‌ایم و همزمان با آن 47 پروژه بزرگ در بخش‌های مختلف را در راستای تحقق شعار سال 96 «اقتصاد مقاومتی؛ تولید و اشتغال» در کنار تلاش آماده‌سازی تمامی فازهای پروژه پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس در دستور کار داریم.
