حجت‌الاسلام و‌المسلمین احمد عابدی گفت: مردم عادی تنها ظاهر دنیا را مشاهده می‌کنند؛ این در حالی است که شهدای گرانقدر نسبت به همه امور دنیوی، آینده‌نگری داشتند و هر عملی را به دلیل نتیجه‌اش در آخرت انجام می‌دادند. شهدای گرانقدر جایگاه رفیع خود را با عمل به الهامات الهی و دستورات شرع به دست آوردند. انسان می‌تواند با انجام عبادت‌ها و اعمال خالصانه به مراتب عالیه دست پیدا کند. باید بدانیم که این دنیا فانی است و تنها چیزی که حقیقت داشته و باقی می‌ماند، عالم ملکوت است.

امام سجاد(ع) در دعاى شريف مكارم‌الاخلاق به پيشگاه خداوند عرض می‌کنند: «و استقلال الخير و ان كثر من قولى و فعلى و استكثار الشر و ان قل من قولى و فعلى».

یعنی بارالها! موفقم بدار تا كارهاى خوبى را كه قولاً و عملاً انجام مى‌دهم كم بشمارم، هر چند بسيار باشد و بدى‌هايى را كه با زبان و عمل از من صادر مى‌شود بزرگ بشمارم، هر چند ناچیز باشد. خير آن چيزى است كه تمام انسان‌ها به آن رغبت و علاقه دارند؛ مانند عقل و عدل و فضل. امام سجاد(ع) در عبارت دعا از خيرى نام برده كه آن را با زبان و عمل انجام مى‌دهد و چنين خيرى مى‌تواند واجبات دينى و اعمال خوبى باشد كه مكلف آنها را براى خدا بجا مى‌آورد و مى‌تواند كارهاى نيكى باشد كه شخص مسلمان، طبق تأديب دينى و بر اساس كرامت نفس و بزرگوارى طبع با زبان و عمل، آنها را به نفع مردم انجام مى‌دهد که دعاى امام سجاد (ع) مى‌تواند حاوى اين هر دو معنا باشد. 

به خودت اتکا نکن!

اولياى گرامى اسلام همواره تذكر مى‌دادند و مسلمانان را به اين نكته اساسى متوجه می‌کردند كه بشر هر قدر در راه بندگى و اطاعت خداوند مجاهده و كوشش کند، قادر نيست حق بندگى او را ادا کرده و مراتب عبوديت خود را آن‌طور كه بايد و شايد ابراز کند؛ از اين رو به موازات عباداتى كه مردم انجام مى‌دهند، لازم است به تقصير و نارسايى خود در پيشگاه مقدس الهى اعتراف کنند.

از رسول اكرم(ص) نقل شده كه خداوند فرموده است: «كسانى كه اهل عمل و عبادتند، براى نيل به عدل و پاداش من به اعمال خود اتكا نکنند؛ زيرا اينان هر قدر خود را به تعب اندازند و در تمام عمر عبادت كنند باز هم مقصرند و اعمال‌شان نارسا و كوتاه است و با عبادتى كه انجام مى‌دهند، به كنه عبادتم نمى‌رسند و براى نيل به كرامت من شايستگى ندارند.»

فقط انسان‌ها نيستند که نمی‌توانند حق بندگى خداوند را ادا کرده و آن‌طور كه شايسته و سزاوار است او را عبادت و اطاعت کنند؛ بلكه فرشتگان نيز با آنكه از غرايز حيوانى و شهوات نفسانى منزه و مبرا هستند، از بندگى و عبوديتى كه شايسته مقام مقدس ربوبى است، عاجز و ناتوانند. 

يك مرد اعرابى از حضرت على(ع) پرسيد: درجات محبين چيست؟ حضرت فرمودند: پايين‌ترين درجه براى كسى است كه طاعت خود را كوچك تلقى كند و معصيت خود را بزرگ ببيند و چنين گمان داشته باشد كه در دنيا و آخرت هيچ كس جز او مورد مؤاخذه حضرت بارى‌تعالى نيست. مرد اعرابى از شنيدن اين كلام بيهوش شد. 

شاد کردن مؤمنان

در روايات اسلامى اعمال نيك با زبان و كار، به عناوين گوناگونی، از قبيل ايثار، مواسات، ادخال سرور، عمل معروف، خير و احسان آمده است.

به رسول اكرم(ص) عرض شد: كدامين مرد نزد شما محبوب‌ترند؟ فرمودند: آنانكه وجودشان براى مردم نافع‌تر است. عرض شد: كدام عمل افضل و برتر است؟ فرمودند: دل مؤمن را شاد كردن. عرض شد: سرور مؤمن در چيست؟ فرمودند: گرسنگی‌اش را با غذا برطرف کردن، غصه و اندوهش را گشودن و دينش را ادا كردن. سپس فرمودند: هر كس براى حاجت برادرش با او برود، اجرش همانند يك ماه روزه گرفتن و اعتكاف کردن است. كسى كه به منظور اعانت با مظلومى برود خداوند در روزى كه قدم‌هاى مردم لرزان است، قدم او را ثابت نگاه مى‌دارد.

در مكتب آسمانى اسلام برآوردن حاجات، حل مشكلات، حمايت از مظلومان و هر نوع خدمت به مردم با مال و جاه، زبان و قلم، به هر وسيله و هر شكل كه باشد، رحمتى است كه حضرت بارى‌تعالى شامل حال خدمتگزاران می‌کند. 

درباره كوچك شمردن عمل خير روايات بسيارى رسيده است، از آن جمله اين حديث شريف است:

حضرت رضا(ع) فرموده‌اند: عمل معروف، تكميل نمى‌شود مگر با سه وصف: زود انجام دادن، كوچك شمردن و پنهان داشتن. با عجله در كار خير آن را گوارا مى‌سازى، با كوچك شمردنش آن را بزرگ مى‌نمايى و با پنهان داشتن آن را تتميم کرده‌ای.

مصیبت کوچک شمردن معصیت

حضرت على‌بن‌الحسين(ع) و دیگر ائمه معصوم در پناه خداوند مصون از لغزش‌ هستند، هرگز با زبان و عمل مرتكب كار بد نمى‌شوند و دامن پاك‌شان آلوده نمى‌شود. اينكه امام(ع) در جمله دعاى «استكثار الشر و ان قل من قولى و فعلى» ذكر كرده و شر را به گفته و عمل خود ارتباط داده است، به منظور رعايت ادب در سخن است. ایشان نخواسته‌‌اند كار بد را به زبان و عمل مردم مستند کنند. در واقع، امام(ع) با بيان اين جمله مى‌خواهند مسلمانان را متوجه کنند كه اگر شرّى را قولاً يا عملاً مرتكب شديد، هر چند به نظرتان كوچك بيايد، آن را بزرگ بشمريد و مهم تلقى کنید؛ زيرا كوچك شمردن كار بد، آدمى را در گناه جرى و جسور کرده و در معاصى، لاابالى و بى‌پروايش می‌کند و اين حالت روانى در زمينه گناه، خطرى بسيار بزرگ است و مى‌تواند انسان‌ها را به راه سقوط و تباهى سوق دهد. از اين رو، اولياى گرامى اسلام ضمن روايات بسيارى اين مطلب را به مسلمانان تذكر داده و زيان كوچك شمردن گناه را خاطرنشان کرده‌اند. 

امام صادق(ع) فرمودند: «بپرهيزيد از گناهانى كه به نظرتان كوچك مى‌آيد، چه اين قبيل گناهان بخشوده نخواهد شد.» راوى حديث مى‌گويد به حضرت عرض كردم: گناه كوچك شمرده شده چيست؟ فرمودند: شخص، گناهى را مرتكب مى‌شود و مى‌گويد خوشا به حال من اگر غير از اين گناهى نمى‌داشتم.

رسول اكرم (ص) فرمودند: چهار چيز است در گناه كه از اصل گناه بدتر و مذموم‌تر است: كوچك شمردن گناه، مباهات کردن به گناه، خوشحال شدن از گناه و ادامه دادن به گناه.

جمع کردن هیزم گناه!

كسى كه گناه را كوچك مى‌شمرد و بى‌پروا آن را مرتكب مى‌شود، بايد بداند با دو خطر بزرگ مواجه است: اول آنكه با عمل نارواى خويش به حريم رفيع بارى‌تعالى اسائه ادب مى‌كند و احترام نهى او را رعايت نمی‌کند. دوم آنكه وقتى گناه را كوچك تلقى کرد، در ادامه آن بي‌باك مى‌شود و به تكرار آن اصرار مى‌ورزد و معاصى صغيره چون به هم پيوست، كبيره مى‌شود و عذاب بزرگ الهى را در پى خواهد داشت.

رسول گرامى(ص) براى آنكه خطر اصرار در معاصى صغيره و گرد آمدن آنها را به طور محسوس به مسلمانان بفهمانند، در يكى از سفرها با عمل بسيار ساده و قابل درك عموم، مطلب را آن‌طور كه بايد براى اطرافيان روشن کردند.

امام صادق(ع) فرمودند: رسول اكرم(ص) به سرزمينى خشك كه در آن گياهى نمى‌روييد، نزول کردند. سپس به اصحاب خود فرمودند: برويد هيزم جمع كنيد و بياوريد. عرض كردند: در اين زمين چيزى نمى‌رويد و هيزمى يافت نمى‌شود. فرمودند: برويد و هر كدام هر چه يافتيد با خود بياوريد. رفتند، تجسس نمودند و در گوشه و كنار زمين بوته‌هاى كوچك خار يافتند، آنها را كندند، حضور حضرت آوردند و روى هم انباشتند و توده خارى شد. رسول اكرم(ص) فرمودند: گناهان اين‌طور جمع مى‌شود، سپس تذكر دادند كه از گناهان كوچك بپرهيزيد كه هر چيز طالبى دارد و طلب‌كننده معاصى، گناهان را ثبت مى‌كند.

گويى پيشواى اسلام خواستند با دستور جمع‌آورى هيزم در آن بيابان بدون گياه، اصحاب خود را متوجه کنند كه گناهان صغيره كه آنها را حقير می‌شمارید، همانند بوته‌هاى كوچك خار هستند كه در اين بيابان به نظر نمى‌آمدند، شما در طلب‌شان رفتيد، آنها را گرد آوردید و اکنون به صورت توده بزرگ خار درآمده است. طالب گناهان كه فرشتگان الهى هستند، گناهان صغيره شما را مى‌نويسند و مجموع‌شان به صورت گناهى بزرگ در مى‌آيد.

*برگرفته از جلد دوم کتاب شرح دعای مکارم‌الاخلاق اثر معظم‌له

گذشت بُسر با تهدید و ارعاب، توانست مدینه را در اختیار بگیرد. برای نمونه او به مسجد رفت و بر منبر نشست و در خطبه‌ای خطاب به مردم گفت: «ای اهل مدینه! رو در روی حاکم قرار گرفتید و عثمان را آغشته به خون کردید. به خدا در این مسجد هر کسی را دستش به خون او آلوده است، خواهم کشت.» سپس به اصحاب خود گفت؛ درهای مسجد را تحت نظر بگیرید و می‌خواست که مانع خروج آنها شود. پس عبدالله‌بن‌زبیر و ابوقیس از او خواهش کردند که از مردم در گذرد.

بسر پس از تهدیدهای خشن خود در مدینه که سبب شد مردم در برابر او سکوت یا تقیه کنند، به مردم گفت: «من شما را اگر چه سزاوار عفو نیستید، عفو کردم. نباید مردمی که امام‌شان در پشت سرشان کشته شده، عفو بشوند و عذاب از آنها برداشته شود و اگر چه بخشش من شامل شما می‌شود، لکن امیدوارم که رحمت خدای عزوجل در آخرت شامل شما نشود». او پس از آنکه ابوهریره را جانشین خود در مدینه قرار و او به سوی مکه روانه شد.

او هنگامی که داخل مکه شد نیز با همان روش خود، یعنی تحقیر و تهدید ملت، اهالی مکه را ناسزا گفت و سرزنش کرد و سپس از مکه رفت و شیبه‌بن‌عثمان را به فرمانروایی آنجا برگماشت. مردم مکه که کارهای بسر را در طول مسیر شنیدند، بسیار ترسیدند و فرار کردند. 

گفته شده است گروهی از قریش بر بسر شوریدند و با او مقابله کردند. او آنها را ضرب و شتم کرد و گفت: «به خدا که کسی از شما را ترک نمی‌کنم و اجازه نمی‌دهم روحی در زمین شما حرکت کند.» گفتند؛ خدا را درباره اهل عترت(ع) به یاد تو می‌آوریم. پس ساکت شد. آنگاه وارد بیت شد و طواف کرد و دو رکعت نماز خواند و خطاب به آنها گفت: «خدا را سپاس که دعوت ما را پسندید و الفت ما را پدید آورد و دشمن ما را با کشتن و پراکندگی خوار گردانید و این پسر ابوطالب است که در سرزمین عراق در تنگی و مضیقه به سر می‌برد و خدا او را به سرانجام خطایش گرفتار کرده و به دست جرایم سپرده است. یارانش عتاب‌کنان از او متفرق شدند و معاویه گیرنده خون عثمان ولایت امور را به کف گرفته است، پس ای مردم بیعت کنید و جان‌تان را به خطر می‌فکنید.» پس بیعت کردند. 

بسر چند روز در مکه ماند و پس از آن خطاب به مردم با منت گفت: «ای مردم مکه، من شما را بخشیدم و مبادا که مخالفت کنید. پس بخدا سوگند هرگاه مخالفت بکنید، کسی را بر شما می‌گمارم که از ریشه شما را برمی‌اندازد و اموال‌تان را می‌گیرد و خانه‌هاتان را ویران می‌کند.» سپس به سوی طائف حرکت کرد.

چنانچه مشاهده می‌شود، مأموران معاویه با شیوه اغواگری خود را به امت اسلامی تحمیل می‌کردند. آنها از یک سو با توهین و تخریب شخصیت امیرمؤمنان علی(ع) و نشر اکاذیب و دروغ‌های عجیب نسبت به ایشان، سعی در تأثیرگذاری در افکار عمومی داشتند؛ اما با این حال چون احتمال می‌دادند قدرت رسانه‌ای آنها کارگر نیفتد، جدای از اعتماد به کذب‌گویی خود، خوی خشونت‌‌آمیز و قوه قهریه و تهدید را نیز به شیوه خود می‌افزودند و با قتل و غارت و دستگیری مخالفان و ایجاد جو ارعاب بر امت اسلامی سعی در تثبیت حکمرانی خود می‌کردند! 

اینان همواره از موضع بالا با مردم سخن می‌گفتند و از سویی همواره مردم را تحقیر و سرزنش می‌کردند.

روشن است خونخواهی عثمان و دفاع از خلیفه فقط یک بهانه برای توجیه این روحیه خود بوده است اگرنه این سیره آنها، حتی با سیره خلفا هم همخوانی نداشت! 

 مهدی عامری/ حلم یکی از ویژگی‌هایی است که بزرگان برای یک انقلابی شمرده‌اند و در تعریف این فضیلت اخلاقی گفته‌اند، یعنی جنبه داشتن و تحمل اوضاع مختلف را داشتن. یعنی با یک شکست دچار اندوه فراوان نشود و در پیروزی‌ها سرمست نگردد؛ بلکه جانب میانه را نگه دارد.

کسی که داعیه انقلابی بودن دارد، پا در عرصه پر مخاطره‌ای می‌گذارد و قلب و روحش باید آماده مواجهه با حوادث پیش‌ رو باشد. در مسیر این راه مهم، خناسانی هستنند که با تدابیر مختلف سعی در مخدوش کردن چهره و آبروی انقلابیون دارند، به این دلیل حلم یکی از صفاتی است که اگر همراه فرد باشد، یاور خوبی در سختی‌ها خواهد بود. 

امام صادق(ع) در روایتی شریف می‌فرماید: حلم بر مدار پنج چیز می‌چرخد:

1‌ـ شخص عزيز باشد و خوار شود، منظور اینجا عزت و ذلت ظاهری است؛ بنابراین شکست در یک عملیات یا یک انتخابات هیچ‌گاه موجب ناامیدی و شکست انقلابی نخواهد شد.

2ـ راستگو باشد و نسبت ناروا داده شود، جریان باطل همواره سعی دارد، با اغواگری جریان حق را کنار بگذارد از این رو نباید از نسبت‌های بی‌مورد و تهمت‌هایی که نثار حق‌گویان می‌کنند، دل نگران شد.

3‌ـ به حق دعوت كند و سبكش بشمارند؛ 4‌ـ بی‌گناه باشد و اذيت شود؛ 5‌ـ حق‌طلبى كند و با او مخالفت كنند. اگر در هر پنج مورد، به حق رفتار كنى، بردبار هستى...

‌جبهه باطل در برابر حق‌طلبی نیز دست به تمسخر و استهزا می‌زنند تا حق را به خیال خود تصغیر کنند در این پیکار حلم است که سبب استقامت حق‌طلبان می‌شود. مؤمن انقلابی در این موارد با پافشاری بر حق هیچ‌گاه از دایره انصاف خارج نمی‌شود و برای اثبات حق خود، دست به دروغگویی، بردن آبرو، تهمت و... نمی‌زند؛ بلکه همان‌گونه که امام فرمود، بر حق عمل می‌کند چون اهل حلم است.

* در اغتشاشات اخیر فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی نقشی عمده و تأثیرگذار داشتند؛ دلیل آن چه بود و چطور این اتفاق افتاد؟

با توجه به ماهیت شبکه‌های پیام‌رسان، طبیعی است در کنار بهره‌برداری مفید و مؤثری که می‌توان از این شبکه‌ها داشت، این سطح از گستردگی و قدرت سازماندهی و هماهنگی می‌تواند سبب بروز استفاده‌های این چنینی ‌شود. آموزش‌های خرابکاری و تروریستی و حتی ترور! برآمد این اندیشه‌های سایبری مطمئناً به اغتشاش و آشوب ختم می‌شود، با توجه به ماهیتی که دو پیام‌رسان تلگرام و اینستاگرام دارد، از مدت‌ها پیش مشخص بود که اینها برنامه‌های سازماندهی شده‌ای برای جمهوری اسلامی ایران دارند و پیش از این مسئولان درخواست شده بود که با این نوع شبکه‌ها و کانال‌ها برخورد شود. طبیعتاً با مطالبه مشکلات اقتصادی این سطح نفاق و فتنه در شبکه‌های اجتماعی شعله‌ورتر شد و انحراف از موضوع مطالبات اقتصادی را ایجاد کردند. 

* کانال‌ ضد انقلاب آمدنیوز و دیگر کانال‌های ضد انقلاب چقدر تأثیرگذار بودند؟

به هر صورت هر رسانه و هر مجموعه‌ای که بخواهد در حیطه حاکمیتی یک کشور فعالیت داشته باشد، شرط اول این است که قوانین و مقررات آنجا را رعایت کند. این بحث در گذشته هم بود، به خصوص درباره فعالیت کانال‌های ضد انقلاب که خرابکاری و قتل و ترور را آموزش می‌دادند که طبیعتاً نمی‌توانست مورد تأیید حاکمیت باشد. اما تلگرام با این موضوع بازی کرد و حتی تذکر شفاهی مسئولان ما را برنتابیدند. فقط می‌گفتند اگر به این نتیجه برسند این کانال خشونت را ترویج می‌دهد، فیلترینگ انجام می‌دهند! خشونت بیشتر از اینکه عده‌ای از شهروندان ما کشته شدند و به اموال عمومی و شخصی تعرض و به مساجد و... حمله شد؟ اتفاقات اخیر آشکار کرد که خود تلگرام نقش ویژه‌ای در  طراحی این سناریو داشته است که یکی از نشانه‌های این موضوع حضور مدیر این نرم افزار در کشور امارات از مدتی پیش است و به نظر می‌رسد مسئولان حداقل در این مقطع، درباره فیلترینگ تصمیم درستی گرفتند تا جلوی خسارات بیشتر گرفته شود. 

* بحث فیلترینگ و فرآیند آن چه بود؛ ظاهراً تناقض‌هایی برای فیلترینگ کامل وجود دارد که دولت هر روز طی اظهارنظری این اتفاق را به گردن دیگران می‌اندازد، در این باره هم توضیح بدهید.

این تصمیمی است که در نهادهای امنیتی و بالادست گرفته شده است. قطعاً لازمه امنیت ملی بوده و ما هم دخالتی در این تصمیم نداشتیم، ولی در آن مقطع تصمیم درستی بود. درباره تداوم آن به هر صورت طبیعی است که هیچ کشوری نمی‌پذیرد یک نرم‌افزار و جریانی در آن آموزش تروریستی بدهد بعلاوه خود بحث‌های کانال‌های مستهجن هم تقریباً یکی دو سالی است که مقامات قضایی ما به مدیران این پیام‌رسان‌ها هشدار داده‌اند که باید بسته شوند. از سویی خانواده‌ها هم شکایاتی در این باره داشته‌اند. 

متأسفانه، که آسیب‌ها و ضررهای اخلاقی و... که در این محیط، به ویژه در تلگرام و اینستاگرام به جامعه وارد شده، سال‌ها طول خواهد کشید تا جبران شود. گفتنی است،‌ محور همه ارزش‌ها در انقلاب اسلامی ما «خانواده» بوده است و خانواده‌ها این پرسش را مطرح می‌کنند که در مقابل این فضا چه کنیم؟ ارزش‌های ما دین بوده، چقدر کانال ضد دین در این فضا داریم؟ حالا انتظار داریم مردم بایستند و تماشا کنند و این تصمیمات گرفته نشود! این ظلم به مردم است.

* به نظر شما راه‌ حل چیست، اگر بخواهیم به فکر جایگزین باشیم، آیا پیام‌رسان‌های داخلی ما جوابگو خواهند بود؟

طبیعی است که ما بتوانیم از مزیت‌های این پیام‌رسان‌ها بهره لازم را ببریم. توسعه و تقویت این پیام‌رسان‌ها می‌تواند به توسعه اقتصاد دیجیتال کمک کند، اقدامی که بسیار تأثیرگذار و مهم است. کشورهایی همچون کره جنوبی که در این راستا قدم برداشتند، دستاوردهای فراوانی برای جامعه خودشان به ارمغان آوردند. این پیام‌رسان‌ها که از خارج هدایت شده‌اند، مصرف‌گرا بوده‌اند و بیشتر وقت مردم را گرفته‌اند و خبری از توسعه فعالیت اقتصادی در آنها نیست. با حمایتی که ان‌شاءالله شورای عالی فضای مجازی از پیام‌رسان‌های داخلی خواهد داشت، شاهد شکوفایی پیام‌رسان‌های داخلی برای کسب‌وکار و بحث‌های اجتماعی خواهیم بود. از سوی دیگر ما امروز دانش‌آموختگان و جوانان فراوانی داریم که دانش این موضوع را دارند که جریان سایبری و رسانه‌ای کشور را در یک مسیری قرار بدهند که اقتصاد کشور رونق پیدا کند. آی گپ، گپ، بیسفون، سروش و ویسپی،‌ پنج نرم‌افزاری هستند که مردم ما می‌توانند آنها را انتخاب کنند و کسب‌وکارها و مسائل اقتصادی‌شان را نیز از این طریق دنبال کنند.

* فضای رسانه‌ای ما به یک حرکت جدید نیاز دارد تا این خلأها را جبران کند و فضا برای آنها ایجاد نشود. برای نمونه کانالی به وجود می‌آید که با این فضا هر کاری می‌خواهد انجام می‌دهد و بسته هم نمی‌شود. در حال حاضر، قدرت بستن این قبیل کانال‌ها را داریم یا خیر؟ چون برخی می‌گویند خودمان می‌توانیم و برخی می‌گویند از بیرون باید این کار را انجام دهند؟

این اتفاقاتی که الآن شاهد آن هستیم، «اغتشاشات اینترنتی» نام دارد که پدیده جدیدی هم نیست؛ البته ما حساب مردم عزیز و مشکلاتی که دارند را جدا می‌کنیم؛ زیرا این مشکلات کم و بیش همیشه وجود داشته است. شایان ذکر است، این یک سامانه یکپارچه است و به دلیل اینکه از رمز استفاده می‌کند، بستن یک کانال از نظر فنی ممکن نیست. البته اگر روزی که می‌خواستیم به این نرم‌افزار اجازه دهیم وارد حاکمیت و خاک کشور ما شود، پروتکلی را امضا می‌کردیم، این چنین نمی‌شد، متأسفانه، یکی از کم‌کاری‌های مسئولان ما همین است که بدون قید و بند در روز اول این را وارد کشور کردند؛ کاری که بسیاری از کشورها انجام می‌دهند.

* گفته می‌شود، تلگرام در حال حاضر برای یک فرد روسی است؛ درست است؟ شبکه ملی اطلاعات در چه مرحله‌ای قرار دارد؟

اتفاقاً سؤال خوبی کردید. خیر! متأسفانه این اطلاعات غلطی است که می‌دهند! صاحب تلگرام آقای لشوویلی است که یک سرمایه‌گذار در نفت و گاز رژیم صهیونیستی است. این آقای پاول دوروف که ما هم نمی‌دانیم و شناسنامه‌اش را ندیده‌ایم، یک روس‌تبار بوده است. متأسفانه مسئولان فضای مجازی کشور طی پنج سال اجازه داده‌اند بیشتر فضای مجازی کشور در اشغال دو نرم‌افزار تلگرام و اینستاگرام باشد که این اشتباه استراتژیک بزرگی بوده است. ای کاش همین مسئولان که زبان‌شان را به عذرخواهی باز کرده‌اند، یک بار هم از مردم خودمان عذرخواهی کنند و بگویند اشتباه کردیم که شبکه ملی اطلاعات را که وظیفه قانونی بود و در سال 89 تصویب شده و بارها و بارها مردم آن را مطالبه کرده بودید، ایجاد نکردیم، تا امروز مسئول ارشد ما مجبور نشود از یک آدم بیگانه و نامسلمان خواهش کند فلان کانال را ببندید و او بگوید حالا بررسی می‌کنم! فلان کانالی که دستور آتش زدن مسجد، آموزش ترور و دستور درست کردن بمب دستی را داده است. این آدم برای چه در امارات ساکن شده است؟! ارتباط این آدم با این جریان‌ها چیست؟ این آدم بیش از 10 روز است که به امارات آمده است. یک سؤال از مسئولان دارم که استقلال در این فضا را چطور تعریف می‌کنید؟ مگر نه اینکه مجلس این کشور شبکه ملی اطلاعات را تکلیف کرد تا حافظ استقلال ما در فضای مجازی باشد؟ چرا این ایجاد نمی‌شود؟ چرا امروز و فردا می‌کنید؟ امروز شبکه ملی اطلاعات زیر 10 درصد پیشرفت کاری داشته است.

* یک واقعیت اجتناب‌ناپذیر این است که چه بخواهیم و چه نخواهیم در این پنج سال ذائقه مردم به شبکه‌های اجتماعی عادت کرده است. اگر بخواهیم این ابزار بیگانه را از دست مردم بگیریم و ابزار بومی جایگزین آن کنیم، آیا چنین ابزاری داریم؟

اینکه ذائقه مردم عادت کرده، درست است. بالاخره یک فناوری نو آمده است که مزیت‌های بسیاری دارد و مسئولان وظیفه دارند این گونه امکانات را فراهم کنند و در اختیار مردم قرار دهند. منتها مشکلی که وجود دارد و من نسبت به این اعتراض دارم این است که چرا بیشتر این فضا در اختیار بیگانگان قرار گرفته است؟ فکر می‌کنم در حوصله بحث ما نباشد که این را باز کنیم و بگوییم مفهوم «کلان داده» چیست و امروز کلان داده تلگرام کجاست؟ بیگ‌دیتای اینستاگرام کجاست و چه استفاده‌هایی می‌تواند علیه شهروندان ما شود؟

* اینکه برخی می‌گویند یک‌ونیم میلیون نفر اقتصاد خودشان را در محیط تلگرام می‌گذرانند، درست است؟

این حرف بسیاری کلی است. مطابق آمار ما، کسب‌وکارهای مستقیم اینترنتی در کشور ما 40 هزار نفر است. عده‌ای این را بهانه قرار ندهند؛ البته همین 40 هزار نفر هم خیلی است و همه آنها برای ما عزیز هستند، ولی عرض من این است که اگر شبکه ملی اطلاعات درست شده بود؛ یعنی به تکلیف قانونی که در برنامه توسعه پنجم آمده است، عمل شده بود این مشکلات نبود. الآن سه سال است ما داریم می‌گوییم و مردم هم از ما انتظار دارند که شبکه پیام‌رسان بومی که حریم شخصی ما را حفظ کند، ایجاد شود. مسئولان واقعاً چگونه می‌خواهند جواب مردم را بدهند که وقتی بیگ‌دیتای تلگرام دست آقای دوروف است، چطور از حریم شخصی آنها دفاع می‌شود؟ ما آمار داریم در همین چند روز استقبال از نرم‌افزارهای داخلی به شدت بالا رفته است، برای اینکه مردم نیازی دارند و این نیاز شرعی و درست است؛ ولی ما کوتاهی کردیم و از داخلی‌ها حمایت نکردیم که شکل بگیرد. الآن  اگرچه دیر شده است؛  اما می‌توانیم جبران کنیم.