محسن طاهری/

مقدمه

«رژیم صهیونیستی» راهبردی‌ترین دشمن جمهوری اسلامی ایران در منطقه به شمار می‌رود و بدیهی است که جمهوری اسلامی باید از مشکلات و آسیب‌های درونی این رژیم آگاهی کامل داشته باشد تا بتواند در خلال درگیری‌های پیش رو از حداکثر ظرفیت‌های لازم به نفع خود بهره ببرد. بیش از 70 سال از عمر رژیم صهیونیستی می‌گذرد و با وجود کوشش‌های گسترده بین‌المللی و منطقه‌ای به منظور مشروعیت‌بخشی به این رژیم در منطقه غرب آسیا، نتوانسته است بر چالش‌های به وجود آمده در زمینه ماندگاری و عادی‌سازی روابط با دولت‌ها و ملت‌های این منطقه فایق آید و همواره موانعی بر سر راه همگون‌سازی این رژیم از بعد داخلی و خارجی وجود داشته است.

عمده موانع و چالش‌های بنیادین در این رژیم که موجب متبلور نشدن ملت‌سازی یهود شده است، می‌توان در گسست‌های گوناگون اجتماعی، فرهنگی و همچنین چالش‌های اقتصادی و سیاسی درون این رژیم مشاهده کرد.

آسیب‌های اجتماعی رژیم صهیونیستی شامل موارد زیر است. گفتنی است، این آسیب‌ها با تأکید بر شکاف‌های عمیق موجود میان سه طبقه «اشکنازی»، «سفاردیم» و «اعراب» دسته‌بندی شده است: 1ـ تفاوت‌های عمده فرهنگی و زبانی؛ 2ـ نگاه منفی اعراب ساکن در مناطق اشغالی به یهودیان به دلیل نارضایتی از تبعیض قومی و نژادی علیه آنها؛3ـ استمرار بحران هویت در جامعه اسرائیل و در واقع بحران سنت و مدرنیته در قالب تضاد سکولارها و دین‌داران در اسرائیل؛ 4ـ تبعیض نژادی میان یهودیان ساکن مناطق اشغالی (اشکنازی، سفاردیم و اعراب)؛ 5ـ حضور جریان‌های ارتدکس مخالف اندیشه صهیونیسم

ساختار سیاسی رژیم صهیونیستی نیز با دشواری‌های عدیده‌ای روبه‌رو است؛ از جمله:

1ـ نظام آسیب‌پذیر سیاسی و انتخاباتی در تشکیل مجلس و کابینه دولت؛ 2ـ ناکامی در نهایی کردن حلقه ارتباط سیاسی با همسایه‌ها به منزله واحدهای سیاسی مجاور؛ 3ـ طبقاتی شدن رقابت سیاسی و نفوذ طبقه نظامیان در دستگاه‌های دولتی؛ 4ـ بحران مشروعیت.

ساختار اقتصادی این رژیم نیز اغلب با اختلال‌های زیر مواجه است: 1ـ رانت بیش از حد درون دولت اسرائیل و وابستگی اقتصادی به آمریکا؛ 2ـ بحران کم‌آبی؛ 3ـ بی‌ثباتی مکرر بر اثر جنگ‌ها و عملیات نظامی پی‌درپی؛ 4ـ سرایت موج‌های آزادی‌خواهانه به درون مرزهای این رژیم، نظیر انتفاضه مسجدالاقصی؛ 5ـ عبور نکردن مرحله امنیتی به مرحله اقتصادی که همراه با افزایش هزینه‌های نظامی به دلیل وجود تهدیدهای امنیتی است.

امنیت رژیم صهیونیستی نیز با تهدیدات جدی روبه‌رو است: 1ـ حضور نیروهای جهادی اسلام‌گرا در نزدیکی قلب سرزمینی (هارتلند) این رژیم (حیفا، تل‌آویو و بیت‌المقدس)؛ 2ـ حضور یک میلیون عرب و به عبارتی 20 درصد جمعیت مسلمان در درون اراضی اشغالی 1948 به منزله تهدیدی دائمی؛3ـ نرخ بالای رشد جمعیتی در میان اعراب اسرائیل و بر هم خوردن توازن جمعیتی میان اعراب اسرائیل و یهودیان تا سال 2050؛4ـ افزایش رشد مهاجرت معکوس از سرزمین‌های اشغالی؛ 5ـ استحاله ارتش بر اثر بر هم خوردن بافت نیروی انسانی آن.

در این سلسله مطالب سعی بر آن است تا با برآورد و ارزیابی آسیب‌های نهفته در ساختارهای رژیم صهیونیستی شناخت صحیحی از جامعه صهیونیستی به مخاطبان ارائه شود.

روزنامه گاردین: اتحادیه اروپا با ارسال پیامی خصوصی به تهران هشدار داده اگر ایران تهدیدش به دورشدن بیشتر از برجام را اجرایی کند، این اتحادیه چاره‌ای جز خروج از برجام در ماه نوامبر (همزمان با گام چهارم برجامی ایران) نخواهد داشت. اتحادیه اروپا فقط به صورت اسمی در برجام مانده است و در عمل به هیچ یک از تعهداتش عمل نکرده و با آمریکا در اعمال شدیدترین تحریم‌ها علیه ایرانیان همراهی جدی داشته است. لذا ماندن و نماندن اروپا در برجام نباید خود به موضوع فشار جدید علیه ایران تبدیل شود.

واشنگتن‌پست: «دنیس راس» مشاور اوباما در یادداشتی در این روزنامه نوشته است: «تحریم، تغییری در رفتار ایران ایجاد نمی‌کند. ایران نیازی به مذاکره نمی‌بیند و «فشار حداکثری» خودمان را منزوی کرد. متأسفانه رئیس‌جمهور ترامپ در منزوی کردن آمریکا موفق‌تر بوده تا ایران. تاریخ به ما می‌گوید ایران را نمی‌توان با تحریم به تغییر رفتار وادار کرد.» گفتنی است، دنیس راس بیش از ربع قرن ریاست شورای روابط خارجی آمریکا را که مؤثرترین اتاق فکر در حوزه تصمیم‌سازی برای سیاست خارجی آمریکاست، برعهده داشته و نظراتش برای تصمیم‌گیران آمریکا قابل اعتناست.

رأی‌الیوم: «عبدالباری عطوان» تحلیلگر مسائل منطقه در روزنامه «رأی‌الیوم» نوشت: «دیپلماسی ایران پیروز میدان سازمان ملل بود و بیشتر رهبران غربی برای دیدار با روحانی صف کشیده بودند. حتی «امانوئل مکرون» بسیار تلاش کرد به همراه همتای آمریکایی‌اش به جمع روحانی نفوذ کند و از افراد زیادی به منظور میانجی‌گری برای این دیدار کمک خواست و ترامپ به یک دست دادن سریع با روحانی در برابر دوربین‌های تلویزیونی نیز راضی بود، اما اتفاقی نیفتاد. ایران به راحتی در دام اروپا نیفتاد و آنها فریب تصاویر و دست دادن و لبخند‌های مصنوعی اروپایی‌ها را نخوردند.»