خداوند قرآن را برای هدایت مؤمنان در اختیارشان قرار داده و حقی نیز بر گردن آنها گذاشته که در مقابل این لطف خداوند به آن توجه کنند. در سوره مبارکه بقره، آیه ١٢١ آمده است[...]
خداوند قرآن را برای هدایت مؤمنان در اختیارشان قرار داده و حقی نیز بر گردن آنها گذاشته که در مقابل این لطف خداوند به آن توجه کنند. در سوره مبارکه بقره، آیه ١٢١ آمده است: «الَّذينَ آتَيْناهُمُ الْکِتابَ يَتْلُونَهُ حَقَّ تِلاوَتِهِ أُولئِکَ يُؤْمِنُونَ بِهِ وَ مَنْ يَکْفُرْ بِهِ فَأُولئِکَ هُمُ الْخاسِرُونَ»؛ کسانی که به آنان کتاب دادیم، آن را چنانکه حق تلاوت است، تلاوت کنند. اینها همان ایمان‌آوردگان به قرآن هستند و هر که به آن کفر ورزد، پس آنها زیان‌کاران هستند. اگر به دستورات قرآن عمل نکنیم، زیان‌کاریم و اگر عمل کنیم، بهره و سود مادی و معنوی در دنیا و آخرت نصیب‌مان میشود. قرآن کتاب عمل است و تلاوت آن برای تدبر و عمل کردن به آیات آن است. کسانی که قرآن را تلاوت می‌کنند، ولی به آن عمل نمی‌کنند، نه تنها زیان‌کار هستند؛ بلکه نافرمانی کرده و در رتبه فاسقان قرار می‌گیرند. در آیه ۴۷، سوره مائده آمده است: «هر که به آنچه خداوند نازل فرموده است، ایمان نیاورد، اینان هستند که نافرمانند.» حضرت رسول اکرم(ص) می‌فرمایند: «کسی که حرام کرده‌های قرآن را حلال بداند، به آن ایمان نیاورده است.» این عمل هم باید طوری باشد که قابل نشر باشد؛ یعنی حق قرآن بر ما نه تنها شامل عمل میشود؛ بلکه شامل نشر معارف آن در عمل هم میشود، همان‌طور که در سوره ابراهیم، آیه 52 آمده است: «این پیام‌رسانی‌ای است برای مردم و تا به آن هشدار یابند.» و همچنین حضرت ختمی مرتبت(ص) می‌فرمایند: «از طرف من برسانید ولو یک آیه باشد.» بنابراین، مؤمنی که در عمل خود، که در انظار مردم است، قرآن را تبلیغ کند، حق آن را ادا کرده است. در طول تاریخ اسلام هم هر گاه در جوامع مسلمانان به آیات قرآن عمل شد، موفقیت حاصل شد و هرگاه قرآن فراموش شد، مردم گرفتار سختی‌ها و عقب‌ماندگی‌ها شدند. مؤمنان در اینجا وظیفه سنگینی دارند که آن، نشر معارف قرآن و اهل بیت(ع) است تا با این طریق مردم را به سمت آموزه‌های قرآن جذب کنند و اسباب سربلندی را برای جامعه‌شان فراهم آورند. همان‌طور که رسول خدا(ص) می‌فرمایند: «الله تعالى به‌وسیله این کتاب قوم‌هایی را نعمت و سربلندی نصیب می‌فرماید و عده‌ای دیگر را پست و ذلیل می‌گرداند.» در این زمینه آیات و روایات بسیاری وجود دارد که پاکی انسان و رستگاری‌اش را در عمل به قرآن معرفی می‌کند؛ اما اهل بیت(ع) مصداق مؤمنانی هستند که در لحظه لحظه زندگی خود به آیات قرآن توجه داشتند و عمل‌شان را با آن هماهنگ می‌فرمودند. این کار آنقدر تکرار می‌شد و در مرئی و منظر بود که به این ویژگی شهرت پیدا می‌کردند و مردم این عمل را از خصوصیات بازر آنها می‌دانستند.
از امام حسین(ع) که انس بسیاری با قرآن داشت و در هر لحظه عمر شریف‌شان سعی می‌فرمودند آیات قرآن را عملی کنند، روایات و داستان‌های بسیاری داریم که مطالعه و فهم آن باید در برنامه‌های زندگی‌مان قرار بگیرد. امامی که آیات بسیاری در شأن ایشان نازل شده و خودش قرآن زنده است، تطبیق رفتار و افکار با قرآن دیده می‌شد که همیشه مردم را نیز با عمل خود به این سمت فرامی‌خواند. امام حسین(ع) از کودکی به قرآن عشق فراوانی داشت؛ زیرا آیات فراوانی از قرآن در خانهشان بر رسول خدا(ص) نازل شد و از سنین کودکی به قرائت، حفظ، تفسیر و تأویل قرآن اهمیت بسیاری میداد. عشق امام حسین(ع) به قرآن وقتی بیشتر می‌شد که آن را از دهان مبارک و نورانی امیرالمؤمنین علی(ع) می‌شنید. امام صادق(ع) می‌فرماید: «پدرم برایم نقل فرمود که علی‌بن ابیطالب(ع) در حالی‌که امام حسن(ع) و امام حسین(ع) در محضر مبارک او بودند، سوره مبارکه «انّا انزلناه فی لیلة القدر» را قرائت کرد. امام حسین(ع) عرض کرد: پدرجان! گویا شنیدن این سوره از دهان مبارک تو، شیرینی ویژهای دارد! امام علی(ع) در پاسخ فرمود: ای فرزند رسول خدا(ص) و ای فرزندم! من از این سوره خاطرهای دارم که تو از آن خبر نداری؛ چون این سوره نازل شد، جدّ تو پیامبر خدا(ص) مرا به حضور طلبید و آن را بر من قرائت کرد. سپس دست بر شانه راست من زد و فرمود: ای برادر و وصی من و ای سرپرست امت من پس از من و ای ستیزه‌گر با دشمنان من تا روزی که برانگیخته شوند! این سوره پس از من برای توست و سپس در شأن فرزندان تو. همانا برادرم جبرئیل رویدادهای امتم را برایم بازگو کرد و او آنها را همانند حوادث نبوت برای تو بازگو می‌کند. این سوره در قلب تو و اوصیای تو تا هنگام طلوع فجر قائم آل محمد(ع) نوری درخشان دارد.» در کنار این روایت، سخنان گهربار بسیاری از اهل بیت(ع) و خود امام حسین(ع) داریم که در تأویل و تفسیر آیات قرآن و بیان منظور خداوند از کلمات و جملات برخی آیات در وصف مقام امام حسین(ع) و مقام اهل بیت(ع)، به ویژه حضرت علی(ع) است. امام حسین(ع) بارها در محکوم کردن دشمنان و در توجیه ناآگاهان از آیات قرآن کریم استفاده می‌فرمود و آن را نصب‌العین گفتار و رفتار خود می‌دانست و در این کار ترغیب و تشویق مردم به عمل به دستورات و تأکیدات قرآن را مدنظر داشت.
