کارگران؛ مدیران جامعه انسانیت/محمدامین امامی

سایت بصیرت، گروه فرهنگی/ اساسا «عالم از کار و کارگر تشکیل شده است ... اگر واقع بینى باشد، کار و کارگر در تمام عوالم ما قبل طبیعت و عالم طبیعت و عوالم ما بعد الطبیعه، کار و کارگر همه جاست و تمام موجودات عالم، چه موجودات قبل از طبیعت باشد و چه موجودات طبیعى باشد و چه موجودات بعد از طبیعت، همه از کارگر پیدا شده است، و کارْ نظیر «وجود» است که در همه شئون عالم دخالت دارد. عالم موجود شده است از فعالیت خدا، اجزاى عالم موجود شده است از فعالیت­هایى که بعضِ موجودات دارند ...»(صحیفه امام، ج 7، ص 171)
در مکتب حیات­بخش، نجات­بخش و روحانی اسلام به رابطه کار و کارگر هم یک نگاه اعتباری شده است که از آن در فقه و حقوق بحث می ­شود و هم یک «نگاه هستی­ شناسانه». آن بزرگی که (حضرت امام^(ره)) از دریچه هستی­ شناسی به رابطه کار و کارگر نظر انداخته به زیبایی دریافته است که: «... اداره امور این زمین به دست کارگران است و دست اینهاست که اداره مى‏ کند و زنده مى‏ کند این عالم را، زنده مى‏ کند کشور را ...» (همان، ص 174)  بنابراین از کارگران به «مدیران جامعه انسانیت» تعبیر کرده است و آنان را شایسته «احترام زیاد» و در عین حال عهده ­دار «مسئولیت زیاد» دانسته است: «هر کس بیشتر در عالم احترام دارد، پیش خداى تبارک و تعالى‏ احترام دارد و بیشتر منشأ اثر است، مسئولیت او بیشتر است. کارگران ما، چه طبقه دهقان و چه طبقه کارگران سایر کارخانه ‏ها و سایر جاها، تمام اعمالى که، تمام چیزهایى که در کشور هست، برکاتى که در کشور هست مرهون وجود آنهاست و لهذا آنها بر همه مقدمند. لکن چیزهایى که به عهده آنهاست، مسئولیت­هایى که به عهده آنهاست از همه مسئولیت­ها بالاتر است.» (همان، ص 174)

پرسش: برای همگان روشن است که امام امت(ره) اهل تعارف و شعار نبوده و در تمجیدها و تشویق­ها، در توبیخها و تنبیه­ها، در استخدام تعابیر و الفاظ نهایت دقت و عدالت را به خرج می­ داد. این مسئولیتی که آن را به طبقه کارگر گوشزد می ­نماید، چگونه مسئولیتی است که آن را از همه مسئولیت­ها بالاتر می ­داند؟

پاسخ: طبیعی است که رونق کار است که به یک ملت نشاط و پویایی می­ بخشد، عامل رشد کشور می­ شود و موجبات هدم استبداد و استعمار خانمان­سوز و برقراری حکومت عدل اسلامی را فراهم می­ آورد و بالعکس. بنابراین نقش «کار و کارگر» در «رشد و انحطاط» یک کشور نقش مهم و غیرقابل انکاری است. از همین جاست که امام بزرگوار، آن پیر بصیر و حکیم، آن اسلام­شناس جامع می ­فرماید: «اگر [در این مسئولیت] کوشش کنید و چرخ­هاى مملکت را به راه بیندازید، شما پیش خداى تبارک و تعالى‏ بسیار ارجمند هستید. اسلام براى شما ارج زیاد قائل است، اسلام شما را «خُزّان زمین» مى‏ داند، شما خزانه­ دار زمین هستید که زمین را شما باید آباد کنید و از شماست که آباد کنید و براى خود شماست که آباد کنید.»(همان، ص 175)

وقتی بیانات حضرت امام(ره) در این خصوص کنار هم گذاشته شود، برآیند فرمایشات ایشان چنین خواهد بود که کارگران از عناصر مهم نجات­بخش یک ملت و از عوامل تاثیرگذار بر اقتصاد آن هستند. در شرایط کنونی که دشمنان با تصویب و اجرای قطعنامه­ های ظالمانه و تحریم­های سنگین و به تعبیر خود، فلج­ کننده اقتصادی در تلاش­ اند تا دوره سیاه چپاول و غارت، و استعمار و استبداد غربی را در این سرزمین از سر بگیرند: « شما(کارگران و دهقانان) باید این مملکت را اداره بکنید، شما هستید که مى‏ توانید این بار را به منزل برسانید، شما هستید که در کارخانه ‏ها مى‏ توانید چرخ کارخانه‏ ها را به جنبش درآورید و به راه بیندازید و مملکت را نجات بدهید.»(همان، ص 175)

از سوی دیگر بر دولتمردان است که در این نبرد نابرابر اقتصادی، از این عنصر پرجمعیت و در عین حال موثر غافل نشده و وضع معیشت و اقتصاد آنان را رسیدگی کرده و سر و سامان بدهند؛ پس از روبراه شدن وضع کارگاه­ها و کارخانه­ ها، در اولین اقدام محیط آزاد و مرفهی را برایشان تامین کرده تا کارگران نیز به سان سایرین از خدمات رفاه و منزلت برخوردار گردند؛ کارفرمایانشان را به حقوق و تکالیف خود آشنا کرده و آنان را که در پرداخت حقوق کارگرانشان ناتوان شده­اند، کمک نمایند و حقوق عقب افتاده آنان را پرداخت نمایند تا مبارزان و مجاهدان جبهه اقتصادی با حداقل دغدغه و دل­ مشغولی به کار و تولید اشتغال یابند.