تاریخ انتشار : ۱۶ آبان ۱۳۹۱ - ۱۲:۱۹  ، 
کد خبر : ۲۴۸۶۵۵
در گفتگوی سعدالله زارعی کارشناس مسائل خاورمیانه با رسالت مطرح شد:

هزار توی فساد آل‌سعود

گفتگو از آرش طهماسبی اشاره: پس از آغاز موج بیداری اسلامی شاهد تظاهرات ها و اعتراضات پراکنده ای از سوی مردم عربستان علیه خاندان آل سعود بودیم. اما در روزهای اخیر و با دستگیری یک روحانی شیعه خشم مردم عربستان علیه آل سعود افزایش یافته است و موج اعتراضات بیش از پیش شعله ور شده است. در این میان تحلیل آینده تحولات عربستان و چرایی اعتراضات مردمی به آل سعود نکات بسیار مهمی است که باید به آنها پرداخت. دکتر سعدالله زارعی کارشناس مسائل خاورمیانه به سئوالات ما در این خصوص پاسخ می دهد.

* شما اصلی ترین دلایل اعتراضات مردمی علیه خاندان آل سعود را چه می دانید؟
** اگر ما ماهیت رژیم سعودی را مورد کنکاش قرار دهیم به این نکته پی می بریم که عربستان در بین رژیم های منطقه دیکتاتور ترین ، فاسد ترین ، وابسته ترین و همین طور سنتی ترین نظام سیاسی به حساب می‌آید . از یک طرف آل سعود نزدیک به 90 سال است که عربستان را تحت سیطره‌خود قرار داده است.
* این سیطره چگونه است؟
** از زمان به قدرت رسیدن ملک عبدالعزیز در دهه 1930 تاکنون این خاندان بر کشور عربستان سیطره دارند و عملا این کشور را به مملکت سعودی تبدیل کرده اند. در سطح جهان هیچ کشوری به نام خانواده ای به ثبت نرسیده است. معمولا خانواده های مهم در دیگر کشورها به سهم خود تلاش می کنند در راستای خدمت به کشور حرکت کنند اما در عربستان آل سعود است که این کشور را مصادره کرده است و در واقع سند یک کشور را به نام یک خانواده ثبت کرده است.
* برخی اخبار از فساد گسترده در این خانواده حکایت دارد. این فساد ها چگونه است؟
** مادر فساد این خانواده است در سطح داخلی که ما شاهد هستیم ملیاردها دلار از پول نفت این کشور توسط شاهزاده های آل سعودبه یغما رفته است و این افراد از ثروتمند ترین افراد جهان محسوب می شوند. علاوه بر این فساد مالی که سر به هزاران میلیارد دلار می زند از نظر اخلاقی نیز آل سعود خانواده ای توام با اقسام‌فسادهای اخلاقی است . به عنوان مثال در شهر طائف که برای عیاشی شاهزادگان سعودی بنا شده است صدها کاخ مجلل وجود دارد که در آن زنان فرانسوی و دیگر کشورهای اروپایی رفت و آمد می کنند و شاهزادگان سعودی در این کاخ ها به عیاشی سرگرم هستند. از سوی دیگر فساد سیاسی در دستگاه آل سعود نیز به شدت وجود دارد.
آل سعود یکی از وابسته ترین خاندان ها در سطح دنیا به غرب محسوب می شود تا جایی که آمریکا این کشور را بخشی از ایالات متحده به حساب می آورد و سران آل سعود را نگهبان مملکت آمریکا می دانند. از همین رو می توان گفت دلایل بسیار روشنی وجود دارد که انقلاب های مردمی منطقه به عربستان نیز سرایت کند . به نظر من اصلا جای تعجب ندارد که در این کشور علی الخصوص در منطقه‌حجاز که تعارض فراوانی با آل سعود دارد شعله های انقلاب افروخته تر شود و ما شاهد یک اعتراض فراگیر در کل عربستان باشیم.
* آیا اعتراضات کنونی تنها به شیعیان عربستان محدود می‌شود؟
** نخیر ، اعتراضات قبل از دستگیری شیخ نمر نیز وجود داشت و می توان گفت این اعتراضات سابقه 60 ساله دارد اما دستگیری شیخ نمر باقر النمر این اعتراضات را شعله ور تر ساخته است.
* جایگاه شیعیان در عربستان سعودی چگونه است؟
** در بین جمعیت عربستان بزرگترین اقلیت شیعیان هستند. اکثریت شیعیان در چهار استان شرقی عربستان سکونت دارند و 39 درصد از جمعیت عربستان را به خود اختصاص می دهند از نظر سرزمینی نیز 35 درصد خاک عربستان جزء مناطقی است که شیعان در آن اکثریت دارند.با این حال شیعیان هیچ نقشی در حکومت ندارد و از آزادی عمل مذهبی برخوردار نیستند. بارها طی سالهای اخیر شاهد یورش وهابیون به مراسم دینی شیعیان بوده ایم . این مسائل شیعیان را نگران می کند و آنها را به میدان انقلاب آورده است.
* آیا شیخ نمر باقر النمر رهبری اعتراضات در عربستان را برعهده دارد؟
** آقای باقر النمر در واقع امام جمعه عوامیه است و از روحانیون شاخص شیعیان عربستان به حساب می آید. ایشان رهبری کل شیعیان را بر عهده ندارند اما امروز ایشان یک موقعیت الهام بخشی پیدا کرده اند و به نوعی اصلی ترین اپوزیسیون آل سعود به حساب می آیند.
* چه ارتباطی میان آل سعود و فرقه وهابیت وجود دارد؟
** وهابیت و آل سعود یک زوج هستند که بر اساس یک توافق در عربستان قدرت را به دست گرفته اند. وهابی ها از آل سعود پشتیبانی جدی می کنند و موجب بسط قدرت آل سعود به کل کشور شده اند و و از طرف دیگر آل سعود نیز با حمایت جدی از وهابیت به این گروه کوچک اجازه داده تا در کل عربستان حاکمیت مذهبی داشته باشد.
اگرچه آل سعود سعی دارد ادای روشنفکری را در بیاورد اما در برابر محدویت های غیر عقلابی وهابیت سکوت می کند و از طرف دیگر وهابیون نیز هرچند بسیار داعیه دینداری دارند اما در برابر شراب خواری فساد های جنسی و...آل سعود که سر به کفر می زند سکوت می کند .
* آیا آل سعود با سلفی‌گری نیز ارتباط دارد؟
** ببینید سلفی گری تاکید بر ریشه ها و بازگشت به سرچشمه است و این مسئله تنها خواست اهل تسنن نیست بلکه در شیعان هم مورد تاکید قرار دارد.اما وهابیت یک فرقه جدیدی است که بر اساس یک سیاست خواست استعماری با کمک انگلیسی ایجاد شده است و ماموریت اصلی این فرقه ایجاد تفرقه در نظام اسلامی است در حالی که سلفی ها وحدت را پیگیری می کنند.آل سعود دقیقا مرتبط با وهابیت است.
* آیا جنبش اخوان‌المسلمین در اعتراضات عربستان حضور دارد؟
** شاخه هایی از اخوان در عربستان وجود دارد اما فعالیت های آن رسمی نیست اخوان بیشتر در میان استادی دانشگاه، معملمین و اقشار بازاری عربستان طرفداردارند اما تشکل سیاسی فعالی در عربستان ندارند .
* آیا به قدرت رسیدن اخوان در کشورهای منطقه می تواند بر جبش اخوان عربستان نیز تاثیر بگذارد؟
** به هر حال به قدرت رسیدن مالکی ها در لیبی و به قدرت رسیدن شافعی ها در مصر تاثیر زیادی برای شافعی‌ها و مالکی های منطقه حجاز عربستان دارد و می تواند اکثریت کامل مناطق مرکزی عربستان را تحت تاثیر قرار دهد. مطالبه تشکیل یک حکومت دینی بر مبنای فقه ما کلی و یا مطالبه پیاده سازی شریعت توسط شافعی ها از پیامدهای تحولات منطقه بر عربستان به حساب می آید.
* نقش آمریکا در سرکوب اعتراضات مردم عربستان چگونه است؟
** قطعا آمریکایی‌ها از تحولات عربستان نگران هستند. امید آمریکایی ها بعد از شاه در ایران و مبارک در مصر به آل سعود در عربستان است . علی الخصوص با توجه به جایگاه نفت عربستان به شدت از این تحولات جاری در این کشور نگران هستند و از همین رو تمام تلاششان را برای کنترل این وضع انجام خواهند داد.هرچند هنوز مشخص نیست که آیا آمریکا دستور سرکوب مستقیم را می دهد و یا سعی می کند با یک اصلاحات صوری آتش اعتراضات را خاموش سازد.
* با تشکر از شما
** من هم ممنونم.

نظرات بینندگان
آخرین مطلب
ارسال خبرنامه
برای عضویت در خبرنامه سایت ایمیل خود را وارد نمایید.
نشریات