سیدحسین نقوی‌حسینی، سخنگوی کمیسیون امنیت‌ ملی و سیاست‌ خارجی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه حوزه دفاعی کشور غیر قابل گفت‌وگو و مذاکره است، اظهار داشت: حوزه دفاعی هر کشور حق مسلّم آن کشور است و تصمیمات مربوط به این حوزه منحصراً در اختیار خود آن کشور است؛ ما در این زمینه نه مذاکره‌ای کرده‌ایم و نه خواهیم کرد!

عدالت در پرتو ولایت‌ـ 2

  عزیز غضنفری/ مطابق با آنچه در شماره گذشته تأکید شد، ولایت به مثابه یک نظام سیاسی، زمینه‌ها و بسترهای لازم را برای تحقق و عینیت‌بخشی به عدالت و مصادیق آن فراهم می‌کند. آنچه در این نوشتار مسئله ما و بسیاری از مخاطبان این بحث مهم به شمار می‌آید، این است که فهم برخی‌ها از عدالت به‌گونه‌ای است که آن را از نظر مفهوم و مصادیق به شدت تنزل داده و تصور و انتظارشان از عدالت کاملاً ناقص و جزء‌نگرانه است. حداقل دریافت آنها از عدالت، عدالت توزیعی و حداکثر عدالت قضایی است؛ از این رو با بررسی یک مصداق از عدالت، درباره بود و نبود کلیت آن در کشور  اظهارنظر و حتی داوری می‌کنند و طبعاً، نتیجه قطعی این ارزیابیِ به خطا رفته، سیاه‌نمایی علیه کشور یا باور و القای این نکته است که کشور در مرحله بحرانی قرار دارد!
اما واقعیت آن است که مقصود از عدالت در این‌گونه بحث‌ها و به ویژه گفت‌وگوهای معطوف به اجتماع و سیاست، عدالت به معنای ملکه نفسانی نیست که یکی از فضایل نفس و کامل‌ترین آن تصور می‌شود؛ بلکه در اینجا سخن بر سر عدالت اجتماعی است که در قرآن به «قسط» تعبیر می‌شود. البته در این چارچوب نیز یک تعریف از عدالت اجتماعی به معنای توزیع متوازن منابع و امکانات کشور وجود دارد؛ اما در سطح کلان، عدالت همه ابعاد روابط انسانی و حقوق فردی و اجتماعی را در برمی‌گیرد و بر اساس این تعریف از عدالت است که مقابله با ظلم و دفاع از حق و رعایت همه بایدها و نبایدها از سوی انسان و در نهایت قرار گرفتن وی در مسیر صحیح برای پیمودن راه و رسیدن به کمال مورد انتظار  است.
سؤال مهمی که اینجا مطرح می‌شود، این است که آیا چنین درک و دریافتی از عدالت بدون در نظر گرفتن یا با دور زدن ولایت فقیه و حاکمیت فقه امکان تعین پیدا می‌کند؟ آیا با کنار گذاشتن نظام مبتنی بر فقه و ولایت می‌توان از دستوراتی که اسلام برای مراعات همه انواع حقوق از جمله حقوق مذاهب، حقوق اقلیت‌ها و ادیان صادر کرده، صیانت و مقابله با استکبار و ظلم را محقق کرد؟ وفق ادبیات اسلامی و از حیث نظری، بدون ولایت و حاکمیت فقه امکان فعلیت بخشیدن به عدالت با مفهوم تبیین شده وجود ندارد.
البته چه بسا پس از تبیین مفهومی عدالت و گونه‌شناسی آن، سؤال عملیاتی و مهم‌تری مطرح شود که وضعیت نظام جمهوری اسلامی در زمینه میزان دسترسی به عدالت همه‌جانبه چگونه است و ما در کدامین نقطه قرار داریم؟ اگر با سنجه انصاف به داوری بنشینیم، باید متذکر این نکته شویم که نظام جمهوری اسلامی درباره رفتن به سمت عدالت به معنای کلان و وسیع آن راه زیادی را پیموده و البته تا دست یافتن به نقطه مطلوب مسیرهای طی نشده زیادی هم پیش رو دارد که بخشی از آن، به طبیعت موضوع عدالت و موانع و سختی‌هایی که بر سر راه تحقق عدالت اجتماعی وجود دارد، برمی‌گردد.
اگر عدالت اجتماعی را عدالت به معنای توزیع امکانات و منابع در اقصی‌نقاط کشور در نظر بگیریم، کمتر کسی است که اقدامات چهل ساله انقلاب برای خدمات‌رسانی به سراسر کشور و پشتیبانی از محرومان و طبقات کم‌درآمد را انکار کند. اگر نظام اسلامی را در شاخص عدالت اجتماعی به معنای مقابله با ظلم و استکبار و دفاع از مظلومان و مستضعفان ارزیابی کنیم، کیست که نداند در این سال‌های پس از انقلاب، جمهوری اسلامی در این مسیر در خط مقدم بوده است و نظام مظلوم، اما مقتدر جمهوری اسلامی در این مسیر هزینه‌های زیادی نیز پرداخته است. اگر عدالت اجتماعی را به معنای کارکردی و عملکرد نهادهای گوناگون ارزیابی کنیم، آیا جز این است که نظام جمهوری اسلامی ایران در این عرصه اقدامات مؤثر و وسیعی را انجام داده است؟ رتبه‌بندی برتر منطقه‌ای و جهانی جمهوری اسلامی در برخی علوم مانند هوافضا، هسته‌ای، پزشکی و پیشرفت‌های اقتصادی حاصل همین عملکردها و کارکردهای دستگاه‌های نظام بوده است. بخش عمده‌ای از این خدمات از قضا در همان دولت و به همت دولتمردانی انجام شده که اکنون رئیس آن متأثر از حلقه‌ای که با مبانی انحرافی اندیشه‌های بنیادین اسلامی و انقلابی را تحلیل می‌کنند، کارشان سیاه‌نمایی علیه نظام اسلامی است! 


  حسین عبداللهی‌فر/  تلگرام بنابه دلایل بسیاری نه تنها در ایران، بلکه در چندین کشور با محدودیت مواجه شد. اگرچه در خصوص پیامدهای فرهنگی، اجتماعی، امنیتی، اقتصادی و... انحصاری شدن یک پیام‌رسان بیگانه بدون هیچ گونه کنترل و همکاری مدیریتی تاکنون مطالبی گفته شده و بسیاری از مردم و نخبگان بر لزوم کاهش عوارض آن اتفاق‌نظر داشته‌اند، اما عده‌ای به دلیل غلبه مصالح جناحی و منافع گروهی ترجیح دادند، مطالبی برخلاف مصالح ملی و منافع کشور بر زبان بیاورند تا از نگاه خود هزینه سیاسی آن را به گردن رقبای سیاسی خود بیندازند. 
از همین رو، زبان‌ها و قلم‌هایی فعال شدند تا بگویند و بنویسند: «دولت قرباني فيلترينگ شد.»، «فیلترشدن تلگرام با دستور دولت نبود؛ چرا که رئیس‌جمهور پیش از این، مخالفت خود را با این موضوع اعلام کرده بود»، «آذری جهرمی وزیر ارتباطات هم شایعاتی که درباره موافقت او با فیلتر کردن تلگرام منتشر شده بود را تکذیب کرد.»  یک روزنامه در این باره می‌نویسد: «کسانی که دست به این اقدام زده‌اند بالا رفتن آگاهی عمومی را برای کشورداری مفید نمی‌دانند. آنها از نظر فکری و مدل ذهنی با تکنولوژی‌های روز خیلی سر سازگاری ندارند.» یک نماینده مجلس می‌گوید: «کاش نظام به جای فیلتر کردن، جایگزین‌های مناسب‌تر از تلگرام را به مردم معرفی می‌کرد، نه اینکه با فیلترینگ از آنها بخواهد که از این پیام‌رسان استفاده نکنند، این شکل تنها بازتاب منفی بین مردم خواهد داشت.» نماینده دیگری می‌گوید: «انتظار می‌رود در مقطع کنونی که جوانان با تلگرام کار می‌کنند و دلخوشی آنها ارتباطات از طریق تلگرام و انجام کسب‌وکار است، آن را محدود نکنند.» 
مطبوعه‌ای در جمع‌بندی گزارش خود آورده است: «طبق تجربیات می‌توان گفت که ممنوعیت رسمی مانع استفاده مردم از تلگرام نخواهد شد و از سوی دیگر هم پلی برای استفاده از پیام‌رسان‌های داخلی نیست.»
دولت هم در این زمینه بیانیه مفصلی صادر کرده که ضمن تبرئه خود، اقدام قضایی در این زمینه را زیر سؤال برده و می‌نویسد: «تعیین تکلیف امور عمومی که مرتبط با نیازها و خواسته‌های ده‌ها میلیون نفر از شهروندان است، نمی‌تواند صرفاً مبتنی بر تشخیص و تصمیم موردی قضائی باشد.»
این‌گونه برخوردها و موضع‌گیری‌ها و صدها نمونه دیگر، در حالی صورت می‌گیرد که هنوز دولت نتوانسته از مشکلات اقتصادی ناشی از افزایش قیمت دلار که بنابه اعتراف دولتمردان، پیام‌رسان تلگرام در آن نقش زیادی داشته، رهایی یابد. رئیس‌جمهور موافقت خود با شکستن انحصار تلگرام را اعلام داشته و وزیر ارتباطات نیز رسماً از موافقت خود با بستن تلگرام سخن گفته بود. نخبگان و کارشناسان بسیاری معتقدند، مقابله با تلگرام دیرهنگام صورت گرفته، اما برای پیش نیامدن مسائل حادتری، مانند اعتراضات خیابانی ده‌ها مالباخته‌ای که قربانی به موقع ورود نیافتن دولت می‌شوند و تخلفاتی که از طریق این شبکه اجتماعی صورت می‌گیرد آن را لازم و ضروری می‌دانند.  به نظر می‌رسد امروزه کمتر کسی است که نگران پیامدهای مادی و معنوی تلگرام نبوده و اقدام صورت گرفته را در راستای حمایت و نجات دولت می‌داند، به ویژه آنکه دولت‌ها و گروه‌های سیاسی با رأی مردم جابه‌جا می‌شوند و آنکه می‌ماند این حاکمیت است و مطالبات بحق جامعه، امنیت ملی و منافع کشور که لابه‌لای دید جناحی و  سیاسی قربانی می‌شوند.  
چنانکه رهبر معظم انقلاب در روز ابتدای سال فرمودند: «یکی از موانع پیشرفت ما، قبیله‌گرایی سیاسی یا جناحی است؛ [یعنی] «این کار را اگر چنانچه شما بکنید خوب است، اگر جناح مقابل شما بکند بد است»؛ این اِشکال کار ما است. گرفتار جناح‌گرایی و قبیله‌گراییِ سیاسی هستیم؛ این را باید کنار بگذاریم. کار خوب را اگر کسی انجام داده است که دشمن شما هم هست، وقتی مدیریّت دست شما است، تصمیم‌گیری با شما است، آن کار خوب را باید ترویج کنید، باید دنبال بکنید؛ [اینکه] «چون فلانی کرده است، پس ما نمی‌کنیم؛ چون جناح مقابل کرده است، نمی‌کنیم»، این خطا است؛ این غلط است. یکی از مشکلات ما این است.»

   حسن خدادی/ در نگاه کلی، کارگر اهرم و بازوی فرآیند کار در قالب‌های تولید، پردازش و برداشت به شمار می‌آید و این به معنای نمود اقدام و عمل با استفاده از نیروی کارگر است و در حقیقت نبود کارگر، یعنی عقیم ماندن اراده‌ای که برای اقدام و عمل مهیا شده بود. با توصیف مختصر از اهمیت وجودی کارگر، به این نتیجه می‌توان رسید که کارگر نقش بسزایی در شعار «حمایت از کالای ایرانی» داشته و براساس نوع تعامل و تدابیر با کارگر می‌توان میزان اقدام و عمل را سنجید. در همین زمینه امام خامنه‌ای(مدظله‌العالی) در آخرین دیدار خود با بعضی از کارگران عزیز کشور(10/2/1397) بیاناتی ایراد فرمودند که نشانی از اهمیت و نقش کارگران در جنگ اقتصادی تحمیل شده از سوی جبهه استکبار و ظلم جهانی است. معظم‌له در این باره می‌فرماید: «... این را می‌دانند که اگر وارد درگیری و برخورد سخت و نظامی با ما بشوند، پای‌شان گیر می‌افتد... راهی که پیدا کردند، جنگ اقتصادی و جنگ فرهنگی و مانند اینها است. حالا بحث فرهنگی به کنار، [امّا] امروز آنچه مطرح است برای دشمنان ما، جنگ اقتصادی است.»
بنابراین اولین و مهم‌ترین اقدام برای مقابله با این جنگ اقتصادی آن است که ارتباط سه‌جانبه (کارگرـ کارفرما‌ـ دولت) در حوزه کار باید به گونه‌‏ای باشد که همواره بین سه رأس این مثلث، یک هم‌افزایی وجود داشته باشد؛ به گونه‌ای که هر سه رأس همدیگر را تقویت کنند تا در نتیجه آن تولید و خدمت با کیفیت‌تری را انتظار داشت. راهبرد کارگر ایرانی‌ـ تولید ایرانی، یک راهبرد برد‌ـ برد است؛ به گونه‌‌ای که با عملیاتی کردن این راهبرد، هم کارگر و هم تولید ایرانی در جایگاه بهتر و والاتری قرار خواهند گرفت.
در فضای جهادی به منظور حفظ و صیانت از تولید داخلی، این کارگر ایرانی است که با تمام کمبودهای تکنولوژیک توانسته است تولید داخلی را حفظ کرده و سپس ارتقا بخشد. استفاده منطقی از راهبرد جایگزینی واردات، یعنی جایگزین کردن تولیدات داخلی به جای محصولات وارداتی، ضمن آنکه مانع خروج ارز از کشور شده، می‏تواند به بهبود فضای اشتغال و کاهش بیکاری بینجامد. با اتخاذ تدابیر صحیح رقابتی می‏توان به تدریج محصولات داخلی را با تلاش کارگر ایرانی در فضای جهانی معرفی کرد که در این صورت نام کارگر ایرانی به منزله یک برند و نشانه معتبر از جایگاه ویژه‏ای در جهان برخوردار خواهد شد. در آن صورت، می‏توان از انتقال و صدور فرهنگ ایرانی‌ـ اسلامی نیز صحبت به میان آورد.
بنابراین، دولت نقش تعیین‌کننده‌ای در عملیاتی شدن راهبرد کارگر ایرانی‌ـ تولید ایرانی و همچنین حمایت از کالای ایرانی دارد. متأسفانه، یکی از نکات ابها‌م‌آمیز رفتارهای دولت این است که از یک سو مردم را برای کارآفرینی و ایجاد شغل دعوت و ترغیب نسبی می‌کند و از سوی دیگر حمایت‌های لازم را از همین راغبان انجام نمی‌دهد! سیاست سال‌های اخیر مبنی بر درهای باز کشور به روی واردات، از جمله تهدیداتی است که متوجه تولید داخلی می‌شود. دولت با تسهیل ورود کالاهای مشابه که حتی کیفیت کمتری نسبت به داخل دارند، عملاً فضا را برای ارائه و عرضه محصولات داخلی تنگ کرده است که معظم‌له درباره همین موضوع می‌فرمایند: «یکی از چیزهایی که در باب مسئله‌ حمایت از کالای ایرانی بنده تأکید دارم و بارها هم این را گفته‌ایم‌ـ حالا آقای وزیر هم اینجا هستند‌ـ و ان‌شاءالله بایست به‌طور جدّی در دولت و اطراف قضیّه دنبال بشود، مسئله‌ جلوگیری از واردات بی‌رویّه و جلوگیری جدّی از قاچاق است که شکایت و گِله‌ خیلی از این مسئولان و کسانی که در زمینه‌ مسائل کالای ایرانی فعّالند [مثل] کارآفرین، سرمایه‌گذار، کارگر ماهر و دیگران این است که جنس خارجی می‌آید، غالباً هم با کیفیّت پایین و رقابت می‌کند‌ـ رقابت نابرابر و نامتوازن‌ـ با جنس داخلی و رواج جنس داخلی را محدود می‌کند؛ این از جمله‌ چیزهایی است که حتماً بایستی جلویش گرفته بشود.»(10/2/1397)

 بازی سخت روحانی
ابراهیم فیاض گفت: «چارچوب‌های تضادگونه در دولت «راست مدرن و محافظه‌کار» روحانی به شدت زیاد است؛ چون معجونی از همه نیروهای سیاسی در دولت حضور دارند.» وی با بیان اینکه مشخص نیست چه تئوری بر دولت روحانی حاکم است، افزود: «چپ‌ها و اصلاح‌طلبان می‌خواهند دولت را تند کنند؛ اما روحانی ترمز آنها را می‌کشد. در مقابل کسانی هم در دولت هستند که به شدت رویه محافظه‌کاری دارند. خود روحانی نیز گاهی نقش اصلاح‌طلبی بازی می‌کند و گاهی محافظه‌کار می‌شود.» این استاد دانشگاه تهران یادآور شد: «سخنرانی اخیر روحانی را دیدم، روی بحث امام زمان(عج) رفت. در واقع آخوند شد و رویه محافظه‌کاری پیش گرفت؛ اما در قسمت دوم سخنرانی‌اش به شدت پراکنده، نامنظم و از هر دری سخنی گفت، حالتی که برای یک رئیس‌جمهور زیبنده نیست.»
غیبت ادامه‌دار وزیر
یک روزنامه حامی دولت می‌گوید وزیر بهداشت به دلیل برخی دلخوری‌ها در جلسات کابینه شرکت نمی‌کند. «آفتاب یزد» در گزارشی نوشت: «قاضی‌زاده هاشمی، از جمله اعضای جالب توجه کابینه محسوب می‌شود، وضعیت مالی قابل توجه وی و عدم تلاش برای پنهان کردن آن، او را از بسیاری دولتمردان جدا کرده است. عرصه چشم ‌پزشکی و همچنین بیمارستان نور که متعلق به وی است، ظاهراً دو پایه ثروت شخصی او را تشکیل می‌دهد. او یک بار درباره خودروی پورشه‌اش گفت: «ما به جاده می‌رویم و بالاخره باید ماشین امن باشد. من که پول دارم، دلم هم که می‌خواهد. وقتی نخرم یعنی نفاق دارم.» آفتاب یزد با اشاره به قابل کتمان نبودن غیبت‌های وزیر بهداشت از جلسات دولت نوشت: «شروع این غیبت‌ها از جلسه هشتم فروردین ماه بود که وزیر بهداشت در آن شرکت نکرد، بسیاری گفته‌اند که وی به تعطیلات رفته است و دلیل این غیبت همین است، اما حاضر نشدن وی در جلسه 15 فروردین کابینه و همچنین 22 فروردین، توجه‌ها را به خود جلب کرد. زمانی که رئیس‌جمهور دیدار نوروزی ترتیب داد، وی حاضر نشد در آن شرکت کند و به همین دلیل «قهر» او مسجل شد.»
احراز تخلف تحصیلی فریدون
تخلف تحصیلی برادر رئیس‌جمهور محرز شده و مستندات آن به رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس ارائه شده است. روند بررسی پرونده تحصیلی «حسین فریدون» برادر رئیس‌جمهور در کمیته سه نفره‌ای در کمیسیون آموزش مجلس پایان یافته است. در بین اعضای کمیته بررسی پرونده تحصیلی «حسین فریدون»، اختلافی وجود دارد مبنی بر اینکه درباره این پرونده چشم‌پوشی شود. بنابراین، طبق تصمیم اعضای کمیته، گزارش در اختیار آقای زاهدی، رئیس کمیسیون آموزش مجلس قرار گرفته است.
نگران احمدی‌نژاد نیستیم
غلامعلی حدادعادل گفت: «من هیچ نگرانی نسبت به احمدی‌نژاد ندارم. یک دورانی گذشته و دوران قبلی تکرار نمی‌شود و همه این شعارها را ناشی از این می‌دانم که خود این آقایان، این واقعیت را درک کرده‌اند و می‌خواهند هر طور شده از این روند سراشیبی جلوگیری کنند.»
عملیات ناکام موساد در ایران
منابع صهیونیستی می‌گویند، سازمان جاسوسی این رژیم «موساد» تلاش کرد یک دانشمند هسته‌ای ایران را ترور کند؛ اما عملیات انجام شده موفق نبوده است. وبگاه «واللا نیوز» گزارش داد، اطلاعاتی به‌ دست آورده، مبنی بر اینکه عوامل موساد پیشتر تلاش کردند یک دانشمند هسته‌ای ایرانی به نام «محسن فخری‌زاده‌مهابادی» را، که مسئول رآکتور اتمی تهران است، ترور کنند. این وبگاه اذعان کرد، همه دانشمندان هسته‌ای ایرانی که پیشتر ترور شدند یا سوء قصدی علیه جان آنها انجام گرفته، عملیات آن به دست عاملان موساد اجرا شده است. مقامات اطلاعاتی خارجی موساد به واللا گفتند، فخری‌زاده در فهرست ترور موساد قرار داشت؛ اما آنها اشاره نکرده‌اند که چرا عملیات ترور او ناموفق بوده است!

 تخریب دولت به روش اصلاح‌طلبان
اصلاح‌طلبان در آستانه پنج سالگی دولت روحانی به فعالیت تخریبی علیه وی روی آورده‌اند. روزنامه اصلاح‌طلب «قانون» درباره دولت اعتدال نوشته است: «بي‌شك مي‌توانيم دولت دوازدهم را بي‌دستاوردترين دولت قرن اخير بناميم. دولتي كه نه تنها تاكنون دستاوردي نداشته؛ بلكه تلاش‌هاي دولت‌هاي پيشين را نيز بر باد داده ‌است. همه مردم ايران به خاطر دارند كه حل چند موضوع و مسئله را دولت روحاني مدعي آنها بود. رفع حصر، حمايت از فضاي ‌مجازي، مقابله با رانت‌خواري‌هاي لايه‌ قدرت، بازگشت اعتبار به پول ملي و اعتبار پاسپورت ايراني، رفع مناقشات با همسايگان و كشورهاي جهان، حل مسئله هسته‌اي و... همه از ادعاهايي بود كه شخص حسن‌ روحاني سينه سپر مي‌كرد و ژست ناجي را در زمينه حل اين مسائل به خود مي‌گرفت ولي امروز وضعيت چگونه است؟! وضعيت ارتباط با كشورهاي مختلف نيز كه نيازي به صحبت درباره آن نيست و حتي مغرب و جيبوتي براي ايران خط و نشان مي‌كشند؛ درباره پول ملي و ارزش پاسپورت ايراني هم وضعيت به گونه‌اي است كه ديگر برادران افغان ما نيز براي فعاليت در ايران ميلي ندارند؛ برجام نيز با اين وضعيت امروز نفس‌هاي آخر را مي‌كشد! سرخوردگي و سرافكندگي مردم تنها دستاورد دولت روحاني به حساب مي‌آيد؛ دولتي كه بيشتر وعده‌ها و سخنراني‌ها را داشته ولي امروز دستانش تهي است. بنابراين شخص حسن‌ روحاني به جاي آنكه ژست دلواپس گرفته و بالاي منبر برود و براي مردم سخنراني كرده و مشكل را به گردن ديگران بيندازد، دلايل اين بحران‌هايي كه اذهان عمومي را درگير كرده است، بيان كند.»

پای عفو بین‌الملل به تلگرام باز شد!
فیلتر تلگرام به اندازه‌ای اثرگذار شده است که صدای حامیان غربی این پیام‌رسان درآمده است. سازمان موسوم به «عفو بین‌الملل» (Amnesty International) از جمله نهادهایی است که در رویدادهای گوناگون پس از انقلاب، در کنار آمریکا و متحدان غربی‌اش ایستاده و جمهوری اسلامی ایران را تخریب کرده است. عفو بین‌الملل بارها با دفاع از زندانیان امنیتی یا آشوبگران مخل نظم جامعه در ایران، نشان داده است که فعالیت‌هایش در راستای منافع غربی‌هاست. اما این بار موضوع مقابله با تلگرام و فعالیت‌های جاسوسی و ضد امنیتی این پیام‌رسان خارجی موجب شده که عفو بین‌الملل پا به میدان بگذارد و از تلگرام دفاع کند. عفو بین‌الملل مدعی شده است در راستای فعالیت‌های خود برای حفظ حقوق بشر، خواستار حمایت از پیام‌رسان تلگرام است. عفو بین‌الملل با ارسال توئیتی می‌نویسد: «ما همراه با دیگران، از آمازون و گوگل می‌خواهیم در کنار تلگرام بایستند و با تلاش‌های روسیه برای جلوگیری از انتقال پیام، مقابله کنند.» به نظر می‌رسد، اطلاعات مخابره شده از تلگرام و جاسوسی‌های انجام گرفته برای قدرت‌های غربی، آنقدر ارزشمند بوده که عفو بین‌الملل را نیز درگیر این ماجرا کنند تا شاید تلگرام بتواند به فعالیت‌های خود در راستای منافع آنان ادامه دهد. فیلتر تلگرام یکی از ظرفیت‌های در اختیار قرار گرفته تروریست‌ها بوده است و انتظار می‌رفت، سازمان عفو بین‌الملل به دلیل مقابله با فعالیت این شبکه تروریستی از فیلتر آن خشنود باشد، نه اینکه به دنبال راهی برای رهایی این شبکه باشد.