" از هیچ قدرتی نترسید. وقتی خدا با شماست، همه چیز با شماست. شما خدا را دارید، ولو اینکه پشتوانه از شرق و غرب ندارید و این افتخار شماست... مسلم بدانید که کسی که خدا با اوست، شهید بشود، یا زنده باشد، پیروز است. "
به اعتراف دوست و دشمن، یکی از بزرگ مردان عصر ما که توانست در مقام امام و اسوه، تحولی ژرف و شگرف در جهان ایجاد کند حضرت امام خمینی (ره) بود. امام بزرگواری که تبیین لحظه لحظه حیات پر برکتش و جزء جزء گفتار، اعمال و رفتارش، میتواند ما را در فهم بهتر مفهوم حیات طیبه رهنمون باشد.
رهنمودهای امام راحل (ره) خطاب به رزمندگان اسلام در هشت سال دفاع مقدس از جمله این لحظات پربرکت است. یادداشت پیش رو با توجه به اهمیت مسئله، احیاء و تقویت رهنمودهای ایشان در سطح نیروهای مسلح و نیز نگاه کاربردی آنها در جامعه امروز، به دنبال یافتن پاسخی مناسب برای محورهای زیر با سیری در مجموعه عظیم آثار رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران و دیگر منابع مرتبط است.
چرایی معنویت
با سیری در فرمایشات امام راحل (ره)؛ اتکا به خداوند متعال، باور قلبی و درونی به قدرت لایزال الهی، تقویت ایمان، روحیه و اطمینان به لطف پروردگار، شهادت طلبی، اخلاص و در نظر گرفتن رضای الهی، کلیدیترین مباحث را در چرایی و فلسفه معنویت در هشت سال دفاع مقدس به خود اختصاص داده است که در ذیل به گزیدهای از این رهنمودها، اشاره میشود.
"باید شما بدانید آن که فرمان داده است به همه ما، خداست. فرمانده همه خداست، اوست که دفاع را واجب کرده است برای رفع فتنه، مقاتله را واجب کرده است، امر کرده است، و اوست که فرمانده کل قوا است و شما باید متکی به او باشید. "۱
"آن چه هست، قدرت خداست. هر حرکتی که شما (رزمندگان) میکنید، با قدرت خدا میکنید، هر تفنگی که میاندازید با قدرت خداست، دست شما به قدرت خداست که به ماشه میرود و فکر شما با قدرت خداست که میرود و کارها را انجام میدهد و کارهای نظامی و غیرنظامی را. قدرت مال اوست. "۲
"به اعتقاد ما نیروی ایمان و روحیه و اطمینان به خداوند و لطف او تعیین کننده است نه سلاحهای به ظاهر پیچیده و غیر قابل تصرف. آنچه پیچیدهتر و غیرقابل تصرف است، نیروی ایمان انسان هاست که ما به آن مجهزیم. "۳
"قوای مسلح ما، ارتشیان دلاور و پاسداران قدرتمند و شهربانی و ژاندارمری شجاع و پیشمرگان فداکار همراه با قشرهای رزمنده ملت و سپاه، بسیج سلحشور، قدرت عظیمی است منسجم و، چون سد آهنین در مقابل همه قدرتمندان ایستاده است و، چون خدای متعال، اسلام و قرآن کریم انگیزه نبردشان و شهادت و وصول به حق آرمانشان است، پیروزی با آنان است. "۴
"شما احتمال این معنی را ندهید که تفنگ و ژ-۳ و مسلسل شما پیروز شده است، مقابل شما بالاتر از این را هم داشتند. شما اندک داشتید و آنها بسیار، لکن آنچه شما را پیروز کرد و پیروز میکند، آن ایمان شماست و آن اخلاص شماست. "۵
" فرق است مابین ایده شما و دشمنهای شما؛ آنها برای قدرتمندی، برای نمایش قدرت، برای شیطان با اسلام به جنگ برخاستند و شما برای رضای او (خدا) و برای قوت دادن به اسلام و پیاده کردن احکام اسلام به دفاع برخاستید. "۶
شما بدانید که این قدرت، قدرت بازوی شما و من و سایر افراد نیست. این یک قدرت الهی است، یک قدرت اسلامی است، یک قدرت ایمان است که این کار را انجام داده. ایمان است که شما را وادار میکند بروید و برای اسلام فداکاری کنید و ایمان است که در جبهه ها، این عزیزان ما در جنگ تا حد شهادت حاضر هستند و تا این ایمان را حفظ کردید و تا این تعهد به اسلام را حفظ کردید، هرگز آسیب نخواهید دید. ۷
"این معنویات هر چه قویتر بشود، شما قویتر خواهید شد. یک نفر آدم با ایمان میتواند با هزاران نفر بی ایمان مقابله کند و شما در عرض مدتی که جنگ کرده اید، دیده ایدکه مسئله اینطوری است که ایمان وقتی که در میدان میآید، همه چیز را از بین میبرد، مقابلش هر چه هست از بین میبرد. " ۸
"زدن و پیروز شدن و فتح کردن و همه اینها اگر آن بعد معنوی اش نباشد، همه اش شکست است. "۹
چگونگی معنویت افزایی
نگاه امام خمینی (ره) در اجرا و تقویت معنویت بین رزمندگان اسلام در هشت سال دفاع مقدس، نگاهی ویژه و اولویتی است. ابراز محبت ایشان و فرماندهان نسبت به رزمندگان، استناد به آیات قرآن و تاریخ صدر اسلام، ارجح دانستن اخلاص و ایمان بر کار صرف، نهراسیدن از هیچ یک از قدرت ها، اولویتهایی است که باید سرلوحه هر یک از فرماندهان قرار میگرفت. رهنمودهای ذیل الذکر آن امام (ره) گواه این مدعاست:
"سلام مرا به همه رزمندگان اسلام برسانید و بگویید که آنها قوی باشند، قوی دل باشند و نفسهای آخر این متجاوزان را بگیرند و با قدرت عمل کنند که خداوند پشتیبان شماست. "۱۰
"خداوند وعده نصرت به شما داده است، [اِن تَنصِرُوا اللهَ یَنصُرکُم]مادامی که شما هم نصرت خدا را بکنید. نصرت خدا و نصرت دین خدا، نصرت بندگان مؤمن خداست. شما به این عهد باقی باشید و خدای تبارک و تعالی عهد خود را عمل خواهد کرد. "۱۱
" افراد کم با بازوان قوی و قلب مطمئن و قلب متوجه به خدای تبارک و تعالی و عشق به شهادت و عشق به لقاء الله، اینهاست که پیروزی میآورد، پیروزی را شمشیر نمیآورد. "۱۲
" مادامی که ایمان در قلب شما هست، پیروزید و باید کوشش کنید که این نور را، نور ایمان را، در قلبتان زیاد کنید. "۱۳
" از هیچ قدرتی نترسید. وقتی خدا با شماست، همه چیز با شماست. شما خدا را دارید، ولو اینکه پشتوانه از شرق و غرب ندارید و این افتخار شماست... مسلم بدانید که کسی که خدا با اوست، شهید بشود، یا زنده باشد، پیروز است. "۱۴
" اول باید اخلاصتان را قوی کنید، ایمانتان را قوی کنید، بعد دنبال کار بروید، به آن طوری که خدای تبارک و تعالی امر فرموده است؛ و این اخلاص و ایمان شما را تقویت میکند و روحیه شما را بالا میبرد و نیروی شما جوری میشود که هیچ قدرتی نمیتواند با آن مقابله کند. "۱۵
" جنود غیبیّه همان طور که در صدر اسلام پشتیبان لشکر اسلام بود و آن لشکر کوچک اسلام بر لشکر روم با آن بساط و بر لشکر ایران آن وقت با آن بساط غلبه کرد، به واسطه آن تأییدات غیبی و ملائکه الهی بود. شما امروز همان وضعیت را دارید... مطمئن باشید که جنود غیبیّه با شماست و هر یکِ شما در مقابل چندین نفر از آنها میتواند عرض اندام کند. "۱۶
"ما باید همه چیز خودمان را از او (خدا) بدانیم. شما نه افراد زیاد دارید و نه سلاح و ساز و برگ جنگی زیاد، ولی طرف مقابل شما از همه دنیا به او کمک میشود وقتی اینطور شد، آن کسی که هیچ ندارد باید با جهات معنوی مقابله کند. با جهات صوری که نمیشود. "۱۷
این فرمایش امام در واقع ترجمان آیه شریفه سوره انفال میباشد که میفرماید: "یا ایُّها النَّبی حَرِّضِ الْمُؤمِنینَ عَلَی الْقِتالِ اِنْ یکُنْ مِنْکُمْ عِشْرونَ صابِرونَ یغْلِبُوا مِائَتَینِ وَ اِنْ یکُنْ مِنْکُمْ مِائَه یَغلِبُوا ألفاً مِنَ الّذینَ کَفَروا بِأنَّهُمْ قَوْمٌ لا یفْقَهُونَ. "۱۸ای رسول مؤمنان را به جنگ ترغیب کن. اگر بیست نفر از شما صبور و پایدار باشید بر دویست نفر از دشمنان پیروز خواهید شد و اگر صد نفر بودید با هزار نفر از کافران برابری توانید کرد و پیروزی را به دست خواهید آورد.
نتیجه معنویت افزایی
بدون شک داشتن هدف متعالی توأم با اجرای احسن، نتیجه مطلوب را به دنبال خواهد داشت. برخورداری رزمندگان اسلام از قدرت غیبی مافوق طبیعی در عملیاتهای مختلف و سبقت گرفتن در رسیدن به آرمان شهادت طلبی در لحظه لحظه این هشت سال، خود گواه این امر است که در فرمایشات رهبر کبیر انقلاب اسلامی به وضوح به چشم میخورد:
" این چه روحی است که اینها [رزمندگان]پیدا کرده اند، چطور شده است که یک دفعه این جهش پیدا شد، سالها زحمت میخواهد تا به آستانه این امر برسد، چه شد که اینها این طور سریع راه را طی کردند؟ این، جز این [نیست]که انسان بگوید یک عنایت خاصی است از خدای تبارک و تعالی که خدا این عنایت را به اینها کرده است، آنها فداکاری میکنند و او عنایت میکند. "۱۹
" با این روحیه [ای]که سربازان ما دارند و پاسدارهای ما دارند و آنهایی که حفاظت این کشور را میکنند، این روحیه را دارند که روحیه بسیار ارزشمندی است و شهادت طلبی است و خود را به حلقوم مرگ انداختن برای نجات اسلام و نجات کشور [است]... مطمئن باشید که این کشور بیمه است. "۲۰
با کدامین سنجشها و معیارها میتوان فتح مبین را تحلیل کرد؟ و با کدام معادلات میتوان ارزیابی نمود؟... اگر ارتش و سایر قوای مسلح از نصرت معنوی برخوردار نبودند، پس این امر خارق العاده چگونه تحقق یافت؟ آری فرق بسیار است بین جوانانی که شب را با مناجات و قرائت قرآن و نماز و نیایش به سر میبرند و حمله را با ذکر خدا و الله اکبر شروع میکنند، با آنان که شب را با معصیت خدا و روز را در جنگ با خدا آغاز میکنند. فرق است میان آن سنگرها که کتاب خدا و نهج البلاغه و کتابهای دعا در آن است با آن سنگرها که بنا به گفته فاتحان، ابزار قمار و شراب و مسکرات و بدتر از آن در آنها یافت میشود. ۲۱
" این پیروزی (فتح المبین) و دیگر پیروزیها مرهون عنایات غیبی خداوند متعال و پشتیبانی بقیه الله ارواحنا له الفدا و ادعیه خالصه صاحب نفسان و بزرگان است. "۲۲
" در این جنگ تحمیلی و دفاع از حق، ارتش ایران و دیگر قوای مسلح به جهانیان ثابت کردند که مجاهدین در راه هدف و اسلام عزیز و میهن معظّم، از قدرت غیبی مافوق طبیعت و برتر از محاسبات کاخ نشینان ستمگر برخوردارند که با ارزیابی کوردلان خدانشناس نمیتوان سنجید و با معیارهای الحادی درست نخواهد شد. "۲۳
___________________________________________________________________________________
پی نوشت:
- صحیفه امام، ج19، ص173
- صحیفه نور، ج19، ص 151
- عوامل معنوی و فرهنگی دفاع مقدس، ج1، ص81
- صحیفه نور، ج13، ص 111
- همان، ج16، ص 131
- صحیفه امام، ج19،ص 173
- صحیفه نور، ج16، ص 275
- همان، ص 196
- همان، ج19، ص 129
- همان، ج17، ص 77
- همان، ج16، ص 35
- همان، ص 68
- همان، ج14، ص 186
- همان، ج19، ص2
- صحیفه امام، ج20، ص77
- صحیفه نور، ج15، ص 242
- همان، ج8، ص 114
- انفال، 65
- عوامل معنوی و فرهنگی دفاع مقدس، ج1، ص165
- صحیفه نور، ج16، ص 34
- همان، ص 201
- همان، ص 148
- همان، ص 133