مجلس هر دو به اين موضوع بپردازند. به گفته دبير شوراي عالي امنيت ملي بعد ازتوافق ژنو كميتهاي به عنوان شوراي عالي هستهاي شكل گرفته و جلساتي داشته و گزارشاتي هم به اين كميته ارايه شده اما همه تصميمات درآنجا گرفته نشده است. شمخاني اضافه كرد: ما از مرحله مذاكره عبور كردهايم و بايد آينده را سامان دهيم و آن را بر اساس مصلحت ملي كشور مديريت كنيم. مجلس هم كميسيوني تشكيل داده اما اگر بدون طرح و لايحه باشد اصول قانون اساسي چگونه بايد عملي شود؟ از سوي ديگر ورود به جزييات امكانپذير نيست و مجلس ميتواند به دولت مجوز اجراي برجام را بدهد يا ندهد. ما الان بايد ضمانتهاي اجرايي برجام را فراهم كنيم زيرا بازگشت به عقب به صلاح نيست. وي با بيان اينكه مجموعه زحمات گذشته منجر به رسيدن به نتيجه شده است، ادامه داد: قدرت و توان مذاكره در گذشته تامين شده است.
امريكاييها از حمله نظامي و تحريم نااميد شدند زيرا معتقد بودند هر دو راه مذكور ناكارآمد هستند و جلوي پيشرفت صنعت هستهاي ايران را نميگيرند، مسلم است كه تيم هستهاي گذشته نقش مهمي ايفا كردند. دبير شوراي عالي امنيت ملي با اشاره به تلاشهاي تيم هستهاي در دولت يازدهم نيز خاطرنشان كرد: مذاكره و توافق حاصل يك تلاش ملي و تلاش ديروز تا امروز است. كميسيون برجام هم بايد بدون برخورد سليقهاي و توقف در گذشته قرائت خود را از برجام ارايه كند و مباني جلوگيري از سوءاستفاده در جريان اجراي برجام را تحكيم بخشد. نكته ديگر اينكه قطعا كميسيون برجام بايد كار خود را در آينده يعني در جريان اجرا ادامه دهد كه اين امر اهميت بيشتري دارد. شمخاني ادامه داد: امريكاييها زماني پيشنهاد مذاكره را دادند كه حق هستهاي و حق غنيسازي را پذيرفته بودند. برجام ميوه آلماتي و مسقط بود.
ما بايد در اجرا جلوي قرائتها و مطالبات غلط را بگيريم. براي مثال دسترسيها بايد مبني بر اسناد، مدارك و اثبات انحراف هستهاي باشد و نبايد اجازه داده شود كه اجرا در خارج از چارچوب صورت گيرد. برجام دستورالعمل نيست و توافق است و براي عبور از يك مشكل در بين چندين كشور صورت گرفته است و قطعا همه منويات و مطالبات ما را تامين نميكند همانطور كه همه مطالبات و منويات طرف مقابل هم تامين نشده است. بنابراين برجام نه فتح الفتوح است و نه تركمنچاي. وي اضافه كرد: كميسيون فقط برجام را بررسي نكند بلكه حداقل متون چهارگانه را بررسي كند و ابعاد سياسي و اقتصادي، امنيتي و دفاعي آن را مدنظر قرار دهد. به هر حال برجام فرصتها و تهديداتي را به همراه دارد. محور مذاكرات و توافق براي دو طرف اعتماد سازي و راستي آزمايي است و چنين موضوعي كه براي ما به دنبال استفاده غيرصلحآميز پرونده هستهاي نيستيم ملاك است.
روايت صالحي از مذاكرات هستهاي عمان در كميسيون برجام
همچنين ديروز در قسمت دوم همين جلسه رييس سازمان انرژي هستهاي تاكيد كرد كه حق غنيسازي در هيچ يك از مذاكرات ١+٥ از سوي امريكاييها به رسميت شناخته نشد تا اينكه در گفتوگوي مسقط امريكاييها حق غنيسازي ايران را به رسميت شناختند و بعد از آن بود كه دولت جديد آمد و مذاكرات را پيگيري كرد. علياكبر صالحي كه براي بررسي برجام از ابعاد فني، تخصصي از جمله غنيسازي سانتريفيوژها، سايتهاي هستهاي فردو، نطنز، آب سنگين اراك و نوع همكاري ايران و آژانس در جلسه ديروز كميسيون برجام حاضر شده بود، گفت: سازمان انرژي اتمي متعلق به نظام است و نه دولتها و بدون توجه به چارچوبهاي نظام تصميمگيري نميكند. وي با اشاره به احياي فعاليتهاي هستهاي ايران بعد از جنگ تحميلي ادامه داد: در چنين شرايطي بايد تحولات عميقي در نوع ماشين به وجود ميآورديم.
ما سال ٨٨ گفتيم كه بايد IRIرا آرام آرام كنار بگذاريم و سانتريفيوژهاي پيشرفته را جايگزين كنيم يعني از ٦٩ تا ٨٨ به آستانهها رسيده بوديم از اين به بعد بايد به كيفيت ميپرداختيم. يعني چه توافق بود يا نبود بايد به سوي اقتصادي كردن صنعت هستهاي پيش ميرفتيم و چنين چيزي با IRI شدني نبود و نيست. وي با اشاره به نحوه موفقيت ايران در ساخت ماشينهاي مختلف غنيسازي اشاره كرد: زنجيره ١٦٤ IR,٢m از سال ٩٠ در حوزه تحقيقاتي به كار گرفته شد و بعد به سراغ انواع پيشرفتهتر آن رفتيم. ما در اين مدت توانستيم غنيسازي را به ٢٠ درصد برسانيم و آب سنگين اراك را كه از اوايل دهه ٨٠ طراحي آن شروع شده بود را پيگيري كرديم و به نتايج خوبي رسيديم. صالحي خاطرنشان كرد: دليلي ندارد كه ما برنامه ١٠ سال پس از محدوديتهاي پذيرفته را در برجام بياوريم و به كسي اعلام كنيم. ما از سال دهم به بعد ظرفيتهايي را داريم كه تعداد سو را افزايش خواهد داد.
ما نقشه راهي با آژانس داريم كه مطابق با آن پس از ١٠ سال عمل خواهيم كرد. رييس سازمان انرژي هستهاي درباره موضوع مسقط نيز گفت: وقتي كه به وزارت خارجه رفتم با توجه به سوابقم در موضوع هستهاي به دنبال راهحل بودم. روابط ما با عمان هم بسيار خوب بود و برادرانمان براي وساطت اعلام آمادگي كردند ولي ما به جديت امريكاييها اطمينان نداشتيم به همين جهت يادداشتي داديم كه اگر امريكاييها حاضرند با پذيرش حق هستهاي ايران و لغو تحريم وغيره گفتوگو كنند ما هم آمادگي داريم كه در نهايت با درخواست اصلي آنها از طريق عمان زمينه گفتوگو فراهم شد و مسوولان ارشد نظام هم در جريان موضوع قرار گرفتند.
صالحي ادامه داد: به علت بياعتمادي به امريكاييها با شرايطي موافقت شد كه موضوع پيگيري شود اين موضوع از اواسط سال ٩٠ شروع شد و بالاخره اولين جلسه بهار ٩١ امكانپذير شد كه برگزار شود. از اولين نشست تا اسفند همان سال طول كشيد تا نشست دوم برگزار شد كه در آن امريكاييها حق هستهاي و حق غنيسازي را پذيرفتند و گفتند كه ما آمادهايم غنيسازي شما را به رسميت بشناسيم. بنابراين حق غنيسازي در هيچيك از مذاكرات ١+٥ از سوي امريكاييها به رسميت شناخته نشده بلكه در گفتوگوي مسقط امريكاييها حق غنيسازي ايران را به رسميت شناختند و بعد از اين بود كه دولت جديد آمد و مذاكرات را پيگيري كردند.
http://etemadnewspaper.ir/?News_Id=24965
ش.د9402540