رژیم صهیونیستی در باتلاق غزه

جنگ غزه نزدیک به چهار ماه است که همچنان ادامه دارد و رژیم صهیونیستی در این مدت به رغم به کارگیری همه امکانات و تجهیزات، نتوانسته به اهداف نظامی خود از جمله نابودی زیرساخت‌ها و دستیابی به رهبران ارشد حماس و یا آزادسازی یک جانبه اسرا دست یابد. در چنین شرایطی که اسرائیل عملا در باتلاق غزه و تونل‌های پیچیده آن گرفتار آمده و تلفات و خسارت‌هایش روزافزون شده؛ برخی گزارش‌های محافل غربی حاکی از آن است که اسرائیل پیشنهاد کرده که رهبران ارشد حماس می‌توانند غزه را در قالب بخشی از توافق آتش‌بس گسترده ترک کنند. این پیشنهاد که برای اولین بار از آغاز جنگ مطرح می‌شود، با ادعای این رژیم مبنی بر نابودی حماس در تضاد است.

گفته می‌شود این پیشنهاد یک بار در ماه گذشته در ورشو از سوی «دیوید بارنیا» رییس موساد، و سپس در دوحه پایتخت قطر با «آنتونی بلینکن»، وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا در میان گذاشته شده است. از طرفی، «شیخ تمیم آل ثانی» امیر قطر در دیدار اخیر خود با بلینکن در دوحه گفته است که این پیشنهاد اسرائیل کارساز نخواهد بود، چرا که سران حماس نسبت به نیت اسرائیل به دیده تردید می‌نگرند و حتی در قبال تعهد اسرائیل نسبت به پایان جنگ در غزه بدبین هستند.

اعضای کابینه نتانیاهو اذعان دارند که تحقق پیروزی کامل بر حماس به عنوان هدف اصلی و مورد ادعای تل‌آویو راه درازی پیش رو دارد. در همین حال، خشم و اعتراض اسرائیلی‌ها به دلیل ناتوانی کابینه نتانیاهو در بازگرداندن بیش از ۱۰۰ اسیر که در غزه به سر می‌برند، افزایش یافته است. خانواده اسرای اسرائیلی به طور مستمر روبه‌روی اقامتگاه نتانیاهو در بیت‌المقدس شرقی تجمع کرده و در یک مقطع به کنست (پارلمان) این رژیم هجوم بردند. ناتوانی در تحقق اهداف نظامی در جنگ غزه و نیز فشار مضاعف داخلی بر نتانیاهو و کابینه‌اش برای بازگرداندن اسرا، شرایطی را ایجاد کرده که اسرائیل مایل به طرح‌های جدید از جمله خروج رهبران حماس از غزه باشد.

طبق برآورد‌های اطلاعاتی، حدود ۷۰ درصد از نیرو‌های رزمی حماس، همچنان در میدان‌ها علیه ارتش صهیونیستی به مقاومت ادامه می‌دهند. به ادعای ناظران اگرچه پذیرش پیشنهاد ادعایی اسرائیل به رهبران ارشد حماس این امکان را می‌دهد تا غزه را احتمالا با نظارت طرف‌های ثالث، ترک کنند؛ اما فقدان این رهبران در غزه می‌تواند ارتباط آن‌ها را با منطقه تضعیف یا قطع کند، و در نتیجه در چنین شرایطی بدون رهبران و فرماندهان میدانی، مقاومت در این منطقه تضعیف خواهد شد.

از سوی دیگر، حضور این رهبران در بیرون غزه می‌تواند آن‌ها را به اهدافی برای ترور ازسوی سرویس‌های ترور اسرائیلی تبدیل کند، همان‌طور که اخیرا در مورد صالح العاروری در لبنان اتفاق داد. بیشتر رهبران و مقامات ارشد حماس در دوحه قطر و بیروت اقامت دارند. اگرچه اقامت در دوحه طبق توافق اسرائیل با قطر مبنی بر هدف قرار ندادن رهبران حماس در این کشور، می‌تواند تا حدودی برای آن‌ها امنیت ایجاد کند؛، اما در بیروت که ساختار حاکمیتی مستحکمی ندارد و درگیر مشکلات داخلی است، اعمال فشار سیاسی لازم بر اسرائیل جهت عدم عملیات در خاک لبنان امکان‌پذیر نیست.

اسرائیل از ابتدای جنگ غزه به دنبال حذف یا دستگیری یحیی السنوار به عنوان مقام ارشد حماس در خاک غزه بوده و هست؛ همان کسی که سران تل آویو وی را مغز متفکر طراحی عملیات توفان الاقصی قلمداد می‌کنند و به تعبیر بنیامین نتانیاهو، السنوار فرد مرده‌ای است که راه می‌رود. تحلیلگران نظامی و امنیتی بر این باورند که فرماندهان و اعضای ارشد حماس تا زمانی که در غزه باشند و از تونل‌های آن بهره گیرند، می‌توانند به مقاومت علیه نیرو‌های اسرائیلی ادامه دهند، اما در بیرون از غزه معلوم نیست چه سرنوشتی در انتظار آن‌ها خواهد بود.

نکته دیگر آن است که حماس به رغم فشار و تبعات سنگین جنگ غزه کماکان از حمایت مردم غزه و نیز کرانه باختری برخوردار است و همین امر موجب می‌شود رهبران حماس همچنان در غزه باقی مانده و نبرد جاری را مدیریت کنند.

این در حالی است که در عرصه سیاسی و دیپلماسی، شاهد فعالیت‌های فشرده غربی‌ها برای دستیابی به یک وقفه طولانی در جنگ و آزادی اسرا هستیم. مقامات آمریکایی و بین‌المللی که درگیر مذاکرات چندجانبه هستند، گفته‌اند که تعامل اخیر اسرائیل و حماس در مذاکرات دلگرم کننده است، اما به نظر نمی‌رسد که توافق نزدیکی در راه باشد.
در سطح جهانی نیز اعتراضات بین‌المللی علیه اسرائیل به دلیل ادامه بمباران غزه که منجر به شهادت بیش از ۲۵ هزارنفر فلسطینی شده، تشدید شده است. در همین راستا، اخیرا دولت بایدن آشکارا از اسرائیل خواسته است تا درگیری‌ها را در غزه کاهش دهد و نهایتا به فکر طرح‌های جایگزین و پایان جنگ باشد.

در مجموع وضعیت رژیم صهیونیستی در جنگ غزه به یک گرگ زخم خورده شبیه است که قادر به پیشروی و تحقق اهداف خود نیست و در نتیجه برای پوشش رسوایی خود در این نبرد، در صدد راهکار‌های جایگزین می‌باشد. با این حال اجرای این راهکار‌ها از جمله مذاکره مشروط با حماس و یا دعوت به خروج رهبران حماس از غزه به مثابه طرح‌های یک جانبه، ره به جایی نخواهد برد؛ زیرا مقاومت در غزه به گونه‌ای موفق به مدیریت صحنه شده که همچنان دست برتر را داشته و نسبت به تسلیم در برابر خواسته‌ها و شروط اسرائیل و متحدانش ضرورتی احساس نمی‌کند.

۰۵ /۱۱/ ۱۴۰۲