مهدی بختیاری/ ایران به اوج قدرت در منطقه رسیده و به همین دلیل دولت ترامپ سخت در تلاش است تا از گسترش نفوذ ایران در منطقه ممانعت به عمل آورد.
سند امنیت ملی جدید ایالات متحده بیانکننده آن است که دولت ترامپ ایران را مقصر اصلی مشکلات موجود در خاورمیانه میداند و سخت در تلاش است از اجرایی شدن اهداف ایران در منطقه جلوگیری کند. دولت ترامپ با به راه انداختن جنگ هیبریدی در خاورمیانه درصدد حفظ منافع خود است.
«آندرو کوریبکو» تحلیلگر مسائل سیاسی و روزنامهنگار فعال روس و عضو شورای تخصصی مؤسسه پیشبینیها و مطالعات استراتژیک دانشگاه ملل روسیه است. او در کتاب خود به نام «جنگهای ترکیبی؛ رویکرد انعطافپذیر و غیر مستقیم به تغییر رژیم» وضعیت اوکراین، سوریه و انتخابات سال 88 در ایران را بررسی کرده و تلاش کرده است مدل جدیدی از جنگ از سوی آمریکا را به اثبات برساند.
وی در گفتوگو با پایگاه خبریـ تحلیلی بصیرت به پرسشهای ما پاسخ داده که در بخش انگلیسی سایت منتشر شده و ترجمه آن از نظر شما میگذرد.
* ارزیابی شما از جایگاه جمهوری اسلامی ایران در منطقه خاورمیانه(آسیای غربی) پس از نابودی داعش چیست؟ به نظر شما چه چیزی میان ایران و روسیه در سیاست منطقهای تغییر یافته است؟
خط سیر ژئوپلیتیک کنونی خاورمیانه و شرایط ایجاد شده در پساداعش حاکی از نبود وجه اشتراک بسیار میان این دو قدرت بزرگ است. این به معنای آن است که این دو قدرت همانطور که دیگران حدس میزنند، با هم اختلاف نظر دارند. ایران بنا به دلایلی که به آن اشاره خواهم کرد، کماکان عمق راهبردی قابل توجهی در منطقه دارد و با کمک متحدش، یعنی حزبالله نفوذ قابل توجهی در لبنان داشته و با کمک این گروه داعش را در بغداد و شام شکست داده است.
حمایت سیاسی که ایران از حوثیهای یمنی میکند، به علاوه روابط جدید با قطر و هدایت و رهبری جامعه جهانی مسلمانان به ویژه شیعیانی که در حوزه خلیجفارس در میان مناطق سنینشین زندگی میکنند، از جمله عمق راهبردی ایران محسوب میشود. موارد مذکور بیانکننده اختیارات راهبردی ایران بوده که شرایط را برای ایالات متحده و همپیمانانش به منظور بازدارندگی ایران بسیار سخت کرده است. گاهی در این زمینه واشنگتن و مسکو اهداف یکسانی را دنبال میکنند. این به آن معنا است که ایران به قطبی قدرتمند در منطقه تبدیل شده است و در حال حاضر همه تلاشش را میکند که از دستاوردهایش محافظت کند.
* نظر شما درباره سند امنیت ملی جدید ایالات متحده و رویکرد آن در قبال ایران چیست؟
سند امنیت ملی جدید ایالات متحده حاکی از آن است که دولت ترامپ ایران را مقصر و مسبب همه مشکلات موجود در خاورمیانه میداند و در تلاش است با به راه انداختن جنگ هیبریدی در جهت حفظ منافع خود سبب ایجاد اخلال در اهداف ایران شود. البته در حقیقت، در حال حاضر ایران تسلط قابل توجهی بر رقبایش در منطقه داشته و توانسته است آنان را تحت شعاع خود قرار دهد.
طی چند سال آتی، ایران باید برای حفظ موفقیتهایش سخت تلاش کند؛ همچنین نباید به دلیل موفقیتهایش از خود راضی شده و نفوذش را در منطقه مذکور کماهمیت جلوه دهد.
در واقع، ایران باید در مناطق جنوبی و غربی خاورمیانه از منافعش حفاظت کند. با درک این شرایط که آزادی عمل ایران به شدت به دلیل شرایط پیچیده و سخت منطقهای محدود خواهد شد.
* در دولت ترامپ رابطه دیپلماتیک ایالات متحده با کشورهای ترکیه و پاکستان بسیار کمرنگ شده و به نوعی از بین رفته است، ایران چگونه میتواند از این فرصت پیش آمده استفاده کند؟
پاکستان و ترکیه کشورهایی هستند که برخلاف ایران جمعیت سنینشین آن بر شیعیانش غلبه میکند. بنابراین همکاری سهجانبه میان ایران، ترکیه و پاکستان میتواند اختلاف و جنگ فرقهای را که سالهاست عربستان و ایالات متحده به آن دامن میزنند، از بین ببرد. کشورهای مذکور با اولویت قرار دادن روابطشان با هم، قادر خواهند بود از میزان وابستگی راهبردیشان به چین و روسیه بکاهند. در نتیجه با این کار، قدرت خودشان را با جذب همپیمانان جدید افزایش خواهند داد.
اگر ایران هرچه سریعتر روابط سهجانبه خود را با ترکیه و پاکستان شکل ندهد، به ناچار مجبور خواهد بود به روسیه اتکا کند؛ زیرا ایالات متحده جنگ هیبریدی علیه جمهوری اسلامی ایران را گسترش خواهد داد و در نتیجه شاهد گسترش دامنه نفوذ مسکو به تهران خواهیم بود. در این صورت روسیه ایران را به توافقی در مسائل سوریه ترغیب خواهد کرد.
برای جلوگیری از این سناریو، ایران به سرعت به روزنهای راهبردی نیاز دارد که تنها سازمان پیمان مرکزی میتواند آن را فراهم کند.