اولين هشدار نقض «برجام»

(روزنامه جوان – 1394/09/23 – شماره 4698 – صفحه 5)

قرار است آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در نشست روز سه شنبه، قطعنامه پايان پرونده پي‌ام‌دي را صادر كند و پس از آن لغو تحريم‌هاي اقتصادي ايران در دستور كار 1+5 قرار خواهد گرفت ولي كنگره امريكا همچنان چوب لاي چرخ اجراي برجام گذاشته است. معاون وزير امورخارجه ايران گفته كه اگر مصوبه اخير مجلس نمايندگان امريكا درباره وضع محدوديت‌هاي تازه براي ورود به اين كشور، مغاير با توافق جامع هسته‌اي باشد، ايران درباره آن اقدام خواهد كرد. قانونگذاران امريكا با بهره‌برداري از آزمايش‌هاي موشكي ايران سعي مي‌كنند مانع از اجراي برجام شوند.

در شرايطي كه تنها يك ماه به زمان اجراي برجام باقي مانده ولي كارشكني‌هاي امريكا براي از مسير خارج كردن توافق هسته‌اي همچنان ادامه دارد. هرچند ايران به تعهدات خود در توافق هسته‌اي براي اجراي برجام عمل كرده اما كنگره امريكا باز هم با مصوبات جديد خود تلاش مي‌كند مانع اجراي برجام شود. مصوبه جديد كنگره امريكا كه با روح توافق هسته‌اي در تضاد است، واكنش مقامات وزارت خارجه را در پي داشته است.

سيد عباس عراقچي، معاون حقوقي و بين‌الملل وزارت امور خارجه روز يك‌شنبه در واكنش به اقدام اخير كنگره گفت: «مصوبه كنگره ابعاد مختلف حقوقي دارد. در حال بررسي آن هستيم. اگر خلاف مفاد برجام باشد درباره آن اقدام خواهيم كرد، البته هنوز اين مصوبه نهايي نشده است.» وي افزود: «در حال مشورت با كشورهاي 1+5 و هماهنگ كننده سياست خارجي اتحاديه اروپا در اين زمينه هستيم.» مجلس نمايندگان امريكا روز سه‌شنبه گذشته با 407 رأي موافق در برابر تنها 19 رأي مخالف، به بهانه مقابله با تهديد تروريسم، طرحي را تصويب كرد كه در صورت تبديل به قانون، سفر افرادي را كه اخيراً در يكي از چهار كشور ايران، عراق، سوريه و سودان حضور داشته‌اند به امريكا، محدود مي‌كند.

جان كربي، سخنگوي وزارت خارجه امريكا گفته است كاخ سفيد از اين طرح حمايت مي‌كند و اظهار اميدواري كرده كه كنگره به سرعت اين طرح را تصويب كند. به همين منظور، احتمال تصويب آن در سنا بيشتر است. از زمان حصول توافق هسته‌اي، لابي رژيم صهيونيستي در كنگره بسيار تلاش كرده است مانع از اجرايي شدن برجام شود. كنگره كه اكثر آن را جمهوريخواهان مخالف توافق با ايران تشكيل مي‌دهند تا آخرين مهلت تصويب برجام همه تلاش خود را به كار بستند تا مانع تصويب آن در كنگره شوند. اقدام اخير كنگره درحالي است كه بر اساس توافق وين، قرار شده هيچ تحريم جديدي عليه ايران تصويب نشود و تحريم‌هاي قبلي نيز به مرور زمان برداشته شوند.

مصوبه كنگره نقض برجام است

طرح جديد كنگره واكنش‌هاي زيادي در پي داشته و كارشناسان اعلام كرده‌اند اين مصوبه نقض برجام است. در تازه‌ترين انتقادات نسبت به اين مصوبه، رضا نصري، كارشناس حقوق بين‌الملل روز يك‌شنبه در پايگاه خبري تحليلي المانيتور با بيان اينكه اين مصوبه نقض برجام به شمار مي‌رود، نوشت: «اگرچه برخي اعضاي كنگره ممكن است به‌دليل ضربه به ايران و نيز توافق هسته‌اي احساس غرور كنند، اما اين خط ‌مشي جديد دخالتي مستقيم و معكوس در فرآيند عادي‌سازي روابط تجاري و اقتصادي ايران بوده، بنابراين تعهدات اخلاقي و حقوقي امريكا در برجام را نقض مي‌كند.»

نصري با اشاره به تعهدات غرب در توافق هسته‌اي نوشت: «در ماده 29 برجام مي‌خوانيم:اتحاديه اروپايي، اعضاي آن و امريكا، ‌مطابق قوانين مربوطه‌شان، از هر گونه سياستي كه هدف از آن تأثير مستقيم و معكوس بر عادي‌سازي روابط تجاري و اقتصادي با ايران است، بايد اجتناب ورزند.» منتقدان مي‌گويند اين قانون داراي ماهيتي سياسي بوده و هدف آن نيز ايران است؛ كشوري كه با داعش در حال جنگ بوده و اين گروه هيچ پايگاهي در آنجا ندارد. با اين حال، كشورهايي ‌مانند عربستان سعودي و پاكستان كه اتباعشان حملات تروريستي متعددي عليه امريكا انجام داده‌اند در اين قانون جايي ندارند.

آزمايش موشكي بهانه نقض برجام

قانونگذاران امريكا تلاش دارند با بهره‌برداري از دو آزمايش موشكي ايران، مانع از اجراي برجام شوند. آنها آزمايش موشكي ايران را نقض توافق هسته‌اي مي‌دانند و از اين رو، خواهان ممانعت از لغو تحريم‌هاي اقتصادي امريكا عليه ايران هستند. اين درحالي است كه مقامات ايران و برخي مقامات غربي بارها گفته‌اند آزمايش‌هاي موشكي ايران نقض برجام نيست. نشريه واشنگتن اگزمينر ديروز در گزارشي نوشت: «قانونگذاران براي آخرين تلاش خود برنامه‌ريزي كرده‌اند تا لغو تحريم‌هاي ايران را از مسير خارج كرده و مانع آن شوند.»

قانونگذاران امريكايي خواهان آن هستند كه لغو تحريم‌ها فعلاً متوقف شود تا زماني كه آنها مطمئن شوند ايران به همه تعهداتش در برجام عمل مي‌كند. مايك پمپئو، نماينده جمهوريخواه امريكايي اخيراً با ارسال نامه‌اي براي «هنري اينشر» نماينده امريكا در هيئت مديره آژانس بين‌المللي انرژي هسته‌اي، مصرانه از وي خواسته عليه گزارش جديد آژانس درباره ايران رأي دهد و آن را نپذيرد. همچنين بر اساس اين گزارش، سناتور «كوري گاردنر» گفته است: «زمان آن رسيده كه دولت (امريكا) به اقدامات تجاوزكارانه ايران واكنش نشان دهد. انفعال ديگر يك گزينه مناسب نيست.»

PMD بسته نمي‌شود

فارين پاليسي در گزارش تازه خود كه به موضوع بسته شدن پرونده «PMD» اختصاص دارد، نوشته است: حتي با وجود بسته شدن اين موضوع، در صورت وجود مدارك جديد آژانس بين‌المللي انرژي اتمي آنها را بررسي خواهد كرد. اين نشريه در گزارش خود آورده است: اولاً، اين بدان معني نيست كه مسئله از دست سازمان ملل خارج شده است. قطعنامه 2231 شوراي امنيت سازمان ملل كه برنامه جامع اقدام مشترك [برجام] را تأييد كرد، عنوان مي‌كند كه اعضاي شوراي امنيت «تصميم مي‌گيرند همچنان درگير مسئله باشند» ‌كه اين عبارت يعني مسئله هنوز در كيسه شوراي امنيت است.

اگر ايران به بندهاي برجام عمل نكند، شوراي امنيت مرجع نهايي حل اختلافات و جايي خواهد بود كه ساز و كار موسوم به بازگشت فوري براي اعمال دوباره تحريم‌ها در آن اجرايي خواهد شد. ثانياً، بستن پرونده به اين معني نيست كه ايران ديگر تحت بررسي غيرمعمول آژانس قرار ندارد. دقيقاً برعكس، ‌آژانس مأمور شده است پايبندي ايران به مفاد برجام را بسنجد و به همين خاطر هم است كه بر اساس توافق هسته‌اي، به آژانس دسترسي‌هايي به برنامه هسته‌اي ايران داده شده كه بسيار فراتر از دسترسي‌هاي ارائه شده ذيل توافقنامه‌هاي عادي پادماني و پادمان‌هاي گسترده‌تر موسوم به پروتكل الحاقي است.

http://javanonline.ir/fa/news/758979

ش.د9404503