شهربانو جمعه‌پور/ با بی‌نتیجه ماندن شرایط پس از برجام، بدعهدی‌های طرف آمریکایی و کشورهای غربی و لاینحل بودن مشکلات معیشتی مردم، رهبر معظم انقلاب بر در دستور کار قرار گرفتن اقتصاد مقاومتی تأکید کردند. معظم‌له از زمان طرح اقتصاد مقاومتی در دیدار کارآفرینان تاکنون هر زمان که فرصتی پیش آمده است، بر اجرای اصول اقتصاد مقاومتی تأکید کرده‌اند. یکی از شیوه‌های اجرا، مبارزه جدی با قاچاق کالا است.
نگاه به آمارهای فزاینده ارائه شده از سوی مسئولان نشان می‌دهد که کاهشی در پدیده قاچاق صورت نگرفته است. اولین بار در سال 89، رئیس وقت ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز اعلام کرد که حجم ارزشی کالاهای قاچاق به ایران 19 میلیارد دلار است. در سال 90 مجدداًً در کمیسیون اقتصادی مجلس گزارشی درباره میزان قاچاق کالا به ایران مطرح شد که بر اساس آن حجم قاچاق کالا 19 تا 24 میلیارد دلار اعلام شد. حبیب‌الله حقیقی، رئیس فعلی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، ارزش کالاهای قاچاق شده به ايران در سال ۹۲ را بين ۲۰ تا ۲۵ ميليارد دلار اعلام کرد که اين رقم حدود نيمی از ارزش کالاهايی بود که در این سال به صورت رسمی به ايران وارد شد.
نایب‌رئیس کمیسیون ویژه تولید ملی مجلس در فروردین ماه سال 1394، اظهار داشت: «طبق گزارش‌ها، ۲۰ تا ۲۵ میلیارد دلار در سال کالای قاچاق به کشور وارد می‌شود که به اندازه فروش نفت است.» مهدی ابویی، معاون اسبق ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز نیز در ابتدای سال 95 گفت: «حدود 65 تا 70 درصد منسوجات و البسه در بازار، قاچاق است.» این مدرس دانشگاه نیروی انتظامی همچنین تصریح کرد: «در سال 1392 حجم گوشی قاچاق 40 درصد بود و اکنون به حدود 90 درصد رسیده است.»
وی همچنین گفت: «میزان قاچاق سیگار نیز در حال حاضر به 30 میلیارد نخ افزایش یافته است.» بررسی آمارهای موجود درباره قاچاق کالا در ایران، مبین کاهش نیافتن این پدیده شوم در کشور از زمان مطرح شدن اقتصاد مقاومتی است و چند موضوع اساسی را به ذهن متبادر می‌کند که در ادامه به آنها می‌پردازیم.
اول اینکه؛ قاچاق کالا در حالی در ایران انجام می‌شود که رهبر معظم انقلاب همواره بر لزوم مقابله جدی با آن تأکید کرده‌اند و مسئولان دولتی نیز از عزم جدی خود برای مقابله با آن خبر داده‌اند.
برای نمونه؛ دبیر کمیسیون مبارزه با قاچاق کالا و ارز در سال 95، از رویکرد تهاجمی نسبت به قاچاق کالا در این سال خبر داد و دیگر مسئولان نیز در این باره بسیار سخن گفته‌اند و دولت هم اعلان کرده است این روند رو به کاهش است و به مرز 17 میلیارد دلار رسیده است؛ امّا نتیجه عملی و ملموس این ماجرا کاهش میزان قاچاق کالا در ایران نبوده است.
دوم اینکه؛ قاچاق کالا، امری حساس است و درباره آن آمارهای شفاف و دقیقی وجود ندارد. برای نمونه؛ در این ارتباط می‌توان به تفاوت آمار مربوط به قاچاق کالا که گمرک و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز ارائه می‌‌کنند، اشاره کرد. بدیهی است، شفاف نبودن آمارها به دشواری بیش از پیش تحلیل موضوع منجر می‌شود؛ امّا آنچه از آمارهای موجود به دست می‌آید این است که اگر قاچاق کالا از سال 89 تاکنون در ایران افزایش نیافته باشد، کاهش نیز نیافته است.
