صبح‌صادق دیدگاه‌های ترامپ و کلینتون دو نامزد انتخابات ریاست جمهوری آمریکا را بررسی می‌کند
مریم فتاحی/ بنا به سنت هر دوره، فرآیند انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده آمریکا حدود دو سال طول می‌کشد. طی این دو سال هر یک از نامزدها در حزب خود به جمع‌آوری کمک‌های مالی پرداخته و ایالت به ایالت با رقبای هم‌حزبی خود رقابت می‌کنند تا در نهایت نامزد اصلی حزب مشخص شود. پس از مشخص شدن نامزد حزب، در یک فرآیند به نسبت پیچیده انتخابات سراسری برگزار می‌شود. این فرآیند دو هفته دیگر پایان می‌یابد و آمریکایی‌ها رئیس‌جمهور جدید خود را خواهند شناخت. پنجاه‌و‌هشتمین انتخابات ریاست‌جمهوری ایالات متحده آمریکا قرار است سه‌شنبه برابر ۸ نوامبر ۲۰۱۶ میلادی ۱۸ آبان ۱۳۹۵ برگزار شود. رأی‌دهندگان در این انتخابات رئیس‌جمهور ایالات متحده و معاون وی را انتخاب خواهند کرد.
در این انتخابات «هیلاری کلینتون» وزیر امور خارجه سابق آمریکا، به عنوان نامزد حزب دموکرات و «دونالد ترامپ» سرمایه‌دار جنجالی نیویورک به عنوان نامزد جمهوریخواهان معرفی شده‌اند. صبح صادق در آستانه انتخابات قصد دارد ضمن معرفی اجمالی دو نامزد مذکور دیدگاه‌های مختلف آنها را در حوزه‌های مختلف بررسی کند.
کلینتون وزیر خارجه سابق
و بانوی اول سال‌های 1992 تا2000
کلینتون شناخته شده‌تر از آن است که به معرفی نیاز داشته باشد. وی وزیر سابق خارجه در کابینه اول باراک اوباما و همسر «بیل کلینتون» است. هیلاری همسر چهل‌و‌دومین رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا، بین سال‌های ۱۹۹2 تا ۲۰۰0 بانوی اول ایالات متحده بوده است. وی از اعضای میانه‌روی حزب دموکرات ایالات متحده آمریکا است که در سال ۱۹۷۴ در اوج رسوایی «واترگیت»، دولت دموکرات‌ها در مقام دستیار کمیته قضایی کاخ سفید درباره «ریچارد نیکسون» تحقیق می‌کرد. وی در سال 2000 به سمت سناتور ایالت نیویورک انتخاب و به عنوان یکی از اولین زنان منتخب در مجلس سنای ایالات متحده آمریکا شناخته شد. هیلاری پس از پایان یافتن دوره ریاست جمهوی «جرج بوش» به قصد حضور دوباره در کاخ سفید- این بار نه به عنوان همسر رئیس‌جمهور، بلکه به عنوان شخص رئیس‌جمهور وارد رقابت‌های ریاست جمهوری 2008 شد که در نهایت از اوباما شکست خورد. این بار اما کلینتون تمام توان خود را به کار گرفته است تا در 69 سالگی در جایگاه اولین رئیس‌جمهور زن ایالات متحده نام خود را در تاریخ این کشور ثبت کند و به کاخ سفید راه یابد.
دونالد ترامپ، سرمایه‌دارِ بی‌سیاست
اما برخلاف هیلاری کلینتون، دونالد ترامپ تاکنون در سیاست هیچ سمتی نداشته است و بیشتر به سبب ثروت افسانه‌ای‌اش شناخته می‌شود. بررسی سوابق سیاسی او نشان می‌دهد که وی در طول دو دهه گذشته در انتخابات آمریکا به کمپین‌های کاندیداهای هر دو حزب دموکرات و جمهوریخواه کمک مالی کرده است. ترامپ پیش از این در فوریه ۲۰۱۲ از میت رامنی برای ریاست جمهوری آمریکا حمایت کرد. وی همچنین از جمله حامیان اولیه رونالد ریگان برای ریاست جمهوری آمریکا بود.
ترامپ در سال ۲۰۰۰ برای کسب نامزدی حزب رفورم در انتخابات ریاست جمهوری به رقابت پرداخت. وی در ۱۶ ژوئن ۲۰۱۶ بار دیگر به طور رسمی نامزدی خود را برای انتخابات مقدماتی ریاست جمهوری، این بار به عنوان یک جمهوریخواه اعلام کرد. کمپین ترامپ تاکنون پوشش گسترده رسانه‌ای و توجه بین‌المللی را به خود جلب کرده است.
دیدگاه نامزدهای انتخابات
ریاست جمهوری آمریکا
دیدگاه‌های نامزد دو حزب در نوع خود جالب و قابل توجه است. در این بخش به مهم‌ترین دیدگاه‌های آنها در دو بخش مسائل داخلی آمریکا و مسائل خارجی این کشور پرداخته می‌شود.
مسائل داخلی آمریکا
* مهاجرت
هیلاری کلینتون درباره مسئله مهاجرت که یکی از مهم‌ترین مسائل مورد اختلاف دو حزب است، اعلام کرده که اگر رئیس‌جمهور شود، برای تسریع شهروندی مهاجرانی که به صورت قانونی وارد این کشور شده‌اند، بلافاصله لایحه را تنظیم خواهد کرد. برخلاف وی ترامپ وعده داده در صورت پیروزی در انتخابات آمریکا، به توسعه سامانه ردیابی که به کنترل سیل مهاجرت بینجامد، مبادرت می‌کند. او معتقد است این سیستم از برنامه ورود ـ خروجی پیروی می‌کند که قادر به رهگیری افرادی است که بیش از مهلت قید شده در روادید خود در ایالات متحده اقامت می‌کنند. ترامپ همچنین از تمایل برای ساخت دیوار حائل با مکزیک در مرزهای ایالات جنوبی آمریکا برای جلوگیری از افزایش مهاجرت سخن گفته است. ممانعت از دستیابی مهاجران غیرقانونی به مزایای اداره رفاه نیز از دیگر تهدیدات انتخاباتی وی بوده است.
*حق حمل سلاح
کلینتون همگام با دیگر هم‌حزبی‌هایش درباره مسائل اجتماعی معتقد است که فرهنگ حمل سلاح در این کشور به طور چشمگیری خارج از چارچوب توازن است. وی طی سخنانی در نشستی درباره بهداشت روانی، گفت: «آمریکا بایستی این ذهنیت را که هر شخصی در هر زمانی و هر مکانی می‌تواند با خود سلاح حمل کند، برطرف کند.» برخلاف کلینتون، ترامپ یکی از طرفداران پر و پا قرص حمل اسلحه است و اعتقاد دارد در صورتی که رقیبش انتخاب شود، این حق از مردم سلب خواهد شد.
* نژادپرستی و رنگین‌پوستان
کلینتون در واکنش به موج اعتراضات به کشته شدن دو جوان سیاه‌پوست در این کشور به دست پلیس، اصلاحات در نظام کیفری و اقدامات پلیس را در کشورش خواستار شد. وی در یک سخنرانی در شهر بوستون گفت: «هر یک از ما باید به واقعیت‌های دردناک درباره رنگ پوست افراد و عدالت در آمریکا بیندیشیم، با وجود همه پیشرفت‌هایی که مردم ایالات متحده با کمک یکدیگر به آن رسیده‌اند؛ اما سیاه‌پوستان و به‌ویژه مردان، بیش از سایر افراد در معرض بازداشت‌ها و تحمل مجازات‌های سنگین هستند؛ ما دست روی دست گذاشته‌ایم و شاهد آن بوده‌ایم که نظام حقوقی کیفری کشور ما تعادل و توازن خود را از دست داده است؛ من امیدوارم حوادث دردناک اخیر سبب شود دوباره به فکر بازگرداندن تعادل به این نظام باشیم.» کلینتون علاوه بر مواضع فوق معتقد است که سایر نژادها و ادیان ایالات متحده می‌توانند به راحتی و با آرامش در کنار هم زندگی کنند. در این قسمت نیز ترامپ دیدگاهی مخالف کلینتون دارد. وی در مبارزات خود حمله به مسلمانان و مکزیکی‌ها را در رأس کار خود قرار داده و بارها آنها را متهم کرده و خواستار رفتار تبعیض‌آمیز مستقیم و صریح شده است. نژادپرستی بخش عمده و درونی ایجاد ترس و هراس است که محور اصلیِ ستاد ترامپ است.
مسائل خارجی آمریکا
آمریکا در رویارویی با مسائل خارجی با مشکلات عدیده‌ای رو به روست. در این بخش مهم‌ترین محورهای مواضع دو نامزد در زمینه مسائل خارجی بررسی خواهد شد.
* ایران
کلینتون و ترامپ هر دو در دشمنی با ایران هم عقیده‌اند. اما در این زمینه تفاوت دیدگاه‌هایی نیز وجود دارد. برای نمونه هر چند هيلاري کلینتون از اصل توافق برجام حمايت مي‌كند؛ اما برخي موضع‌گيري‌هاي او نشان مي‌دهد كه در صورتي كه رئيس‌جمهور شود، مواضعش در قبال اجراي برجام تندتر از دولت اوباما خواهد بود. به طور کلی، اگرچه کلینتون یکی از مخالفان مذاکره با ایران بود و حتی پس از تصویب برجام به آن انتقاداتی داشت؛ اما در نهایت آن را پذیرفت. وی اعلام کرده است که با وجود تصویب برجام باید تحریم‌ها علیه ایران ادامه یابد. رویکرد ترامپ در این زمینه از کلینتون تندتر است. وی توافق هسته‌ای با ایران را سندی مسخره می‌داند و قول داده است که در روز اول ریاست جمهوری‌اش آن را از بین ببرد.
* داعش
دو نماینده دموکرات و جمهوریخواه نظرات مختلفی درباره این موضوع دارند. ترامپ معتقد است که اگر به جای اوباما بود طی این سال‌ها یک حمله نظامی با استفاده از نیروهای زمینی علیه داعش ترتیب می‌داد. وی اعلام کرده که اگر رئیس‌جمهور شود با ۳۰ هزار نیروی نظامی زبده به داعش حمله خواهد کرد. از نظر ترامپ، اولویت آمریکا به جای بشار اسد باید از بین بردن داعش باشد. دونالد ترامپ درباره داعش انگشت اتهام را به سمت کلینتون نشانه گرفته است. وی مدعی شده است که کلینتون داعش را به وجود آورده و سیاست‌های اشتباه او سبب مشکلات خاورمیانه شده است. ترامپ معتقد است کلینتون هرگز قادر نخواهد بود مشکل داعش که سیاست‌های خودش آن را به وجود آورده است، حل‌و‌فصل کند، به دلیل آنکه کلینتون قدرت و استقامت لازم را برای مقابله با این مشکل و سایر مشکلات این کشور ندارد. در مقابل، هیلاری کلینتون معتقد است که آمریکا نمی‌تواند بین اسد و شکست داعش یکی را انتخاب کند و باید این دو مسئله را همزمان حل کند.
* سوریه
كلينتون درباره بحران سوريه از ابتدا معتقد بود که بشار اسد باید ساقط شود. در حال حاضر نیز وی معتقد است واشنگتن نبايد اجازه دهد نيروهاي ايراني با پيروزي در سوريه در مرزهاي فلسطين اشغالي مستقر شوند. وي راهبرد خود درباره سوريه را این‌گونه تفسیر کرده است: «هدف ما برقراري آتش‌بس و بعد حل‌و‌فصل سياسي از طريق گرد آوردن گروه‌هاي مختلف درگير در سوريه بوده، اما اين كار بسيار دشوار و پيچيده است؛ چرا كه علاوه بر روسيه، ايران نيز يك نقش‌آفرين بزرگ محسوب مي‌شود و تركيه و عربستان و ديگران نيز هستند كه از نظر خودشان منافع مهمي در سوريه دارند.» در طرف مقابل، ترامپ عقیده‌ای مخالف دیدگاه‌های گذشته کلینتون درباره سوریه دارد. وی در قبال دولت سوریه به دنبال تغییر رژیم و مبارزه برای سرنگونی بشار اسد نبوده و موضعی صلح‌طلبانه دارد و می‌گوید: «فرض کنیم که بشار اسد در قدرت نباشد، چه کسی جایگزین او خواهد شد؟ نیروهایی که آمریکا از آنها حمایت می‌کند؟ چه اتفاقی افتاد وقتی ما این کار را در لیبی انجام دادیم؟ به نظرم این کار تماماً اشتباه بود.»
* فلسطین و رژیم صهیونیستی
منازعه هفت دهه‌ای رژیم اشغالگر قدس و فلسطین همچنان از موضوعات مهم ایالات متحده است. در این زمینه هیلاری کلینتون همچون اکثر دموکرات‌ها از مسئله دو دولت حمایت می‌کند و اعتقاد دارد که رژیم صهیونیستی باید در داخل مرزهای 1967 باقی‌مانده و باقی مناطق مثل کرانه باختری و نوار غزه به فلسطینی‌ها اختصاص یابد. وی با حمایت از صهیونیست‌ها معتقد است در صورتي كه ايران به رژیم صهیونیستی حمله كند، ممكن است نابود شود. کلینتون همچنین مدعي شده است كه بيت‌‌المقدس بايد پايتخت غيرقابل تقسيم رژیم صهیونیستی باقي بماند. دونالد ترامپ در این مسئله نیز رویکردی افراطی دارد. وی معتقد است که قرارداد احتمالی صلح در آینده برای فلسطینی‌ها شرایط سختی خواهد داشت. از نظر فلسطینی‌ها ترامپ نسخه خشن‌تر «جرج دبلیو بوش» است که در زمان او، رژیم صهیونیستی یاسر عرفات را در رام‌الله حصر کرد و دولت آمریکا نیز هیچ‌گونه فشاری بر این رژیم به منظور شکستن حصر اعمال نکرد.
* حزب‌الله لبنان و کمک‌های ایران
تا حدودی هر دو نامزد جمهوریخواه و دموکرات ریاست جمهوری آمریکا دیدگاه‌های نزدیکی نسبت به نقش ایران در حمایت از حزب‌الله لبنان دارند، آنها معتقدند که کمک‌های مالی و تسلیحاتی ایران به حزب‌الله سبب ناامن شدن خاورمیانه و سرزمین‌های اشغالی شده است و باید قطع شود. ترامپ اعلام کرده در صورتی که رئیس‌جمهور شود ایران را به دلیل این حمایت‌ها تحریم خواهد کرد. کلینتون نیز معتقد است که ایران باید دست از حمایت حزب‌الله بردارد.
نتیجه
تا دو هفته دیگر رئیس‌جمهور آینده آمریکا انتخاب خواهد شد و مرحله اجرای شعارها و وعده‌های نامزد برنده به عنوان رئیس‌جمهور فراخواهد رسید؛ اما آیا هیلاری کلینتون و دونالد ترامپ فارغ از شعارهای انتخاباتی که با هدف جذب رأی مطرح شده است در عمل نیز تا به این حد با هم تفاوت دارند؟ واقعیت این است که سیاست‌های کلی آمریکا در حوزه‌های مختلف تعیین‌شده و ثابت هستند و تغییر افراد چندان سبب تغییر آنها نخواهد شد. در واقع، استراتژی‌های کلی آمریکا همواره ثابت است و تنها افراد مختلف می‌توانند تاکتیک‌های متفاوتی برای تأمین استراتژی‌ها تعیین کنند. این به معنای آن است که اگر هر یک از این دو نامزد برنده انتخابات شوند، نباید انتظار تغییراتی شگرف به ویژه در حوزه سیاست خارجی داشته باشیم. درباره سوریه نیز دو کاندیدا در زمان ریاست جمهوری خود مجبور خواهند بود با کنگره همراهی کنند و رأی کنگره نیز همان رأی کنونی است که مخالفت با دولت قانونی سوریه است. ایران نیز در این باره کاملاً جایگاه مشخصی دارد و اعضای کنگره همواره خواستار شدیدترین برخوردها با ایران بوده‌اند. هم کلینتون و هم ترامپ مخالفت‌های خود را با زبان و ادبیاتی متفاوت نسبت به توافق هسته‌ای اعلام کرده‌اند. در پایان می‌توان گفت که ترامپ و کلینتون هر دو به دنبال رویارویی با محور مقاومت و در رأس آن ایران هستند و در این مسیر تلاش دارند با سوریه، عراق، لبنان و دیگر حوزه‌های نفوذ با ایران مقابله کنند. اینکه تصور کنیم ترامپ یا کلینتون در وضعیت سیاست‌های تهاجمی آمریکا علیه ایران تغییر ایجاد خواهند کرد، ساده‌انگاری‌ای بیش نیست. در واقع، در آمریکا تنها اشخاص در پست ریاست جمهوری تغییر می‌کنند؛ اما سیاست‌ها همواره ثابت هستند. تنها تغییر ممکن نیز مربوط به تاکتیک‌های افراد مختلف برای تحقق اهداف کلان آمریکا است.
