دلواپس خاوری‌ها؟

(روزنامه آفتاب يزد ـ 1396/11/10 ـ شماره 5103 ـ صفحه 11)

در واقع برخی به خوبی می‌دانند که واقعیت چیست اما چه کنند که تخریب دولت برایشان از اوجب واجبات است!

این بار پالرمو

حالا در جدیدترین مورد، یک هفته است که کنوانسیون پالرمو هدف مخالفان دولت قرار گرفته است. چهارشنبه هفته گذشته بود که پیوستن ایران به این کنوانسیون در مجلس مطرح و با 132 رای موافق،‌80 رای مخالف و 10 رای ممتنع تصویب شد اما این تصمیم مجلس تقریبا بدون وقفه مورد هدف قرار گرفته است. «کنوانسیون پالرمو» معاهده ملل متحد برای مقابله با جرائم سازمان یافته فرا ملی است که در سال 2000 مورد پذیرش مجمع عمومی سازمان ملل قرار گرفت. تاکنون 189 کشور به این کنوانسیون پیوسته‌اند. هدف اصلی مقابله با تامین مالی گروه‌هایی است که اقدامات مجرمانه انجام می‌دهند. حسینعلی امیری نماینده پارلمانی رئیس جمهور که برای دفاع از این لایحه به مجلس رفته بود درباره این کنوانسیون گفته بود: «امکان مقابله با جرائم سازمان یافته فراملی جز با همکاری کشورهای دیگر امکان پذیر نیست و این همکاری نیز در قالب پیمان‌های منطقه‌ای و بین‌المللی تحقق می‌یابد.» ایران با پنج شرط این کنوانسیون را پذیرفته است شروطی که مهمترین بخش آن مربوط به گروه‌های مقاومت است. آمریکا و برخی از همپیمانانش در اقدامی مغرضانه، گروه‌هایی نظیر حزب الله لبنان را تروریستی می‌دانند.

نگران حزب‌الله نباشید

مخالفان این کنوانسیون در مجلس طی سخنانی به همان دلایلی استناد می‌کنند که در برخی موارد دیگر هم تکرار می‌شد اینکه فی‌المثل آمریکا پشت ماجرا پنهان شده است. نماینده مردم شاهین‌شهر در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس در این زمینه گفت:«آقای روحانی و آقای طیب‌نیا دی‌ماه سال95 بدون رعایت آنچه در محدوده اختیارات‌شان است، تعهداتی را پذیرفته‌اند که به برخی کنوانسیون‌ها بپیوندند و برخی قوانین را اصلاح کنند. او افزود: این تعهدات در قالب FATF بوده و آقای رئیس‌جمهور و وزیر وقت اقتصاد قول دادند قانون مقابله با تامین مالی تروریسم مصوب سال 94 را به نحوی که مدنظر آنهاست اصلاح کنند، این در راستای تکمیل پازلی است که آمریکایی‌ها برای کل جهان بویژه منطقه غرب آسیا پیش‌بینی کرده‌اند تا براساس آن بتوانند ارزش‌های آمریکایی را در منطقه برقرار کنند و بر اساس این ارزش‌ها دنیا را یک دهکده‌ای ببینند که این دهکده نیز اربابی دارد و آن هم رئیس‌جمهور آمریکاست و دنیا را به دو بخش سلطه‌گر و سلطه‌پذیر تقسیم کنند.» اما دیروز رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در پاسخ به سوالی درمورد انتقادات برخی نمایندگان با پیوستن به این کنوانسیون و مقایسه آن با FATF و برجام و خیانت‌آمیز بودن این مصوبه به «ایلنا» گفته: «مسئله این است که معمولاً در این توافق‌ها و کنوانسیون‌ها، مسائلی که مدنظر برخی کشورهای عضو نیست، تحت عنوان تحفظ یا Reservation قید می‌شود و دولت‌ها با این حق‌شرط که فلان بخش از توافق را اجرا نکرده یا به فلان بخش آن پایبند نخواهند بود، به آن توافق‌نامه یا کنوانسیون می‌پیوندند.»

علاءالدین بروجردی همچنین در پاسخ به پرسشی دیگر درمورد نگرانی بعضی مخالفان نسبت به ناممکن بودن ادامه ارتباط ایران با گروه‌هایی همچون حزب‌الله لبنان پس از پیوستن به کنوانسیون پالرمو گفت: «فکر نمی‌کنم نیازی به این نگرانی‌ها باشد؛ چرا که بنابر مصوبه مجلس، با رعایت حق‌شرط به کنوانسیون پالرمو پیوستیم و جای نگرانی نیست.» رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس دهم همچنین ادامه داد: «پس از امضای توافق هسته‌ای و تصویب این توافق‌نامه به دلیل همین فشارهایی که از جانب آمریکایی‌ها اعمال می‌شود، سیستم بانک‌های بزرگ دنیا برای ارتباط با ما فعال نشد. پیوستن به این کنوانسیون می‌تواند بهانه‌های واهی را از آمریکا بگیرد.» عضو شورای مرکزی فراکسیون نمایندگان ولایی مجلس با تاکید بر لزوم پایبندی بر منافع ملی یادآور شد:«لازم است ضمن حفظ منافع و دیدگاه‌های خودمان، در امور بین‌المللی تلاش کنیم هوشمندانه امور را مدیریت کنیم.»

امنیت در خطر است!

به رغم این سخنان رئیس کمیسیون امنیت ملی اما برخی دلواپسان در روزهای اخیر امنیت ملی را به کنوانسیون پالرمو گره زدند. حسین شریعتمداری درباره این رای مجلس در یادداشتی در روزنامه اش یعنی کیهان تیتر زد که کنوانسیون پالرمو حراج امنیت ملی است و نوشت: «الحاق به این کنوانسیون - آنگونه که درپی خواهد آمد- باز کردن پای تروریست‌های وحشی به کشور و تحویل دست بسته مردم و نظام به آنهاست.» اما وب سایت اصولگرای جوان آنلاین در مطلبی درباره این کنوانسیون فراتر از امنیت ملی رفت و کنوانسیون را با اسلام پیوند داد و در این باره نوشت:«امضا و تصویب یک چنین موضوعاتی که از آنها به برجام‌های 2 و 3 و... یاد می شود نه تنها از نظر «عقلی»، «حقوقی» و حتی «اولویت بندی منافع» امری مردود است بلکه از نظر قرآن و اسلام مظلوم و عزیز و طبق قاعده «نفی سبیل» غیر ممکن بوده و به طریق اولی خلاف شرع نیز محسوب می شوند!»

وزارت خارجه به میدان آمد

هجمه‌های سنگین علیه این توافق موجب شد تا دیروز وزارت خارجه در بیانیه‌ای به رفع شبهات موجود بپردازد. در بخش‌هایی از این بیانیه آمده است:«هدف و دامنه شمول مفاد این کنوانسیون تنها محدود به جرائم به قصد انتفاع مالی و یا مادی است. به عبارتی، موضوعات ذیل کنوانسیون پالرمو، کاملا فنی و درحوزه مقابله با جرائم سازمان یافته فراملی از جمله قاچاق مواد مخدر، قاچاق انسان، قاچاق مهاجرین غیرقانونی و قاچاق اموال و آثار فرهنگی و تاریخی و عواید مالی ناشی از این‌گونه جرائم می‌باشد که همواره یکی از موارد تهدید علیه امنیت جمهوری اسلامی ایران در منطقه بوده و کماکان این تهدید ادامه دارد. بدیهی است کنوانسیون به هیچ عنوان به جرائم تروریستی، تامین مالی تروریسم و دیگر جرائم با ماهیت سیاسی نمی‌پردازد. به منظور رفع دغدغه‌ها و نگرانی‌های مطروحه، دولت جمهوری اسلامی ایران در لایحه الحاق، در قالب ارائه حق تحفظ، اعلام نموده که اجرای این کنوانسیون خدشه‌ای بر حق مشروع و پذیرفته شده ملت‌های تحت سلطه استعمار و اشغال خارجی برای مبارزه با تجاوز و اشغالگری و حق تعیین سرنوشت وارد نخواهد کرد. مضافا این‌که تلقی تروریستی از فعالیت مشروع جریان‌های اصلی مقاومت در منطقه، تلقی مورد نظر دولت آمریکا و ناآگاهانه در راستای منویات رژیم صهیونیستی بوده و ظلم آشکاری به آن‌هاست. این کنوانسیون که توسط گروه بی‌شماری از کشورهای در حال توسعه مذاکره و نهایی شده است، تحفظ پذیر است. بسیاری از کشورهای عضو به هر دلیل نگرانی‌ها و دغدغه‌های حاکمیتی و امنیتی خود را از طریق اعمال حق تحفظ بر کنوانسیون برطرف نموده‌اند. کنوانسیون همچنین اهمیت خاصی برای حفظ حاکمیت، استقلال سیاسی و تمامیت ارضی کشورهای عضو قائل است. این اهمیت در ماده۴ کنوانسیون منعکس شده است. طبق ماده مذکور، «کشورهای عضو تعهدات خود را طبق این کنوانسیون به نحوی انجام می‌دهند که منطبق با اصول برابری حق حاکمیت و تمامیت ارضی کشورها و عدم مداخله در امورداخلی سایر کشورها باشد.»

تسهیل استرداد مجرمان!

اما دور ماندن از چنین کنوانسیون‌هایی چقدر امکان پذیر است و اینکه سازوکارهای بین‌المللی چقدر می‌تواند برای کشورمان منفعت داشته باشد سوالاتی بود که «آفتاب یزد» در گفت‌و‌گو با یک حقوقدان پرسید. نعمت احمدی گفت:«زندگی در دنیای امروز مقدورات و شرایط خاص خودش را می‌طلبد. به نظر می‌رسد برخی نمی‌خواهند به پیش نیازهای زندگی در عصر حاضر تن بدهند اما ما نمی‌توانیم خود را به جزیره‌ای جدای از باقی جهان تبدیل کنیم.» او تصریح کرد: «امروز دهکده جهانی به معنای واقعی کلمه شکل گرفته است.»

این حقوقدان افزود: «پیوستن به چنین سازوکارهایی در راستای منافع ملی ایران است و نباید برداشت عکس از این کنوانسیون شکل بگیرد.» او ادامه داد: «اگر برخی شائبه‌ها درباره برخی مفاد این نوع کنوانسیون‌ها وجود دارد می‌توان با استفاده از شروطی که قرار می‌دهیم از آنها اجتناب کنیم.» احمدی یادآور شد: «ما در منطقه آشوبناک خاورمیانه زندگی می‌کنیم و در دو کشور همسایه ما یعنی افغانستان و عراق چالش‌های امنیتی بسیاری وجود دارد. وقتی داعش در عراق شکل گرفت پیکارجویانی از سراسر جهان به این کشور گسیل شدند که نشان می‌دهد پیوستن به کنوانسیون‌های بین‌المللی برای ما تا چه حد اهمیت دارد.» این حقوقدان خاطرنشان کرد نمی‌توانیم دور کشور خود و مرزهایی که با این کشورها داریم دیوار بکشیم بلکه باید با استفاده از سازوکارهای بین‌المللی و منطقه‌ای به افزایش امنیت در کشور کمک کنیم.» احمدی در ادامه به موضوعاتی نظیر استرداد مجرمین اشاره کرد و گفت:«اگر چنین سازوکارهایی برای کشورمان فراهم شود متخلفین و مفسدین اقتصادی نمی‌توانند هر مقدار پول را که می‌خواهند از بیت المال اختلاس کنند و با خیال راحت به کانادا بروند.» او با انتقاد از اینکه هر کنوانسیون یا معاهده‌ای که مطرح می‌شود دلواپسان هجمه وارد می‌کنند که این برجام دو یا سه است، افزود: «برجام یک توافق برای حل مناقشه هسته‌ای ایران بود و وظیفه‌ای که داشت را نیز به رغم برخی چالش‌ها انجام داده است و معلوم نیست برخی چه نگاهی به برجام دارند و از آن چه می‌خواهند که پیوستن به سایر ملزومات بین‌المللی را برجام‌های بعدی قلمداد می‌کنند.»

حکایت همچنان باقی..

با همه این‌ها اگر وزارت خارجه روزانه بیانیه دهد و بسیاری از کارشناسان نیز به صف شوند تا بگویند پالرمو جزئی از حضور ایران در جهان است و همانطور که 189 کشور به آن پیوستند ما نیز نباید دور خود خط بکشیم، بعید است که برخی بپذیرند. کنوانسیون پالرمو اولی نبوده و آخری هم نیست و حکایت برای دلواپسان همچنان باقیست. اما شاید بد نباشد یادآوری کنیم که همان بند استرداد مجرمان برای ما که عادت کرده ایم خاوری‌هایی را ببینیم که حالا به رکورد سه ساعته فرار از کشور رسیده‌اند، غنیمت است. آیا این بار دلواپسان خواسته یا ناخواسته در راستای دلواپسی برای خاوری‌ها گام برمی‌دارند؟

http://aftabeyazd.ir/?newsid=97450

ش.د9604747