شاید شنیده باشید که میگویند اگر وارد پایگاهی اینترنتی شدهاید و میخواهید اطلاعات مهمی انتقال دهید، مانند وارد کردن نام و گذرواژه یا خرید اینترنتی و وارد کردن شماره کارت و رمزها و...، حتماً به این نکته که پروتکل آن صفحه اینترنتی امن باشد، توجه کنید. سادهترین راه برای تشخیص پروتکل استفاده شده در آن صفحه توجه به اول آدرس است. یکی از معروفترین پروتکلهای امن، https است که در اول آدرس به جای پروتکل ناامن http قرار میگیرد. برای نمونه آدرس یکی از صفحات پرداخت اینترنتی معتبر https://bpm.shaparak.ir است که اگر در ابتدای آن http بود، به هیچ وجه نباید پرداختی در آن انجام دهید.
اما چرا https امن است؟ کاری که https انجام میدهد، این است که اطلاعات را رمزگذاری میکند و کلید این رمزگذاری که برای رمزگشایی لازم است، به روشهایی بین دستگاههای کاربران توزیع میشود. نحوه توزیع این کلیدها خارج از بحث این نوشته است و اگر کسی به دانستن آنها علاقه داشت، میتواند عبارت «how https works» را جستوجو کند. وقتی اطلاعات رمزگذاری میشود، تنها زمانی که لازم است، بهوسیله افرادی که تأیید هویت شدهاند خوانده میشوند و این کار سبب میشود از حملات «مرد میانی» جلوگیری شود. مرد میانی نام یکی از انواع سرقت اطلاعات در علوم رایانه است که در این روش اطلاعات ارسالی بین گیرنده و فرستنده بهوسیله عنصری مزاحم شنود میشود. مرد میانی میتواند تنها اطلاعات را شنود کند یا علاوه بر شنود آنها را تغییر هم بدهد و دادههای دستکاری شده به گیرنده ارسال کند.
«https» جلوی این خطرها را میگیرد و احتمال دزدیدهشدن دادهها را کم میکند. از این به بعد هنگامی که میخواهید پرداخت اینترنتی انجام دهید یا به پایگاه اینترنتی وارد شوید و نام و گذرواژه را بزنید، حتماً به ابتدای نوار آدرس و عبارت https دقت کنید.
مجرمان و کلاهبرداران فضای مجازی شامل طیف بزرگی از هکرها، باجگیران و عوامل حملات سایبری میشوند که با بهرهگیری از نقاط ضعف امنیتی دستگاههای الکترونیکی و هوشمند ما، از اطلاعات ما به نفع خود بهرهبرداری میکنند که یک نمونه آن اطلاعات بانکی است.
هکرها از شیوههای گوناگونی برای سرقت اطلاعات کاربران استفاده میکنند؛ نصب یک اپلیکیشن نامطمئن، ارسال یک لینک ناشناس و ترغیبتان به باز کردن آن از طریق پست الکترونیکی یا پیامک از جمله روشهای رایج هکرهای ایرانی است. بد نیست بدانید یکی از مواردی که هکرها علاقه زیادی به تحت کنترل گرفتن آن دارند، دوربین لپتاپ و تلفن همراه هوشمند شماست؛ زیرا با استفاده از این تصاویر ضبطشده از وبکم و تلفن همراه میتوانند به شیوههای گوناگون از شما اخاذی یا جاسوسی کنند.
برای نمونه تنها یک نفر در سال 2013 در آمریکا، با دسترسی به وبکم و ذخیره عکس، توانست از 350 خانم اخاذی و باجگیری کند که بعد از دستگیری و محاکمه به ده سال زندان محکوم شد؛ البته از این نمونهها در کشورمان هم کم نداریم.
هکرها از طریق وبکم و دوربین تلفن همراه شما علاوه بر اینکه به تصویر شخصی خودتان دست پیدا میکنند، از محیط اطرافتان نیز اطلاعات قابل توجهی به دست میآورند که این اطلاعات شامل مواردی، مانند منزل و وسایل داخلش، محل کار شما و حتی افرادی است که با آنها در ارتباطید؛ هر کدام از این اطلاعات میتواند راهی برای باجگیری یا سرقت از شما باشد. جالب است بدانید در تلویزیونهای هوشمند، بعد از گزارشی مبنی بر هک دوربینهای رویشان، دیگر خبری از دوربین نیست و در نسلهای جدید، هر قدر هم که تلویزیون هوشمند باشد، دیگر رویش دوربین وجود ندارد.
حامد مظلومی
حتماً تاکنون زیاد درباره حسابهای کاربری جعلی یا همان «Fake Account» های مجازی شنیدهاید و میدانید که در شبکههای مجازی وقتی کسی به شما پیغامی میفرستد، الزاماً از هویت اصلی خودش استفاده نکرده و میتواند به جای نام واقعی خود از اسمهای جعلی و ساختگی استفاده کرده باشد تا هم هویت و هم جنسیت خود را پنهان کرده و شما را مجاب به برقراری ارتباط و پاسخگویی به پیامش کند!
اوایل سال جاری پژوهشگران «مرکز عالی ارتباطات استراتژیک ناتو» که در واقع اتاق فکر و اندیشکده NATO محسوب میشود، مطالعهای چهار ماهه را برای بررسی سطح پیچیدگی ایجاد شبکهای از اکانتهای تقلبی و استفاده از آنها در شبکههای اجتماعی ترتیب دادند. این تیم ۳۳۲ دلار را صرف خرید تعاملات غیرواقعی در فیسبوک، اینستاگرام و یوتیوب کردند که در مجموع ۳۵۲۰ نظر، ۲۵۷۵۰ لایک، ۲۰۰۰۰ بازدید و ۵۱۰۰ فالوور را نصیبشان کرد. محققان از این تعاملات برای فعالسازی ۱۹ هزار حساب کاربری جعلی استفاده کردهاند که به منظور تحقیق و پیشبرد اهداف مد نظرشان در شبکههای اجتماعی ایجاد کرده بودند. حدود یک ماه پس از خریدن تعاملات تقلبی مذکور هنوز ۸۰ درصد از حسابهای ناامن به قوت خودشان باقی بودند. محققان برای بررسی عملکرد شبکههای اجتماعی تعدادی از اکانتها را به عنوان جعلی به اینستاگرام، فیسبوک، توئیتر و یوتیوب گزارش کردند؛ اما نتیجه کار ناامیدکننده بود و سه هفته پس از گزارش هنوز هم ۹۵ درصد از حسابهای کاربری حذف نشده بودند!
صادق دلاوری
کمتر کسی از کاربران فضای مجازی را میتوان یافت که با اپلیکیشنهای داخلی بازار خرید و فروش کالا آشنا نباشد و تا به حال از آنها استفاده نکرده باشد؛ اما شاید کمتر کسی خبر داشته باشد در کنار این راهکارهای خرید و فروش داخلی کالا، بستری جدید برای خرید و فروش کالا در سطح بینالمللی مهیا شده است.
با این راهکار جدید، دیگر خرید و فروش شما به جغرافیای کشورمان محدود نخواهد بود و شما میتوانید در سرتاسر جهان کالا، خودرو، ملک، سایر اجناس دست دوم و نو یا محصولات فروشگاه خودتان را با عکس و حتی ویدئو به فروش بگذارید یا به عنوان یک خریدار با بهرهگیری از ابزار تخصصی جستوجوی «نوبازار»، کالای مورد نظر خودتان را سریعتر پیدا کنید. استارتآپ نوبازار در تیر ماه ۱۳۹۶ با ایده اولیه فروش انحصاری کالاهای نو و ارسال سریع برای مشتریان با مدل تجاری B2C فعالیت خود را آغاز کرد؛ اما با گذشت چند ماه با تغییر مدل کسبوکار خود و افزودن مدل تجاری C2C به بازار آنلاین واسطه خرید و فروش کالا وارد شد و سرانجام در بهار ۱۳۹۷ به صورت رسمی فعالیت خود را آغاز کرد. نکته قابل توجه برای استارتآپ نوبازار استقبال و بازخورد خوبی بود که در بازه یک ماه نخست فعالیت کسب کرد و بنا بر اظهارات بانیان آن، یکی از اهداف اصلی این پروژه گسترش بازار خرید و فروش کالا و همچنین توسعه این بستر مطابق با خواستههای کاربران و تکنولوژیهای روز دنیا به صورت مداوم است؛ زیرا یک استارتآپ از بدو تولد تا بلوغ باید بر توسعه کاربری خودش فعالیت کند و مانند سایر استارتآپهای مشابه در یک فرمت قدیمی و تکراری باقی نماند.
احمد محمدی
عزتاللّه ضرغامی: ترامپ هرچه میگوید، مردم ایران را به عکس آن ترغیب میکند تا یوماللّههای مکرر خلق کنند. امروز بیش از هر زمانی، پرچم آمریکا و عکس رئیسجمهورش مورد هجمه مردم بود. یه آدم عاقل تو آمریکا پیدا نمیشه، دست او را بگیره و از توئیتر بیرون بکشه؟!
شهاب حسینی: حال تعدادی از همکاران بنای اعلام انصراف از جشنواره گذاشتهاند که این حرکت دامنزدن به افتراق جامعهشکن خودی و ناخودی است و این تصور که کسانی که ترجیح به انصراف نمیدهند، همدرد و شریک حال مردم و جامعه نیستند و موضعی مغایر با مردم دارند، سخت اشتباه است. این بنده کوچک بدینوسیله این حرکت را تأیید نمیکنم و آن را گامی در جهت همدردی تلقی نمینمایم؛ ای کاش نیتهایمان هم خالص باشد و بنا به صلاح شخصی خود پشت احساسات پاک مردم قایم نشویم.
مهدی محمدی: اگرچه سخنان رهبر معظم انقلاب برای هر کسی که گوشی برای شنیدن داشته باشد نه تنها تکراری نبود، بلکه بسی نکتههای نغز داشت، اما از یک نگاه راهبردی گاهی اینکه شما در مقام رهبر یک کشور مقاوم، نشان بدهید نه محاسبات و نه حتی ادبیاتتان تحت فشار عوض نشده، به خودی خود موضوعیت دارد. آمریکاییها فشار میآورند و خود را به در و دیوار میکوبند که همین یک چیز را به دست بیاورند و هر بار که بحرانی خلق میکنند، منتظرند ببینند در موضع امام جامعه تردید و تزلزلی رخ میدهد یا نه. آیتاللّه خامنهای بهتر از هر کس دیگر در ایران میداند که ثبات یا تزلزل رهبری، شاخص اثرگذاری یا عدم اثرگذاری فشار دشمن است و دشمن در صورتی که احساس ضعف و تزلزل کند، به صغیر و کبیر این کشور رحم نخواهد کرد.
شاید خندهدار به نظر برسد، اما قاعده پزشکی نوشیدن به موقع آب هم میتواند به یک ایده کاربردی جذاب در حوزه تولیدات نرمافزاری بدل شود و خروجیاش بشود نرمافزار اندرویدی «آبنوش»!هدف اپلیکیشن آبنوش، یادآوری نوشیدن مقدار کافی آب (هشت لیوان) در طول روز به کاربر است. در این برنامه تاریخچه تمام روزهای قبل را میتوانید به صورت دستهبندی شده و همراه با نمودار مشاهده کنید و از کمیت مقدار آب نوشیده شده خود، باخبر شوید. طراحان این نرمافزار با تأکید بر دلایل پزشکی توجه به مصرف کافی مایعات در طول روز، برخی از مهمترین مزایای استفاده از این نرمافزار را به شرح ذیل نام بردهاند: «با آبنوش جوانتر خواهید بود و پوستی شاداب خواهید داشت. با آبنوش فعالیت بدنیتان افزایش خواهد یافت. با آبنوش کمتر بیمار میشوید و بیشتر احساس سلامتی میکنید.»