«امید» و «ایمان»، کلیدواژههایی هستند که با بودنش عزت و قدرت یک ملت رقم میخورد و با نبودنش نکبت و بدبختی یک ملت. امید و ایمان را نمیتوان در لابهلای گفتهها و شنیدهها و نوشتهها پیدا کرد. مسئله امید گستردهتر و کاریتر از این صحبتهاست. امید و ایمان را باید در گذر از گردنههای سخت و خطرناک و موانع صعبالعبور پیدا کرد و به تصویر کشید؛ از همینروست که جامعه امیدوار پیشرفت را میسازد و جامعه ناامید پوچی را.
امید «فرهنگساز» و «تاریخساز» است. وقتی دریای خاطرات هشت سال دفاع مقدس را ورق میزنیم، آنچه در آن موج میزند، امیدواری و ایمان به آینده و در مرتبه بالاتر ایمان به خداست. از پس همین موجهای امیدواری است که آن اقتدار مشروع متولد میشود و تاریخ پیروزی و ظفر ملت رقم میخورد.
گوشزد به این نکته چنان ارزشمند بود که رهبر معظم انقلاب در سخنرانی چهاردهم خرداد امسال خود در جوار مرقد بنیانگذار جمهوری اسلامی از این دو مؤلفه به منزله عناصر به وجود آورنده تحولات عظیم تاریخی یاد کردند و حرکت امام راحل را برگرفته از همین دو عامل مهم نرمافزاری، یعنی«امید» و «ایمان» دانستند. این دو گزاره لااقل برای کشور ما در طول این چهار دهه به قدری حیاتی و ضروری بوده که خواب از چشم سیاستمداران استعمارگر جهان ربوده و نظامیان طاغی جهان را تا به امروز به حالت آمادهباش نگه داشته است. انقلاب اسلامی با این دو واژه انس و الفت دیرینهای دارد؛ از آن زمان که مهر شکست بر پیشانی نظام شاهنشاهی کوبید و تسمه از گرده طاغوتیان کشید و آژیر بیدارباش مستکبران جهان را به صدا درآورد و بعدها هم که به سراغ جنگ تحمیلی رفت و در دفاعی جانانه و حماسی ایمان و امیدی را که از دل مکتب امام خمینی(ره) بال و پر گرفته بود، به نمایش درآورد.
شهدا این را دریافته بودند که پای مکتب امام خمینی(ره) با گوش جان مینشستند و مشق میگرفتند. شهید علی ماهانی یک نمونه از این شهدا بود که همرزم او، یعنی اکبر علوی در نقل خاطرهای از او میگوید: «کامیاران که بودیم، وضعیتی پیش آمد که جز یک راه ارتباطی، راه دیگری نداشتیم. بعداً فهمیدیم که این راه را هم کومله مینگذاری کرده. تا آن هنگام، دو دستگاه از ماشینهای حامل غذای گرم بچهها روی مین رفته بود. هر شب تا آنجا که میتوانستند، تپه را به گلوله میبستند تا روحیه ما را خسته کنند. در این اوضاع که مرگ در یک قدمی ما بود، کسانی مثل علیآقا بودند که نگاه کردن به آنها کافی بود که تا آخرین قطره خون خود مقاومت کنیم. تصور کنید وضعیتی را که نیروها مشکل غذایی دارند، جیره خشکشان ته کشیده، هلیکوپترهای حامل غذا نمیتوانند در فضای منطقه حرکت کنند، از آسمان و زمین گلوله میبارد و تعداد فشنگهای بچهها محدود است! چه حالی به آدم دست میدهد، در این حال علیآقا بلند میشد و فریاد میکشید: «رزمندهها، اینجا محل امتحان خداوند است. ما در مقابل مصیبتها و سختیها، در برابر مشکلات نباید تسلیم بشویم. اینها آزمایش است. ضعف از آن مردم زبون است. ما خدا را داریم» این حرفها باعث میشد امید و ایمان رزمندهها تقویت شود.» کلاس درس پیر جماران که نور چشم همه ایران بود، از این دست شاگردان بسیار دارد که هر کدامشان در اینباره سخنها گفته و نوشتهاند. شهید جواد ادیبی در وصیتنامه خود نوشته است: «حسین زمانمان از بدو انقلاب تاكنون به ما آموخت كه چگونه باید فداكاریها و ایثار زمان پیامبر را كه در جنگ بدر 313 نفرشان در حالی كه فاقد هرگونه امكانات جنگی بودند، بر هزار نفر از مشركان كه به پیشرفتهترین سازوبرگهای نظامی آن زمان مجهز بودند، سرمشق خود قرار دهیم و با تكیه بر سلاح ایمانمان بر همه آنها كه خدا را در باور ندارند و با خدا در ستیزند، غلبه كنیم.» یا شهید محمدباقر همتینژاد نیز در وصیتنامه خود نوشته است: «پدر و مادر عزیز، این را به عرض شما برسانم که اگر ما زیاد شهید دادیم و زیاد جانباز دادیم و خیلی از جوانهای عزیز را از دست دادیم. بحمدالله ملت ما هنوز ایمان و امید را از دست نداده و مطمئن باشید که ما با همین ایمان تا آخرین قطره خون خود ایستادگی خواهیم کرد و ما مدافع اسلام هستیم و مدافع اسلام با جان و مال و عزیزان خودش دفاع میکند و هر گز نخواهیم نشست. امید است خدای تبارک و تعالی به ما هم این فرصت را بدهد که در راه او شهید بشویم.» چه خوب است در این دوره که دشمن با صرف هزینههای هنگفت و تولید محتوای متنوع و پر زرق و برق در شبکههای متعدد ماهوارهای و شبکههای مدیریت شده مجازی و اجتماعی سعی در مسموم کردن ذهن نوجوانان و جوانان دارد، با بهرهگیری و بیان خاطرات، رشادتها و حماسههای بیبدیل رزمندگان هشت سال دفاع مقدس سرپوشی بر پیکره این دروغپردازیها، شایعهسازیها، خلط واقعیتها، سیاهنماییها و ناامیدیها بگذاریم.
هر چند این رشادتها تنها به دوران جبهه و جنگ معطوف نبوده و گستره آن تا به امروز و در بسیاری از میدانهای علمی، اقتصادی، سازندگی و آبادانی مناطق محروم، پیشرفتهای پزشکی، همچون ساخت انواع واکسن مؤثر کرونا و ریشهکنی اپیدمی خطرناک کووید19، جهشهای نظامی، فضایی، صنعتی، مدالآوری زنان و مردان ورزشکار در عرصههای جهانی و المپیک و... که با همت جوانان این کشور و در سایه سختترین تحریمها و با ایمان و امید به دست آمده، کاملاً مشهود و مبرهن است.