تاریخ انتشار : ۱۰ خرداد ۱۳۹۰ - ۱۴:۴۸  ، 
کد خبر : ۲۲۰۲۲۱

پیامدهای‌ حمله ‌احتمالی‌ به‌ ایران و نقش‌ ترکیه‌


مرکز پژوهشی‌ سیاست خارجی‌ زیر ذره‌بین در آمریکا در مقاله‌ای‌ درباره‌ پیامدهای‌ تهاجم‌ نظامی‌ احتمالی‌ آمریکا به‌ ایران هشدار داد.
به‌ گزارش‌ پایگاه‌ اینترنتی‌ مرکز تحقیقاتی‌ فوق‌، کان هالینان در مقاله‌اش‌ با عنوان حمله‌ به‌ ایران، تصریح‌ کرد: به‌ ویژه‌ با عنایت به‌ اینکه‌ بسیاری‌ از دموکراتها به‌ اندازه‌ جمهوری‌خواهان درباره‌ ایران ستیزه‌جو هستند، متوقف کردن حرکت تازه‌ به‌ سمت جنگ اسان نیست، اما بی‌تردید هرگونه‌ حمله‌ای‌ به‌ ایران پیامدهای‌ منطقه‌ای‌ و بین‌‌المللی‌ به‌ همراه‌ خواهد داشت. این استاد دانشگاه‌ کالیفرنیا در ادامه‌ مقاله‌ خود تصریح‌ کرد ایران از مدتها پیش‌ هدف لفاظی‌های‌ شدیداللحن دولت بوش‌ بوده‌است. جرج‌ بوش‌ ایران را مهم‌ترین حامی‌ تروریسم‌ دولتی‌ خواند. رایس‌ نیز گفت: ایران منفور است. دونالد رامسفلد وزیر دفاع‌ آمریکا نیز تهران را به‌ طراحی‌ بمب‌گذاریهای‌ جاده‌ای‌ در عراق‌ برای‌ کشتن نیروهای‌ آمریکایی‌ و انگلیسی‌ متهم‌ کرده ‌است. با عنایت به‌ زمین‌گیر شدن نیروهای ‌ارتش‌ آمریکا در عراق‌ و نتایج‌ نظرسنجی‌ها که‌ مخالف تبدیل‌ شدن خاورمیانه‌ به‌ ویتنامی‌ دیگر برای‌ آمریکا هستند صحبتهای‌ مقامات واشنگتن در باره‌ حمله‌ به‌ ایران بیشتر جنبه‌ لفظی‌ دارد.
با وجود این دسامبر گذشته‌ مطبوعات آلمان اظهارات مقامات ارشد آمریکایی‌ را منتشر کردند مبنی‌ بر اینکه‌ آمریکا حمله‌ هوایی‌ به‌ مراکز هسته‌ای‌ ایران را در بهار امسال‌ به‌ صورت جدی‌ بررسی‌ می‌کند. گویا اظهارات ضد یهودی‌ محمود احمدی‌‌نژاد رئیس‌جمهور ایران فرصت را برای‌ دولت بوش‌ فراهم‌ اورده‌ است. یکی‌ از مقامات ارشد دفاعی‌ آلمان به‌ خبرگزاری‌ ددپ گفته‌ است بسیار تعجب خواهم‌ کرد اگر آمریکایی‌ها از فرصت بوجود امده‌ از سوی‌ تهران در میان مدت استفاده‌ نکنند.
این خبرگزاری‌ آلمانی‌ اعلام‌ کرد به‌ مقامات پاکستان، عربستان سعودی‌، عمان و اردن گفته‌ شد که‌ اقدام‌ نظامی‌ یک گزینه‌ مطرح‌ است. نویسنده‌ این مقاله‌ در ادامه‌ به‌ سفر پورتر گاس‌ رئیس‌ سازمان سیا به‌ ترکیه‌ در دوازدهم‌ دسامبر اشاره‌ کرد، وی‌ در ملاقات با رجب طیب اردوغان نخست‌وزیر ترکیه‌ به‌ وی‌ گفت: واشنگتن به‌ صورت جدی‌ حمله‌ به‌ ایران را در سال‌ دو هزار و شش‌ بررسی‌ می‌کند. کاندولیزا رایس‌ و رابرت مولر نیز سفرهای‌ مشابهی‌ به‌ آنکارا داشتند. به‌ استناد گزارشها، پورتر گاس‌ اتهام‌ عجیبی‌ علیه‌ ایران مطرح‌ کرد مبنی‌ بر اینکه‌ ایران با شبکه‌ القاعده‌ در داخل‌ عراق‌ همکاری‌ می‌کند. وی‌ از ترکیه‌ خواست تا اطلاعات خود را در باره‌ ایران به ‌آمریکا منتقل‌ کند.
از انجا که‌ بسیاری‌ از اهداف القاعده‌ شیعیان هستند این پرسش‌ مطرح‌ می‌شود اینک چرا ایران احتمالا با این سازمان تروریستی‌ همکاری‌ می‌کند یا نیروهای‌ آمریکایی‌ را هدف قرار می‌دهد. روشن نیست هم‌ اکنون دست‌نشانده‌های‌ ایران در عراق‌ زمام‌ امور را در دست دارند و با وجود این سلاحهای‌ ایران به‌ کسانی‌ داده‌ می‌شود که‌ در عراق‌ با این گماشته‌های‌ ایران در بغداد می‌ جنگند. این اقدامات ایران غیرقابل‌ درک است، گویا گاس‌ به‌ مقامات ترکیه‌ گفته‌ است اگر انها درباره‌ ایران با آمریکا همکاری‌ کنند واشنگتن نیز به‌ انکار برای‌ حمله‌ به‌ مواضع‌ ارتش‌ آزادی‌‌بخش‌ خلق‌ ترکیه‌ که‌ شاخه‌ حزب کارگران کردستان موسوم‌ به‌ پ ک ک است، چراغ‌ سبز نشان خواهد داد.
ترکیه‌ که‌ با شکل‌گیری‌ حکومت مستقل‌ کردی‌ مخالف است از ان بیم‌ دارد که‌ کردها میدانهای‌ نفتی‌ کرکوک و موصل‌ را در اختیار خود در بیاورند البته‌ تحقق‌ این امر سبب گسیل‌ شدن نیروهای‌ جدایی‌طلب و گسترش‌ خواسته‌های‌ جدایی‌طلبانه‌ در سوریه‌، ایران و استانهای‌ شرقی‌ ترکیه‌ خواهد شد.
کان هالینان در ادامه‌ مقاله‌ خود به‌ موضع‌گیری‌های‌ ترکیه‌ در باره‌ تهاجم‌ آمریکا به‌ عراق‌ و واکنش‌های‌ واشنگتن اشاره‌ کرد. به‌ گزارش‌ پایگاه‌ اینترنتی‌ مرکز پژوهش‌ سیاست خارجی‌ زیر ذره‌بین در آمریکا، این نویسنده‌ آمریکایی‌ افزود آمریکا، ترکیه‌ را مسئول‌ بخشی‌ از مشکلات کنونی‌ آمریکا در زمینه‌ شورشیان عراق‌ می‌داند. بنا به‌ گفته‌ دونالد رامسفلد علت این امر مخالفت ترکیه‌ با اجازه‌ دادن به‌ لشکر چهارم‌ پیاده‌ نظام‌ آمریکا برای‌ تهاجم‌ به‌ عراق‌ از جنوب ترکیه‌ در هفته‌های‌ اول‌ جنگ عراق‌ بوده‌ است.
اواسط ماه‌ دسامبر رئیس‌ ارتش‌ ترکیه‌ و رئیس‌ اجتماعی‌ آتی‌ ستاد مشترک این کشور به‌ واشنگتن رفت و مذاکراتی‌ با مقامات وزارت دفاع‌ آمریکا داشت. وی‌ این گفتگوها را بسیار دوستانه‌ خواند، جالب توجه‌ است وی‌ همان مقام‌ ترک است که‌ سال‌ گذشته‌ تهدید کرد در صورت اقدام‌ نکردن آمریکا برای‌ سرکوب پ ک ک، به‌ عراق‌، حمله‌ خواهد کرد. پرسشی‌ که‌ ذهن اروپایی‌ها را به‌ خود مشغول‌ کرده‌ این است که‌ ایا واشنگتن و آنکارا به‌ توافق‌ رسیده‌اند؟ آیا آمریکا می‌خواهد با حداقل‌ اعتراض‌ ترکیه‌ علیه‌ ایران وارد عمل‌ شود و در مقابل‌ واشنگتن نیز به‌ اقدام‌ ترکیه‌ در سرکوب کردها واکنش‌ حداقلی‌ نشان بدهد.
نویسنده‌ این مقاله‌ در ادامه‌ به‌ نقش‌ اسرائیل‌ در حمله‌ احتمالی‌ به‌ ایران پرداخت. به‌ استناد مطالب مطبوعات، نیروهای‌ ویژه‌ اسرائیل‌ به‌ حالت آماده‌باش‌ درامده‌اند. مقامات اسرائیل‌ گفته‌اند ایران هسته‌ای‌ را تحمل‌ نخواهند کرد. بنیامین نتانیاهو نامزد حزب لیکود برای‌ نخست‌وزیری‌ اسرائیل‌ با صراحت اعلام‌ کرده‌است در صورت انتخاب شدن درباره‌ ایران همان کاری‌ را خواهیم‌ کرد که‌ در گذشته‌ با نیروگاه‌ اوزیراک عراق‌ کردیم‌ و در سایه‌ ان به‌ آرامش‌ رسیدیم‌.
در سال‌ هزار و نهصد و هشتاد و یک جنگنده‌ بمب‌افکنهای‌ اسرائیلی‌ نیروگاه‌ هسته‌ای‌ عراق‌ را بمباران و نابود کردند. برخی‌ از سازمانهای‌ نومحافظه‌کار آمریکا از قبیل‌ موسسه‌ اینترپرایز و سازمانهای‌ صهیونیست از قبیل‌، کمیته‌ امور عمومی‌ اسرائیل‌، آمریکا موسوم‌ به‌ ایپک و موسسه‌ یهودی‌ امور امنیت علنی‌ موسوم‌ به‌ جینسا، که‌ افرادی‌ از قبیل‌ دیک چنی‌ معاون رئیس‌جمهور آمریکا و جان بولتون نماینده ‌آمریکا در سازمان ملل‌ متحد زمانی‌ عضو ان بودند در سال‌ دو هزار و سه‌ کنفرانسی‌ برگزار کرد با عنوان، ایران مادر تروریسم‌.
یک سال‌ بعد ایپک به‌ تصمیم‌ دولت آمریکا مبنی‌ بر ارجاع‌ ندادن ایران به‌ شورای‌ امنیت سازمان ملل‌ متحد حمله‌ کرد. البته‌ گفتنی‌است آمریکا حمایت لازم‌ بین‌‌المللی‌ برای‌ این کار را نداشت. یکی‌ دیگر از دلایل‌ انتقاد این سازمان از دولت بوش‌ حمایت واشنگتن از پیشنهاد روسیه‌ برای‌ غنی‌سازی‌ در خاک روسیه‌ بود. این نویسنده‌ آمریکایی‌ در ادامه‌ خاطرنشان کرد هیچ کس‌ تصور نمی‌کند که‌ ایران سلاح‌ هسته‌ای‌ داشته‌ باشد. براوردها حاکی‌ از ان است که‌ این کشور در پنج‌ تا ده‌ سال ‌اینده‌ به‌ این توان دست خواهد یافت.
حتی‌ کارشناسان موسسه‌ بین‌‌المللی‌ مطالعات راهبردی‌ براین باورند که‌ ایران حداقل‌ ده‌ سال‌ با مرحله‌ ساخت سلاح‌ هسته‌ای‌ فاصله‌ دارد. ایرانی‌ها این مساله‌ را که‌ می‌خواهند بمب هسته‌ای‌ بسازند انکار می‌کنند. آیت‌الله‌ علی‌ خامنه‌ای‌ رهبر عالی‌ ایران گفته‌است سلاحهای‌ هسته‌ای‌ با اسلام‌ سازگاری‌ ندارد اما باید توجه‌ داشت هیچ کشوری‌ تا زمانیکه‌ به‌ سلاح‌ هسته‌ای‌ دست پیدا نکند به‌ این امر اعتراف نمی‌کند. هند و پاکستان تلاش‌ برای‌ ساخت سلاح‌ هسته‌ای‌ را تا زمانیکه‌ این جنگ‌افزارها را عملا امتحان کردند انکار می‌کردند. حتی‌ اسرائیل‌ هم‌ یک دیوار کاذب در رئاکتور دیمونا ساخت تا برنامه‌ ساخت سلاحهای‌ هسته‌ای‌ را از دید دولت کندی‌ مخفی‌ نگاه‌ دارد.
این کارشناس‌ آمریکایی‌ در ادامه‌ خاطر نشان کرد با توجه‌ به‌ موقعیت خاص‌ ایران تلاش‌ ایران برای‌ دستیابی‌ به‌ فناوری‌ هسته‌ای‌ را نمی‌توان مواخذه‌ کرد. به‌ گزارش‌ پایگاه‌ اینترنتی‌ مرکز پژوهشی‌ سیاست خارجی‌ زیر ذره‌بین، کان هالینان افزود با توجه‌ به‌ محاصره‌ شدن ایران از سوی‌ قدرتهای‌ هسته‌ای‌ روسیه‌، پاکستان و هند و حضور نیروهای‌ اشغالگر آمریکایی‌ در مجاورت مرزهای‌ ایران تلاشهای‌ هسته‌ای‌ ایران را نمی‌توان به‌ باد انتقاد گرفت. با این اوصاف ایران هسته‌ای‌ خطری‌ برای‌ منطقه‌ و حتی‌ اسرائیل‌ نیست. با توجه‌ به‌ سلاحهای‌ بیشمار هسته‌ای‌ اسرائیل‌ و آمریکا که‌ در زرادخانه‌های‌ این دو ذخیره‌ شد، هرگونه‌ حمله‌ ایران به‌ آمریکا با اسرائیل‌ به‌ منزله‌ خودکشی‌ ملی‌ است.
نویسنده‌ این مقاله‌ در ادامه‌ خاطر نشان کرد اکثر ناظران بر این باوراند سخنان ضد اسرائیلی‌ احمدی‌نژاد بیشتر به‌ مسایل‌ داخلی‌ ایران مربوط است تا سیاست خارجی‌ این کشور. وی‌ می‌خواهد از طریق‌ منزوی‌ کردن ایران بر مسایل‌ داخلی‌ و اوضاع‌ ایران کنترل‌ داشته‌ باشد. در چنین شرایطی‌ وی‌ می‌تواند صداهای‌ مخالف را در داخل‌ کشور سرکوب و اوضاع‌ را کنترل‌ کند.
این استاد دانشگاه‌ آمریکا در ادامه‌ تصریح‌ کرد، هرگونه‌ حمله‌ اسرائیل‌ به‌ خاک ایران از نظر لجستیکی‌ پیچیده‌ خواهد بود زیرا هواپیماهای‌ اسرائیلی‌ باید برای‌ انجام‌ عملیات علیه‌ ایران برفراز اردن و عراق‌ پرواز کنند. علاوه‌ بر این این هواپیماها باید در طول‌ پرواز سوختگیری‌ بکنند که‌ این کار مشکلات فنی‌ خاص‌ خودش‌ را دارد. البته‌ باید به‌ این نکته‌ توجه‌ داشت که‌ اسرائیل‌ به‌ تازگی‌ پانصد بمب سنگرکاو خریده‌ است که‌ توسط ماهواره‌ هدایت می‌شود و قادر است تا عمق‌ سی‌ فوتی‌، ده‌ متری‌ در زیرزمین نفوذ کند. بنابراین هوانیروز اسرائیل‌ می‌تواند علیه‌ ایران عملیات نظامی‌ انجام‌ بدهد اما با توجه‌ به‌ تحولات موجود در اسرائیل‌ پس‌ از بیماری‌ آریل‌ شارون و مشکلاتی‌ که‌ درپی‌ اقدام‌ احتمالی‌ تل‌آویو علیه‌ تهران در منطقه‌ متوجه‌ اسرائیل‌ خواهد شد ظاهرا به‌ احتمال‌ زیاد آمریکا این کار را خواهد کرد.
آمریکا می‌تواند با بهره‌ گرفتن از هواپیماهای‌ بمب افکن بی‌، دو که‌ به‌ بمبهای‌ سنگرکاو مجهز باشند و یا با استفاده‌ از موشکهای‌ کروز، تام‌ هاوک این کار را انجام‌ بدهد. حتی‌ ممکن است آمریکا به‌ استفاده‌ از سلاحهای‌ هسته‌ای‌ به‌ صورت تاکتیکی‌ مبادرت کند. نویسنده‌ این مقاله‌ در ادامه‌ این پرسش‌ را مطرح‌ کرد که‌ اگر ایران خطر فوری‌ به‌ شمار نمی‌رود چرا باید به‌ این کشور حمله‌ کرد. وی‌ در توجیه‌ این اقدام‌ دلایل‌ ذیل‌ را برشمرد.
الف- آمریکا بسیار علاقه‌مند است که‌ کنترل‌ منابع‌ انرژی‌ آسیا را در دست داشته‌ باشد و در نتیجه‌ ان مانع‌ پیشرفت چین و هند شود. قوع‌ ناارامی‌ در ایران همراه‌ با اعمال‌ تحریم‌ علیه‌ این کشور احتمالا به‌ کند کردن وقوع‌ دومین انقلاب بزرگ صنعتی‌ در آسیا کمک خواهد کرد. البته‌ واکنش‌ خارجی‌ به‌ این اقدام‌ شدید خواهد بود اما کاخ‌ سفید چندان توجهی‌ به‌ این امر ندارد.
ب-  حمله‌ به‌ ایران همانند تاسی‌ است که‌ برای‌ انتخابات میان دوره‌‌ای‌ سال‌ دو هزار و شش‌ آمریکا انداخته‌ می‌شود.
نظرسنجی‌های‌ اخیر حاکی‌ از ان است که‌ در صورت حمله‌ به‌ ایران احتمالا جمهوری‌خواهان هم‌ مجلس‌ نمایندگان و هم‌ سنا را از دست خواهند داد اما در عین حال‌ اگر آمریکایی‌ها ببینند که‌ کشورشان قبلا درگیر یک جنگ دیگر شده‌ است خوششان نخواهد امد که‌ در نیمه‌ راه‌ مسیر حرکت خود را تغییربدهند.
نویسنده‌ این مقاله‌ در ادامه‌ خاطر نشان کرد حمله‌ به‌ ایران ظاهرا شبیه‌ دیوانگی‌ است اما کاخ‌ سفید این روزها بیش‌ از هر زمان دیگری‌ در پنج‌ سال‌ گذشته‌ مایوس‌ است. انچه‌ جمهوری‌خواهان به‌ خوبی‌ می‌دانند ان است که‌ اگر نتوانند ذهن افکار عمومی‌ مردم‌ آمریکا را از مسایلی‌ از قبیل‌ شنود مکالمات، کاترینا، و بحران عراق‌ به‌ مساله‌ دیگری‌ معطوف سازند انها در انتخابات میان دوره‌ای‌ نوامبر دو هزار و شش‌ شکست خواهند خورد که‌ این امر نیز به‌ نوبه‌ خود لطمه‌ شدیدی‌ به‌ طرحهای‌ انها برای‌ انتخابات ریاست جمهوری‌ سال‌ دو هزار و هشت وارد خواهد کرد.
در مجموع‌ باید گفت با توجه‌ به ‌اینکه‌ بسیاری‌ از دموکراتهای‌ کنگره‌ تقریبا به‌ اندازه‌ جمهوری‌خواهان درباره‌ ایران ستیزه‌جو هستند، متوقف کردن این حرکت جدید به‌ سوی‌ جنگ اسان نخواهد بود. اما باید به‌ این نکته‌ نیز توجه‌ داشت که‌ هرگونه‌ حمله‌ به‌ ایران با پیامدهای‌ بین‌‌المللی‌ و منطقه‌ای‌ همراه‌ خواهد بود. گفتنی‌ است کان هالینان از کارشناسان مرکز پژوهشهای‌ سیاست خارجی‌ زیر ذره‌بین و استاد دانشگاه‌ سانتاکروز در ایالت کالیفرنیا است که‌ در رشته‌ روزنامه‌نگاری‌ تدریس‌ می‌کند.

نظرات بینندگان
آخرین مطلب
پربیننده ترین
ارسال خبرنامه
برای عضویت در خبرنامه سایت ایمیل خود را وارد نمایید.
نشریات