انسان باید در این دنیا که به‌سرعت در حال عبور است، از دنیا بگذرد، قبل از اینکه دنیا از او سبقت بگیرد. انسان باید سبقت به سوی خدا بگیرد. رمز و فلسفه اینکه انسان از عجله و شتاب آفریده شده، این است که در یک فرصت کوتاه و شتابان که در گذر است، با عجله و شتاب از غیر خدا و دنیا عبور کند و به خدا برسد؛ پس در این مرحله سرعت و عجله لازم است.
دست‌مایه عجله و شتاب برای همین در وجود ما گذاشته شده است. این حدیث را به خاطر بسپارید که پیامبر(ص) می‌فرمایند: «العجلة من عمل الشيطان و التأني من عمل الرحمن»؛ عجله کار شیطان است و تأنی و درنگ از جانب خداوند رحمان است. این عجله وقتی بخواهد خرج غیر خدا بشود، شیطانی است، ولی اگر بخواهد خرج خدا شود صفت رحمانی است. «عجلوا بالصلوة»؛ باید به اصل نماز بشتابیم. «حی علی خیر العمل»؛ اگر امر دنیوی و غیر خدایی پیش آمد، اینجا باید درنگ کنیم، نباید عجله کنیم؛ ولی اگر کار خیر و صالحی پیش آمد که می‌تواند ما را به خدا برساند، اینجا عجله کار پسندیده‌ای است. هر چیزی که بخواهد ما را به خدا نزدیک کند انسان باید در آن عجله کند، که اگر این عجله را در راه خدا استفاده نکنیم، شیطان از این عدم عجله ما برای دور کردن‌مان از خدا استفاده خواهد کرد.
عواملی که موجب می‌شود قلب انسان بیمار شود، عبارتند از: شیطان، دنیا و هواهای نفسانی؛ شیطان با وسوسه کردن انسان به سوی ثروت‌ دنیا، لذت دنیا و شهوت دنیا قلب او را بیمار می‌‌کند؛ درواقع شیطان در مسائل دنیا و حوائج دنیوی انسان را به عجله سوق می‌دهد تا در راه رسیدن به این حوائج حلال و حرام خدا را فراموش کند و در مقابل نعماتی که از سوی خداوند به او عنایت شده است، انسان را به کفران نعمت و عدم شکر گزاری سوق می‌دهد. ذکری که شیطان یک‌سره در گوش انسان زمزمه می‌کند «یاعجول یا کفور» است؛ ولی قرآن در مقابل این حربه و نیرنگ شیطان ذکری به انسان می‌آموزاند و آن ذکر «یاصبور و یا شکور» است.