سعيد حجاريان: فساد سياسي «ام‌الخبائث» است

(روزنامه آرمان – 1395/07/12 – شماره 3151 – صفحه 3)

به عنوان تئوريسين سياسي اصلاحات معروف است اما در نظريه پردازي‌هايش موارد زيادي را مي‌توان يافت كه درباره نسبت «سياست و اقتصاد» و يا «تاثير سياست بر اقتصاد» و... است. سعيد حجاريان به خوبي از تحولات ناشي از تاثيرگذاري سياست بر اقتصاد آگاه است و سعي مي‌كند در نظريه‌پردازي‌هاي خود از عوامل معيشتي مردم غافل نماند كه در همين راستا اخيرا درباره فيش‌هاي حقوقي با ارقام بالا و تاثيرات آن بر جامعه سخن گفته است. حجاريان در ارتباط با وجود فساد در ساختارهاي سياسي و اقتصادي ايران مي‌گويد: فساد در ايران يك موضوع ساختاري است؛ يعني از قديم بود. اينكه الان مي‌خواهند ببينند فساد از چه زماني آغاز شده و توسط چه كساني رونق گرفته به درد دعواي سياسي مي‌خورد. مبارزه ريشه‌اي فساد با اين چالش‌ها كه فقط جدال سياسي را رونق مي‌دهد، امكانپذير نيست. اين فعال سياسي اصلاح‌طلب با اشاره به فسادزا بودن اقتصاد نفتي در ايران گفت: نفت براي ايران پول مفت بوده‌ و باعث ايجاد فساد شده است.

فساد در ايران معضلي ريشه‌اي بوده است. وي در همين رابطه به ایسنا گفت: فساد ايران فقط فساد اقتصادي نيست، مشكل اساسي ما وجود فساد سياسي است كه به وجود آورنده‌ فساد اقتصادي شده است. فساد سياسي «ام الخبائث» است و فسادهاي ديگر را پرورش مي‌دهد. در همين رابطه باز تاكيد مي‌كنم كه رانت نفتي يكي از مشكلات اساسي ايران است.

راه‌حل ريشه كن كردن فساد

تئوريسين اصلاحات به تبيين رابطه دولت-ملت پرداخت و يادآور شد: چند سال پيش مي‌گفتيم ادب مرد به ز دولت اوست. دولت به معني مكنت است. هر دولت ادبي دارد. ادب دولت چيست؟ به نظر من مهم‌ترين تعبير از ادب دولت عدالتش است. اگر دولتي نتواند عدالت را رعايت كند و تبعيض ايجاد كرد به دولت ظالم تبديل مي‌شود. نمي‌گويم دولت‌هاي اخير بي ادب بوده‌اند، اين بي عدالتي از زمان‌هاي قديم براي جامعه ما عادي شده است. نمي‌شود كه دولت ادب نداشته باشد اما از مردم انتظار ارادت داشته باشيم. حالا نمود ارادت را كجا متوجه مي‌شويم؟ آنجايي كه به جاي چك كردن بليط مترو يك روز به مردم بگوييم بر اساس اراده خودشان از مترو استفاده كنند و آن روز شاهد فساد يا حق خوري نباشيم. اينجاست كه متاسفانه پي مي‌بريم تا چه اندازه فضيلت شهروندي در ميان ما مرده است. حجاريان افزود: همان‌قدر كه رواج فساد امري دور از كنترل است، ريشه‌كن كردن آن آسان است.

راه‌حل آن است كه عدالت توسط دولت رعايت شود، سپس همان دولت عدالت پرور مردم را از بيرون كنترل كند و در ادامه كم كم آنها را به وجدان خود واگذارند. سعيد حجاريان با بيان اينكه «مبارزه با فساد سياسي تنها از راه دموكراسي محقق مي‌شود» اظهار كرد: مشكل ما ضعف دموكراسي است. اين فعال سياسي اصلاح‌طلب افزود: از طرف ديگر قوانين روي هم انباشته شده و متناقض هم زياد داريم. مگر همين تناقض در قوانين باعث ايجاد معضل فيش‌هاي حقوقي نشد؟ وي گفت: ماليات در غرب بخش مهم درآمد دولت است كه در ايران به راحتي مي‌شود از آن فرار كرد. زماني از همين روش فرار استفاده كرديم و خواستيم تحريم‌ها را دور بزنيم. به جاي انتخاب راهي كه به صلاح كشور باشد راه‌هاي فرعي را انتخاب كرديم و از دلش بابك زنجاني‌ها سر بر آوردند.

«اردو بازارچي‌هاي زمان جنگ» ميلياردرهاي امروز هستند

اين فعال سياسي اصلاح‌طلب گفت: اصلا دونرخي بودن ارز در كشور ما خودش فسادزاست. در دوران جنگ هم كساني بودند كه با فساد بار خود را بستند، به آنها در اصطلاح مي‌گويند«اردو بازارچي»،«اردو بازارچي‌هاي زمان‌جنگ» ميلياردرهاي امروز هستند. البته اين مثال‌ها را درباره كساني زدم كه خدا و معاد را قبول ندارند. همه افراد هم اين گونه كه گفتم نيستند. اگر جلو فساد گرفته نشود نظام مي‌بازد. وي با اشاره به برخورد سليقه‌اي برخي دستگاه‌ها با مفسدان اقتصادي يادآور شد:«در نماز جمعه چند هفته پيش صدا و سيما آن قسمتي را كه آقاي جنتي از حقوق‌هاي نجومي انتقاد كرد بازتاب داد، اما زماني كه همان آقا از فساد شهرداري نام برد، حرفشان را سانسور كردند. همين برخورد سليقه‌اي خودش يك نمود از فساد سياسي است.

وي در ادامه خطاب به اصلاح‌طلبان گفت: بهترين كاري كه اصلاح‌طلبان مي‌توانند در اين فرصت انجام دهند اين است كه نشان دهند نيروهاي قابل اطمينان نظام و مردم هستند. بدون شك اگر در داخل خودشان نمونه‌اي از فساد و فاسد را ديدند، سريعا بدون در نظر گرفتن مصالح جناحي بايد اعلام كنند و از او برائت جويند. حجاريان در ادامه به اصلاح‌طلبان پيشنهاد داد تا پرچمدار مبارزه با فساد باشند، فيش‌هاي حقوقي خود را منتشر كنند و در آزمون قانون «از كجا آورده‌ايد» شركت كنند. بد نيست كه در اين ميان اصلاح‌طلبان فيش‌هاي حقوقي خود را منتشر كنند. معتقد هستم اكثريت قريب به اتفاق اصلاح‌طلبان از اين آزمون سربلند بيرون مي‌آيند.

اصلاحات نه از سر اجبار، بلكه با ميل از روحاني حمايت مي‌كند

در بخش ديگري از اين گفت‌وگو حجاريان درباره سطح تمايل جريان اصلاح‌طلبي نسبت به حمايت از كانديداتوري حسن روحاني در انتخابات پيش رو، با تاكيد بر اينكه«اصلاح‌طلبان اجباري براي حمايت از روحاني ندارند، بلكه مايل به اين كار هستند»، گفت: براي انتخابات آينده گزينه‌اي بهتر از روحاني وجود ندارد. از سوي ديگر روند اوضاع به گونه‌اي شده كه در بيشتر مواقع عملكرد روحاني با خواست اصلاح‌طلبان يكي بوده است و از اين رو مي‌توان با قاطعيت گفت گزينه اصلاح‌طلبان براي انتخابات آينده همين آقاي روحاني است. اين نكته را فراموش نكنيم كه اصلاحات مجبور نيست از روحاني حمايت كند، بلكه مايل هستيم از او حمايت كنيم.

وي در پاسخ به برخي انتقادات مبني بر فاصله گرفتن روحاني از جريان اصلاحات اظهار كرد: روحاني از اصلاح‌طلبان فاصله نمي‌گيرد؛ چراكه به‌طور كلی پايگاه رايش در ميان ما قرار دارد. درست است كه نتوانسته به صد در صد خواست اصلاح‌طلبان جامه عمل بپوشاند، اما كارهاي حداقلي را براي ادامه راه انجام داده است. جناح مقابل به دنبال ايجاد شكاف ميان آنهاست، اما اين اتفاق رخ نخواهد داد. اين فعال سياسي اصلاح‌طلب همچنين خاطرنشان كرد:

رد صلاحيت شدن آقاي روحاني با عقل سليم جور در‌نمي‌آيد. اين كار بعيد به نظر مي‌رسد. بالاخره عده زيادي هستند كه با ايشان مخالف هستند و تلاش‌ خود را هم انجام مي‌دهند كه او مجدد به عرصه انتخابات بازنگردد. در زمانه‌اي هستيم كه در جريان اصلاح‌طلب قحط الرجال نيست و افراد مناسبي براي حضور در مقام رياست‌جمهوري داريم اما نكته آنجاست كه تاييد صلاحيت آنها مشكل است.

http://www.armandaily.ir/fa/Main/Detail/165332

ش.د9502055