یک واقعیت فرهنگی که شیوع بیماری کووید19 رو کرد
شاید برای خیلی از ما این سخن «حاج قاسم» که گفته بود «در هنگام بحران‌ها باید نترسیم و نترسانیم و تهدیدهای بحران را به فرصت تبدیل کنیم»، قدری پیچیده و غیرقابل باور بوده و کمی طول می‌کشید تا بفهمیم و باور کنیم مگر می‌شود در اوج سختی و اضطرار حتی ناامیدی، امیدوار بود و لبخند زد؟ مثلاً وقتی کشور با وجود همه مشکلات ریز و درشت و آسیب‌های پیدا و پنهان که برخی از آنها برای بعضی اقشار واقعاً نفس‌گیر شده است، درگیر یک ویروس ناشناخته و خطرناک مثل «کرونا» می‌شود که تقریباً همه را نگران و ازقضا جمعی از هم‌وطنان‌مان را هم عزادار عزیزان‌شان می‌کند، چطور می‌شود به این شرایط به چشم «فرصت» نگاه کرد؟ واقعیت این است که امکان داشتن یا نداشتن چنین حالتی تا حد قابل ملاحظه‌ای به فرهنگ و باور مردم هر کشوری بستگی دارد.
قرار نیست شعار بدهیم و حرف‌های کلی بر زبان و قلم بیاوریم، اما نمی‌توانیم از این حقیقت هم صرف‌نظر کنیم که فرهنگ ملی و دینی ما ایرانیان، طوری ما را پرورش داده که در اوج سختی‌ها و بحران‌ها هم می‌توانیم لبخند امید بزنیم و در عین درد، به آینده خوش‌بین باشیم.
ماجرای شیوع ویروس کرونا که مثل همه دنیا برای مملکت ما هم اسباب رنج و محنت شده، یک بار دیگر یک واقعیت فرهنگی کشورمان را به یادمان آورد تا هم به عنوان یکی از داشته‌های ارزشمند و غیر قابل چشم‌پوشی به آن نگاه کنیم و هم برنامه‌ریزان، مسئولان کشور و اندیشمندان دانشگاهی آن را دستمایه مطالعه، بررسی و برنامه‌ریزی فرهنگی و تربیتی برای آینده قرار دهند؛ این واقعیت فرهنگی هم چیزی نیست جز همان روحیه ایثار و همدلی که برگرفته از آموزه‌های عمیق و ریشه‌دار معرفتی و دینی ماست. اگر در کوران کرونا، در برخی کشورهای غربی شاهد صف‌های چندکیلومتری برای تهیه یک وعده غذای گرم بوده‌ایم یا اگر صحنه‌های به جان هم افتادن مردمان چشم‌آبی مغرب‌زمین برای تهیه دستمال توالت را در فضای مجازی دیده‌ایم، اما در کشور خودمان هم صرف‌نظر از ایثار و تلاش مستمر کادر درمانی که تحسین عملکرد آنها و تعظیم در برابرشان بحث مفصلی می‌طلبد، شاهد صحنه‌های امیدآفرین حرکت‌های خودجوش مردمانی بوده‌ایم که حتماً از برخی کاستی‌ها و سوء مدیریت‌ها دل پُری دارند و حق هم با آنهاست، اما به وقت نیاز «یا علی» گفته‌اند و به میدان آمده‌اند تا باری را از زمین بردارند و زودتر بساط بحران را جمع کنند. از حضور طلاب و دانشجویان گمنام بسیجی و جهادگر در بیمارستان‌ها برای کمک به کادر درمان گرفته تا ضدعفونی کردن معابر پرتردد شهری با کمک آنها، از مساعدت صاحب‌خانه‌ها و صاحبان برخی فروشگاه‌ها به مستأجران‌شان در این ایام کسادی بازار تا رزمایش «همدلی مؤمنانه» که حالا دیگر به شاه‌بیت رفتارهای مردم در این روزها تبدیل شده است، همه و همه نشان از همان «واقعیت فرهنگی» دارد که اشاره شد؛ یعنی روحیه ایثار، همدلی و همبستگی عمومی برای عبور از بحران. اگر به قول معروف مرغ همسایه برای‌مان غاز نباشد و به این داشته‌های فکری و فرهنگی به چشم جلوه‌های تمدنی خودمان نگاه کنیم و آن را برای نسل‌های آینده هم پرورش دهیم، دیگر «فرهنگ و تمدن ایرانی اسلامی» برای‌مان موضوعی شعاری و دور از ذهن نخواهد بود و پیش چشمان‌مان قرار خواهد گرفت. قدر داشته‌های فرهنگی‌مان را بدانیم و سرمان را بالا بگیریم.
روایت تلاش زنان روستای صدخرو
اولین کتاب از مجموعه تاریخ شفاهی پشتیبانی جنگ با نام «نان سال‌های جنگ» به همت انتشارات «راه‌یار» منتشر شد. این کتاب برگرفته از خاطرات زنان روستای «صدخرو» واقع در ۵۵ کیلومتری غرب شهرستان سبزوار است. مصاحبه و تحقیق درباره این خاطرات بر عهده «محمد اصغرزاده» بوده و نگارش و تدوین کتاب را «محمود شم‌آبادی» انجام داده است. کتاب خواننده را با جذابیت‌های آن روستا آشنا می‌کند. «نان سال‌های جنگ» شرایط روستایی را ترسیم کرده که کیلومترها با خط مقدم جنگ فاصله داشته، اما ثمره تلاش‌هایش، روحیه دادن و قوت بخشیدن به رزمندگان در جای‌جای خط مقدم بوده است.
روایتی برگرفته از آیین‌های ایرانی
تئاتر «ماه منیر» آماده اجرا شده است «داود اسداللهی» کارگردان این تئاتر درباره آن گفته است: «این نمایش روایتی از آیین‌ها و سنت‌های ایرانی است؛ بنابراین از کتاب یا داستان خاصی روایت نگرفتم، بلکه همه تخیل ذهن خودم است. صحبت‌هایی با مدیریت سنگلج داشته‌ایم و امیدواریم با عبور از بحران کرونا در اولین فرصت بتوانیم آنجا کارمان را روی صحنه ببریم.» این کارگردان جوان همچنین با اعلام اینکه: «این کار نزدیک به 15 بازیگر دارد.» درباره سبک این تئاتر توضیح داد: «ماه منیر» کمدی خواهد بود و امیدوارم که کار جذابی از آب دربیاید.»
آثار مشترک گروه‌های هم‌خوانی
هم‌زمان با آغاز ماه مبارک رمضان، دو اثر جدید و مشترک گروه‌های هم‌خوانی محمد رسول‌الله(ص) بسیج تهران و شهدای نیروی انتظامی رونمایی شد. «رحیم قربانی» سرپرست گروه محمد رسول‌الله(ص) گفت: «در راستای فضا‌سازی دینی و قرآنی در ماه مبارک رمضان، دو اثر جدید و مشترک توسط گروه‌های هم‌خوانی شهدای نیروی انتظامی و محمد رسول‌الله(ص) اجرا و تولید تصویری شد.» وی ادامه داد: «این دو اثر با عناوین «مناجات» و «اسماءالحسنی» در آستان مقدس حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) تصویربرداری شده است.
