عبدالله عبادی/ جمهوری آفریقای مرکزی از شمال به کشور چاد، از شرق به سودان جنوبی، از جنوب به جمهوری دموکراتیک کنگو و از غرب به کامرون محدود میشود. این کشور پس از استقلال از فرانسه در دهه 1960، کودتاهای متعدد، تقابلهای قومی و قبیلهای خونین و فرازونشیبهای سیاسی فراوانی را پشت سر گذاشته است.
جمهوری آفریقای مرکزی حدود 5/4 میلیون نفر جمعیت دارد که بر اساس آمار بین 25 تا 30 درصد آنان را مسلمانان تشکیل میدهند؛ اما محافل دیپلماتیک غربی حاضر در این کشور تعداد مسلمانان را کمتر از میزان واقعی اعلام میکنند تا به مثابه اقلیتی غیر تأثیرگذار در نظام سیاسی آفریقای مرکزی شناخته شوند.
با وجود اینکه این کشور در سال 1960 استقلال خود را از فرانسه کسب کرد؛ اما فرانسه با ایجاد یک پایگاه نظامی در آن حضور نظامی خود را در این کشور حفظ کرد و از طرق گوناگون سعی در اثرگذاری در ساختارهای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی آن داشت؛ برای نمونه در جریان درگیریهای بین مسلمانان و مسیحیان که به کشته شدن هزاران هزار مسلمان انجامید، نظامیان فرانسه نه تنها حمایتی از مسلمانان نکردند؛ بلکه بر التهاب آن نیز افزودند.
ژنرال بوژیژه از جمله رؤسای جمهور این کشور است که در سال 2003 میلادی با کودتای نظامی سر کار آمده بود، در سال 2012 با کودتای دیگر قدرت را واگذار کرد و به کشور کامرون گریخت.
در پی این کودتا، یک گروه شبهنظامی موسوم به «آنتی بالاکا» که بیشتر اعضای آن از مسیحیان هستند، در این کشور شکل گرفت که طی چند سال گذشته حوادث بسیار خونین و اسفباری علیه مسلمانان رقم زده است.
سازمان عفو بینالملل در گزارشی که در ژوئن 2014 منتشر شد، حملات شبهنظامیان مسیحی علیه مسلمانان را «پاکسازی قومی» خواند و نوشت: «هرچند در برخی شهرهای جمهوری آفریقای مرکزی مسلمانان در مناطق حفاظت شده از سوی نیروهای صلحبان بینالمللی اسکان داده شدهاند، اما بیشتر شهرهای کوچکتر و روستاها که مسلمانان در گذشته در آنها ساکن بودند، اکنون خالی از سکنه شده و مساجد هدف حمله قرار گرفته و پخش صدای اذان در آنها ممنوع شده است.
بر اساس این گزارش، هزاران مسلمان کشته و دهها هزار نفر دیگر مجبور به ترک این کشور شدهاند. دیگر اعضای این جامعه اقلیت نیز با خطر قتل و بدرفتاری شورشیان مواجه هستند.
مطابق اعلام عفو بینالملل و گزارش دیگر رسانهها، مسلمانان ساکن جمهوری آفریقای مرکزی با موارد متعدد نقض حقوق خود از سوی شبهنظامیان آنتی بالاکا مواجه هستند.
به گزارش رسانههای بینالمللی، کموبیش همه 436 مسجد جمهوری آفریقای مرکزی در خشونتهای شبهنظامیان مسیحی تخریب شدهاند.
در چنین وضعیتی، سازمانهای بشردوست مسلمان از جمله سازمانهای وابسته به جریانهای وهابیت که مترصد چنین وضعیتی هستند، وارد آفریقای مرکزی شدند تا از وضعیت موجود به نفع خود استفاده کنند. گفتنی است، یکی از معروفترین سازمانهای حاضر در بحران آفریقای مرکزی سازمان «امداد اسلامی جهانی» است. این سازمان در نخستین گام به همراه دیگر سازمانهای بشردوست با نوشتن نامهای از پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیکهای جهان خواستند به منظور پایان دادن به کشتار مسلمانان به آفریقای مرکزی سفر کند. هرچند پاپ در اواخر سال 2015 با سفر به این کشور و گفتوگو با جنگسالاران مسیحی خواستار پایان دادن به کشتار مسلمانان شد؛ اما در ادامه با تحریک آمریکا و لابی صهیونیسم کشتار مسلمانان از سر گرفته شد. در چنین وضعیتی، مسلمانان که تعدادشان به صدها هزار نفر میرسید، با فرار از خانه و کاشانه خود به مناطق امنتر و حتی کشورهای همسایه پناه بردند. در این زمان سازمان امداد اسلامی جهانی که شاهزادگان سعودی آن را اداره میکردند، به منظور بهرهبرداری و آماده کردن زمینه نفوذ وهابیت در بین مسلمانان این کشور وارد عمل شد.
این سازمان در اوت 2015 چند تن مواد غذایی را بین آوارگان مسلمان در اردوگاهی در منطقه OUANGA که در نزدیکی مرزهای این کشور با کامرون قرار دارد، توزیع کرد. این اقلام شامل برنج، روغن خوراکی و ذرت بود که بین 1000 خانواده حاضر تقسیم شد. سازمان امداد اسلامی جهانی در اقدام بعدی با مذاکره با مقامات چاد موافقت آنان را برای ورود هزاران آواره آفریقای مرکزی به منظور در امان ماندن از ارتش این کشور اخذ کرد که بسیار مورد توجه رهبران مسلمان قرار گرفت.
این سازمان در اقدام بعدی با همکاری سازمانهای بینالمللی، نظیر «ESF» و «WCU» به حمایت از کودکان مسلمان در این کشور برخاست و با ایجاد یک اردوگاه در آن سوی مرزهای چاد بیش از هشت هزار کودک را با هدف حفاظت در برابر آسیبهای ناشی از جنگ تحت حمایت قرار داد. بر این اساس کودکان از خانوادههای خود گرفته شده و در این اردوگاه نگهداری شدند تا پس از پایان جنگ بار دیگر به خانوادههای خود بازگردانده شوند.
با ادامه یافتن جنگ از سوی ارتش مسیحی تعداد زیادی از مسلمانان کشته و مجروح شدند. در این زمان سازمان امداد اسلامی جهانی با ارسال دارو، چادر و مواد غذایی بار دیگر به حمایت از آنان برخاست و در نهایت با پایان یافتن جنگ در جمهوری آفریقای مرکزی این سازمان وهابی اعلام کرد با بازسازی منازل، مساجد و زمینهای کشاورزی حمایت خود را از مسلمانان قطع نخواهد کرد. به همین دلیل طی چند سال اخیر این سازمان با استفاده از وضعیت موجود در این کشور بازسازی خانهها، مدارس و مساجد را در دستور کار خود قرار داده است؛ از سوی دیگر با برنامهریزی بر روی دانشآموزان دختر و پسر قصد دارد نفوذ خود در بین جوانان را تضمین کرده و سپس از بین این افراد تعدادی را انتخاب و برای تحصیلات عالیه به عربستان اعزام کند.
با فراهم شدن زمینه برای فعالیتهای فرهنگی در آفریقای مرکزی، دیگر سازمانها و نهادهای فرهنگی عربستان وارد این کشور شدند و با توجه به شرایط به نظر میرسید جنگ زمینه خوبی برای نفوذ وهابیت در این کشور فراهم کرده است.