عبدالله عبادی/موقعیت ژئوپلیتیک الجزایر در ساحل دریای مدیترانه و نزدیکی به قاره اروپا این کشور را در وضعیت مناسبی قرار داده است. این کشور به واسطه نزدیکی به کشورهای اتحادیه اروپا و عضویت در پیمانهای منطقهای، به ویژه اتحادیه آفریقا و سازمان کنفرانس اسلامی و جنبش عدم تعهد توانایی بالایی در حلّ مناقشات و بحرانهای بینالمللی دارد.
کشور الجزایر یکی از قدرتهای منطقهای در شمال آفریقا و از کشورهای تأثیرگذار در جهان اسلام و جهان عرب است که بر اساس بند چهار سیاست خارجی این کشور مبارزه با استعمار، استعمار نو، امپریالیسم و نژادپرستی محور اصلی انقلاب الجزایر است. همبستگی الجزایر با خلقهای دربند و رهاییبخش سیاسی، اقتصادی آفریقا، آسیا، آمریکای لاتین و احقاق خودمختاری و استقلال خلقها یکی از خطوط اصلی سیاست خارجی این کشور به شمار میآید.
از زمان روی کارآمدن رژیم صهیونیستی در سال 1948، هیچگونه ارتباطی بین این رژیم و الجزایر وجود نداشته و سیاستمداران این کشور هرگز این رژیم جعلی و پوشالی را به رسمیت نشناختهاند. در دهه 1990 و با آغاز نفوذ دیپلماتیک رژیم صهیونیستی در کشورهای شمال آفریقا، نظیر تونس، مراکش و موریتانی، الجزایر از جمله کشورهای این منطقه بود که هرگز راضی به برقراری ارتباط با این رژیم نشد.
تنها دیدار مقامات عالیرتبه دو طرف در سال 1999 و به هنگام مراسم خاکسپاری شاه حسن، شاه سابق مراکش بود.
در این دیدار بوتفلیقه، رئیسجمهور الجزایر ضمن مصاحفه با ایهود باراک، نخستوزیر وقت رژیم صهیونیستی به وی گفت: ما عمیقاً خواستار بهبود روند صلح در خاورمیانه[غرب آسیا و شمال آفریقا] هستیم و در هر اجلاسی که لازم باشد شرکت خواهیم کرد. وی همچنین خطاب به شیمون پرز که باراک را در این مراسم همراهی میکرد، گفت: این اولین باری است که من در عمرم با یک مقام اسرائیلی دیدار میکنم.
ایهود باراک در پاسخ به سخنان بوتفلیقه گفت: آقای رئیسجمهور، ما میدانیم که در روند اجرای صلح در خاورمیانه مشکلات فراوانی وجود دارد، اما سعی میکنیم بر تمامی این مشکلات غلبه کنیم. گفتنی است، دیوید لوی، وزیر امور خارجه وقت رژیم صهیونیستی نیز در این دیدار حاضر بود و سخنان مقامات دو طرف را ترجمه میکرد.
این دیدار از تلویزیون رژیم صهیونیستی به طور زنده پخش شد و به اعتقاد بسیاری از تحلیلگران سیاسی، این اتفاق سرآغاز روابط الجزایر و رژیم صهیونیستی بود؛ اما در عمل چنین اتفاقی هرگز روی نداد و روابط دو طرف در زمینه سیاسی راکد ماند.
در سال 2003 و پس از وقوع چند حادثه تروریستی در الجزایر که ناشی از حوادث 11 سپتامبر بود، رژیم صهیونیستی که مایل بود به هر نحو ممکن با الجزایر رابطه برقرار کند، به طور یکجانبه اعلام کرد که دولت الجزایر از این رژیم درخواست کرده است گارد ریاستجمهوری این کشور را آموزش دهد. این رژیم همچنین اعلام کرد، مقامات دو طرف بر سر آموزش گارد ریاست جمهوری در ایتالیا به توافق رسیدهاند. هر چند وزارت خارجه الجزایر این ادعا را رد کرد، اما روزنامه «فایننشنال تایمز» چاپ لندن نوشت: این توافق بین «دنی یالوم» از اسرائیل و سفیر الجزایر در ایتالیا صورت گرفته و طرف اسرائیلی موافقت کرده است تا ضمن آموزش ضد تروریستی به گارد ریاست جمهوری الجزایر، سلاح و تجهیزات لازم را در اختیار آنان بگذارد.
در سال 2004 و پس از افزایش حملات ددمنشانه رژیم صهیونیستی علیه فلسطینیان بسیاری از کشورهای خاورمیانه کالاهای اسرائیل را تحریم کرده و از ورود این کالاها به کشورشان جلوگیری کردند. یکی از معروفترین شرکتهای صهیونیستی که در زمینه شیر خشک فعالیت میکرد، شرکت نستله (Nestle) بود که مورد تحریم چند کشور اسلامی قرار گرفت؛ با وجود این الجزایر، تونس و مراکش از تحریم کالاهای صهیونیستها و بهویژه شرکت نستله خودداری کردند که این اقدام در نوع خود تأملبرانگیز بود.
هرچند الجزایر برخلاف ایران، سوریه و سودان از انجام هرگونه اقدام یا جهتگیری شدید علیه رژیم صهیونیستی خودداری کرده، اما رژیم صهیونیستی بارها سعی کرده است تا به هر نحو ممکن از تأسیسات نظامی و حیاتی این کشور جاسوسی کند. در سال 2012 پایگاه «دیونس اپیدات» تصاویر تهیه شده از طریق ماهوارههای جاسوسی «ایروس پی» از تأسیسات نظامی در برخی از شهرهای الجزایر، از جمله الجزیره، بومرداس و بلیده را به همراه تصاویری از پایگاه هوایی در استان «ام البواقی» منتشر کرد که نشان داد، ماهوارههای صهیونیستی از سال 2006 چندین بار از مراکز نظامی الجزایر عکسبرداری کرده و تغییرات در آن را به دقت پیگیری میکنند.
بر اساس اطلاعات منتشر شده در سال 2012 از سوی پایگاه سیپری (Sipri) که در زمینه فعالیتهای نظامی و اطلاعاتی معتبر است، کشورهای مسلمان الجزایر، پاکستان و مراکش حجم قابل تأملی سلاح و تجهیزات از رژیم صهیونیستی خریداری کردند. بر اساس این، کشورهای نامبرده اقدام به خرید تجهیزاتی، از قبیل دوربینهای دید در شب و سایر سلاحهای پیشرفته از شرکت صهیونیستی «البیت سیستم» کرده بودند.
در سال ۲۰۱۴ خبری از سوی مؤسسات رژیم صهیونیستی منتشر شد که در نوع خود کمسابقه بود و از روابط بسیار محرمانه تجاری بین الجزیره و تلآویو پرده برداشت که براساس آن الجزایر گاز این رژیم را در مقابل تجهیزات بسیار پیشرفته فنی تامین خواهد کرد.
این خبر در حالی از سوی مؤسسات و مراکز دولتی صهیونیستی فاش شد که مقامات الجزایر پیشتر اعلام کرده بودند، هرگز اجازه بازاریابی به هیچ یک از کالاهای صهیونیستها را نخواهند داد.
همچنین، مقامات الجزایری خاطر نشان کرده بودند که برخی از شرکتهای صهیونیستی به کانالهای تجاری غیرمستقیم و پیچیده پناه بدهند تا بتوانند منبع اصلی کالاهای صهیونیستها را مخفی نگه دارند و در عین حال تلاش کنند جواز کارخانجات اروپایی را بگیرند و به این ترتیب بتوانند کالاهای خود را وارد بازارهای الجزایر کنند.
اما به عکس آنچه طرفهای الجزایری ابراز داشتند، دفتر مرکزی، آمار رژیم صهیونیستی وابسته به نخستوزیری این رژیم اعلام کرد، رژیم صهیونیستی تا سال 2013 تقریباً 141 هزار دلار کالا از تجهیزات فنی به بازارهای الجزایر، آن هم به صورت مستقیم صادر کرده است که این تجهیزات فنی در زمینههای مختلف، از جمله کشاورزی کاربرد دارد.