عبدالله عبادی/ به طور سنتی روابط کویت با بلوک غرب به ویژه آمریکا بسیار گسترده است. از سال 1909 آمریکا از طریق خدمات بیمارستان آمریکاییها وابسته به کلیسای «رفرمیست» توانست چهره مثبت و خوشایندی از خود در کویت ایجاد کند. در سال 1961 بلافاصله بعد از استقلال کویت روابط دیپلماتیک بین دو کشور برقرار شد و دامنه این روابط از سال 1971 تا سطح مسائل نظامی بسط و گسترش یافت. از آن تاریخ تا کنون کویت مبالغ هنگفتی صرف خریدهای نظامی از ایالات متحده کرده است. این خریدها شامل هواپیماهای جنگنده، موشکهای هاوک، موشکهای ضد تانک و دیگر اقلام پیشرفته نظامی بوده است.
یکی از مسائل توجه برانگیز در مناسبات دو کشور، وابستگی شدید کویت به مواد غذایی وارداتی از آمریکا است که در دهههای گذشته به طور مداوم رشد فزایندهای داشته، این وابستگی در سطح گستردهای برای کویت مطرح است، چنانچه صدور مواد غذایی از آمریکا به این کشور محدود یا متوقف شود، کویت سخت در مضیقه قرار خواهد گرفت.
معاملات با حجم گسترده بین دو کشور، ایالات متحده را به صورت یکی از مشتریان و سهامداران عمده نفت و صنعت کویت درآورده است.
روابط سیاسی کویت و آمریکا در زمان فعالیت نمایندگان ملیگرا و مذهبی در مجلس «امت» کویت که حملات و انتقادات شدیدی نسبت به آمریکا و سیاستهای این کشور به عمل آوردند تا حدودی به سردی گرایید؛ اما در مجموع میتوان گفت که کویت به مثابه یک کشور کوچک برای یافتن تکیهگاه مطمئن سیاسی و حامی قدرتمند نظامی که در مواقع حساس بتواند به آن تمسک جوید و در برابر خطرات و بحرانها با حمایت از آن قادر باشد موجودیت، ثبات و امنیت خویش را محفوظ بدارد تا حدود زیادی به آمریکا و بلوک غرب گرایش نشان داده است و اگر چه در تعقیب سیاست توازن قوا و کنارهگیری از بحرانها با شوروی سابق و بلوک شرق نیز در ارتباط و معاهداتی برقرار کرده بود؛ اما به گفته یکی از استادان علوم سیاسی دانشگاه کویت اگر اوضاع منطقه به وخامت گرایید، کویت مسلماً راهی را انتخاب خواهد کرد که از سوی عربستان دیکته شده باشد و سیاست عربستان نیز چیزی جز انتخاب آمریکا نخواهد بود.
نمونه بارز اتکا کویت به حمایتهای نظامی آمریکا در دو دهه اخیر را باید در تقاضای این کشور از دولت آمریکا مبتنی بر اسکورت و حراست از کشتیهای نفتکش کویتی در خلیجفارس به دنبال توسعه دامنه جنگ ایران و عراق در این منطقه و از همه بالاتر نقش آمریکا در ایجاد ائتلاف متحدان بر ضد عراق در عملیات آزادسازی کویت مشاهده کرد.
بعد از آزادسازی کویت، آمریکا درصدد بازسازی و تقویت ارتش کویت برآمد و با فروش میلیاردها دلار سلاح و تجهیزات مدرن، ارتش این کشور را تقویت کرد؛ اما از آنجایی که ارتش کویت از نظر نفرات و کارایی هرگز قادر به دفاع از این کشور نبوده و نیست، آمریکا اقدام به احداث چند پایگاه نظامی بزرگ در این کشور کرده است تا در مواقع لزوم به کمک آنها بتواند با دفاع از منافع خود، بقای حکومت خاندان «سالمالصبح» را تضمین کند.
پایگاههای آمریکا در کویت عبارتند از؛ پایگاه الدوحه، پایگاه علیالسالم و پایگاه احمدالجابر. در این میان پایگاه نظامی الدوحه ارزش و اعتبار خاصی برای آمریکا برخوردار است، این پایگاه در شمال غربی شهر کویت، پایتخت این کشور و در 60 کیلومتری مرزهای عراق واقع شده است و در آن بیش از 10 هزار نظامی آمریکایی استقرار دارند، این پایگاه مرکز فرماندهی نیروهای آمریکایی حاضر در کویت است.
این پایگاه یک «مرکز لجستیک» برای نظامیان آمریکایی حاضر در «خاورمیانه» است که براساس آمار اعلام شده، بیش از 300 دستگاه تانک از نوع «ام 1 ای 1»، 400 دستگاه زرهپوش «برادلی»، تعداد بسیاری نفربرهای نظامی، توپهای «هاوتزر» و سامانههای پرتاب موشک در این پایگاه مستقر است.
این پایگاه به این دلیل مهمترین پایگاه منطقهای آمریکا به شمار میرود که حجم زیادی از تجهیزات و سربازان «نیروی زمینی» آمریکا به اضافه نیروهای دریایی و هوایی در آن مستقر هستند. مزیت این پایگاه نسبت به پایگاههای دیگر، استقرار نیروی زمینی با تجهیزات کامل است.
در دوران اوباما روابط آمریکا و کویت سیر صعودی خود را حفظ کرد و آمریکا کماکان حمایت کامل خود را از دولت کویت اعلام نمود. با پایان یافتن دوران ریاستجمهوری اوباما و اعلام کاندیداتوری هیلاری کلینتون، کشورهای حاشیه خلیجفارس از جمله کویت به شدت از هیلاری کلینتون در رقابتهای انتخاباتی حمایت کردند، کمکهای مالی کلان کویت به بنیاد خیریه کلینتون نشان از نگرانی مقامات این کشور از پیروزی ترامپ بود. با پیروزی ترامپ در انتخابات آمریکا، امیر کویت و دیگر مقامات این کشور نگران تضعیف روابط با آمریکا بودند؛ اما «لورانس سلورمن» سفیر آمریکا در کویت در دیدار با امیر کویت اعلام کرد در دوره ریاستجمهوری ترامپ آمریکا به پیمانهای دفاعی خود با کویت پایبند است و وضعیت راهبردی مناسبات دو کشور تغییری نخواهد کرد.
سوی دیگر «نیکولای دی سانتوس» مدیر کل مرکز خاورمیانه و امور سیاسی سازمان ناتو نیز در صدر هیئتی و برای انجام هماهنگیهای لازم جهت تأسیس مرکز نمایندگی ناتو به تازگی به کویت سفر کرد و مذاکراتی را با دستاندرکاران ارشد سازمان امنیت این کشور انجام داد.
قرار است در اواخر سال جاری میلادی مرکز آموزشی سازمان ناتو نیز در کویت راهاندازی شود و سطح همکاریها با این کشور حاشیه خلیجفارس افزایش یابد. پیش از این نیز دبیرکل سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) در سفر خود به کویت توافق همکاری بین این سازمان و کویت با هدف گسترش همکاریهای دو طرف را به امضا رسانده بود.