عراق در پی انتقام از آمریکا
واشنگتنپست: حقیقت مهم و روشن این است که مردم عراق خواهان خروج نیروهای آمریکایی از کشورشان هستند. اگر پس از تصویب خروج نیروهایی آمریکایی در پارلمان عراق، ایالات متحده همچنان در این کشور باقی بماند، یک قدرت اشغالگر و ناقض قوانین بینالمللی تلقی میشود و از همکاری دولت و مردم عراق محروم خواهد شد. این یعنی نیروهای آمریکایی در عراق با افزایش ریسک روبهرو هستند. از زمان ترور ژنرال سلیمانی، بیشتر پرسنل آمریکایی برای حفظ امنیتشان در پایگاهها یا منطقه سبز محدود و محصور شدهاند. آنها با این اوضاع نمیتوانند در خدمت هیچ هدف مفیدی باشند به جز اینکه نشانگاهی باشند برای عراقیهای خشمگینی که در پی انتقامگیری از ایالات متحده هستند.
فتنهافکنی
رأیالیوم: هیچ کس در این واقعیت شک ندارد که آمریکا و اسرائیل به دنبال فتنهافکنی و شعلهور کردن منطقه هستند. جنگ بین ترکیه و سوریه، به نفع اسرائیل و آمریکاست و ترکیه را به سمت آغوش راهبردی این دو، سوق میدهد. جنگ فرسایشی بین ترکیه و سوریه، همچنین میتواند سبب تضعیف این دو شود. تهدید ایران درباره اینکه اگر اسرائیل نسبت به هدف گرفتن منافع آن در سوریه اقدام کند، به تلآویو پاسخ میدهد، همزمان، پیامی است برای ترکیه، مبتنی بر اینکه ایران در برابر تجاوز به منافع خود در سوریه، دست بسته نمیایستد.
ایران قدرتمند
شورای آتلانتیک: آمریکاییها فردی را [برای ترور] انتخاب کردند که یک مقام عالیرتبه بود، و فکر میکردند اگر از او خلاص شوند، اوضاع بهتر میشود. در واقع، با این کارشان اوضاع را بدتر کردند. مسئله اول این است که «قاسم سلیمانی» فرد بسیار مهمی بود، اما حتی از بین بردن فردی به اهمیت او هم سبب تغییر در اوضاع نمیشود. ایران بسیار سازمانیافته است. آنها بلافاصله پس از مرگ سلیمانی، جانشین او را معرفی کردند. ایران مجموعه [پرتعداد و] خوبی از افراد را در اختیار دارد که میتوانند این سازمان [نیروی قدس سپاه پاسداران] را اداره کنند.
مبارزه با زورگویی غرب
میدل ایستآی: استمرار مخالفت ایران با آمریکا و اسرائیل ناشی از موضع عقیدتی ایران است. از نظر آمریکا و اسرائيل، ایران یک کشور عادی به حساب نمیآید، زیرا از تعظیم در برابر نظم جهانی غرب و آمریکا در خاورمیانه امتناع کرده است. گناه ایران، در واقع مبارزه با آنچه زورگویی غرب مینامد، است. غربیها باید بدانند که شاید مردم در خیابانهای تهران، بیروت و بغداد علیه سوءمدیریت و فساد اعتراض کرده باشند، اما این لزوماً به معنای علاقهمندی به غرب نیست. اگرچه بخشی از ایرانیها، از وضعیت کنونی زندگی راضی نیستند، اما همزمان نمیخواهند آمریکا ناجی آنها باشد.
چشمانداز مثبت منطقه برای ایران
بروکینگز: خاورمیانه در مسیری پیش میرود که به شکلی روزافزون به نفع تهران است. مسائل سوریه، لبنان، عراق و یمن و حتی موضعگیریهای کشورهای خلیجفارس از جمله عربستان سعودی و امارات متحده عربی بهگونهای پیش میرود که دلخواه تهران است. ظرفیت و قابلیت نیروهای نیابتی در گستره منطقه در حال رشد است و تهران همیشه راهی برای تأمین سرمایه اولویتهایش مییابد. به طور کلی، متحدان منطقهای ایران در سراسر منطقه از نظر ظرفیت و توانایی در حال رشد هستند. در کل، چشمانداز منطقه به شکل فزایندهای برای ایران، مثبت است. ایالات متحده همچنان در برزخ خاورمیانه گرفتار مانده است.
همزمان با آغاز عملیات ارتش سوریه برای آزادسازی مناطق مختلف استان ادلب از دست گروههای تروریستی، ارتش ترکیه نیز از شمال سوریه وارد معرکه شده و با هدف ایجاد حاشیه امن برای خود، مقابله با ارتش سوریه را آغاز کرده است. اقدامات ترکیه در شمال سوریه حاکی از آن است که به قصد ایجاد امنیت برای کشورش، وارد سوریه شده و به دنبال کسب هویت مستقل منطقهای است و در این راستا از رویارویی با ارتش سوریه و حتی محور مقاومت ابایی ندارد؛ اما بازیگردانان اصلی این میدان وضعیتی، آمریکا و رژیم صهیونیستی هستند که با سیاست تداوم بحران و جنگ و تلاش برای تجزیه در منطقه جنوب غرب آسیا اهداف راهبردی را برای خود مشخص کردهاند.
ورود ترکیه به بحران سوریه از نظر آمریکا و رژیم صهیونیستی بر اساس سیاست تداوم بحران در منطقه که زاده سیاست انگلیسی «تفرقه بینداز و حکومت کن» است، اهداف چندبعدی را پیگیری میکند. در بعد ترکیه، میتوان سیاست تنبیهی آمریکا علیه ترکیه به دلیل نزدیکی آن به روسیه، خرید موشکهای اسـ400 و اقداماتش در شرق مدیترانه برای دستیابی به نفت و گاز این منطقه را به وضوح مشاهده کرد. اگر اختلافات ترکیه با یونان، پارهکردن پرچم ترکیه در پارلمان اروپا و اختلافات قدیمی ترکیه و سوریه که با ورود ارتش ترکیه به سوریه تازهتر میشود، کنار هم قرار دهیم، سیاست کلان آمریکا و رژیم صهیونیستی با عنوان «فرسایش منطقه» به دست میآید. آرامش در منطقه به معنای همگرایی بیشتر کشورهای منطقه و تخریب منافع آمریکا در منطقه خواهد بود؛ از اینرو تداوم بحران و نگه داشتن منطقه در وضعیت جنگِ نسبی، فرسایش و تضعیف کشورهای منطقه و پیشبرد منافع آمریکا و رژیم صهیونیستی را در پی خواهد داشت.
در چنین بازی پیچیدهای که ترکیه بازی میخورد، اهداف جزئیتر آمریکا و رژیم صهیونیستی، قطببندیهای صوری در منطقه مدیترانه است که با حمایت آمریکا از یونان، ترکیه به عنوان عضوی از ناتو ناگزیر به لغزیدن سمت رژیم صهیونیستی است تا از قِبل آن، اهداف مهمتری چون فاصله گرفتن ترکیه از اعضای نشستهای آستانه و سوچی، یعنی روسیه و جمهوری اسلامی ایران را دنبال کند تا اتحادی به ضرر منافع آمریکا شکل نگیرد. در پسِ چنین سیاستهایی میتوان پیاده کردن تدریجی و آرام طرح معامله قرن را پیش برد و به هدف نهایی تشکیل کشور واحد صهیونیستی جامه عمل پوشاند؛ از اینرو آمریکا و رژیم صهیونیستی در کنار سیاست تداوم بحران در منطقه و فرسایش کشورهای اسلامی با پررنگتر کردن اختلافات ایدئولوژیکی و سرزمینی، ضمن تضعیف محور مقاومت، به دنبال ایجاد حاشیه امنی برای رژیم صهیونیستی هستند تا جای پای این غده سرطانی در منطقه محکم شود و مانعی بزرگ بر سر راه اتحاد مسلمانان از قِبل آرمان دیرینهشان که آزادی فلسطین است، ایجاد شود؛ از اینرو ترکیه در راهبردهای سیاست خارجی خویش باید بازبینی مضاعفی داشته باشد تا همچون بازماندن از اتحادیه اروپا، از منطقه نیز بازنماند.
حسن مرادخانی