استراحت موقت برای عقب‌نشینی

پایگاه بصیرت / حسن مولایی

یادداشت: آمریکایی‌ها در پس سریال ارائه قانون تحریم‌های پی‌درپی علیه جمهوری اسلامی ایران چه هدفی را دنبال می‌کنند؟ به ‌نظر می‌رسد آمریکا برای تحت‌تأثیر قرار دادن منافع جمهوری اسلامی ایران بدون توسل به ابزارهای سخت قدرت، می‌خواهد از طریق راه‌اندازی یک رژیم تحریمی جدید، در قالب گفتمانی نو منافع جمهوری اسلامی ایران را محدود کند. تصویب قانون «محدودیت استفاده از برنامه لغو روادید برای خارجی‌هایی که به کشورهایی خاص سفر کرده‌اند» و ارائه سه طرح پی‌درپی در مجلس نمایندگان آمریکا برای تحریم سپاه پاسداران و نگه‌داشتن نام دولت جمهوری اسلامی ایران در فهرست قانون دولت‌های حامی تروریسم را باید در این چهارچوب تفسیر کرد. سیاست خارجی آمریکا در حال گذار از گفتمان عدم اشاعه سلاح‌های کشتار جمعی به سمت گفتمان ضد تروریسم است و این به معنای همان نقض گفتمان برجام است، بدین صورت که اگر تا به امروز بیشترین تحریم‌های وضع شده علیه جمهوری اسلامی ایران در قالب گفتمان عدم اشاعه هسته‌ای وضع شده بود و برجام توانست در ازای محدود کردن برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران، آن را بی‌اعتبار کند؛ گفتمان فراگیر جدیدی در حال شکل‌گیری است که در پی خطرناک جلوه دادن دولت جمهوری اسلامی ایران از طریق فعالیت‌ها و ادعای حمایت آن از تروریسم است. بدین جهت، برجام فقط نقطه ثقل اختلاف ما با آمریکایی‌ها را تغییر داد و نه راه‌حلی برای حل اختلافات، آنگونه که عده‌ای خوش‌باور تصور می‌کردند.
از این رو، در گذشته که اختلاف اساسی ما با غرب در فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران خلاصه شده بود، با اجرای برجام دولت فقط یک خاکریز با هدف استراحت موقت عقب‌نشینی کرده است و کمی بعد باید در خاکریز گفتمان ضد تروریسم با غرب درگیر شود. بر اساس تحولات اخیر و عکس‌العمل نشان ندادن دولت در برابر نقض مکرر برجام، به نظر می‌رسد که برجام برای غرب یک پیشروی راهبردی و برای جمهوری اسلامی ایران یک عقب‌نشینی تاکتیکی بوده است.