آخرین وضعیت میدانی افغانستان

در رابطه با تحولات اخیر افغانستان سؤالات زیادی وجود دارد که در این گزارش به برخی از آن‌ها پرداخته شده است.

1- در رابطه با تحولات میدانی باید گفت که در خصوص وضعیت میدانی و بحث تصرفات جدید، تغییرات خاصی به وجود نیامده است؛ هرچند در بعضی مناطق طالبان پیشروی‌هایی داشته؛ اما در برخی مناطق دیگر نیز عقب‌نشینی‌هایی صورت داده است. درعین‌حال در داخل افغانستان موجی از مقابله با طالبان شکل‌گرفته که در بخش‌های مختلف شاهد آن هستیم. 2- تحولات موجود در افغانستان نگرانی‌های زیادی را برای کشورهای منطقه و به‌ویژه کشورهای آسیای میانه به وجود آورده است. این کشورها نگران این گزاره هستند که ناامنی موجود در افغانستان از یک‌سو به این کشورها کشیده شود و از سوی دیگر این ناامنی‌ها موجبات فعالیت گروه‌های افراطی در این مناطق شود. در این حالت این کشورها از یک‌سو باید با تهدیدات داخل مرزهایشان مقابله کنند و از سوی دیگر اجازه تبدیل‌شدن تهدیدات بالقوه علیه خود را به تهدیدات بالفعل ندهند. 3- آمریکا در پازل کنونی افغانستان یک بازی برد- برد را دنبال می‌کند؛ از یک‌سو از طالبان در نهان حمایت کرده و خواهان نقش‌آفرینی این گروه در تحولات افغانستان است و از سوی دیگر از اقدامات این گروه برای برخی منافع همچون ایجاد ناامنی و مهار بازیگران مخالف خود بهره‌برداری می‌کند. البته آمریکا به دنبال خروج از افغانستان برای ایجاد یک شرایط ناامن و یک بازی جدید در سطوح منطقه‌ای است و در این مسیر، برخی گروه‌ها همچون‌ داعش را به سطوح امنیتی وارد خواهد کرد. به نظر می‌رسد، آمریکا با خروج خود از افغانستان، راهبرد ایجاد جنگ‌های نیابتی در این منطقه را دستور کار خویش قرار داده است. 4- راهبرد جنگ داخلی در افغانستان برای آمریکا بسیار مهم است. تبعات این جنگ بسیاری از بازیگران را درگیر خواهد کرد؛ اما در نقطه مقابل، بعضی بازیگران همچون ایران و روسیه مخالف به وجود آمدن جنگ داخلی میان افغان‌ها هستند. 5- برخی اخبار و گزارش‌ها حول این موضوع شکل‌گرفته که روسیه حمایت خود را از طالبان اعلام کرده و خواهان قدرت گرفتن این گروه است؛ اول اینکه نماینده روسیه در امور افغانستان اعلام کرد که روسیه خواهان مشارکت طالبان در دولت افغانستان شده، نه قدرت گرفتن طالبان. دوم، روسیه براساس دو مؤلفه خواهان ایجاد یک ثبات پایدار در افغانستان است: الف- ایجاد هرگونه ناامنی، منجر به ظهور و قدرت گرفتن برخی گروه‌های تروریستی همچون داعش خواهد شد و این گروه‌ها منافع ملی روسیه را تهدید خواهد کرد. ب- بیشترین بهره از ناامنی موجود را آمریکا خواهد برد.