شیوع ویروس کرونا در کشورمان موجب شد تا از همان روزهای اول بسیاری از نهادهای انقلابی پای کار بیایند و برای حل مشکلات ناشی از شیوع این ویروس تلاش کنند. قوه قضائیه به عنوان پشتیبان‏ حقوق‏ فردی‏ و اجتماعی‏ و مسئول‏ تحقق‏ بخشیدن‏ به‏ عدالت، یکی از نهادهایی بود که به سرعت در مسیر پیشگیری از کرونا پیش رفت.

عفو و مرخصی ۱۱۰ هزار زندانی

یکی از مهم‌ترین اقدامات این قوه تغییر شیوه برخورد با زندانیان بود. آن ‌طور که معاون اول قوه قضائیه گفته است، حدود ۱۰۰ هزار نفر توانستند از مرخصی استفاده کنند و حدود ۱۰ هزار نفر هم به بهانه شیوع کرونا از سوی رهبر معظم انقلاب عفو دریافت کردند.همچنین آن ‌طور که رئیس دستگاه قضا دستور داد، قضات سراسر کشور ملزم شدند سیاست حبس‌زدایی را اجرا کنند و مجوز پیدا کردند بیشتر به سوی کیفرهای جایگزین حبس روی آورند. هر چند برای حفظ امنیت جامعه این موضوع فقط درباره زندانیانی اجرا شد که سابقه بزهکاری نداشتند و به واسطه جرائم دیگری، چون مشکلات مالی و دیگر جرائم غیرعمد به زندان محکوم شده بودند، اما درباره زندانیانی که امکان خروج آنها از حبس وجود نداشت هم قوه قضائیه اقداماتی را انجام داد. ضدعفونی کردن مداوم محیط زندان‌ها، جداسازی زندانیان مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای برای رسیدگی و مراقبت بیشتر و همچنین تعلیق تمام فعالیت‌های اجتماع‌محور که پیش از این برای زندانیان اجرا می‌شد، ازجمله این اقدامات بود.علاوه بر این، دستگاه قضا به دستور رهبر معظم انقلاب و با همکاری بنیاد مستضعفان حمایت معیشتی از خانواده‌های زندانیان را در دستور کار خود قرار داد؛ خانواده‌هایی که اغلب دچار مشکلات معیشتی بوده و هستند. «حجت‌الاسلام والمسلمین رئیسی» در این باره گفته بود: «درست است کسی که جرمی انجام داده باید مجازات شود، اما خانواده‎های آنها باید مورد التفات و حمایت قرار گیرند.»

برخورد با محتکران

در روزهای ابتدای شیوع کرونا یکی از معضلات اساسی کشور، احتکار اقلام بهداشتی از سوی برخی محتکران بود. دادگاه‌های برخورد با محتکران این اقلام، بدون نوبت و زودتر از روال عادی پرونده‌ها را رسیدگی کردند و در سریع‌ترین زمان احکام مربوطه صادر شد. با دستور حجت‌الاسلام والمسلمین رئیسی، قرارگاه ویژه مبارزه با احتکار اقلام بهداشتی در سراسر کشور ایجاد شد. این اقدام از ۴ اسفند ۱۳۹۸، یعنی فقط دو روز پس از اعلام رسمی شیوع کرونا در کشور آغاز و ابلاغ شد. وظیفه این قرارگاه کشف و ضبط اقلام احتکارشده و توزیع رایگان آن میان مردم بود.به علاوه، شعبه‌ای هم برای برخورد با برهم‌زنندگان آرامش و امنیت روانی جامعه تشکیل شد. همان‌طور که محتکران مخل امنیت جامعه هستند، کسانی که در فضای مجازی به ساخت و اشاعه شایعات دست می‌زنند نیز از این قبیل هستند و از آنجا که همواره باید آرامش مردم را تأمین کرد، این موضوع موجب شد بسیاری از کسانی که در فضای مجازی شایعه‌سازی و شایعه‌پراکنی می‌کردند، تحت تحقیب قرار بگیرند.

دادرسی الکترونیکی

شاید بتوان گفت مهم‌ترین اقدام قوه قضائیه در این روزها تلاش برای ایجاد زمینه‌ای بود تا رسیدگی به پرونده‌های قضائی به تعویق نیفتد و از طرف دیگر هم‌وطنان نیز در معرض خطر ابتلا به ویروس کرونا قرار نگیرند؛ به همین دلیل تدابیری اتخاذ شد تا بتوان دادرسی‌ها را به صورت غیرحضوری انجام داد؛ از این رو دستگاه قضا تلاش می‌کند تا دادرسی الکترونیکی توسعه پیدا کند. رئیس قوه قضائیه در این باره گفته است: «در این زمینه روندی تاکنون وجود داشته که باید تسریع شود و همه در این زمینه مشارکت کنند و دنبال شکل‌گیری یک دستگاه قضائی هوشمند باشند.»دستگاه قضائی کشورمان در دوران مدیریت جدید خود همواره تلاش کرده است خود را یکی از به‌روزترین و پیشرفته‌ترین دستگاه‌های قضائی سراسر جهان نشان بدهد؛ از این رو همواره تلاش کرده است تهدیدها را به فرصت تبدیل کند. در موضوع کرونا هم همین اتفاق افتاد و تهدیدی چون کرونا به فرصتی تبدیل شد تا برنامه‌های ارتقائی که ممکن بود برای اجرایی شدن به چند سال زمان نیاز داشته باشد، به سبب شیوع این ویروس و هوشمندی مدیران دستگاه قضا در مدتی کوتاه اجرایی شوند.

مقایسه با آمریکا و اروپا

تمام آن چیزی را که در گزارش به آنها اشاره شد، با غربی‌هایی که خود را به لحاظ مدنی پیشرفته می‌دانند و مدعی حقوق بشر و حقوق شهروندی هستند مقایسه کنید؛ کشورهایی که نتوانسته‌اند مشکل زندان‌های‌شان را حل کنند؛ از این رو به جرئت می‌توان گفت باید از مشی و مرام جمهوری اسلامی الگو بگیرند.در این باره به گزارشی از خبرگزاری «بلومبرگ» درباره شیوع ویروس کرونا در آمریکا اشاره می‌کنیم که می‌نویسد: «زندان‌ها و خانه‌‌های سالمندان در آمریکا از نقاط خطرناک شیوع ویروس کرونا هستند.»همچنین در این گزارش آمده است: «تنها در یک زندان شیکاگو که محل نگهداری ۷۳۰ زندانی است، ده‌ها نفر به ویروس کرونا مبتلا شده‌اند و در یک خانه سالمندان در نیوجرسی نیز ۲۶۰ نفر به این ویروس مبتلا هستند.»بر اساس این گزارش، ۲۳ ایالت در آمریکا مواردی از ابتلا به ویروس کرونا را در زندان‌‌ها گزارش داده‌اند. به گزارش «بلومبرگ» نبود تجهیزات پزشکی و لوازم تست کرونا ملموس‌‌ترین چالش در آمریکاست؛ اما شکست مقام‌های اجرایی در محافظت از سالمندان و زندانیان ممکن است به شیوع گسترده‌تر ویروس کرونا در این کشور منجر شود.البته آمریکا تنها کشوری نیست که در این باره نگرانی‌ دارد؛ کشورهای اروپایی هم با مشکلاتی در این باره دست و پنجه نرم می‌کنند؛ بلژیک، فرانسه، مجارستان، یونان، انگلیس، لهستان و دیگر کشورها نگران زندانی‌هایی هستند  و شاهد شورش‌هایی در این کشورها بوده‌ایم.

سردار «رمضان شریف» درباره اهداف قرارگاه امام حسن(ع) گفت: «از ظرفیت 54 هزار پایگاه مقاومت در سرتاسر جغرافیای کشور برای کمک به نیازمندانی که بر اثر کرونا با مشکلات مالی مواجه شده‌اند، استفاده می‌شود. هم کمک‌های مردمی جمع‌آوری شده و هم افرادی که دچار مشکل شده‌اند شناسایی می‌شوند و در کنار آن هم‌افزا شدن کمک‌های مردمی برای توزیع بسته‌های معیشتی اتفاق می‌افتد. قرارگاه برای هماهنگی تشکیل شد تا دوباره‌کاری صورت نگیرد یا فرد و محله‌ای مورد کم‌توجهی واقع نشود.

حجت‌الاسلام والمسلمین «حاجی‌صادقی»نماینده ولی‌فقیه در سپاه به مناسبت سالروز تأسیس ارتش، در پیامی به امیر سرلشکر «عبدالرحیم موسوی» فرمانده ارتش با تبریک این روز نوشت: «۲۹ فروردین تبلور غیرت و مردانگی دلیرمردانی است که با استقامت و پایداری، نهاد عظیم ارتش را از چنگ رژیم سفاک و مستشاران خارجی آن بیرون  آورده و روح انقلاب را در پهنه آن به جریان انداختند و گسستی را که سال‌ها بین ارتش و ملت ایجاد شده بود، از میان برداشته و پیوند برادری ارتش و مردم را جایگزین نمودند.»

«علیرضا خامسیان»  از چهره‌‌های نزدیک عارف در واکنشی تند به مطلب اخیر روزنامه «سازندگی» با عنوان «تعطیلات اصلاحات»، یادداشت «محمد قوچانی» را مصداق شارلاتانیسم رسانه‌ای دانست و نوشت: «قوچانی به شدت بیشتری از گذشته به التقاط، اعوجاج و آسمان ریسمان‌بافی رو آورده است که می‌کوشد از منظر ژورنالیسم، به سیاست، آن‌ هم از نوع اصلاح‌طلبانه‌اش نگاه کند؛ بی‌التفات به آنچه در بطن و متن و زیر پوست سیاست و اجتماع می‌گذرد، فرصت‌طلبی ژورنالیستی‌اش را به اوج رسانیده است.»