جامعه مدنی و جنبش بایکوت رژیم صهیونیستی

پایگاه بصیرت / بهنام ذوقی/ خبرنگار

(روزنامه آسمان آبي ـ 1396/09/20 ـ شماره 130 ـ صفحه 8)

یکی از کارکردهای جامعه مدنی، گسترش مرزهای سیاست است. جایی که سیاست‌مداران در قدرت با دیدگاه واقع‌گرایانه در میدان سیاست حاضر می‌شوند، جامعه مدنی، نمایندگی مطرودان و محذوفان را به عهده می‌گیرد و با اعتراض و نافرمانی مدنی وضعیت سیاست رسمی را مدنی‌تر و جامعه‌محور می‌کند. این اثرگذاری، هم می‌تواند در حوزه سیاست داخلی باشد و هم در سیاست خارجی. یکی از مهم‌ترین مسائل جامعه مدنی در کشورهای مختلف دنیا، مسئله و آرمان فلسطین است. جامعه مدنی و احزاب اپوزیسیون در کشورهای مختلف سعی می‌کنند به‌نوعی حامی حقوق فلسطینی‌ها باشند. در ۹ جولای ۲۰۰۵، گروهی از اعضای جامعه مدنی فلسطین درخواست بایکوت رژیم صهیونیستی را آغاز کردند؛ هدف جنبش بایکوت این بود که با ابزارهای تحریم رژیم صهیونیستی را وادار کند به حقوق انسانی فلسطینی‌ها احترام بگذارد. غرض از آوردن این مقدمه و متن نامه‌ای از غزه به اتحادیه ملی دانشجویان انگلیس در ادامه این است، که نمونه‌ای از فعالیت‌هایی که می‌توان در جامعه مدنی و دانشگاهی ایران در راستای مسئله فلسطین انجام داد، مشخص شود. این‌گونه فعالیت‌ها باعث می‌شوند جامعه مدنی و حتی احزاب بیرون از قدرت در ایران با همکاری بین‌المللی اثرگذاری خود را افزایش دهند و امکان‌های جدیدی هم برای سیاست رسمی دولت در قبال فلسطین ایجاد کنند. این‌جا دقیقا همان‌جایی است که باید جامعه مدنی بایستد و از یک طرف مطالبه‌گر باشد –چه در سیاست داخلی و چه خارجی- و از سوی دیگر اثرگذار باشد. موضوعی که در صورت توجه به آن مسئله فلسطین را از حوزه دولت‌ها به سپهر عمومی و جامعه مدنی منتقل کند.

جنبش مدنی ایران می‌تواند جنبش تحریم، جداسازی و بایکوت رژیم صهیونیستی (BDS) را با سه هدف پایان اشغال زمین‌های اعراب، به رسمیت شناختن حقوق شهروندان عرب فلسطینی و احترام و به رسمیت شناختن حقوق پناهجویان فلسطینی برای بازگشت به وطن و املاک خود آغاز کند. دانشگاه‌های ایران می‌توانند تحریم آکادمیک رژیم صهیونیستی را که در تمامی این سال‌ها یک موضوع بحث‌برانگیز بوده در مرکز توجهات خود قرار بدهند؛ امری که در نهادهای آکادمیک توجهات فراوانی را به خود جلب کرده است. ازجمله تحریم‌های آکادمیک از سوی جامعه مدنی و دانشگاهی کشورهای مختلف ازجمله آمریکا و انگلیس مورد استقبال قرار گرفت و به‌عنوان مثال ۳۴۳ نفر از دانشگاهیان انگلستان متعهد شده‌اند با جامعه دانشگاهی رژیم صهیونیستی همکاری نکنند. بنابر متن این تعهدنامه، امضاکنندگان تعهد کرده‌اند که: دعوت جامعه دانشگاهی رژیم صهیونیستی برای بازدید از دانشگاه‌ها را نپذیرند، داوری هیچ‌یک از سمینارهای علمی آنان را نپذیرند و در کنفرانس‌هایی که به‌وسیله آن‌ها برگزار یا حمایت مالی می‌شوند، شرکت و همکاری نکنند. این کارزار موجب واکنش شدید مقامات ارشد رژیم صهیونیستی شد. در 31 می‌ سال 2016، رژیم صهیونیستی یک کنفرانس یک‌روزه با عنوان سفرا علیه BDS- نشست بین‌المللی در سازمان ملل برگزار کرد. سخنرانان این نشست، همه از افراط‌گرایان حامی رژیم صهیونیستی بودند که از BDS به‌عنوان یک اقدام سیاسی انتقاد جدی کرده و فعالان آن را به‌عنوان حامیان یهودستیزی محکوم کردند. صلاح حسن می‌گوید: «در چند سال گذشته و پس از پشتیبانی انجمن مطالعات آمریکا، ASA، از بایکوت دانشگاه‌های صهیونیستی، بیش از پیش روشن شده است که سیاست بایکوت از حاشیه به مرکز پیش‌روی کرده است». این همان موضوعی است که احزاب و جنبش نهادهای مدنی ایران می‌توانند در آن پیشگام شوند.

جنبش بایکوت اصول مشخصی دارد: صلح‌آمیز است، نماینده دغدغه تمام فلسطینیان است، فاقد رهبری مرکزی است، انضمامی است و دلیل این عمل از منظر سامان‌دهندگان آن هر روز پررنگ‌تر می‌شود. شاید متن زیر که نامه‌ای از اتحادیه‌های جوانان و دانشجویان فلسطینی به دانشجویان انگلستان است که موضوع تحریم آکادمیک رژیم صهیونیستی را موضوع جلسه‌ اتحادیه‌ ملی خود قرار داده بودند، بتواند الگویی برای نهادهای مدنی ایران باشد. درنهایت در این جلسه پیشنهادی تحت عنوان «عدالت برای فلسطین» تصویب شد. تاریخ نگارش این نامه 19 آوریل 2015 است.

نامه‌ای از غزه به اتحادیه ملی دانشجویان انگلستان

ما اتحادیه‌های دانشجویی و گروه‌های جوانان امضا کننده‌ این نامه، برای شما کنفرانسی همراه با موفقیت آرزو می‌کنیم. ما بر مبارزه‌ شما در راه ایجاد شکل دموکراتیک‌تری از آموزش که بر بنیان نیازها و آرمان‌های بدنه‌ دانشجویان و هیئت‌علمی خود بنا شده است و نه نیازهای قدرت شرکت‌های بزرگ، درود می‌فرستیم. به‌عنوان دانشجویانی که آموزش و زندگی‌شان تحت تاثیر یک رژیم سرکوب‌گر استعماری و آپارتاید شکل می‌گیرد، ما نیز همچون شما ارزش آموزش را ارج می‌نهیم.دولت رژیم صهیونیستی از بدو تاسیس خود به‌طور نظام‌مند، دانشجویان، روشنفکران و نهادهای آکادمیک فلسطینی را مورد هدف قرار داده است. یورش نظامی اخیر رژیم صهیونیستی به غزه، باعث کشتار 2,168 فلسطینی، شامل دانشجویان و جوانان، زخمی‌شدن 10,895 نفر و تخریب ساختمان بسیاری از دانشگاه‌ها، مدارس و دیگر ساختمان‌های آموزشی شد. محاصره‌ غزه از سوی رژیم صهیونیستی ادامه‌ تحصیل دانش‌آموزان غزه در کرانه‌ باختری را در حقیقت ناممکن کرده است.اشغال بی‌رحمانه‌ نظامی رژیم صهیونیستی در کرانه‌ باختری، باعث ایجاد مشکلاتی برای دانشجویان شده است که با محدودیت‌های شدید بر آزادی حرکت و دستگیری‌های خودسرانه مواجه هستند. فلسطینی‌های شهروند رژیم صهیونیستی با تبعیض‌ نظام‌مند در دانشگاه از سوی دانشجویان و مدیران دانشگاه روبه‌رو هستند.رژیم صهیونیستی تنها با حمایت بین‌المللی می‌تواند به رژیم اشغال‌گر غیرقانونی، استعمارگر و آپارتاید خود ادامه دهد.

دولت‌ها در پاسخگو کردن رژیم صهیونیستی در برابر اعمال خود وامانده‌اند و نهادها و شرکت‌های بزرگ در سراسر جهان در سرکوب فلسطینی‌ها به رژیم صهیونیستی کمک می‌کنند. همبستگی جهانی به‌سرعت مورد نیاز است. حمایت از جنبش تحریم، جداسازی و بایکوت رژیم صهیونیستی (BDS) مهم‌ترین گامی است که اتحادیه‌های دانشجویی سراسر جهان می‌توانند بردارند تا در مبارزه‌ ما برای آزادی، عدالت و برابری همراه شوند.دانشجویان در انگلستان، فلسطین و سراسر جهان مدت‌ها در خط مقدم مبارزه برای عدالت و آزادی بوده‌اند. اتحادیه ملی دانشجویان انگلستان در دهه‌های 1970 و 1980 در بایکوت و جداسازی رژیم آپارتاید در آفریقای جنوبی موضعی اصولی اتخاذ کرد و به ساخت جنبش ضد آپارتاید یاری رساند.مشاهده‌ حمایت گسترده و فزاینده از BDS درون جنبش دانشجویی انگلستان موجب دلگرمی است. در سال‌های اخیر، بیش از 25 اتحادیه‌ دانشجویی در حمایت از BDS رأی داده‌اند. در ماه‌های اخیر کمیته‌ اجرایی اتحادیه‌ ملی دانشجویان انگلیس، کارزار دانشجویان سیاه‌پوست، کنفرانس زنان و کنفرانس فارغ‌التحصیلان همگی در حمایت از تاکتیک‌های BDS رأی داده‌اند.چنین حمایتی از BDS به‌طور فزاینده‌ای با کارزار‌های موفقیت‌آمیزی همراه بوده‌اند که به‌دنبال قطع روابط دانشگاه‌ها با شرکت‌هایی همچون G4S و Veolia بوده‌اند که در جرایم رژیم صهیونیستی علیه فلسطینی‌ها سهیم بوده‌اند. ما به‌دنبال همکاری با شما در ماه‌های آتی برای ساخت کارزار‌های بایکوتی حتی موفق‌تر و بیشتر در معرض توجه هستیم. ما از نمایندگان کنفرانس NUS درخواست می‌کنیم به ایستادگی خود در حمایت از این مبارزه ادامه دهند. همبستگی و حمایت شما از BDS مقاومت جاری ما در برابر حکومت آپارتاید، استعماری و سرکوب‌گر رژیم صهیونیستی و مبارزه‌ ما در راه رهایی را قوت می‌بخشد.